3209
Woensdag 19 Februari 1919.
32ste Jaargang.
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
Van weef: tof week
Dit blad verschijnt Woensdag;- en Zaterdagmorgen
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Bukg 40 Ct». Franco per post door ge
heel Nederland 55 Cts. Near Amerika en andere
landen net rerhooging der porto'i.
idvertentiën daa?s voor de uitgave vóór t uur naai.
Prijs der Advertenti&n.
Vanl tot 5 regels 40 Cts. Iedere regel meer 8 Ct., met
20 Crisistoeslag. Qroote letters en Vignetten worden
naar plaatsruimte berekend.
BONNEMENTEN en A D VïfR T E N TIE N worden aangenomen bij de üitg, Firma LANGJEVELD& DE R O O IJ, Parkstraat, Boss op Trx ïl.
8—15 Febr.
Als er iemand een slechte week achtor
n rug heeft, dan is het wel onze minister
n marine, de heer Naudin ten Cate,
ens begrootiDg Woensdag en Donderdag
n de orde was en die absoluut de orato-
iche talenten mist, om zfln aanvragen
hoorlijk toe te lichten, laat staan te
rdedigen. Misschien had men beter ge-
"«n, dezen zeeofficier maar stil op zijn
Èltiip te laten, inplaats van voor hem
"""liter de ministerstafel een zetel in te
aaimen. Vooral iD de moeilijke omstan-
gheden, waarin thans tengevolge van de
oote buitenlandeche gebeurtenissen de
ootkwestie verkeert, was een krachtige
irsoonlijkheid, die weet wat hij wil, op
n plaats. Het gaat om de groote vraag,
het niet beter is, gezien de mogelijkheid
m de tot standkomiag van een Volken-
ind en gedeeltelijke ontwapening, de oude
est-rommel op te ruimen, waarvoor dan
i ik bij motie de Kamer wordt uitgenoodigd.
5 begrooting van marine loopt groote
ins verworpen of zoodanig besnoeid te
arden, dat er niet veel van over blijft,
daardoor is do kans niet gering dat de
inister weer naar zijn „notedop* terug
konden wordt. Op zijn verzoek is de
(handeling van zijn begrooting geschorst
t Woensdag. Of hi) dan beter beslagen
n ijs zal komen, moet worden afgewacht.
Na marine heeft oorlog een beurt gekre-
m. Er is ook daarbij reeds heel wat
izegd, want ook deze begrooting vormt
i dezen tijd voorde kamer een vet kluifje.
do valt er ook heel wat te zeggen over de
imobilisatie en de aankleve daarvan. Voor
sn die vóór Augustus gedemobiliseerd
erden en die overeenkomstig het besluit
jj^n den minister niet in aanmerking
-tinnen komen voor de demobilisatiever-
poeding, is nieuwe hoop gewekt, doordat
§an soc. dem. zijde een motie ingediend
I,;. om deze gedemobiliseerden alsnog een
jeigoediug toe te staan van f 6 voor iedere
laand, die ze onder de wapens zijn ge
feest, tot een maximum van f 120 Of
un hoop vervuld zal worden, zal spoedig
(Ijken.
o—o—o
be Belgische annexatieplannen zijnplot-
eling weer in hun vollen omvang voor
nze aandacht getreden. D6 Belgische ge
delegeerden bi) de Vredesconferentie hebben
tj monde van minister Hymans de Belgi-
jhe eischen ter kennis gebracht van den
ad van Tien. Na de vriendelijkheden,
iie in den laatsten tijd van offieieele
Jlelgische zijde tot Nederland werden ge
zicht en de verzekeringen, dat niet aan
.nnexatie werd gedacht, hebben de door
lelgië geformuleerde eischen hier wel een
litteren indruk moeten wekken.
Als ooit de waarheid van het oude spreek-
ord, dat zegt hoe ondank 's werelds loon
opnieuw gebleken is, dan wel door de
uding der Belgische regeering, dat ei niet
oor terugdeinst, nu het zich sterk voelt
in het gezelschap van de groote broers, de
landen uit te steken naar Nedeilandsch
gebied.
o—o- o
De Duitsche Nationale Vergadering heeft
na korte bespreking de oDtwerp grondwet
ongewijzigd aangenomen. Vervolgens is
zij overgegaan tot de benoeming van een
jVoorloopigen Rjjkspresident. Als zoodanig
.werd de sociaal-demoeraat Ebert gekozen
en deze ram de benoeming aan. Deze hield
by die gelegenheid een rede, waarin by
verklaarde zich aan de grondwet te zullen
onderwerpen en zijn ambt te zullen ver
vullen als gevolmachtigde van hetgeheele
Duitsche volk en niet als leider van de
een of andere party. Toch zou bij zjjn
afkomst als arbeidersjongen, opgevoed in
de sfeer van de sociaal-democratie, niet
verloochenen. Ebert werd geestdriftig toe
gejuicht, ook op straat, terwijl ter zijner
eer de klokken van Weimar werden geluid.
Zoo heeft dan de gewezen tadelmakers-
knecht, die geen andere schoolkennis opdeed
dan die welke de lagere school hem kon
geven, doch die zich zelf omhoog heeft
gewerkt en ontwikkeld, „den Duitschen
troon" beklommen en de plaats ingenomen,
die de Hohenzollerns zoo lange jaren bezet
hielden.
Ook de nieuwe Duitsche regeering is thans
samengesteld. Schoidemann is president
geworden van het rijksministerie en namens
het nieuwe Kabinet heeft bij al dadelijk
het regeeringsprogramma ontvouwd. Het
werkprogramma der regeering geeft o.m.
aan wat de buitenlandsche politiek betreft
het onmiddellijk tot stand brengen van den
vredevasthouden aan de beginselen van
president Wilson, met verwerping van
eiken machtsvrede; herstel van het Duitsche
koloniale bezit; onmiddellijke uitlevering
van de Duitsche krijgsgevangenendeel
neming aan den Volkenbond op voet van
gelijkheidgelijktijdige en wederztjdsche
ontwapening; verplichte scheidsgerechten
ter vermijding van oorlogen afschaffing
der geheime diplomatie.
Naast dat voor de buitenlandsche politiek
ontwikkelde Scheidemann een zeer uitvoerig
programma voor de binnenlandsche politiek
te uitvoerig om daarvan hier de bijzonder
heden te vermelden, maar waaruit vol
doende blijkt, dat de nieuwe regeerings-
koers in beslist democratische richting zal
gaan.
Scheidemann heeft in een uitvoerige rede
het regeeringsprogramma nader toegelicht.
Allereerst gaf hij daarin uiting aan zijn
geloof in de heerschappij van het volk. Dat
het Duitsche volk in November, toen het
de naakte waarheid van den nederlaag zag,
nog de kracht bezat om de oude afgods
beelden te verbrijzelen en zijn eigen heer
schappij uit te roepen, daarin zag Scheide
mann de grootste waarborg voor de toe
komst. Ook besprak hij de onmogelijkheid
om met de onafhankeiyken samen te
werken, daar dit tegen den geest der
democratie zou zijn. De uitslag der ver
kiezingen heelt de vorming van een coalitie-
regeeriug noodzakelijk gemaakt. De uit
spraak van het volk heeft de regeeriDgs-
partijen tot gemeenschappelijken arbeid
opgeroepen. De taak is thans dezen arbeid
ter hand te nemen en vrije baan te maken
voor het komende, het nog nietjvermoede
Nieuwe. Daartoe riep hij de medewerking
van allen in.
o—o—o—
De tekst van het verdrag voor den Vol
kerenbond is gepubliceerd. Het vormt een
vrij lijvig document en bevat behalve een
inleiding en het een en ander over de in
richting van den Bond, een reeks van voor
waarden, waaraan zij die tot den Volkeren
bond toegelaten worden, zich hebben te
onderwerpen. We ontleenen er aan. dat
er zal komen een college van gedelegeerden
welke de coctraeteerendo partijen vertegen
woordig en op geregelde tijdstippen samen
komtvoorts een uitvoerende raad en een
permanent internationaal secretariaat, ge
vestigd waar de zetel van den Bond ge
vestigd is. Daar zullen ook de verga
deringen der gedelegeerden worden gehou
den. Elk der partyen zal een stem
uitbrengen en niet meer dan 3 vertegen
woordigers mogen hebben.
De uitvoerende- Raad zal bestaan uit
vertegenwoordigers van de Ver. S'aten,
het Britsche Rijk, Frankrijk, Italië en
Japan, alsmede uit vertegenwoordigers
van vier andere staten, leden van den
Bond, te kiezen door het college van ge
delegeerden. De Uitvoerende Raad wijdt
zijn aandacht aan alle aangelegenheden
vallend binnen het arbeidsveld van den
Bond en verband houdend met den wereld
vrede. Minstens éénmaal per jaar komt de
Raad bijeen.
Het permanente secretariaat zal de zetel
van den Bond vormen. Daarvoor kiest de
de Uitvoerende Raad een secretaris-generaal
die dan op zijn beurt een aantal secreta
rissen en personeel kiest.
Dit wat de inrichting van den Bond
betreft.
Om tot den Bond te worden toegelaten
zal mon de goedkeuring noodig hebben
van 3/» van do in het college van gedele
geerden vertegenwoordigde Staten. Geen
staat zal worden toegelaten, tenzij h(j
afdoende waarborgen kan bieden voor zijn
oprechte bedoeling om z\jn internationale
verplichtingen na te komen en tenzij hij
zich voegt naar de beginselen, welke door
den Bond zullen worden geformuleerd, met
betrekking tot zijn strydkrachten en zijn
bewapening.
De Uitvoerende Raad zal plannen ont
werpen om te komen tot beperking der
bewapening en zal tevens de legersterkte
voor de deelnemers afzonderlijk vaststellen
Ook zal er omtreDt den aanmaak en het
vervoer van munitie een regeling worden
vastgesteld. De deelnemers verbinden zich
inzake deze aangelegenheid open kaart te
spelen door elkaar met volkomen open
hartigheid op de hoogte te houden van
hun leger- en vlootprograms. Voor de
uitvoeriüg van een en ander zal een af
zonderlijke commissie worden ingesteld.
De partijen verbinden zich de territoriale
intregiteit en de bestaande politieke onaf
hankelijkheid van alle staten, die lid van
den Bond zijn, te eerbiedigen en tegen
eiken aanval van buitenaf te beschermen.
Iedere oorlog of oorlogsbedreiging, of do
deelnemers er rechtstreeks bij betrokken
zijn of niet, wordt beschouwd als den bond
betreffend.
Alle deelnemers aanvaarden het beginsel
van arbitrage. In geval van een conflict
zullen zij nimmer den toevlueht tot den
oorlog nemen, voor zich aan arbitrage te
hebben onderworpen en evenmiu bionen 3
maanden na de uitspraak. Indien de deel
nemers zich niet houden aan de uiispraak
van het Huis van Arbitrage, zal de uit
voerende raad voorsteilen, welke stappen
het best kunnen worden gedaan om de
uitspraak te doen opvolgen. Ingesteld zal
worden een Permanent Internationaal Ge
rechtshof. welke tevens Hof van Arbitrage
zal zijn. Indien een der deelnemers de
verbintenis overtreedt, zullen onmiddellijk
door de anderen alle economische 6u fl-
nantieele betrekkingen met zoo iemand
worden afgebroken. Er zal een strijdmacht
worden ingericht, waartoe allen zullen
medewerken, welke gebruikt zal worden
om d9 verbintenissen van den Bond te
deen eerbiedigen.
Verder bevat het verdrag nog allerlei
voorwaarden omtrent het toezicht op den
handel in wapens, het bestuur der kolo
niën, enz
Als de groote en kleine mogendheden
tot eén dergelijke overeenkomst zullen
toetreden, dan zal men ongetwijfeld een
groote stap nader gekomen zjjn tot den
idealen toestand, waarin de mensohe-
slachtingen tot het verleden behooren.
TEXEL, 19 Febr. 1919.
Van de voorbije weck.
De winter schijnt het nog niet met
zich zelf eens te zijn of hij vertrek
ken, dan wel blijven zal.
Beurtelings kijkt de weerhaan, als een
echte toren wachter, naar alle windstreken.
Het schaatsenrijden behoort niet tot
de onmogelijkheden, maar er wordteen
Z9er spaarzaam gebruik van gemaakt.
Eén voordeel leverde de wisselende weers
gesteldheid op, n.l. dat uitgezonderd Zon
dag, wjj tot heden, niettegenstaande den
kolennood, een tweemaaldaagsche ver
binding hadden met den vasten wal.
Om het gevaar voor insluiting door
ijsgang in de Texelsche haven te ontgaan
overnacht „de Dageraad" in de haven
van Nieuwediep, om dan 's morgens
tijdig hier aan te komen, ten einde op
het vastgestelde uur den dienst te kun
nen vervullen.
Van den secretaris der vereeniging
van vavkensfjkkers en -mesters ont
vingen wij volgend verslag van de ver
gadering op Donderdag in de Oranjeboom
gehouden.
De vergadering der vereenigiDg van
varkensfokkers en mesters op Donderdag
avond was slecht bezocht, waarover de
voorzitter zich, in zijn openingswoord
niet verwonderde, gezien de vergade
ringen elders. Na een welkom aan de
aanwezigen werden de notulen gelezen
en onveranderd vastgesteld.
Bij de rekeniDg en verantwoording
bleek er een voordeelig saldo te ziju van
f 162,33, welke gelden belegd jzijn.
De afgevaardigde naar de algemeene
vergadering der N. H. Varkensfckver-
eeniging, de heer C. de Wit, breDgt een
keurig verslag uit van het verhandelde.
Hieruit blijkt tevens ten duidelijkste het
nut der vereeniging voor de instand
houding der varkensstapel. Door hun
bemiddeling n. 1. wordt voeder verstrekt
voor de goede fokdieren. Het woord van
dank van de voorz. namens de vergade
ring was dan ook goed geplaatst.
Het punt varkensmarkt werd door
allen toegejuicht. Waar de handel zoo
is ontwricht, meende het bestuur dat bet
thans de beste tijd is om te komen tot
oprichting eener varkensmarkt, welke
naar aller meoning wel levensvatbaar
heid bezit, Wenscbelijk is hot daarbij
om eene vaste plaats op de markt te
verkrijgen en wel nabij de waag. Zoo
mogelijk zal worden getracht om de
veertien dagen markt te houden, om
langzamerhand tot een wekelijksche te
komen.
Het zal goed zijn voeling te houden
met de slagers te den Helder, omreden
deze beter van Texel kunnen betrekken
als b. v. van Schagen of Purmerend.
De bekendmakingen omtrent het al of
niet doorgaan der markt zal word in
geplaatst in de Heldorsche en Texelseho
couranten.
Om een overzicht over de thans aan
wezige slachtvarkens te verkrijgen zal
eerdaags iemand bij de leden rondgaan.
De contributie welke wordt vastgesteld
op 50 cent per lid, zal dan tevens wor
den geïnd.
De bestuursverkiezing wordt uitgesteld
tot de volgende vergadering.
Met de beste wenschen voor hetw -
slagen der plannen wordt de vergaderi ig
te ruim tien uur gesloten.
*.70
E COURANT.