3290
Zaterdag 3 Mei 1919.
32,t9 Jaargang.
Nieuws» en
Advertentieblad.
Bieistregeliag 16 Dec.
Binnenland.
COURANT.
feïad verschQnt Woensdag;- en Zaterdagmorgen
Abonnementsprijs per 3 maanden.
oor de» Burg 40 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland SS Cts. Naar Amerika en andere
li-nden met verhooging der porto's.
idvertentiën daags voor de uitgave vóörl aar nam.
Prijs der Adverlentièn.
Van 1 tot 5 regels 40 Cts. iedere regel meer 8 Ct., met
20 Crisistoeslag. Qroote letters en Vignetten worden
naar plaatsruimte berekend.
A.BOHNEMFNTEN en A9VERTENTIEN worden aangenomen bij de TJitg. Fibka LAN8EVELB DE ROOIJ, Parkstraat, Bun» op Tixii.
Spoor- en Uootdienst.
Beperkte dienstregeling.
Vertrekuren van de boot van Texel
9,3U v m.
Vertrekuren van de boot van Helder
1,00 n.m.
Vertrek en aankomst van treinen
van den Helder naar Amsterdam.
Vertrek. Aankomst.
Helder. Amsterdam.
6,44 9,11
ll,4ö 2,33
4,128 6,34
6,44 9,38
Bovendien loopt een trein op Donder
dagmorgen van Helder naar Schagen,
yan Helder 7,42 te Schagen 8,36
Van Amsterdam naar den Helder.
Vertrek. Aankomst.
Amsterdam. Helder.
5,28 8,43
9,17 11,85
2,30 5,31
5,2ܧ 8,04
7,50 10,36
10,40 12,34
Niet op Zon- en feestdagen.
alleen op Zondag.
INRICHTINGEN
welke gevaar, schade of hinder kunnen
veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders der Ge
meente Texel brengen ter openbare
kennis, dat het verzoek van G. Buis
te d9 Cocksdorp om op het perceel,
kadastraal bekend in Sectie A, no. 2401
een slagerij te mogen oprichten door
hen voorwaardelijk is ingewilligd.
De aandacht wordt er op gevestigd,
dat volgens de bestaande jurisprudentie
eventueel NIET tot beroep van de be
schikking bevoegd zijn zij, die indertijd
niet voor het Gemeentebestuur zijn ver
schenen, om hunne bezwaren mondeling
toe te lichten.
Tisel, den 29 April 19i9.
Burgem. en Weth voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester,
JONKER. BUYSING DAMSTE.
imerikuanseh Spek.
De Burgemeester maakt bekend, dat bij de
slagers verkrijgbaar is Amerikaansch spek, het
welk zonder bon verkocht mag worden. Ook
zij, die zelf geslacht hebben, komen dus voor
dit spek in aanmerking.
De Burgemeester van Texel,
BUYSINQ DAMSTE.
Kegeeringswaren.
Burgemeester en Wethouders van Texel
maken bekend, dat van 5 Mei tot en met 11 Mei
a. s. bij de winkeliers alhier verkrijgbaar zal
zijn
op elke gele bon no. 20 een half pond
peulvruchten.
Maximumprijzen van peulvruchten
gr. erwten en br. boonen 22 ct. p. kg. 11 ct. p. p.
capucijners 54 ct. K.G. 27 ct. per pond.
op blauwe bon 20 1 ons kalizeep.
Prijs 3 cent per ons.
op elke witte bon gemerkt S 42 3Vs ons
Suiker a 30 cent per pond.
op vleeschbon no. 16 (uitsluitend donkere helft)
1 ons rijst. Prijs 14 ct. per pond.
op vleeschbon 17 (donkere helft) V» ons
goedkoope of duurdere kaas.
Maximumprijzen van kaas
volvette Gouda (jong) met Rijksmerk f 1,59
p. K.G. f 0,80 per V» K.G., f 0,16 p. ons.
volvette Gouda (belegen) met Rijksmerk f 1,72
per K.G. f0,86 per pond, fO,I7'/s per ons.
Gouda 20 pCt. fu,75 p. KG. f0,371/. p. p.
f0,08 p. ons.
Edammer 40 pCt. f 1,43 per KG., f0.72 per
half KG., f0,141/, per ons.
Edammer 40 pet. (belegen) f 1,57 per K.G.,
f 0,787, per 1-, K.G. f 0,16 per ons.
Edammer 20 pCt. f0,75 per K.G., f0,371/,,
f0,08 per ons.
Vanaf 1 Mei tot en met 31 Mei is ver
krijgbaar op bon 50 der Thee- en Kofflekaart
1 ons koffie. Prijs f 1,40 per pond.
Vetbon 13 is geldig van 3 Mei tot en met
10 Mei.
Bovenstaande goederen mogen niet anders
dan tegen afgifte van bons worden verkocht.
Texel, 2 Mei 1919.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
BUYSING DAMSTE.
De Secretaris, JONKER.
Aardappelen.
De Burgemeester van Texel brengt ter kennis
van de verbouwers van aardappelen in deze
gemeente, dat zij uiterlijk op Dinsdag 6 Mei
a.s. hetzij schriftelijk of mondeling ten gemeen
tehuize opgave dienen te verstrekken van de
voorraden en de soorten aardappelen, welke
zij onder hunne berusting hebben en niet voor
eigen gebruik benoodigd zijn.
Deze opgave behoeft niet te worden gedaan
door hen, die zich in de maand April j.I. voor
dit doel ten gemeentehuize hebben vervoegd.
Texel, 1 Mei 1919.
De Burgemeester voornoemd,
BUYSING DAMSTE.
TEXEL, 3 Mei 1919.
Melkveelioudersboud.
't Was Woensdagavond de oude klacht,
da opkomst was onbevredigend en al kon
de voorzitter daarvoor verschillende rede
nen aanvoeren, het feit, dat de boeren zoo
slecbt tot organisatie ztjn te bewegen en
zoo moeilijk ter vergadering te brengen,
is niet te ontkennen.
Zooals bekend nam op de laatst gehouden
vergadering van de afdeeling Texel van
den molkveehoudersbond, staande die ver
gadering de toenmalige secretaris, de heer
D. Mantje Kz. tijdens een vrij heftige dis
cussie z(jn ontslag De heer Kager had nu
van die vergadering notulen opgemaakt.
Ze werden na voorlezing met algemeens
instemming en dank van den voorzitter
ongewijzigd vastgesteld.
Als eerste spreker trad daarna op de heer
Brinkman Jr. van Zaandam, die als inge
wijde in de wereld van den melkhandel
een en ander daaruit mededeelde. Spreker
kwam tot de slotsom zorg te hebben of de
boeren wel voldoende georganiseerd zijn
om in staat - te zijn ook in het vervolg
behoorlijke prijzen voor hunne waren te
bedingen.
Op een klein plaatsje in Noordholland,
door spr. genoemd, moeet met 3 organisaties
rekening worden gehouden om met de
boereu over de melkprijzen te spreken. Als
een beschamend voorbeeld voor de boeren
van Noord en Zutdholland, wijst spr. op
de krachtige organisaties in Friesland.
In de Melkveehouder heefi men onlangs
cair aanleiding van een excursie, waaraan
ook spr. deelnam, daarover een uitvoerig
relaas kunnen vinden.
■-Stel U voor oogen, wat in Friesland onder
moeieljjke omstandigheden in de laatste 30
jaren is gewrocht, aldus eindigt de heer
Brinkman Jr.
Hierna was het woord aan den heer
Woimerstet.
Onlangs, zoo ongeveer begon de heer W.
las ik in het Ned. Landbouwweekblad, in
een schrijven van Texel, dat hier geen
Bolsjewisme is, maar ia de enkele uren
dat. ik hier vertoef, zegt spr. heb ik al ver
nomen „dat men hier bezig is een burger
wacht op te richten, heb ik gezien dat hier
ook rog politie is en dat het met de ont
watering van de landerijen nog treurig
ges'eld is. En verdeeldheid is hier ook,
getuige de auderbalve afdeeling van den
melkveeboudersbond. Het is hier dus niet
wat het kon zijn, al moet spr. ook beken
nen, dat men bier wel wat voor organisatie
gevoelt, dat bewijzen de vele reizen van
afgevaardigden van Texel naar Amsterdam
naar de Algemtene en hoofabestuurs-
vergaderingen.
Na deze inleidiog deelde spr. mede, dat
de Melkveeboudersbond, naar het voorbeeld
van den Federatieven Nederlandschen
Zuiveloond in Friesland, tot coöperatie wil
overgaan, en bij boudt daarvoor een warm
pibidooi.
Dat vraag en aanbod do prijzen van een
p otuct bepalen, vangt spr. aaD, is in ODze
iiugtn slecnts een betrekkelijke waarheid.
Hët is slechts zaak niet meer aan de markt
te brengen dan noodig is om in de dage-
lijksche behoefte ;te voorzien en daarvoor
is coöperatief samenwerken noodig.
Spr. wijst in dit verband op het werken
van de trusts en kartels in Amerika, op
de hoogovenbedrijven in het buitenland, op
de sterke arbeidersorganisaties in ons land
eh vooral op den Zuivelbond in Friesland.
De zuivelbond in Friesland, uit den nood der
tijden geboren, is door z(jn coöperatief
werken thans in staat l1/» millioen K G.
kaas in eigen pakhuizen te bergen, zoo
noodig zelfs de boterproductie van een ge-
heele maand op te slaan. De eigen Friesche
jongens verkoopen de waren in het buiten
land, eigen koelwagons brengen het naar
de plaats van bestemming, straks richten
de Friezen overal eigen verkoophuizen op.
In die richting moeten ook wij werken
zegt de heer W. en wij dienen te beginnen
met mede te gaan met den geest de3 tijds.
Wethouder Wibaut van Amsterdam, spr.
heeft respect voor dien man, al is h(j niet
van zijn partij, loopt met plannen rond in
de richting vanstede'ijke melkvoorziening.
Reeds is iemand uitgezonden naar het
buitenland voor een studiereis betreffende
dat vraagstuk. Wij hebben een onderhoud
met het stadsbestuur aangevraagd, om te
komen tot den verkoop van melk en bloc,
d. w. z. van alle veehouders gelijk. Dat
gebeurt reeds door de landbouwers te
Zuiderwoude, die en bloc de melk hebben
verkocht aan „de Dageraad'. Zoo moet het
worden: organisatie.'Jiegenover organisatie.
Spr. houdt niet op te wijzen op het nut
van georganiseerd optreden, voorbeelden
zooder tal voert spr. daarvoor aan, maar
hjj wijst ook op de noodzakelijkheid daar
van, om niet geheel ten prooi aan andere
maohten te komen. Wü strijden den strijd
tegen het groot kapitaal, zegt spreker, groote
kapitaalkrachtige margarmefabriekon en
fabrieken van melkproducten, met namen
genoemd, trachten door partiëele contracten
de kracht der boeren te brekeD. Weest op
Uwe hoede, zegt spr. want slechts door een
vereend optreden van alle belanghebbenden
is iets te bereiken. Een voor allen, allen
voor één. Alle ouderliüge verdeeldheid en
wantrouwen moet opzijgezet. Het gaat om
Uw bestaan.
Eens en voor goed, zegt spreker, geef de
leiding aan eerlijke mannen uit Uw midden.
Spreek niet van vrij te willen blijven,
slechts door ons te binden aan een orga
nisatie, kunnen wij medezeggingschap
krijgen in de wereld waarin wij thuis-
bebooren, over de prijzen van onze pro
ducten.
Wü staan aan den vooravond van de
regeeriug van do 4de kaste, de kaste der
werkers, der arbeiders, de eigenlijke steun
pilaren van de maatschappij. Ook wü be-
hooren tot de kaste der werkers, laat ons
van ben leeren wat solidariteit is, bet gaat
om Uw gemeenschappelijk belang. Bedenk
dat slechts eendracht macht maakt.
Naar aanleiding van het gesprokene
werden enkele vragen gesteld, die zeer ten
genoege door den spreker werden beant
woord.
Van de vergadering den vorigen dag te
den Helder gehouden werd verslag uitge
bracht en besprekingen dienaangaande
gevoerd. Het bleek, dat de macht der boeren-
organisatie in dit district nog te wenschen
overlaat. Zorg, zegt de beer Woimerstet
dat dezen zomer de zaken hier voor elkaar
komen. Leer van d6 arbeiders, boe men on
willige collega's tot organisatie dwingt.
Laat geen ongeorganiseerden deelen in de
voordeelen dcor Uwe corporatie bevochten.
De heer Vlaming sprak ten slotte nog
over de scheuring in de organisatie en de
aanleiding daartoe, waaarna te ruim 11 ure
de vergadering door den voorz. met dank
aan sprekers en hoorders werd gesloten.
Verbetering Wolhandel.
't Was op de vergadering in cafe den
Burg waar bovengenoemd punt in bespre
king werd gebracht, niet beter dan op die
van den Melkveehoudersbond in hotel
Texel, te veel belangbebbenden schitteren
den door afwezigheid.
De beer Govers van Alkmaar, die ook
de vergadering opende, leidde de bespreking
over dat punt in, na in z'n openingswoord
een korte lofrede te hebben gehouden over
het tegenwoordige Texelsche schaap, dat
naam maakt eo belangstelling wekt tot
in de uiterste hoeken van ons vaderland-
't Is spreker zelfs bekend, dat wolveehou
ders uit Limburg plannen hebben gemaakt
zich dit voorjaar Texelsche lammereD
voor hun bedrijf aan te schaffen.
Over de wol en speciaal de waarde van
de Texelsche wol gaf spr. daarna veel
en velerlei ten beste. Spr. schetste den wol-
handel, zooale die vóór den oorlog in de
wolvee8treken werd gedreven en hoe er
van waardebepaling toen ze goed als geen
sprake was. Wol was wol en de woilen-
stoffenfabrikanten maakten de boeren niet
wijzer.
Echter de mobilisatietüd, met züne wol
vordering heeft de oogen der boeren geopend
heeft ze doen zien dat de wol en in het
büzonder de Texelsche meer waard was,
dan er geregeld voor betaald werd, dat de
Texelsche wol bijna eens zooveel waarde
had dan b.v. de Friesche.
De fabrikanten hebben de Texelsche wol
leeren gebruiken en waardeeren en een
Tilburgsoh lakeifabrikant had spr, mede
gedeeld, dat van de Texelsche en Noord-
hollandsche wol de füne lakens kunDen
worden gefabriceerd. Van denzelfden fabri
kant bad spr. ook vernomen van een ver-
eeniging van wollenstoifenfabrikanten, die
straks de prijzen van de wol zal vaststellen.
Tegen dien toeleg riep spr. nu de boeren
in 't geweer. Nu geen wol uit ons land
mag worden uitgevoerd, dient vooral stelling
genomen, tegen den bond van wollenatof-
ienfabrikanten. De bedoeling vaa de ver-
eeniging tot verbetering van den wolhan
del is daarom, te trachten de wol gesorteerd
en geveild te krijgen te Amsterdam, waar
reeds een wolveiling bestaat, doch waar
de Hollandsche wol tot heden ontbrak. De
vereeniging wil zich ten dien einde wenden
lot betrouwbare makelaarsfirma's voor sor
teering en waardebe vordering.
Voor eerste proef veiling hebben wü een
hoeveelheid van 20.000 K.G. noodig, deze
hoeveelheid is ons reeds door een 150 tal
boeren uit Noord-Holl toegezegd de veiling
gaat dus in elk geval door, doch wij
meenden op Texel, de bakermat van het
Texelsche schaap, ook om medewerking
te moeten aankloppen. Spr. stelde hierop
de gelegenheid open om van gedachten te
wisselen.
Allereerst werd het woord gevoerd door
den heer D. P. Bakker, die protesteerde
tegen een opmerking vau den beer Govers,
dat de wol hier voor den oorlog voor
denzelfden prüs werd opgekocht als de
Friesche en Drentscbe woldit verschil
bedroeg steeds 25 cent en meer per K.G. De
heer Bakker protesteerde verd6r tegen de
woorden van de spr. over den druk onder
welken de boerenstand zou geleefd hebben
in den mobilisatietüd, zeker wij allen
voelien den druk van den oorlog, doch
zeker niet de boerenstafcd het meest. Spri
vei klaarde zich tegenstander van te veel
bonden. Laat de vrüe handel weder komen
in ons land; hier op Texel trachten vroeger
de verschillende bandelaren elkander een
vlieg af te vangen en daardoor ontvingen
de boeren steeds de hoogste waarde voor
hun wol. De trust van wollenstoffenfabri-
kanten bestaat volgens spr.'s meening niet
in dier voege als de heer Govers dat bad
voorgesteld.
De heer Jacobs kwam op tegen de bewe
ring van den spr. dat er fijne lakens van in-
landscbe wol vervaardigd kunnen worden,
't Is mogelijk, dat men nu lakens van de
fijnste inlandsche wol heeft vervaardigd,
doch wanneer er buitenlandsche wol vol
doende aan de markt komt zal men daar
voor de buitengwoon moeilük te bewerken
inlandsche wol niet weder kunnen ge
bruiken.
Spr. beantwoordde de beide debaters,
waarop nog even de wolveiling ter plaatse
te sprake kwam.
Ia de vergadering sloten zich een zestal
personen definitief aan bü den gezamen-
lüken wolverkoop. Hierop werd de ver
gadering gesloten.
Texelsche wykveriPeging.
Of dc leden van de Wijkverpleging die voor
een algemeene vergadering op gisteren deel
namen aan de een of andere Meibetooging is
