Woensdag 2 Juli 1919.
32ste Jaargang.
Nieuws- en
Advertentieblad.
lenstregelmg 7 Mei 1919.
Binnenland.
;]307
i %J C W rfhVMiM d&e
Van week tof week
Dit blad verschijnt Woensdag:- eeZaterdagmorgen
Advertentiën daags voor de nitgave v66r4 aur nam.
IEMENTEN en ABVERTENTIEN worden aangenomen bij de itg, Fibxa LANGEYEL@ék DE ROOIJ, Parkstraat, Bobo op T x x e i.
HOOGWATER Beetle van Texel.
Spoor- en Bootdicnst.
Beperkte dienstregeling.
Opmetingen.
De Kermis.
SMuïr*:
bew
renhj
n8ec
Abonnementsprijs per S maanden.
V oor dik Buks 40 Cts. Franco per post door ge
heel Nzdbhland 55 Cts. Nasr Amerika on andere
Undcn met verhooging dei porto's.
Pr<0t der Adverlentiin.
Van 1 tot 5 regels 40 Cts. Iedere regel meer 8 Ct., met
20 Crisistoeslag. Qroote letters eu Vignetten worden
naar plaatsruimte berekend.'
Wei
(Zomertijd.)
Donderdag 3 Juli
v.m. 1,09
vrijdag 4
1,53
Zaterdag 5
2,37
Zondag 6
3,25
Maandag 7
4,22
Dinsdag 8
5,32
Woensdag 9
6.43
s namiddags is het ongeveer een halfuur
hoogwater.
Vertrekuren van de Boot.
Op werkdagen
Texel: 5,15 v.m. 2,45 n.m.
ïlNieuwediep9,30 6.10
Op Zon- en Feestdagen
Texel: 5,15 v.m. 5,— n.m.
Nieuwediep9,— 6,10
Vertrek en aankomst der treinen
van den Helder naar Amsterdam,
ek Helder. Aankomst Amsterdam
6,44 9,11
11,45 2,33
4,12§ 6,34
6,44 9,38
ivendien loopt een trein op Donderdag-
jrgen van Helder naar Schagen,
{0£»n Helder 7,42 te Schagen 8,36
Van Amsterdam naar Helder,
"wek Amsterdam.. Aankomst Helder
5,28§ 8,43
9,17 11,35
2,30 5,31
5,20§ 8,04
7,50 10,36
10,40+ 12,34
q ^iet op Zon- en feestdagen.
Heen op Zondag.
3e Burgemeester der gemeente Texel maakt
|end, dat de landmeter van het kadaster
laf Maandag 30 Juni 1919 in de gemeente
lel zal aanwezig zijn tot het doen der ge-
rjbne jaarlijksche opmetingen.
|Texel, 28 Juni 1919.
De Burgemeester der gemeente Texel,
BUYSING DAMSTE.
3138 Juni.
s papieren vrede is geteekend, Wilson
bert op de breede wateren van den Oceaan
weg raar buis, de Duitsche vredtsonder-
keoaars zelleu, als deze regels in druk
schijnen, den moeilijken gang naar
irsailles volbracht hebben. Het is dus
fedeWel moeten de verschillende
|rlementen nog hun goedkeuring hechten
,n de vredesvoorwaarden, maar deratifi-
ie zal wel door geen enkele wordeD ge-
igerd, al zal het niet zonder veel tegen
wanting gaao.
;5De vrede is geteekend en bezegeld en
riet is te Versailles een heele plechtigheid
Ljëweest. En in de geallieerde landeu be-
lijft men er vreugde over en men weet
Br waarschijnlijk niet eens boe wreed en
onrechtvaardig deze vrede is, tegen het
ïïeerlooze volk,dat door honger en ontberiDg,
(ziekte en kommer, leed en elieode voor
jfjrea de noodige levenskrachten heeft ver
leren, Zeker, Duitschland heeft zwaar ge
zondigd en de wyze waarop het deu oorlog
Ijleeft gevoerd, zal een donkere bladzijde
blijven innemen in zijn geschiedenis, maar
'bét heeft de laatste maanden bitter geleden
en tegenover een zoo geteister machteloos
volk had een milde vrede de geallieerden
slechts tot eer kunnen strekken Doch zij
hebben het anders gewild en het is nu dan
ttrrede op papier althans.
Precies vijf jaren na den dag waarop te
'Ssrajewo de schoten knalden, die bet vuur
schoten in het kruithuis van Europa, weid
in de Spiegelzaal van het slot te Versailles
het vrede;,verdrag onderleekend. Is het niet
alsof de ontzaggelijk-? bcteekenis «an dezen
dag niet tot ons besef is doorgedrongen
Het tij ip.rk van ;jjf j «ar oorlog nllende is
Bfgfcdivter I Hoc faoea-ea we niet de vlag
gen ontplooien en de vreugdeliederen laten
opklinken! En toch is ook deze dag voorbij
gegaan als alle anderen, als zooveol even
belangrijke dagen, zonder dat hij ons in
bijzondere mate heelt kunnen ontroeren.
Komt dat, omdat we aan alles gewoon zijn
geworden of misschien wel door het gevoel,
dat deze vrede niet oen blijvende, een duur
zame vrede kan zijn Mogelijk wel door
beide. Vooral het onbevredigende gevoel,
dat het vredesverdrag heeft gewekt, heeft
de vreugde getemperd
Zelfs in de geallieerde landen schijnt
men aan dat gevoel niet te z(jn ontkomen.
Men moge in Parijs nog zoo uitbundig
feest hebben gevierd, diep in de Fransche
volksziel moet. ook dat onbevredigende
gevoel heerscben, En straks als men de
eerste vreugderoes achter den rug heeft
zal in het gemoed van het ridderlijke
Fransche volk htt besef levendig worden,
dat m-n groot had kunnen zijn in edel
moedigheid jegens den verslagen vijand en
klein in haat en wraakzucht geworden is.
En hoe de Fransche arbeiders oordeelen
over bet vredesverdrag, daarvan weet men
nog weinig af.
Daarentegen hebben de Eagelsche arbei
ders reeds hnn stem verbeven tegen de
vredesvoorwaarden en op hun congres werd
met groote meerderheid van Rlemmen een
resolutie aangenomen, waarin' werd uit
gesproken, dat Duitschland zoo spoedig
mogelijk na het sluiten van den vrede in
den Volkerenbond moot worden opgenomen
en dat de vredesvoorwaarden herzien moeien
worden, overeoukom-dig de verklaringen
der geallieerde regeeringen by hot sluiten
van den wapenstilstand.
Het vredesverdrag, zooals het thans op
papi r gezet en 0Dderteek6nd is, kan niet
van duurzamen aard zijn. Wijziging zal
op verschillende punten niet kunnen uit
blijven. Dat is het ook, wat rieDuitschers
nog het hoofd boven water doet houden.
Men hoopt te Weimar, dat binnenkort
politieke veranderingen in de geallieerde
landen niet zullen uitblijven en daardoor
de weg geopend zal worden tot verlichting
van de lasteD, die am bet Duitsche volk
zijn opgelegd, lasten die schier ondragelijk
zijn. Hoop doet leven eD voor deze hoop
bestaat er alle grond. Clémenceau maakt
zich, naar luid der berichten gereed om af
te treden. Als de vrede straks in werking
is getreden zullen ook de strenge censuur
en de andere oorlogsmaatregelen ophouden,
het gewone politieke leven zal haar oude
rechten weer opeiscben en niemand
weet hoe de politieke toesiand in Frankrijk
over eenige maanden zal z;jn.
In Engeland gaat het evenzoo. Het
oorlogskabioet is er nog. maai er komt -
straks veranderingen niemand kan zeggen
of Lloyd George nog lang de teugels van
het bewind in handen zal houden.
Italië heefc reeds een nieuw Kabinet
onder leiding van Titti. met Tittonr als
minister van buitenlandsche zaken. Een
Kabinet, dat reeds op gespannen voet. staat
met de bondgenooten, inzonderheid met
Frankrijk. Het eisebt zijo aandeel van de
Duitsche buit, zijn volle aandeel, precies j
zooals het bij de acte van Londen bepaald
werd. Frankrijk en Eügeland hebben Italië
allerlei moois Geloofd om he. over te halen
het bondgenootschap met de Middel-Euro-
peesche stiten te verbreken en de ziido
der Entente te kiezen, maar thans weige
ren ze de belofte in te lossen. Orlando
had zich er reeds bij neergelegd, maar bij
werd juist daarom ten val gebracht. En
de Dieuwe regeeritg houdt de bondgenoo-
ten aan hun woord en.... dreigt, als niet
gegeven wordt wat beloofd werd.
Wilson keert naar de VereeD. Staten
terug en men zal hem te New York op
den Nationalen feestdag, 4 Juli, met gejuich
inhaleD, maar er zijn teekeaen te ovtr,
dat hij plaats moet maken voor een ander
en dat, de democratische regeeriDg door
een republikeinsebe vervangen zal worden.
Zoo is er veel, dat op verandering wijst.
En daarop bouwen de Duitschers vooral
hun hoop
o o—o
Fiiegende BiU'er had 'dezer dagen eeD
pretij-, waarop eeu spullebaas stond afge-
beeld i+o op de. karmis als rar.teit to be-
zioh.igitig steldeeen Duitschei, die nog
nooit gestaakt had. Inderdaad, er schijnt
aan do overzijde der grens maar een be-
trekkoiyk klein getal van deze wouder-
menschen meer gevonden te worden. De
eeno staking is nog niet van de lucht of
de andere is er al weer. Het Duitsche
volk schijnt nog maar niet tot rust te
kunnen komen 6n zelfs het- bosiuit om
het vredesverdrag te teekenen, schijnt geen
verandering in den toestand gebraoht te
hebben. Integendeel, het schijnt wel of
de Spartacisten thans meer dan ooit het
oogenblik guDstig achten, om eens opnieuw
te beproeven, hun slag te slaan. Iu Ham
burg hebben zich als gevolg daarvan ia
da afgeloopen week bloedige gebeurtenissen
afgespeeld. De Spartacisten hebbeD een
aanval op het gezag gedaan en bet gelukte
hun een oogenblik dit ook te bemachtigen
Hamburg is eenige uren in bet bezit der
Spartacisten geweest, met het gevolg, dat
er veel geplunderd werd en de regeermgs-
trocpen verschenen om de stad te herove
ren. Meer dan 40 dooden en meer dan
100 gewonden zijn gevallen. Thuns is de
stad in banden van georganiseerde arbei
ders en is er een soort overeenkomst met,
de regeeriDgslroepen gesloten. Hoe de
toestand zich verder zal ontwikkelen, kan
nog niemand vooruit Z9ggen.
o o—o
Do Turkscbe reg6ering heeft tot den
Raad van Vier het verzoek gericht, om bij
de Vredesvoorwaarden het Turkscbe terri
toriale gebied ÖDgeschouden te laten. Clé
menceau heeft echter dit verzoek afgewe
zen. Turkije beoft louter uit gewinzucht
de geallieerden aangevallen op aanstichting
van Duitschland. Daarvoor moet het ge
straft wordeD. Waar Turkije den oorlog
op onbeschrijfelijk wreede wijze gevoerd
heeft en Turkije niet in staat is gebleken,
de vele volkeren, die hot onder zijn vlag
heeft gebracht, tot welvaarten beschaving
te brengen, daar rust op de geallieerden
thans de plicht, om deze volkeren te be
vrijden van het Turkscbe juk.
Er zal van Turkije wel niet veel over
gelaten worden, daar kan men wel veilig
op aan.
TEXEL, 2 Juli 1919.
Vergadering; van Landarbeiders.
De vergadering bovengenoemd, Vrijdag in
hotel „de Oranjeboom" gehouden, was heel
goed bezocht te noemen.
In zijn openingswoord deelde de Voorz., de
heer J. Ran mede. dat deze vergadering was
beiegd, om eens te weten te komen hoe de
zaken zich bij de staking in Eierland hebben
toegedragen.
Om tot klaarheid te komen was daarom de
heer v. d. Vall uit Schoten en leider van ge
noemde staking, uitgenoodigd hier op te treden.
Een aangename vergadering was het voor
den voorz. niet, naar hij verklaarde en wees
daarbij op de tegenstelling met vroegere ver
gaderingen, toen hij steeds op groei van het
ledental op Texel, tot zelfs 200 toe, kon bogen.
Spr. hoopte echter dat deze vergadering de
gcwenschte overeenstemming zou brengen.
De heer v. d. Vall, daarop het woord beko
mende, zegt eveneens hier wel prettiger ver
gaderingen te hebben meegemaakt, vooral,
omdat niettegenstaande een uilnoodiging door
hem per aangeteekend schrijven verzonden.de
heer Boogaart niet tegenwoordig is.
Onprettig vindt de heer v. d. Vall het ook,
dat de groote moeilijkheden met de werkge
vers, te Hilversum, Baarn, Boskoop (staking
omvattende 2000 man) en, gedurende 5 weken
staking met uitsluiting te Groningen, Oldambt,
die met de Veenkoloniën 4000 man omvatte,
hem belet hebben hier eerder te komen. On
prettig ook, dat de Texelsche Courant, waarin
het ingezonden stuk van den heer Boogaart,
hem niet bereikt had, hoewel de heer Huizinga
plechtig verklaart, deze hem te hebben toe
gezonden.
Bittere stemming had gesproken uit de brie
ven en briefkaarten, hem van Texel toegezon
den, maar spr. had absoluut willen wachten,
tot een mede-hoofdbestuurder met hem mede
zou kunnen gaan. Op het laatste oogenblik
werd zijn medebestuurder Hilgenga in verband
met het beëindigen van de staking te Groningen,
echter verhinderd mede te gaan, zoodat hij
hier thans toch alleen staat.
Spr.' verklaarde, dat het hem genoegen deed
zoovele mannen uit Eierland. tegenwoordig te
zien en deed vervolgens uitvoerig verslag van
den loop der zaken in de staking Eierland en
hij erkende daarbij volmondig een bok ge
schoten te hebben, door de arbeiders te beloven,
vanaf den eersten dag te zullen doen uitbe
talen, vast overtuigd dat het Hoofdbestuur dat
zou goedkeuren, omdat de arbeiders te Eierland
door de werkgevers in den rug waren aange
vallen. In de Hoofdbestuursvergadering was
dat echter met 5 stemmen tegen 1, die van
spr., van de hand gewezen.
Een oogenblik heb ik, zegt spr. gedacht mijn
ontslag te nemen, maar ik heb den bond lief,
waaraan ik de beste jaren van mijn leven heb
gegeven en ben besloten te blijven, maar bij
den Bondsraad, zoo noodig op het congres,
alsnog voor inlossing van mijn belofte te ijveren.
Uit den loop der gebeurtenissen verklaart
spr. lessen te hebben opgedaan voor de toe
komst, hij heeft ter goeder trouw met de boe
ren op Texel vergaderd, maar is bedrogen uit
gekomen, spr. protesteert er ten sterkste tegen
ais zou hij de zaak der arbeiders verraden
hebben.
In het debat komt daarop de heer Nic. Gomes,
die den spreker, in verband met het uitblijven
van de uitkeering, een woordbreker noemt en
zegt, de overtuiging te hebben, dat de heer
v. d. Vall niet om de organisatie maar om den
broodkorf in het Hoofdbestuur is gebleven. In
Eierland, zegt G. hebt gij het vertrouwen
verloren.
Door applaus gaf de vergadering blijk met
die woorden in te stemmen.
Aanvankelijk niet van plan op de beleedigende
woorden van den heer G. te antwoorden, achtte
de heer v. d. Vall zich door het applaus ge
dwongen, dat wel te doen en memoreert daarop
tal van bijzonderheden uit de staking, die door
het bestuur van de afdeciing Eierland en enkele
leden worden erkend, door anderen tegenge
sproken.
Aan het slot stelde de secretaris Huizinga
een 3-tal eischen erkenning van zijn fout, door
v. d. Vallvolle uitkeering aan de stakers en
f 100,— voor de kas van de afdeeling den
Burg en evenzooveel voor die van Eierland.
De heer v. d. Vall verklaart de eischen niet
voor inwilliging vatbaar en vindt het optreden
van den heer Huizinga tegenover hem heel
leelijk.
Nadat nog de heer J. de Vries, Spang, over
het optreden van de organisatie van den heer
v. d. Vall, als aangesloten bij de N. V. V., die
op zijn beurt weer aangesloten is bij de S.D.A.P.
zijn afkeuring heeft uitgesproken en de heer
v. d. Vall heeft geantwoord, waarbij hij de aan
sluiting bij de S.D.A.P. ontkent, wordt de
vergadering door den voorz. gesloten.
De vrienden van de kermis zijn hier nog vrij
talrijk, dat is gisteren. Maandag wel gebleken.
Met meer dan gewoon animo is de kermis hier
ingezet.
Misschien heeft de omstandigheid, dat we
een paar jaar van het kermisvermaak verstoken
bleven er schuld aan, mogelijk ook dat de late
marktbezoekers er den stoot aan heeft gegeven,
feit is dat er Maandag al druk aan het kermis
vermaak werd deelgenomen, niettegenstaande
het minder gunstige, laat ons maar zeggen on
gunstige weer, want het is koud en nat.
De maliemolen had al spoedig bezoek en
draaide haast onafgebroken van 's middags 2
tot na 's avonds 11 uur. De luchtschommel
had 's avonds ook druk bezoek en onze
„krachtmensch" Zuidema, gaf in zijne net inge
richte tent een reeks van voorstellingen, terwijl
zijn echtgenoote als boeienkoningin optrad; de
roep over hetgeen gegeven werd was onver
deeld gunstig.
De kramers stalden hunne waren op het
gunstigst uit en bij schiet- en werptent beproefde
reeds menigeen zijn geluk.
Dinsdag was de drukte op het kermisterrein
nog grooter.
In het bioscoop-theater van Regter en de Jong
werd de openings-voorstelling gegeven met een
uitgezocht programma, waarbij vooral „De ver
loren dochter" en „Het regimentskind" uit
muntten.
De inrichting Regter en de Jong overigens
is hier voldoende bekend en ieder woord van
aanbeveling overbodig.
Vóór het hotel Texel, met het front naar de
kermis prijkt het bekende Theatre Grand Palais
Oriental, directie Jean Klein. Wie lachen wil
en zich kostelijk amuseeren, verzuime niet deze
inrichting te bezoeken, heet het in de adver
tentie in dit nummer.
Paljas voor de tent, had altijd een groote
aantrekkingskracht voor Texel's kermisgatigers.
Door de goede zorgen van ons Genr. Elec-
triciteits Bedrijf zijn draaimolen, luchtschommel,
kramen en tenten en zoodoende het geheele
kermisterrein schitterend verlicht.
Wanneer het weer meèwerkt, belooft het een
drukke kermis te worden.
Dezer dagen slaagde voor eindexamen
3jirige cursus handelsschool te Alkmaar
onze vroegere plaatagenoote de jongejuff,
Drra Trap.