u 3398
Woensdag 19 Mei 1920.
33st# Jaargang.
Nieuws» en
Spoor- en Bootdienst.
Van week fof week-
inoeuiaud.
Dit blsd verschijnt Woensdag;- en Zaterdagmorgen
AbonnemenUprijt per 8 maanden
Voor den Burg 50 Cts. Franco per post door geheel
Nederland 65 Cts. Naar Amerika en andere landen
met verhooging der porto's. Losse nummers 3 cent.
idvertentiëii daags voor de uitgave vóór 4 aur nam
Prij» der AdvertetUtón
Van 1 tot 5 regels 50 Cts. Iedere regel meer 10 Ct. Qroote
letters en Vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
ABONNEMENTEN ea A3VERTENTIEN worden aangenomens bij de Uitff. Fixha LANGEVELSA DE R O O IJ, ParkstraatBona op T b x e l
LICHT OP!
Van Woensdag 19 Mei tot en met Dinsdag
25 Mei
voor rijwielen 9.30 uur, voor rijtuigen 10.—uur
HOOGWATER Reede van Texel.
(Zomertijd.)
Donderdag 20 Mei v.m. 10,54
Vrijdag 21 11.43
Zaterdag 22 12,35
Zondag 23 1,02
Maandag 24 1,58
Dinsdag 25 2,58
Woensdag 26 4,03
Des namiddags is het ongeveer een halfuur
ater hoogwater.
Beperkte dienstregeling
van 23 Mei 1920
Vertrekuren van de Boot.
Op Werkdagen
van Texel: 7,45 v.m. 2,45 n.m. 5,15 nm.
van Nieuwediep9,15 4.— 6,35
Op Zon- en Feestdagen
Van Texel: 7,45 v.m. 5,15 n.m.
Van Nieuwediep 8,45 v.m. 6,35 n.m.
Vertrek en aankomst der treinen
van den Helder naar Amsterdam.
Vertrek Helder. Aankomst Amsterdam
6,24 9,14
7.29 sneltrein 9,14
10,24§ 1,07
12,20+ 3,28
1.56+f 4.46
4,11** 6,25
6,54 9,39
Bovendien loopt op alle werkdagen een trein
van Helder naar Alkmaar
van Helder 4,26 te Alkmaar 6,15
Van Amsterdam naar Helder.
Vertrek Amsterdam. Aankomst Helder
5,25§ 8,35
9,17 11,39
12,28§ 3,07
3,05 6,02
6,09§ 9,18
8.30 10,36
10,-45+ 12,36
ÏNlet op Zon- en feestdagen.
Alleen op Zondag,
tf Alleen op Zaterdag
Niet op Zaterdag, Zon- en Feestdagen.
INVORDERING
'a Rijks Directe belastingen.
De Burgemeester der Gemeente Texel
maakt bekend, dat het kohier no. 8 der
Personeele belasting over het dienstjaar
1920, invorderbaar verklaard op den
14en Mei 1920, aan den ontvanger ter
invordering is ter hand gesteld en ieder
daarop voorkomende belastingschuldige
verplicht is zijnen aanslag, op den bij
de wet bepaalden voet te voldoen.
Texel, 1? Mei 1920.
De Burgemeester voornoemd,
BUTSING DAMSTE.
8—15 Mei.
Ds Kamer werkt nog steeds voort aan
de nieuwe onderwijswet. De behandeling
der artikelen vraagt heel wat tijd, want
het ontbreekt niet aan amendementen.
Maar ze werden in de laatste dagen ook
bij rijtjes afgedaan. En alles geschiedde
tot nog toe in een kalme stemming, ook
al kwamen herhaaldelijk principieele kwes
ties aan de orde.
Minder kalm verliep de mislukte poging
van den heer Duis om te interpelleeren
over de Hongaarsche aangelegenheden. De
voorzitter verzette zich tegen het verzoek
en hy kreeg van eenige kanten steun.
Wat een scherp debat tengevolge had, maar
de voorzitter kreeg ten slotte zijn zin.
Hongarije is dus voorloopig van de par
lementaire agenda afgevoerd, maar daarop
zullen binnenkort onderwerpen worden
geplaatst, die in de Kamer nog W6l de
hartstochten ontketenen zullen. We denken
aan de Zondagswet en aan de wet tot
bestrijding der revolutie. Vooral wat het
laatstgenoemde ontwerp betreft, mag een
„zeer geanimeerd" debat verwacht worden.
Wel he6ft Mr. Troelstra in zijn Meirede
verklaard, dat de soc. democraten dit
ontwerp met een hooghartig etilzwijgen
zullen laten voorbijgaan, met een gebaar
als „dat is ons te min", maar of dat
letterlijk zoo bedoeld is, moet nog nader
blijken. In elk geval heeft het partijbe
stuur der S.D.A.P. reeds het besluit ge
nomen, om een krachtige actie te voeren
tegen het anti-revolutie-wstsontwerp.
Besloten werd o.m. tot het beleggen
van groote protestmeetings in eenige
hoofdsteden, terwijl ook een manifest
zal worden gepubliceerd, en tevens door
artikelen in „Het Volk" en de plaatselijke
soc. dem. pers tegen het ontwerp zal
worden geageerd.
De nog meer naar links staande partijen
zullen zich natuurlijk 6venmin onbetuigd
laten. Er heeft reeds een bijeenkomst
plaats gehad van de verschillende revoluti
onaire partijen met het N.A.S., waarin bet
voorstel werd gedaan om ten krachtigste
tegen het anti-revolutiegevaar op te komen.
Voorloopig werden op het programma
geplaatstmassale demonstraties, een
revolutionair congres en een demonstratieve
staking. Woensdag zullen de groepen
opnieuw vergaderen, om het programma
definitief vast te stellen.
Als men voor de actie buiten de kamer
reeds dergelijke maatregelen neemt, dan
behoeft men niet te vragen of het in de
Kamer ook donderen en weerlichten zal,
als het ontwerp aan de orde komt.
—o—o—o
Het Turksche vredesverdrag is Dinsdag
aaa de Turksche delegatie ter hand gesteld
en het is een heel korte plechtigheid ge
weest. In vijf minuten was alles geschied,
Millerand hield een korte toespraak, waarin
hij o.m. even aanstipte de goedertierenheid
der geallieerden, om Konstantinopel aan den
sultan te laten. Voorts deelde hij mede,
dat de discussie over de vredesvoorwaarden
uitsluiten schriftelijk zou geschieden. Toen
volgden een paar worden van den voorzitter
der Turksche delegatie, een paar weder-
zijdsche buigingen en do plechtigheid was
voorbij.
Het staat nu allemaal netjes op papier,
wat de geallieerden met Turkije voorheb
ben. Maar ook het Turksche vredesver
drag zal z(jn, als de andereD, een bron van
moeilijkheden voor de groote heeren vrede
stichters zelf. Het begint nu al, nog voor
dat de vrede definitief gesloten is. De
sultan, de kroonprins en de regeering
hebben verklaard te zullen aftredeu als de
geallieerden aan hun plannen, om Turkije
zoo zwaar te amputeeren, vasthouden. Er
is in Turkjje geen enkele partij, die een
dergelijk vredesverdrag zal willen aan
vaarden.
In Konstantinopel roeren de nationalis
ten zich en men spreekt er van, dat zij
met de Russisohe bolsjewiki onder één
hoedje spelen. Er is een wijdvertakte
samenzwering ontdekt, waarbij de schuldi
gen achter slot en grendel werden gebracht.
In Armenië schijnen deze nationalisten
hun doel reeds bereikt te hebben, want de
voorloopige president en de regeering zijn
daar al aan kant gezet en door Sovjets
vervangen. De Turksche generaal Moesta-
pha Kemal, de man van de Armenische
gruwelen, staat nog met een groot leger
in Klein-Azië en bedreigt de Franschen
in Syrié. Hij zond uit Angora een tele
gram aan de vredesconferentie, waarin hij
kortweg mededeelde, dat hij te Angora een
regecring gevormd had en dat hij alle
vredesvoorwaarden ODgeldig verklaarde.
Emir Teisoel, het hoofd van den Dieuwen
Arabischen staat, werd door de geallieer
den uitgenoodigd te Parijs te komen, maar
de emir bedankte voor die eer. En in
Jerusalem slaan zijn lieve Arabieren de
Joden dood.
De Opperste Raadsheeren kunnen wel
heel wat bepaleu, als ze aan de conferentie
tafel gezeten zijn, maar zoo heel gauw zijn
ze met „den zieken Man" nog niet klaar,
—o—o o—
De conferentie te Spa wordt voorloopig
uitgesteld. Dat schijnt thans wel zeker te
zijn. Reuter heeft het bevestigd en deeide
mede, dat Millerand en Lloyd George, met
het oog op de Duitsche verkiezingen, uit
stel gewenscht achten. Er is echter ook
nog een andere reden, die het uitstei der
conferentie noodig maakt, n.l. het aftreden
van het Italiaansche kabinet. Reeds een
paar weken geleden liepen er geruchten,
dat de positie van Nitti ernstig geschokt
was geworden, doordat de katholieke partij
haar vertrouwen aan het Kabinet had op
gezegd. En nu in de afgeloopen week is
Nitti gevallen. De directe aanleiding daartoe
was, dat de Kamer, met 192 tegen 112
stemmen, besloot een resolutie van de
volkspartij en de socialisten, in zake de
actie der post- en telegraafbeambten, in
behandeling te nemen. Nitti wilde daar
van niets weten en had de kwestie van
vertrouwen gesteld.
Hij werd het slachtoffer van de binnen-
laDdsche politiek. En toch is voor de
buitenlandsche politiek van Italië, het af
treden van Nitti een zware slag. Op de
vredesconferentie was hij een krachtige
steun van Lloyd George in diens strijd
tegen Millerand. Vooral de Duitschers zul
len het heengaan van Nitti betreuren,
want van hem hadden ze in elk geval een
tegemoetkomende houdiDg mogen verwach
ten. Het Nitti-element kan op de vredes
conferentie des te minder gemist worden,
nu Millerand San Remo Dog niet vergeten
kan en Clemenceau weer bezig is, in z|jn
lijfblad te velde te trekken tegen elke con
cessie aan Duitscbland. Daarom zal het
van veel gewicht zijn, wie straks aan de
tafel der vredesonderhandelingen den zetel
van Nitti bezetten zal.
Ook voor de onderhandelingen, die er
te Pallanza tusschen de Italiaansche en
Joego Slavisohe regeeringen gevoerd wor
den, over de Adriatiaohe kwestie, kan hst
aftreden van Nitti van groote beteekenis
zijn.
't Is met het oog op het een, zoowel als
op het ander, te hopen, dat de opvolger
van Nitti, inzake de buitenlandsche politiek
van Italië, bereid zal zljD, Nitti's voetspoor
te volgen.
—o o—o—
De strijd in Frankrijk wordt met den
dag meer toegespitst. Millerand deinst
niet voor de krachtigste middelen terug,
om de stakingsbeweging den kop in te
drukken. Van eenig overleg met de sta
kers wil hij niets weten, en onverbiddelijk
blijft hij den eisch stellen, dat eerst het
werk hervat moet worden, eer van bespre
kingen sprake kan zijn. Wat de stakingen
betreft loopt het Millerand mee. De spoor
wegstaking ia geen enkel oogeüblik in
staat geweest, het verkeer in den war te
brengen. De dienst op de spoorwegen is
bijna normaal. De C. G. T. geeft echter
ook niet kamp, maar gaat geregeld voort
met het uitbreiden der staking. En het
gevolg er van is, dat er allerlei moeilijk
heden in het economische leven ontstaan,
ook al wordt het stakingsparool lang niet
algemeen opgevolgd, Aan deze guerilla-
tactiek heeft Millerand nu in eenmaal een
einda trachten te makeD, door' de wet van
1884 toe te passen op de C. G. T. en dit
lichaam eenvoudig ontbonden te verklaren.
De leiders der C.G.T. zeggen echter
onomwonden, zich ook daaraan niet te
zullen storen, noemen het besluit der
regeericg voor onwettig en gaan voort het
wapen der partieele stakingen te gebruiken.
Millerand heeft gedreigd de leiders in
arrest te zullen stellen en hij 13 voor
geen klein geruchtje vervaard! Maar zal
dat brute optreden op den duur succes
kunnen hebben Da temende dagen moeten
het antwoord brengen. Het gaat in Frank
rijk intusschen al meer hard tegen hard.
—0—0—0—
Rusland vraagt ook we6r eens de aan
dacht. Allereerst is daar het Poolsch-
Oekrainsche offensief, dat thanslmet een
tegenoffensiél der bolsjewiki beautwoord
wordt. Er is daar thans in de buurt van
Kief weereen grooto veldslag aan den ga Dg.
De eerste tegenaanvallen der roode troepen
zijn afgeslagen, maar er wordt blijkbaar
hevig gevochten. Dat valt uit de overigens
zeer schaarsche berichten voldoende af te
leiden.
Een ietwat sensationeel bericht kwam
dezer dagen uit Warschau, n.l. de mede-
deeling, dat de Poolsehe regeering met de
Roemeensche en Hongaarsche regeeringen
een overeenkomst gesloten beeft voor e&n
gemeenschappelijke actie tegen Sovjet-
Ru stand. Hongaarsche en Roemeensche
troepen zouden daarbij de bolsjewiki in
Besarabiö aanvallen. Zoodoende zou er
een aangesloten front tegen de roode legers
verkregen worden. Wat er waar is van
deze berichten zoomede die omtrent ernstige
onlusten te Moskou zal wel spoedig blijken.
TEXEL, 18 Mei 1920.
Sportwedstrijden.
Gepasseerde Zondag stond in het teeken der
wedstrijden. Niet alleen hadden de jaarlijksche
wedstrijden 0111 den Java-China-Japanbeker en
een voetbalwedstrijd plaats onder leiding van
de Sportvereeniging Texel, maar tevens had
op „De Lijnbaan" een treffen plaats tusschen
twaalftallen van de korfbalvereenlgidg „K. V.
T." van hier en „Pro Patria" van Helder.
De korfbalwedstrijd genoot tamelijk veel be
langstelling. Het samenspel, dat bij Pro Patria
viel te roemen, liet bij K. V. T. nog al iets te
wenschen over.
Oefening en veel oefening kan daarin ver
andering brengen.
Rust ging in met 1—0 in het voordeel van
K. V. T., doch de meerderheid in deze punten
uitgedrukt, bleek schijn, spoedig keerden de
kansen en met 6—2 behaalde Pro Patria de
overwinning.
Met een toepasselijk woord werd door den
heer Directeur der Z. V. S., den heer Bossen,
de door hem uitgeloofde medaille aan de win
nende vereeniging uitgereikt.
De wedstrijden om den beker mochten niet
zooveel belangstelling trekken als vroeger het
geval placht te zijn.
Voor hardloopen 100 meter en 800 meter
resp. gewonnen door de Z. V. S. leerlingen Rees
en Sutherland, kreeg de Z. V.S. twee aanteekc-
ningen, voor verspringen gewonnen door C.
Room, de Sportvereeniging een aanteekening
op den beker.
Texel I won van de Z. V. S. combinatie met
6—1 den voetbalwedstrijd.
Vorige week deden de heeren H. Chr. Dorlas
en E. Broekhuizen, leerlingen der Zeevaart
school alhier, te's Gravenhage met goed gevolg
examen voor 3e stuurman groote stoomvaart.
T. E. S. O.
Wij maken onze lezers attent op de desbe
treffende advertentie in ons nummer van heden
en op de wijzigingen in de dienstregeling aan
het hoofd van ons blad aangebracht, in verband
met den gewijzigden dienst van T. E. S. O.
Mogen met het oog op nog te maken schik
kingen, ook wat betreft den postdienst, officieel
de wijzigingen ingaan 23 Mei, in werkelijkheid
is dat reeds sinds Maandag het geval, zooals
ook bij bekkenslag dien dag werd bekend
gemaakt.
Het vertrekuur 4,15 n.m. van Helder is ge
steld op 4,— uur n.m. en een nieuwe dienst
aan de bestaanden toegevoegd, vertrek van
Texel 5,15 n.m., van Helder 6,35 n.m.
De dienst op Zondag blijft ongewijzigd, be
halve d^n, dat de boot te 5,15 n.m. vertrekt in
plaats van om 5 uur zooals tot nu.
Nu nog een dienst op den morgensneltrein
en wij komen weer tot het normale terug.
Wat de passageprijzen betreft is dat echter
niet het geval, die zijn weder verhoogd.
Voor le kajuit (enkele reis) zijn die thans
gebracht op f 1,25, 2e kajuit f0,95.
Goedkodpe dagretourbiljetten op Zon- en
feestdagen f 1.25 en f0,95, en weekabonnement
voor werklieden 2e kajuit f3,50.
Waal.
Het is stil geworden in ons dorpje de Waal.
Hoewel het nu al 3 weken geleden is,
sinds de Duitsche kinderen vertrokken zijn,
voelen wij nog steeds een gemis. Wij hebben
ook afstand moeten doen van kinderen, die ons
lief waren geworden.
Toen de wagens wegreden, die hen naar de
boot brachten, was het alsof de kinderen niet
naar huis vertrokken, maar van huis weggingen.
Er warerf banden gemaakt, banden van liefde.
En nu zijn we blij, dat we voor die kinderen
iets hebben kunnen zijn, en wij hebben mogen
medewerken, om voor enkelen althans de ellende
in dat verdrukte- land te verzachten.
Dat er banden gesmeed zijn, blijkt wel uit
den volgenden, in het Duitsch gestelden brief,
dien de predikant ontving, welke brief zoo
hartelijk en erkentelijk is, dat men hem niet
met droge oogen kan lezen.
Göttingen, 7 Mei 1920.
Aan de Gemeente de Waal
op Texel (Holland).
Donderdag 29 April des morgens om 7 uur
35 min. liep de trein hier binnen, die ons onze
lieve kinderen terugbracht.
Wij waren allen sprakeloos, toen wij onze
lieve kleinen, die ons 19 Januari verlaten had
den, terugzagen, en wij herkenden ze nauwelijks,