Laatste Voorstelling.
Alle Antimilitairisten
een Meid-Huishoudster,
INGEZONDEN {STUKKEN.
viarkiüeri
VDVEUTKNTXfiN.
0p den 30 Jan. a s.
Zaterdag 29 Januari as
UITVOERING
tooneelg*zelschap van het
Vliegkamp „De Mok."
Waarbij groote Boksdemonstratie
Zondag 30 Januari
Gezelligen Avond Eben Haëzer.
D. E. 0.
ongev. 100 mud Aardappelen
(ftoode Star)
en een best Werkpaard.
een best werkpaard, een
2-jarige vos-merrie en een
partijtje aardappelen.
Wordt gevraagd
Texel aan den vasten wal verbonden
D. MOLENAAR de Graaf
I
BAL NA.
op Texel worden Maandag 31
Januari a. s. 's avonds 7 uur,
uitgenoodigd in cafe Den Burg
ter oprichting eener afdeeling
der I. A. M. V.
Vrijdag 4 Febr. en Maandag 7 Febr.
G. M. v. BOVEN. Eierlaud.
TE KOOP:
hl) Gebr. v. nA RN, de Cocksdorp.
r-'. V. „DE TIJDGEEST"
Fre'-tRino van 950 nummers t ever-
sta:- van Motans A. b AiüLIE-
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie)
Van algemeene bekendheid mag het zeker
wel genoemd worden, dat het besluit reeds
door de Tweede Kamer is genomen de Zuider
zee voor een deel droog te leggen, en wel
volgens het plan van den oud-minister Lely.
Ofschoon hiermede de zaak voorhands afge
daan is, geeft de bekende tegenstander van
het „plan Lely" de heer J. Ulehakc den
moed nog niet op. In een kort geleden uitge
geven vlugschrift verdedigt hij nogmaals
zijn eigen plan, dat zich door de volgende
bijzonderheden van het aangenomene onder
scheidt.
Ulehake wil in het kort de eilanden onder
ling, zoomede Texel met den vasten wal ver
binden. Op het papier lijkt dat wel heel mooi
en eenvoudig, de uitvoerbaarheid van dit plan
zou echter schrijver dezes niet gaarne voor
zijne rekening willen nemen. Daar echter
volgens velen het overstroomingsgevaar in niet
geringe mate vermeerdert, door het „plan Lely"
ten uitvoer te brengen, acht ik het voorstel
van Ulehake belangrijk genoeg en voor Texel
in het bijzonder, hetzelve eens nader toe te
lichten.
De schrijver der brochure wil de oorspron
kelijke duinenrij herstellen en daarvoor de
eilanden als steunpunten gebruiken, in tegen
stelling met Lely, die zijn dijk door een dras-
sigen bodem wenscht te leggen (met zeer
groote kans op verzakking) en daarvoor een
kunstmatig eilandje wil maken. Lely heeft
vooral het oog op het bedijken van vruchtbare
polders, maar het overstroomingsgevaar teveel
genegeerd. De afsluiting Ulelake loopt boog
vormig en de sluizen monden westwaarts,
noordwest en noordwaarts in zee uit, in tegen
stelling der dijk Lely die Z. W.— N. O. loopt,
in rechte richting dwars op den N.W. storm.
De oppervlakte plan U, is ruim tweemaal zoo
groot als die van het plan Lely, en daarom
kan hij het binnenwater (IJsel—Vecht—Eem,
enz.) over verschillende kleine bekkens en
vaarten verdeelen, terwijl het plan Lely aan
het 150,000 H.A. groote ljselmeer gebonden is.
Dat honderd en vijftig duizend bunders groote
ljselmeer blijft volgens velen een voortdurend
gevaar. Dr. Lely erkent, de te verwachten
hoogere waterstanden, doch besloot zijn dijk
niet tusschen de eilanden te leggen, zooals
Ulehake dat wenscht.
We zullen het grooter worden van het gevaar
van overstroomingen eens nader onder de
oogen zien.
Wanneer u de kaart van Nederland voor u
legt, dan ziet ge, dat de Waddeneilanden,
waartoe ook Texel behoort, voordat de Zuider
zee omstond, de voortzetting van onze duinen-
kust vormden. Door onvoldoend onderhoud,
heeft de zee die duinen ingevreten, hoe langer
hoe meer, en ten laatste bij een bijzonder
hoogen stormstand de Zuiderzee daar achter
gevormd. Sindsdien zijn de eilanden steeds
kleiner geworden, door het aanhoudend heen
en weer trekken van het water bij eb en vloed.
Bij Noordwestelijken storm wordt het water
tusschen de eilanden door naar binnen gejaagd.
Het water heeft een groote oppervlakte om
zich over te verdeelen. Die oppervlakte is dus
de redding en is oorzaak, dat het groote
kwantum water, dat door de zeegaten naar
binnen stormt, niet gedwongen is te hoog te
worden opgestapeld. De groote doorbraken
van '16 hebben bewezen* dat de zeestand in
het zuidelijk deel van het Zuiderzeebekken,
daar waar het water gestuit werd, bijna dén
meter hooger stond dan bij Texel of de Friesche
kust. En wat gaat Lely nu doen Hij laat de
zeegaten open, zoodat hetzelfde kwantum water
bij stormweer naar binnen wordt gedreven,
maar hij maakt tegelijk door zijn afsluitdijk
Wieringen—Piaam, de oppervlakte zooveel
kleiner. Het laat zich hooren wat een hooge
stormstand thans tegen dien afsluitdijk dwars
op oen N.W.storm, de Friesche kust en het
het geneele Waddengebied komt te staan. Die
groote massa's water worden daar allen opge
hoopt en de eilanden maken een reuzenkans
totaal verzwolgen .te worden. Dat dit alles
behalve een hersenschim van Ulehake alleen is,
bewijst dat Lely dien hoogen stormstand heeft
erkend, waarom dan ook aan het wetsvoorstel
tot drooglegging der Zuiderzee, plan Lely, is
toegevoegd een amendement tot verhooging
en verzwaring van alle zeedijken benoorden
de ontworpen afsluiting. Die dijken langs
Friesche-, Groningsche-, Noordhollandsche- en
Texelsche kusten, benevens alle andere eilanden,
beslaan een lengte van 177 kilometer. Dezelve
zullen aan onderhoud een aanmerkelijk grooter
kapitaal vereischen en [toch het overstroo
mingsgevaar vermeerderen. Bij het plan Ule
hake is dit alles overbodig, worden deze dijken
slapers. Ulehake wil de zeegaten tusschen de
eilanden afsluiten, zoodat het water bij storm
niet meer naar binnen gejaagd kan worden,
op een terrein, dat den vorm van een inham
heeft en waar het nergens heen kan en dus
hoe langer hoe hooger komt te staanhij
houdt het water dan ineens buiten ons land
en het stormt aan de buitenzijde verder op,
naar de Duitsche bocht in de buurt van
Helgoland, etc.
Een der nadeelen van het plan Lely is nog
deze, dat het te lang duurt, eer de diepe gron
den der Zuiderzee in cultuur kunnen gebracht
worden, terwijl bij het plan U, de hooge gronden
der Wadden (Kerkeplaat enz.) bijna direct ren-
deeren.
Bij het plan Beyerinck in 1867 dat van veel,
minder verre strekking was, dan het plan Lely
als zijnde de IJsel geheel buiten de afslui
ting gehouden hebben Gedeputeerde Staten
van Friesland en Overijsel namens meer dan
32 geraadpleegde besturen der regeering er
reeds op gewezen, dat bedoeld plan hoogst
bezwarende omstandigheden voor hunne zee
weringen zouden veroorzaken, wegens verhoo
ging der stormvloeden. Bedoeld ontwerp werd
ingetrokken. Het werk van Lely zal ook alles
behalve meevallen. De memorie van toelich
ting van den minister in 1916 bij behandeling;
in de Tweede Kamer schatte de kosten op 222
millioen gulden. Nu komt voorwaar Prof. van
Gijn, oud-Min. v. Fin. ons uitrekenen, dat dit
karweitje niet te doen is voor genoemde som
maar een uitgaaf zal worderen van circa een
milliard of duizend millioen Hollandsche gul
dentjes. M. a. w. een bodemlooze put voor
's Rijks financiiin.
Bij enkele bedachtzame leden der Eerste
Kamer rezen dan ook al stemmen op, het
bijltje hier maar bij neer te leggen,en zou
het werkelijk geen tijd wezen voor betrokken
gemeente- en polderbesturen een gelijk advies
aan de regeering te verschaffen en zoomede
de uitvoerbaarheid van het plan Ulehake on
partijdig te laten onderzoeken
R.
Bedoeld werkje is f 0,90 verkrijgbaar bij
den Heer J. Ulehake, Groote IJpolder Slo-
terdijk.
NASCHRIFT.
Het bovenstaande was reeds ingezonden toen
de redactie der Tex. Courant, zoo vriendelijk
was, mij de brochure toe te zenden der heeren
van den Zuiderzeerand.
Die heeren n.l. zijn het antwoord aan van
Gijn niet schuldig gebleven en trachten diens
becijferingen te weerleggen. En werkelijk, de
man geeft zelf toe, eenigszins misgerekend te
hebben. Dezulken vergissen zich dus ook wel
eens. Het kan geen kwaad hier eens goede
nota van te nemen. Het zou al te veel plaats- j
ruimte innemen, de financieele berekeningen
dier heeren te volgen.
De voornaamste oorzaak van den geldelijken
strop schijnt te zitten in den hoogen rente
stand van thans. Geen nood zeggen de heeren,
we zullen een Zuiderzeebank oprichten, waar
mede zij hopen de benoodig'le millioenen tegen
matige rente te verkrijgen, met garantie van
defi staat natuurlijk. Van Gijn zegt daarop
weer, als zijne meening. dat voor zulke afzon
derlijke staatsleeningen voor een bepaald doel
het geld een procent meer zal kosten. Hoe
deze persoon tijdens zijn ministerschap zijn
handteekening onder het Zuiderzee-ontwerp
kon zetten, legt hij ons als volgt in het Han
delsblad uit:
„De ambtgenooten en een in het bijzonder
stelden heel veel prijs op de indiening. Voor
één van de ambtgenooten was de indiening
van het wetsontwerp een eerezaak. Had ik
toen, om zulk een vage zaak, een conflict in
het kabinet moeten uitlokken, dat bij volhar
ding van weigering zeker ware uitgebroken
Er is mij later vaak verweten, dat ik om de
grenzelooze geidvermorsing van het principieel
verkeerde distributiesysteem nuttig werk in
den steek liet. Had ik dan op een oogenblik,
toen ik nog hoop kon koesteren te dier zake
een betere richting uit te sturen, wegens de
indiening van het wetsontwerp op de Zuider
zee, het bijltje moeten neerleggen of, als men
mijn partij koos, een collega moeten hebben
laten gaan Waarlijk, er waren belangrijker
zaken om in den ministerraad over te strijden."
Verder schrijft deze oud-minister in de
Haagsche Post het volgende, dat zeker een
kras staaltje mag genoemd worden.
„Er is nog een aantal publieke werken in
het stadium van voorbereiding of in het aller
eerste begin van uitvoering; voor de niet
weinige belastingschuldigen, die van hun in
komen 20—50 pCt. naar de overheidskassen
moeten dragen en voor allen, die inzien hoe
ontzettend veel kapitaal nog noodig is, om in
te halen, wat in achterstand raakte, op het
gebied van de meest noodige zaken, als volks
huisvesting enz., is het weinig geruststellend
te moeten aannemen, dat aan Waterstaat de
regel geldt, ook in deze ernstige tijden 1 „Een
maal een werk gevoteerd, dan voeren wij het
domweg uit, zonder verder naar de kosten te
vragen." Het geharrewar dezer heeren, zelfs
de geldelijke kwestie, kan ons verder tamelijk
koud laten, ik blijf bij mijn meening, dat het
water opgestuwd in een beperkte ruimte een
gevaar voor de omgeving blijft opleveren. Op
Texel is dat op kleine schaal waargenomen bij
den polder het Noorden, vóór deszelfs indijking.
Ouden van dagen weten ons nog te verhalen,
van de verbazend hooge stormvloeden aan
den Noorderijk, en dat deszelfs paalwering
kapitalen aan onderhoud heeft verslonden, be
hoeft hier niet gememoreerd te worden.
R.
37 Nuchtere kalveren f 15 i f 35,00
0 lammeren f ft 1
33 Riggei f 32 00 A f 42.00
Boter I 2.90 a 1 3,1U per K.G.
HLipeioren f 11 a f 12.por 100.
ii A A I) V E K G .4 O E ES 1X G.
De Burgemeester der Gemeente Tkxel
Gelet op art. 41 der Gemeentewet
Brengt naar aanleiding daarvan, ter
kennis van do ingezetenen, dat eene ver
gadering van den Gemeenteraad is belegd op
Dinsdag 1 Februari a. s.
des r p.middngs te twee uur in de
daarvoor bestemde zaal ten Raadhuize dezer
Gemeente.
Texel, den 28 Jan. 1921.
De Burgemeester van Texel,
BUY8ING DAMSTE.
Onderwerpen ter behandeling
1. Ingekomen stukken.
2. Vaststelling kohier schoolgelden ooer
het eerste kwartaal 1921.
3. Verzoek eeruol .ontsleg L. Mallekote
als hoofd der school le de Cocksdorp,
4., Adressen, houdende uerzoek om af
schaffing uan de kermis.
5. Verordening tot beperking der woon
gelegenheid.
6. Intrekking uan het eerleende uitstel
naleuing uoorwaarde om op een per
ceel grond, afkomstig uan de gemeente,
een of meer woonhuizen te bouwen.
7. Aankoop uan een woonhuis.
8. VerHooging crediet uoor de uituoering
uan onderhoudswerken enz. in uerband
met werkloosheid.
M-bftgri., 27 J»u. Aan voeio
Uit de Courant:
56 Vetfiv Koeien 1475 t 859
10 ticld' koeien mag. 1300 a ifioO
15 kaiizoeiea 1 600 a 1859
MATIGIIHI», 12
opgewektheid, frissche lucht, geregelde
gewoonten de noodige rust en slaap,
lichaamsbeweging en een zorgzame leef
wijze is wat de natuur vraagt om uw
lichaam in goede conditie, uw nieren ge
zond, en uw gestel vrij van urinezuur te
houden
Hebt gij er ooit aan gedacht dat uw pijn
in den rug, hoofdpijn, urinekwalen en
waterzuchtige zwellingen een gevolg kun
nen zijn van uw leefwijze?
Te zwaai eten, het voortdurend gehruik
van alcohol, te veel rooken, het zich te
weinig beschermen tegen het klimaat,
onmatigheid, en het te weinig zoeken van
gezonde ontspanning en rust, zullen onge
twijfeld de nieren mettertijd verzwakken.
En dan komt de last.
Rugpiln, hoofdpijn, urinestoornissen,
waterzuchtige zwellingen, niergruis, en
duizeligheid zijn verschijnselen van te veel
urinezuur in het bloed en er bestaat ge
vaar voor nier- en blaasontsteking en on-
geneeselijke nierziekten.
Matig eerst die verkeerde gewoonten en
sta dan de verzwakte nieren bij door een
degelijke kuur met Foster's Rugpijn Nieren
Pillen. Deze werken niet op de ingewan
den, doch zijn een betrouwbaar en veilig
niergeneesroiddel onder alle omstandig
heden.
De echte Foster's Rugpijn Nieren Pillen,
voorzien van de handteekening van James
Foster op het etiket, zijn te den Burg
verkrijgbaar bij T Buijs, f 1.75 per doos. 36
GEBOREN HENDRIK JAV,
zoon van W. VLAS Jz.
en G. VLAS Bikker.
Oudo child, 26 Januari '21.
hopen -onze geheide Oudere
J. MOLENAAR
hun 12y5 jarige echttereeniging
te hardooke'.
Huu diDkbRre kinderen,
GUURTJE
MARIE
JAN CORNELIS.
A'kmaar, Landstr. 36.
dee avonds ten 8 ure, in het bot-1 „Texel",
fe geren door het
Muziek van den heer SNAPHAAN.
Verplicht Programma a 10,75 des avonds
aan de znal verkrijsbaar.
Plaatshesprekeu op den dag der Uit
voering bij den beer KIKKERT van 12 1
uur.
De netto ontvangst komt geheel ten
voordeele van het Marins-»anatoria-fonds.
I0SC00P.
Kaarten vork'ijgbaar Dinsdag 1 Febr.
's avonds van 7 tot 9 uur a 30 cent aan
het Gebouw Lben Hsë'er.
Het Bes uur.
TE KOOP AANGEBODEN
wegens huwelijk der tegenwoordige
in diensttreding hult Maart ol later.
Adres: 8. DAALDER, Koog
Dinsdag 25 Januari 1921.
i r, 5 jn 1000 4.91 73 3 128} 11031
1592S 21262 2 "22
400 8877 14743 18528 2 4'3
200 4 '88 51 3 t93 7 45
8'9' 10339 il?99 5545
16303
100 9 3 144f 6"97 7 23
7830 100 10782 1199' 144 6 15;'3
'7329 20 36 2.695
Pr zen van l9(eigen qeld)
12 2553 4943 7!37 9414 11543 137-6 1591C 1 614
14 2357 50-13 7319 38 11727 15: I 54 71
F-8 84 51>3 91 75 83 13 1 16050 18729
200 2-12 UI 7131 950/11911 116155 35
63 5 30 Ti.l1 4412155 142 t 81 18809
3rS 94 5.2 7958 86 Cu 14-! 162-3 37
422 94 tl 975) 12.„4 14..5 16345 18934
13153 3 8024 68.,3 70 14620 16441 19017
Oo7 3286 5941 41 til 12305 52 88 1bI78
7912310 49 8102 59.8 12974 67 15971 16
848 3429 5J 4 4 33 12617 14(48 16575 19487
60 33 84 82j1 5/ 12852 14902 I7U01 156 ,1
1142 3514 93 83 0 K091 I (9SS 23 11 66
1303 6) 6024 92 1J23-)5Ü37 80 17180 19741
05 2624 li 8549 10505 34 150' 17o/l 4>
1516 36Ö1 6! I 86 '4 14 1)215'. 17455 19609
17 1-0 -J 8729 10842 293 15e 94 200U7
45 93 62 1094/.34;0 15489 17764 201 13
.--7 41.23 6-,i3 S' iy 11114 71 15527 70 95
-HU o3 bój7 6018 112-2 87 15714 i7;8o 2046)
23/3 4110 74 4) 3/ 90 24:8.2320348
-417 42 -3 6591 6209 41 H2I 15811 18178 64
2513 .53 l 5 02.11322 89 48 13258 20743
26 4311 7031 6303 11472 /36 65 18571 77
•Later aiiosoaar.
3 2302 4203 640 3 6029 11470 13416 16047 18598
19 49 26 04 60 60 59 6) 18737
23 79 4314 60 9179 95 1350/ 16102 97
.0 1 9 39 63 9207 11505 56 18360
20 2401 44 b5 13 3913639 74 6l
iOj 9 65 6503 29 4 7 51 16416 1893)
-O 3e 3 43 31 96 57 53 3j
92 61 89 57 öo 11675 96 68 19CUj
aoO 6 4401 60 82 79 13714 85 43
-21 63 o 63 6304 82 13811 97 54
a9 63 72 )Oil73o 4- 1555 9 71
63 63 4)16 83 942j 16 67 6068 83
33 2-61 lo 6513 63 to 96 le 6j
9i-i 15 60 25 06 118(0 13932 2.7 19l0a
26 49 08 39 So 80 34 33 12
24 02 76 73 88 11037 53 45 22
50 20.O 46:9 81 9506 00 61 60 2o
-6/ -.o (9 99 6003 60 89 1 1.1 36
26 4/84 6746 03 12013 14096 2 53
<6 60 .(dol 53 60 12136 14113 lbtOJ 92
2/06 02 73 66 3/ 60 ol 19223
609 16 ,0 6381 9709 43 14243 10026 oj
10 03 86 iOl 1 988U 56 „3 39 3i
al 81 49./ o9 9jU1 73 50 01 4(
62 82 03 7124 -9 12234 8o 09 8ü
33 280) 5/ 86 0/ 62 14372 681935!
160 84 66 60 12310 14403 17602 6j
to/ 11 50O5 7253 1G010 b4 7 50 io46j
321 22 O 54 101 j9 00 3017111 61
08 01 51OO 81 80 96 14553 3o 4i
1600 Cj 10 99 10282 12409 69 172IO 'h
34 73201034J 28 91 .1 '9j
O 26U/ 49
-O -.0 65
38 41 5211
o2 42 19
48 41 31 14604 17322 195^
51 4812531 20 Jo 19520
86 "72 OJ 4/ 17433 oj
88 83 0(9 7017539 od
0/ 54 20 94 10144 60 14740" "40 44
83 72 48 746Ö 54 86 0/ 4219712
1160 304/ 50 8l bü 12600 14850 4y 2,
lO 03 60 80 71 8 0/ 52 74
3l 00 65 7539 86 51 08 Oy ,qo2o
12.0 74 536J 49 88 70 70 8. t-,
a/ 8/ 542-9 7612 10531 83 14033 a- 8/
39 31C0 J 2i 59 1270'9 37 175 2003/
13 6 2 6/ VU 4/ -. JJ
1152 4 83 7/21 1C6U4 8I50IU177UJ 02
56 3/ 09 08 53 40 86 Mil 04
1509 (2 5516 78001071/ 43 15101 02 7,
J 73 04 28 36 4/ 22 6/ öj
-2 7' 5000 02 49 12801 00 i7Ql2-niu„
2/ 3216 y 791» 00 49 9/ 21 j*
lbio 30 5732 49 73 to 1523a 36 3,
36 ca oo 50 .75 12926 08 79 3J
03 b-> 99 03 84 37 (1 83 3.,
9' 74 5814 84 1OSO0 40 1533/ 6/ 4.,
I102 70 18 £04o .-o 09104OI 180'3 20204
10 7' 2o 618 54 77 12 O j
4/ 3-44 42 60 82 21 88 o7
46 48 03 826J 90 130JU 30 i8i2j U/
isu3 34uy yi - 10911 1 'f -;620324
38 44 5908 830O 35 48 94 60 j j
41 b2 55 (2 'lo 081550! i822l ij
64 3502 y4 840 7o 80 16 2(1500
1662 6 0019 61 60 13102 72 06)
1» 60 j4 baitC04 47 73 4u jj
04 3775 6140 6c 23 80 99 oo -
0 385" 43 85'9 3313210156^"
68 08 76 40 40 34 43 7yw4j
LUll 3944 82 50 74 4o 1830o j_,
49 46 6243 9< 11164 83 08 »l ™3.
71 5O 50 860" 87 13308 8j 9o
9/' 92 61 88U2 99 oy 9/ 1849y 4|
21/1 4040 64 "511253 00 15704 185'! Oj
o4 70 158°- "5 5.
203^3
03 4120 69
2200 50 91 89 7/ 78 159'°-
29 63 6374 897/ 8U13400 185U" O
32 76 77 62 94 516002 04
4/ 99 96 94 „383 y 6 &J yj
Vorige lijst staat 17272" m z. 17722®°
4428,31 tm 62 m.z. 44?' ,)3 en 61 4544 m z.
(J42 4610 cn 45 m.z. 46 4 en .0 27 6,.'i,27,
15,62, m.z 4715,2b 2 en 62 82:9 m z y
447.„7 (272 m.z. me r 6