ff
X' 3480
Woensdag 2 Maart 1921.
Sé"*' Jaargang.
Nieuws» en
Advertentieblad.
Ipttr- in lootdUnit.
Binnenland.
12>24§ In
Van week tot week
Advertenties daags voor de nttgave vóór 4 nnr nam.
ABONNEMENTEN en ABVERTENTIEN worden aangenomen bi) da Uitg, Fixma LANGfEVELBék BE R O O IJ, Parkstraat, Bun» or Taxt
noOGWATIR Reede van Texel.
9:,5k 'Vn
COURANT.
«Ht blad rarschtjnt Woensdag;- en Zaterdagmorgen
Abennementepry* per 3 maanden
Voor den Burg 50 Cts. Franco per post door geheel
Nederland 65 Cts. Naar Amerika en andere landen
met verhooging der porto's. Losse nummersJ3 cent.
Prpi der Aderrteniiènt
Van 1 tot 5 regels 50 Cts. iedere regel meer 10 Ct. Qroots
letters en Vignetten worden naar plaatsruimte berekend,
LICHT OP!
Van Zaterdag 26 Febr. tot en met Vrijdag
4 Maart:
voor rijwielen 6,— uur, voor rijtuigen 6,30 uur
Donderdag 3 Maart v.m. 2,57
Vrijdag 4 4,21
Zaterdag 5 5.47
Zondag 6 6,52
Maandag 7 7,41
Dinsdag 8 8.17
Woansdag 9 8,48
Das namiddags is het ongeveer een half uur
later hoogwater.
Post- sn telegraafkantoor Den Borg
geopend.
Op Zon- en feestdagen
Vei. 8 tot 0 uur n.m. 1 tot 2 uur
Op werkdagen
voor Telegrammen
Vm. 8 uur tot n.m. 8 uur.
voor Postzaken
Vm. 8 uur tot n.m. 77, uur.
Voor postwissels, kwitantiEn en Rijks
verzekeringsbank
Vm. 8.30 uur tot n.m. 3 uur
Voor Rgkspostspaarbank
Vm. 0 uur tot n.m. 7,30 uur
Voor postcheque- en girodienst
Vm. 0 uur tot n.m. 3 uur.
Zaterdagavond na 6 uur voor postdienst gesloten
Beperkte dienstregeling
van 0 December 1930
Vertrekuren van de Boot.
Op Werkdagen
Vertrek Texel 7,45 v.m. 11 •- v.m. 2.45 n.m
Mleuwcdlep 9,15 12,10n.m.4,-
Op Ion- en Feestdagen
van Texel7,45 v.m. 2,45 nm.
van Nieuwedlep: 8,45 4.—
Vertrek en aankomst der treinen
van den Helder naar Amsterdam.
Vertrek Helder. Aankomst Amsterdam
7,28 sneltrein 9.06
10,2Ȥ 1-30
12,37 3,25
L54tt 4.42
4,08" 6,30
4,29§ - 8,45
7,25 9,40
Van Amsterdam naar Helder.
Vertrek Amsterdam. Aankomst Helder
5'28ï oav
8,01 9,47
3,03 6.01
6:°7§ 9.04
8,57 10.48
11, llf 13.54
?Niet op Zon- en feestdagen.
Alleen op Zondag,
ft Alleen op Zaterdag
Niet op Zaterdag, Zon- en Feestdagen.
Dekhengsten.
De Burgemeester van Texel brengt in herin
nering, dat .ingevolge de Paardenwet 1918,
ieder die eigenaar of houder is van 'n 2-jarigen
of ouderen hengst, daarvan jaarlijks voor 1
Februari aangifte heeft te doen aan den Bur
gemeester der gemeente zijner inwoning.
Zij, die zulks verzuimd hebben, wordt ter
voorkoming van een strafvervolging, ernstig in
overweging gegeven, de aangifte alsnog ten
spoedigste in te dienen.
Formulieren daarvoor zijn ter gemeente
secretarie kosteloos verkrijgbaar.
Texel, 26 Februari 1921.
De Burgemeester voornoemd,
BUYSINQ DAMSTE.
19—26 Febr.
We beleven tegenwoordig een zeer be-
langwekkonden t(Jd, rijk aan groote pro
blemen en sterk opvallende verschijnselen
op schier elk gebied. Het maatschappelijk
leven wordt beheerscht door de buiten
gewoon ernstige vraagstukken V3n werk
loosheid, malaise en economische inzinking;
in de wereld der politiek heersebt actie
naast groote onzekerheid en zelfs in het
kerkelijke leven is van een rustige rust
geen sprake. Er is wrijving, strijd alom
en overal en voor alles zoekt men Daar
nieuwe banen en opeDen zich Diruwe ge
zichtspunten.
Wat de economische crisis betreft ze
is stellig wel van de grootste beteekenis
•en ze heeft de belangstelling van ieder.
En talrijk zijn de w6gen waarlangs men
de ontkoming wil zoeken uit den econo-
miscben nood.
Het valt niet te loochenen, dat vooral
de industrie in ons land eén ernstige
crisis doormaakt. Dat is ook in deafge-
loopen week op het congres van Neder-
landsche industrieelen sterk naar voren
gekomen. Men vreest, dat de malaise in
de eerstvolgende maanden zelfs nog zal
toenemen. Een der sprekers, die het woord
voerde namens de vereeniging van ijzer
gieters verzekerde, dat deze industrie
weldra geheel zal moeten sluiten, als geen
verbetering intreedt. En een klaaglied in
denzelfden toonaard werd aangeheven door
de woordvoerders van verschillende andere
industriëele bonden. Het is misère in de
papierindustrie, de sigaren en tabak, de
leder- en de schoenenindustrie, confectie en
pelterijenbedrijven, enz. En verschillende
sprekers zochten de oorzaak daarvan voor
een groot deel in de naar bun meening
te snel doorgevoerde sociale wetgeving.,
voornamelijk in de invoeriDg van de
45-urige werkweek. We behoeven niet te
zeggen, dat de arbeidersbonden het daarmee
lang niet eens zijn en krachtig hun leden
opwekken om te strijden voor wat aan
sociale hervormingen verkregen werd.
Eo in de politiek wordt eveneens de
actie sterker. Er is ook daar een zoeken
naar nieuwe wegen. Oude partijen, die
een meoschenleeftijd bun naam hebben
gehandhaafd, die tijden hebben meege
maakt, waarin zij den toon aangaven, en
nog jonge partijen, die nauwelijks op hun
beentjes kunnen staan, gaan eigen naam
en zelfstandigbeid offeren, om de stichting
van den Vrijheidsbond mogelijk te maken
in andere partijen kraakt het en zoekt
men naar formules om, wat dreigt te
scheiden, toch bijeen te houden. En zoo
is actie en leven en bedrijvigheid in de
wereld der politiek, evenals op schier elk
ander terrein.
—o—o—o
Maar ook wat er op 'L terrein der buitenland-
sche politiek wordt afgespeeld, stempelt
onzen t\jd tot een zeer belangwekkende.
De Opperste Raadsheeron, zijn thans te
Londen al baast een week bijeen, maar
bun werk is nog niet hard opgeschoten,
Zij z(jn nog steeds aan het „hooren" der
partijen en het lijkt nog even moeilijk de
kwestie van het Daburige oosten tot op
lossing te brengen als een week geleden.
De moeilijkheid is, dat gekozen moet
worden tusschen twee partijen.
Het verdrag van Sèvres bestaat, maar
de geallieerden zelf hebben bij de Turken
de verwachting opgewekt, dat dit verdrag
voor herziening vatbaar is. Z|j hebben
dat gedaan onder den invloed van bet
brute optreden van Kemal pasja, die het
vredesverdrag eenvoudig aan zijn laars
lapt. Kemal-pasja, wiens afgevaardigden
ook te Londen alweer „deleidiDg" bebben.
Den brutalen boort de halve wereld en
Bekir Sami bey kan gerust tot deze cata-
gorie van wereldburgers gerekend worden.
Blijkbaar is het hoofd der Turksche delegatie
uit Konstantinopel Diet tegen hem opge
wassen. Tewfik pasja is trouwens een
grijsaard van 78 jaar en Bekir Sami bey
is nog jong en krachtig. Nadat de
beide Turksche delegaties dan ook tot over
eenstemming waren gekomen, heeft Bekir
Sami bey de leiding gekregen en is Tewfik
doorloopend „ziek." En het programma,
dat Bekir Sami bey ontwikkeld heeft, kon
heel best door Kemal pasja te Angora
opgesteld zijD, want het eischt weinig
minder dan dat het heele verdrag van
Sèvres in de snippermand worde gedepo
neerd. Smyrna moet aan de Turken
worden teruggegeven, en de Grieken moeten
er uit worden verwijderd, want ae stad
is onmisbaar voor Anotolie en 79 procent
der bevolking bestaat uit Turken. Tbracie
mo9t eveneens aan Turkije blijven, omdat
er meer Turken wonen dan Grieken en
Bulgarsn samen, De grens in Europa moet
blijven zooals die in 1913 was, de Darda-
nellen moeten onder souvereiniteit van
Turkije blijven, waarbij de scheepvaart
vrij zal zijn, de vreemde troepen moeten
uit Konstantinopel worden teruggetrokken,
Turkije moet een voldoend leger houden
en de schade door den oorlog be
rokkend moet wederzijds hersteld worden.
M,a.w., Turkije wil ook nog sohadeloos
worden gesteld voor de gevolgen van den
oorlog, waarin het zich uit hebzucht en
gepaaid door de mooie beloften van Berlijn,
vrij willig geworpen heeft. We stipten
alleen de voornaamste voorwaarden aan,
die door Bekir Sami bey, namens de ver
een igde Turksche delegaties, naar voren
werden gebracht,zij zeggen reeds voldoende.
Nadat zoo de Turken waren gehoord,
heeft de Opperste Raad Kalegoropoelos, het
hoofd der Grieksche delegatie, in de ge
legenheid gesteld zijn meening over de
kwestie te zeggen. Natuurlijk staat Kale
goropoelos op een tegenover gesteld stand
punt: de handbaviog van het verdrag van
Sèvres. Hij heeft de cijfers omtrent de
bevolking van Thracie en Smyrna weer
legd en de Opperste Raadsheeren trachtte
te overtuigen, dat Griskenland best in
staat is de bepaliDgen van het verdrag
door de Turken te doen eerbiedigen. Het
Grieksche leger is sterk genoeg om de
Turksche nationalisten ten onder te brengen
Tot nog toe heelt de Opperste Raad oen
houding aangenomen, alsof hij met de zaak
verlegen is. Van een krachtige steun aan
Griekenland is geen sprake. Alleen wordt
getracht de beide partijen tot overeenstem
ming te brengen, wat vrijwel een onbe
gonnen werk is. Uit alles blijkt iDtusscben,
dat het verdrag van Sèvres ook voor de
Opperste Raadsheeren niet veel meer te
beteekenen heeft. Naar luid der berichten
heeft Kalegoropoelos dan ook reeds de
vrees geuit, dat Griekenland het geschil
met de Turksche nationalisten wel met
het zwaard zal moeten uitvechten. En
Venizelos, die te Londen heeft vertoefd, |is
naar luid der .berichten, „zeer bedroefd"
naar Parijs teruggekeerd.
—o—o o
Te Berlijn maakt men zich thans gereed
voor de reis naar Londen. De commissie
van deskundigen is de heele week bezig
geweest met het formuleeren van de tegen
voorstellen welke te Londen zullen worden
ter tafel gebracht. Als men de berichten
gelooven mag, dan is men het er nog niet
over eens kunnen worden en zou er zelfs
een hevige strjjd zijn gevoerd in de com
missie, die in twee kampen verdeeld is.
Aan den eenen kant de groep der onver-
zoenlijken, onder leiding van den bekenden
mijnmagnaat Hygo Stinnes, aan de andere
zijde de groep der gematigden, onder aan
voering van graat Rathenau. Stinnes wil
zoo weinig mogelijk toegeven en desnoods
op de dwangmaatregelen laten aankomen,
terwijl Rathenau een tegemoetkomende
houding wil aannemeD. Minister von Si-
moDS is bezig geweest de beide groepen
met elkander te verzoenen, maar of het
gelukt is valt nog niet te zeggeo.
Von Simons zelf beeft Donderdae nog
eeos weer een groote redevoering gehouden
over de kwesties van ontwapening en
schadeloosstelling. Het was hoofdzakelijk
een herbaliDg van wat bij vroeger al had
gezegd: de eischen der entente zijn onuit
voerbaar.
—o—o—o—
In Engeland is het gevaar van een alge-
meene spoorwegstaking geweken. De bond
van machinisten en stokers heeft bet sta
kingeparool ingetrokken, nu Lloyd George
een onderzoek naar het gebeurde to Mallow
laat iustellen. Intusscben dreigtr al weer
van andere zij ie bet spoorwegveikeer in
gevaar te worden gebracht. De bond van
baanwachters heeft n 1. een ultimatum tot
de regeering gericht, om inwilliging van
een aantal eischen. Wordt geen bevredi
gend antwoord ontvangen, dan zullen alle
baanwachters den arbeid neerleggen.
Lloyd George behoeft om werk niet ver
legen te ?tja. Temeer daar ook de toestand
in Ierland nog steeds zeei ernstig blijft.
Ook in de afgeloopsn week deden de Sinn
Feiners weer van zich spreken.
o—oo
Roemenie mobiliseert tegen de bolsjewiki.
Zio luidde een Zaterdag uit Boekarest ver
zonden telegram. Eu uit Moskou is gemeld,
dit de Sovjetregeenng Japan gesommeerd
heeft, zijn trospen uit Siberië terug te
trekken, anders
Verder wordt uit Perzië bericht, dat een
troep Perzische kozakken de regeering te
Teheran verjaagd heeft. Zooals men weet,
was de regeering bezig met Moskou te
onderbandelen. De kozakken willen van
de bolsjewiki niets weten en hebben een
nieuwe regeering ingesteld. Maar om toch
te toonen, dat ze met den nieuwen tijd
meegaan, kondigden zij „een nieuwe ver
deeling der rijkdommen" aan. Waarschijn
lijk moet men daaronder verstaaD, dat de
kozakken zoo'n beetje aan het plunderen
zijn gegaan.
TEXEL, 1 Maart 1921.
Vogelleven in Nederland.
Over bovenstaand onderwerp sprak
Vrijdagavond, in de Nuts vergadering in
hotel Texel, onze vroegere plaatsgenoot,
de heer J. Diyver van Santpoort, voor
een talrijk publiek.
En hetgeen de heer Drijver te zeggen
had, werd keurig geïllustreerd door licht
beelden, naar de prachtige natuuropna
men van den bij ons algemeen bekenden
heer Burdet.
De foto's waren, naar de heer D.
mededeelde, voor een goed deel op ons
eiland genomen.
Dö heer B.rijver ving aan, met ons
te vertellen, dat de oudste berichten
betreffende het vogelleven, uit de tijden
der Romeinen, gewagen van een volk,
dat leefde van vogels en eieren, dan
volgen die van uit de middeleeuwen, iu
verband met de valkenjacht, maar overi
gens meldt de geschiedenis weinig van
de vogelwereld.
Ons eiland heeft een vogelstand als
nergens in ons land wordt gevonden,
80 a 90 soorten komen er voor en Texel
is dan ook in ruimen kring bekend als
bet land van de vogels.
Als een teekenend staaltje deelde
spr. een gesprek mee, door hem te
Rotterdam opgevangen, en waarbij
iemand vertelde, hoe hij bij zijn verblijf
op Texel 's morgens ia zijn hotel door
het gezang der vogels was gewekt ge
worden.
't Zullen vast spreeuwen geweest zijn
zegt de heer D., want die komen bier
veelvuldig voor en, hoewel trekvogels,
overwinteren ze hier ook.
En na de fraaie kieken, die hier geen
toelichting noodig hadden, „de haven
van Texel" en „de mooie korenmolen
aan den Hoornderweg", kregen wij de
spreeuwen op het doek.
De heer D. gaf t09, dat de spreeuwen
soms in de fruitkweekerij veel schade
aanrichteD, maar wees daarbij ook op
het enorme Dut voor den landbouw bij
de verdelging van emelten (amels) in
den broedtijd.
Bij de prachtige kiek van de leeuwerik,
vestigde spr. de aandacht op de bescher
mende kleuren, met een vreemd woord
„de camöufl ige," waarover 'n Amerikaan
belangrijke bizonderheden uit de dieren
wereld had te boekgesteld en waai van
weioig notitie was genomen, totdat de
oorlogvoerende partijen in den grooten
wereldoorlog, die nog zoo kort achter
ons ligt, het belang daarvan begrepen
voor het verbergen of aan het oog ont
trekken van troepen en gevechtsmate
riaal.
Van het komen en gaan en van den
broedtijd vaQ de verschillende trekvogels,
van hunne eieren en tal van bizonder
heden uit het leven en betreffende de
gewoonten van hot gevederde volkje,
ve -telde ons de heer D.
Wij kregen achtereenvolgens op het