r:
X°. 3525
Woensdag 10 Augustus 1921.
S48ti Jaargang.
Kieuws« en
Advertentieblad.
Spoor- en Bootdienst.
Binnenland.
Van week tot week
it blad verschijnt Woensdag- es Zaterdagmorgen
Abonnementsprijs per 8 maandeni
Voor den Burg 50 Cts. Franco per post door geheel
Nederland 75 Cts. Naar Amerika en andere landen
met verhooging der porto's. Losse nummers 3 cent.
ld verten tiëu daags roar de uitgave vóór 1 aar nain.
Pri/t der AdverlenMnf
Van 1 tot 5 regels 50 Cts. iedere regel meer 10 Ct. Qroote
letters en Vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
ABONNEMENTEN ea ABVERTENTIEN wordea aangename» bi) do itg. Fibua LANGEVISLBA ÖE ROOIÏ, Parkstraat, Bom or Tixit
LICHT OP!
Van Zaterdag 6 tot en met Vrijdag 12
Augustus
voor rijwielen 9,07 uur, voor rijtuigen 9,37 uur
HOOGWATER Reede van Texel.
Zomertijd.
Donderdag 11 Aug. v.m. 2,50
Vrijdag 12 3,49
Zaterdag 13 5,04
Zondag 14 6,26
Maandag 15 7,34
Dinsdag 16 °.-f9
Woensdag 17 9.09
Des namiddags is het ongeveer een half uur
later hoogwater.
Post- en telegraafkantoor Den Bnrg
geopend.
Op Zon- en feestdagen
Vm. 8 tot 9 uur n.m. 1 tot 2.uur
Op werkdagen
voor Telegrammen
Vm. 8 uur tot n.m. 8 uur.
voor Postzaken
Vm. 8 uur tot n.m. VI, uur.
Voor postwissels, kwitantiën, Rijks
verzekeringsbank, postcheque en girodienst.
Vm. 8.30 uur tot n.m. 3 uur
Voor Rijkspostspaarbank
Vm. 9 uur tot n.m. 7,30 uur
Zaterdagavond na 6 uur voor postdienst gesloten
Dienstregeling
1 Jnni 1931,
Vertrekuren van de Boot.
Op Werkdagen;
Vertrek Texel 6,- vm 11- vm 2.45 nm 5.15 nm
Nieuwediep 9,15 12,10 nm 4,- 6,35
Op Zon- en Feestdagen:
van Texel 6,—v.m. 5,15 nm.
van Nieuwediep8,45 6.35
Vertrek en aankomst der treinen
van den Helder naar Amsterdam.
Vertrek Helder. Aankomst Amsterdam
6 30 y,u
7^28 sneltrein 9,Ij
10,27§ q'24
12-37J.J. - 4 42
1.52ft gqg
A O,OU
1'IcR 8,39
4.259 q 44
7 30 ïv«
'Van Amsterdam naar Helder.
Vertrek Amsterdam. Aankomst Helder
5,20§
7,52§
9,15
12,19§
3,06
6,07§
8,56
11,151-
Niet op Zon- en feestdagen,
f Alleen op Zondag.
Alleen op Zaterdag
Niet op Zaterdag, Zon- en Feestdagen.
8,36
9,45
11,42
3,11
6,06
8,47
10,58
1,03
- 30 Jnli-6 Ang.
De nieuwe ministers hebben een goede
pers gehad en in het orgaan van den Vrij
heidsbond is al een beschouwing over den
politieleen toestand verschenen, waaruit
mag worden afgeleid, dat het .nieuwe
Kabinet van die zijde met al te veel
tegenwerking zal ondervinden, als het een
verstandige gematigde politiek v0?rt e°°P
bezuiniging bedacht is. Wat dit laatste
betreft, weet men dat van den nieuwen
minister van financien verwacht wordt,
dat hij speciaal aan bezuiniging op de
staatsuitgaven zijn aandacht zal schenken.
Met belangstelling wordt intusschen naar
de plannen van dezen nieuwen bewinds
man uitgezien, ook omdat verondersteld
wordt, dat hIj niet op het belastingraam
van zijn ambtsvoorganger zal doorborduren,
maar met nieuwe plannen zal komen.
Reeds wordt gemeld, dat van hem een
voorstel is te verwachten, om bet onlangs
aangenomen ontwerp op de tabaksaccijns
weer in trekken een bericht, dat even
wel nog nadere bevestiging behoetc.
elk geval, minister de Geer s plaDDen
worden met belaugstellmg en een zekere
mate vaa vertrouwen algewacbr.
Ook met de plannen van den nieuwen
mnister van oorlog houdt men zich bez.g.
Men kon dezer dagen lezeD, dat de
minister het met de oppositie op een
accoordje zou trachten te gooien, door de
verlaging van de door minister Pop voor
gestelde legersterkte met een zeker per
centage. Thans echter wordt gemeld, dat
de minister de zaak zal laten zooais ze
nu is en dat de uitslag der Kamerver
kiezingen in 1922 zullen worden afgewacht.
Ook de juistheid van dit bericht moet nog
blijken, maar als dat het geval mocht zijn,
dan zal deze verdaging van het defensie-
vraagstuk stellig berusten op een besluit
der rechtsche coalitie.
Dat de regeering op het gebied der soci
ale wetgeving den ingeslagen weg wil
blijven bewandelen, blijkt uit de indiening
van het wetsontwerp, dat ten doel heeft de
Invaliditeitsverzekering uit te breiden tot
deland-, tuin-en boschbouwarbeiders.Wat
de risico betreft wordt een belangrijke
plaats ingeruimd voor het particulier initia
tief, terwijl voor de arbeiders de verzeke
ring zal overeenkomen met die van de
reeds verzekerde categoriéa.
—o—o—o
Parijs ea Londen zijn hot eens geworden.
Het ging haast bij verrassing, want toen
we ons vorig overzicht schreven, scheen
de kans op overeenstemming nog ver ver
wijderd en 24 uur later hadden Parijs en
Londen elkander gevonden.
Beide partijen hebben iets toegegeven.
Briand nam de eiech, dat voor het bijeen
komen van den Oppersten Raad verster
kingen naar Opper-Silezië zouden worden
gezonden, terug en Lloyd George stemde
toe, dat de kwestie der versterkingen als
punt 1 op de agenda zou worden geplaatst.
En tevens kwam hij tegemoet aan den
wensch van Briand, om de DuitBChe re
geering mede te deeien, dat zij den door
tocht van troepen naar Opper-Silezië niet
mocht beletten als door de geallieerden
daartoe mocht worden besloten. Dit bij
wijze van demonstratie van do eenheid der
geallieerden. Dat die eenheid niet zoo
bijster groot is, blijkt alweer uit het feit,
dat do gezanten het al dadelijk weer niet
konden eens worden over de tekst van de
aan Duitschland te lichten nota.
Intusschen, Lloyd George en Briand
hadden elkaar weergevonden en dadelijk
werden dan ook de uitnooaigingen voor de
nieuwe conferentie van den Oppersten
Raad verzonden.
Maandag a.s. dan zullen Lloyd George,
Briand, Bonomi en de geringere goden van
den Olympus der geallieerden te Parijs
bijeenkomen. De bladen te Parijs en Lon
den toonen zich daarover verheugd en
hoopvol gestemd. En toch vallen er in de
pers en voornamelijk in de Fransche,
symptonen van zorgen waar te nemen.
Het programma toch bevat een aantal
punten, die betrekking hebben op uiterst
delicate vraagstukken. Al dadelijk het
eerste. Men zal namelijk beginnen met
het bespreken van de vraag of hetnoodig
is versterkingen naar Opper-Silezië te
zenden. Frankrijk heeft reeds een divisie
klaar staan, zooals men weet. En Briand
zal het zenden van versterkingen met
kracht en klem verdedigen. Misschien dat
Lloyd George en Bonomi den Franschen
bondgenoot zijn zin zullen geven om des
lieven vredeswil, maar warm zijn z£j er
volstrekt niet voor.
Een nog moeilijker kwestie is die van
de sancties, welke eveneens op het pro
gramma staat.
En dan is er nog een derde zeer moei
lijke kwestie, waarover de meeniDgen tus-
schen Londen en Parijs zeer uiteenloopen.
Eigenlijk de groote kwestie, n.l.dievande
verdeeling van Opper-Silezië. Briand heeft
het nimmer onder stoelen en banken ge
stoken, dat hij geheel Opper-Silezië aan
Polen wil toekennen.
De Engelsche eerste minister wil wat hU
noemt een billijke verdeeling. Een paar
industriedistricten aan Polen, de groote
rest aan Duitscbland.
We hebben drie der voornaamste geschil
punten naar voren gebracht, Er zijn er
nog meer, maar deze zjjn wel de moei
lijkheden. Het zal op de conferentie stellig
herhaaldelijk blgken, dat er tusscben
Londen en Parijs wel een Z66r groot mee-
aingsverechil bestaat, Waarschynigk zal
in de meeste gevallen Lloyd George steun
van den Italiaanscben premier Bonomi
ontvangeD, doch Briand is een taaie
tegenstander. En allen hebben er belaDg
bij, dat de vrede op den Olympus gehand
haafd blijft. Ook de Vereen. Staten zullen
misschien een woordje meespreken en
Harding heeft nog niet veel losgelaten.
De komende week zal hoogst belangrijke
beslissingen brengen. Dat staat wel vast.
o—o—o—
J.l. Donderdag was het 7 jaar geleden,
dat de Duitsche troepen Belgie binnen
rukten en bij Visé de Maas overtrokken,
waarbij de eerste slachtoffers van den
groolen oorlog vielen. Wie herinnert zich
niet die opwindende gebeurtenissen uit de
eerste oorlogsdagen, de kreten van protest,
waarin ook wjj ons zwak geluid mengden,
die opgingen in de beschaafde wereld op de
schandelijke schending van de Belgische
neutraliteitEn wat daar op is gevolgd
dat vele en verschrikkelijke, dat met
geen pen is te beschrijven en dat thaos
nog een lange booze benauwende droom
schijnt.
Maar het is thans vrede I Duitscbland
heeft voor zijn zonden zwaar geboet en
allen die min of meer mee den oorlog ge
cultiveerd hadden, eveneens en de [tijd
van het vergeven en vergeten moest
eindelijk gekomen zijn. Hij is er echter
nog niet, dat weten we allen. Dat hebben
ons de gebeurtenissen van de laatste
maanden wel geleerd. Door haat en ge
dachten aan wraak laten de overwinnaars
zich leiden en Frankrijk Frankrijk het
land van de glorie van wetenschap en be
schaving, wel het meest van allen.
Is het wonder dat de kleine Belgische
broer, die sa mère Marianne zoo naar de
oogen pleegt te kijken, al niet anders is?
Vergeven en vergeten. Vergeven nu ja,
dat is christenplicht, maar vergeten
Nooit vergeten 1 heeft de regeering te
Brussel gezegd enze proclameerde
den 4on Augustus tot een nationalen ge
denkdag
Den 4 Augustus 1914, 's morgens half
tien, werd het Duitsche vuur op de Bel
gische Maasstellingen geopend en de Bel
gische r6geering droeg nu de gouverneurs
der provincies op te willen zorgen dat 4
Augustus half tien overal in den lande de
alarmklokken geluid en de stoomfluiten
der fabrieken geopend werden, teneinde op
die wijze te herdenken de schending der
Belgische neutraliteit en de eenheid der
Belgische bevolking, die toen tot uiting
is gekomen. Naar uit de berichten valt af
te leiden, is het voorschrift der regeeriDg
overal opgevolgd, hebben in alle steden
en dorpen de klokken hun metalen stem
laten hooren en hebben de fabrieken
hun stoomlongen opeDgezot om hun schrille
geluiden te laten weerklinken. Te Brussel
heeft men bovendien kanonschoten gelost.
Het initiatief der regeering tot het in
stellen van den nationalen gedenkdag heeft
in Belgie zelf geen onverdeelde instemming
gevonden. Verschillende bladen hebben er
hun afkeuriüg over uitgesproken en het
noodig geacht te waarschuwen den dag toch
vooral niet als een nationale feestdag aan
te zien, maar liever alB een dag van rouw.
En de Belgische vereeniging van oud-strtj-
ders vaardigde een manifest uit, waarin
het Belgische volk opgeroepen werd niet
met de regeering mee te doen. Deze ver
eeniging wil vergeten. Haat tegen de
haat 1 Oorlog tegen den oorlog 1 Niet
4 Augustus maar 11 November, de dag
van den wapenstilstand moet een nationale
gedenkdag zijn.
—o—o o
Het bericht in het begin der week ver
spreid, dat de Valera, de Iersche „president",
Donderdag weer naar Londen zou gaan,
om met Lloyd George besprekingen te
hebben, blijkt niet juist te zijn geweest.
De Valera vertoeft nog te Dublin en naar
iuid der berichten heeft hg een uitnoodiging
gericht tot Sir Jam9s Craig, minister
president vaD Ulster, om te Dublin te
komen, teneinde met hem een bespreking
te hebben. De moeilijkheid om tot over
stemming te komen, schgnt vooral te
komen \an de zijde van Ulster,^at zjja
verkregen zelfstandigheid niet weer prLjs
wil geven.
E6n ander belangrijk bericht is, dat het
Sinn Feinparlement don 16 dezer zal bijeen
komen om de voorstellen der Britsche
regeering te bespreken. De regeering heeft
het bijeenkomen van „Dail Eyrean" ver
gemakkelijkt, door 39 gevangen genomon
leden van het parlement op vrije voeten
te laten stellen.
Te Londen blijft men nog steeds hoopvol
gestemd. Het feit, dat het Sinn Fein-
kabinet het aanbod van Lloyd George
belangrijk genoeg aoht, om het parlement
ervoor bijeen te roepen, beschouwt men
als Z6er moedgevend.
TEXEL, 9 Aug. 1921.
Bij de Zaterdag te 's Gravenhage
gehouden examens slaagde voor le
stuurman groote stoomvaart, onze plaats
genoot do heer C. G. Bakker, leerling
van de Zeevaartschool alhier.
Nog mijnengevaar?
Zaterdagmiddag, tijdens den dienst 4
uur van Helder, werd door het s. s.
„Dageraad" dwars van het Horntje een
groote mijn gepasseerd.
De mijn was bovenop sterk begroeid,
doch stak nog voor een vrij groot ge
deelte boven water uit, waarom het
vermoeden voor de .hand ligt, dat ze
overigens niet sterk begroeid was, maar
ODder het zand bedolven is geweest en
met het ruwe weer van de laatste dagen
losgekomen.
Anti-Hllitalrisme.
De wolken pakten zich dreigend samen
en de voorspelling, van alle zijden geuit,
dat ze zich welhaast zouden ontlasteD,
is Zondagavond misschien spoediger in
vervulling gegaan, dan de voorspellers
zelf vermoed hadden.
Te ruim 9 uur maakte de regen een
langer toeven in de buitenlucht ondoenlijk.
Maar laat ons bij het begin beginnen.
Op het aangekondigde tijdstip, zeven
uur, prijkte Zondagavond in volslagen
afzondering het spreekgestoelte van de
I. A. M. V., afd. Texel op het weiland
van den heer Roeper aan den Koogerweg,
alwaar de openluchtmeeting zou plaats
hebben.
Bestuursleden giDgen af en aaD, publiek
gering in aantal, hield zich bij het terrein
op, waar ons de mededeeling bereikte,
dat de spreekster eerst met de laatste
boot zou arriveeren, zoodat het minstens
half acht zou worden eer de bijeenkomst
zou aanvangen.
En het werd nog later. Het was on
geveer kwart voor acht, toeD de heer
Rentenaar, na de mededeeling, dat de
aangekondigde spreekster, mevr. Kolthek-
Timmer door omstandigheden verhinderd
was, het woord verleende aan den heer
Constans uit den Haag.
Wij kennen tmevr. Kolthek-Timmer
niet als spreekster, doch de aanwezigen
hebben zich in geen geval de verandering
te beklagen gehad, de heer Constans
bleek een uitstekend woordvoerder.
In een goed gedocumenteerde rede,
waarin spr. de opkomst en verwording
van verschillende partijen schetste,
trachtte hg aan te toonen het toenemend
imperialisme in ons vaderland en daar
buiten.
Op grond van allerlei feiten, de olie
concessies hierbij vooral met name ge
noemd, waarschuwde spr. voor den ont-
zettenden oorlog, die te komen staat en
riep met nadruk de aanwezigen op, om
zich met alle middelen te verzetten om
zoo mogelijk dien oorlog te voorkomen.
De dreigende regenluchten waren voor
den spreker een aansporing om zijn rede
te bskorten,
Van de gek genheid om vrageD te
stellen werd door een der aanwezigen