LUX
S°. 3533,
Woensdag 7 September 1921;
34s" Jaargang.
nieuws» en
Advertentieblad.
Spoor- en Bootdienst.
Hoe het komt
dat wollen goed krimpt
Van week tof week
it blad verschijnt Woensdag;- en Zaterdagmorgen
Advertentlën daags voor de uitgave vóör t uur nam.
ABONNEMENTEN ch ABVKRTENTIEN worden aangenomen bfl da üitgr. Firma LANGfEVüLB A BE R O O IJ, Parkstraat, Bu*« o* T i x i,
HOOGWATER Iteede van Texel.
Dienstregeling
1 Jnni 1921,
10. Verharding weg naar den Kuildek.
DE LEVER'S ZEEPMAATSCHAPPJjj
Vlaai-dingen. 1
F»hrOuw!fl tu 3aull&kt ZtthJ
Doet wot volstrekt?
niet krimpen
Abonnementsprijt per 3 maanden'.
Voor den Burg 50 Cts. Franco per post door geheel
Nederland 75 Cts. Naar Amerika en andere landen
met verhooging der porto's. Losse nummers 3 cent.
Pró* der Advertentiinj
Van 1 tot 5 regels 50 Cts. Iedere regel meer 10 Ct. Oroote
letters en Vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
LICHT OP!
Van Zaterdag 3 September, tot en met
Vrijdag 9 September
voor rijwielen 8,— uur, voor rijtuigen 8,30 uur
Zomertijd.
Donderdag 8 Sept. v.m. 1,27
Vrijdag 9 2,14
Zaterdag 10 3,10
Zondag 11» 4-23
Maandag 12 5,51
Dinsdag 13 7,06
Woensdag 14 8,02
Des namiddags is het ongeveer een halfuur
later hoogwater.
Post- en telegraafkantoor Den Burg
geopend.
Op Zon- en feestdagen
Vm. 8 tot 9 uur n.m. 1 tot 2 uur
Op werkdagen
voor Telegrammen
Vm. 8 uur tot n.m. 8 uur.
Jvoor Postzaken
Vm. 8 uur tot n.m. 7'/s uur.
Voor postwissels, kwitantiën, Rijks
verzekeringsbank, postcheque en girodienst.
Vm. 8.30 uur tot n.m. 3 uur
Voor Rijkspostspaarbank
Vm. 9 uur tot n.m. 7,30 uur
Zaterdagavond na 6 uur voor postdienst gesloten
Vertrekuren van de Boot.
Op Werkdagen;
Vertrek Texel 6,- vm 11 •- vm 2.45 nm 5.15 nm
Nieuwediep 9,15» 12,10 nm 4,- 6,35
Op Zon- en Feestdagen
van Texel: 5,15nm.
van Nieuwediep8,45 p.óo m
Vertrek en aankomst der treinen
van den Helder naar Amsterdam.
Vertrek Helder. Aankomst Amsterdam
6,30 9,11
7,28 sneltrein 9.11
1°,27§ 1-31
12,37 3,24
1.52ft £42
412** ".3°
4 25§ 8,39
7 30 9,«
'Van Amsterdam naar Helder.
Vertrek Amsterdam. Aankomst Helder
5,20§
7,52§
9,15
12,19§
3.06
6.07
8,56
11,15+
Niet op Zon- en feestdagen.
Alleen op Zondag,
ft Alleen op Zaterdag
Niet op Zaterdag, Zon- en Feestdagen.
8,36
9,45
11,42
3,11
6,06
8,47
10,58
1,03
RAADSVERGADERING.
Do Burgemeester der Gemeente Texel
Gelet op art. 41 der Gemeentewet;
Brengt naar aanleiding daarvan, ter
kennis "van do ingezetenen, dat eeue ver
gadering van den Gemeenteraad is belegd op
Vrijdag 9 September a. s.
des voorm, te lO'/s uur in de daarvoor
bestemde zaal ten Kaadhuize dezer
Gemeente.
Texel, den 5 September 1921.
De Burgemeester van Texel,
BUYSING DAMSTE.
Onderwerpen ter behandeling:
1. Ingekomen stukken.
3. Aanbieding begrooting Algemeen
Armbestuur voor 1923.
3. Goedkeuring rekening Algemeen
Armbestuur 1920.
4 Voorloopige vaststelling gemeente-
rekening en rekening electriciteits-
bedrijf 1920.
5. Jaarwedde gemeente-geneesheer voor
Eierland.
6. Aankoop grond annex Algemeene
Bewaarschool.
7. Benoeming onderwijzer te ouue-
schild.
8. Regeling van het vervolgonderwijs.
9. Benoeming personeel vervolgonder-
WÜS-
27 Aug.—3 Sept.
Er is Donderdag j.l. een gewichtige
Staatscommissie geïnstalleerd. Gewichtig,
omdat deze commissie over een zeer be
langrijke zaak de regeering van advies zal
dienen. We bedoelen de Staatscommissie,
aan wie is opgedragen '„to onderzoeken,
hoe op de meest doeltreffendste wijze de
flnancieele verhouding tusschen het Rijk
en de gemeenten zal zijn te regelen."
De minister van financiën, de heer de
Geer, heeft de Commissie geïnstalleerd en
by die gelegenheid een rede gehouden,
waarin hij o.m. de aandacht vestigde op
de onhoudbare lasten, die door de .buiten
gewone tijdsomstandigheden op.sommige
gemeenten zijn gelegd. Wel zijn die ge
meenten Diet altijd voorzichtig genoeg
geweest, maar ten deele is de toestand ook
in de hand gewerkt, door het langdurig
uitstel van een definitieve oplossing van
het vraagstuk. Daarom wordt het meer
dan tjjd, dat jde gemeenten weteD, waar
ze aan toe zijn.
Minister d6 Geer, die als burgemeester
van Arnhem maar al te zeer weet, hoe
onvoldoende de flnancieele verhouding
tusschen het Rjjk en de gemeenten is
geregeld, begrijpt ook dat een nieuwe
regeling aanzienlijke offers van 's Rijks
schatkist zal vorderen. In z|jn rede heeft
hij daarvan dan ook gewaagd, al achtte
bij het denkbeeld ook niet aanlokkelijk,
nu ook de Rijksfinanciën in een hoogst
bedenkelijken toestand verkeereD. Mogelijk
echter, dat een doeltreffende regeliDg van
de flnancieele verhouding tusschen Rijk
en gemeenteD, zeer wel tot een verschui
ving van lasten kan leiden, die niet een
algemeene 'verzwaring, eer het tegendeel
beduidt.
We hebben hiermede het voornaamste
uit de rede van den minister aangestipt.
Alleen zij nog te vermelden, dat de minis
ter een spoedige afdoening in het algemeen
belaDg achtte. M.a.w. dat hij gaarne zal
zien, dat de commissie eenige haa3t be
tracht. Er blijkt uit, jdat de minister de
commissie niet als een kapstok beschouwt,
waarmee zoo menige Staatscommissie wel
eens vergeleken is, een kapstok om daaraan
een lastige kwestie voor een langen tijd
liefst op te baDgen.
We mogen verwachten, dat de Commissie
den wenk om spoed te betrachten ter
harte zal nemen. De groote flnancieele
moeilijkheden, waarin tal van gemeenten
Terkeeren, daarbij gevoegd het feit, dat er
door de ambtenaren der gemeenten een
massa Rijksweik moet worden verricht,
maken het vraagstuk meer dan urgent.
—o-o-o—
De moord op den Duitschen politicus en
oud-minister Erzberger, heeft in de afgeloo-
pen week heel wat pennen in beweging
gebracht. Zelden heeft een politieke moord
zoo'n opschudding gewekt en zoo'n nasleep
gehad als die op Erzberger bedreven. In
Duitschland heeft zij felle agitatie van de
socialistische en democratische burgerlijke
partijen ten gevolge gehad. In de groote
steden is gedemonstreerd tegen de reactie,
waaraan door tienduizenden werd deelge
nomen en waarbij de democraten en tal
van centrumleden schouder aan schouder
optrokken met de meerderheidssocialisten
en onafhankeiyken. Da regeering heeft
krachtige maatregelen genomen om alle
uitspattingen, van welke zijde ook, tegen
te gaan, maar ook ter beschermu g der
THANS KUNT U LEEREN HOE DIT
VOOR ALTIJD TE VERMIJDEN
Wol verschilt geheel van alle andera
weefsels. In de keuze van Uwzeeppre»1
paraat en in Uw behandeling van hel
goed ligt het geheim van het welslagen'
van het wasschen Uwer wollen stoffen.!
De gevoeligheid van wollen weefsels]
voor alkali, en voor temperafuursver^
anderingen,- alsook boenen, rijn de oo>
zaken van het krimpen.
TV'
republiek. Dr. Wirtb, de rijkskanselier,
heeft zoowel by de begrafenis van Erz
berger, als in latere redevoeringen er op
gewezen, dat de gevolgen van den moord
op Erzberger, voor Duitschland ernstig
kuDnen zyn. Alles wat de orde in gevaar
brengt en elke agitatie, die tegen de repu
bliek is gericht, gaat in tegen de politiek
der regeering en brengt het laDd in gevaar.
Toen Dr. Wirth daarover sprak, had hy
vooral op hot oog het feit, dat de gealli
eerden met angstvalligheid de politieke
gebeurtenissen in Duitschland volgen. En
niet ten onrechte, want de houding der
Fransche pers, na den moord op Erzberger,
heeft al dadelijk weder bewezen, dat men
daar uit alles munt tegen Duitschland
tracht te slaan. De moord op Erzberger
wordt en mogeiyk niet ten onrechte-
op rekeniDg geschreven van de reactie en
de Fransche pers heeft al dadelijk de ver
onderstelling er aan vastgeknoopt, dat de
positie van het Kabinet Wirth onzeker is
en de mogeiykheid niet is uitgesloten, dat
de regeering den een of anderen dag door
de mannen vai het oude regime ten val
gebracht zal worden.
Dat de reactionairen dat gaarne zouden
doen, ligt voor de hand en dit verklaart
ook het feit, dat de regeering krasse uit
zonderingsbepalingen heeft getroffen tegen
de reactie. En evenzeêr, dat de democra
tische burgeriyke partijen met de socialisten
één lijn trekkeD ter bescherming van de
republiek en het behoud van het huidige
Kabinet.
Tot welke conclusies de moord op Erz
berger in het buitenland kan leiden,
biykt wel uit de Londenscbe persberichten,
waarin met kleuren jen fleuren werd ge
zegd, datde Engelsbhe regeeriog de onze een
waarschuwing deed toekomen, om toch
vooral extra goed het oog te houden op
den ex keizer, „den banneling van Doorn."
Reuter heeft deze berichten echter dadeiyk
tegengesproken, onder mededeeling, dat de
Britsche regeering den ex-keizer niet meer
als een factor van eenige politieke b6tee-
kenis beschouwt.
Do Parysche pers gaat nog een stapje
verder en weet te vertelleD, dat de ex-
keizer per vliegtuig uit Doorn gevlucht is.
Een pakkend sensationeel nieuwtje, dat
zeker uit den bekenden grooten duim van
den een of anderen persman gezogen is en
waardoor de mentaliteit der Franschen
weer eens tot uitiDg is gekomen.
De moord op Erzberger heeft intusschen
in Duitschland de politieke wateren zeer
beroerd. Want niet alleeD, dat de demo
cratische partyen zich stevig aaneengeslo
ten rond de regeering hebben geschaard,
ook de conservatieven W6ren zich. Op het
partycongres van de Duitsche Nationale
Volkspartij heeft de voorzitter onbewim
peld verklaard, dat de party den stryd'
tegen het proletariaat en de democraten
zal aanvaarden en dat ze tot het offensief
zal overgaan.
o—o—o
De Volkenbondsraad is te Genève byeen-
gekomen, maar de verwachting dat de
heeren allereerst de Opper-Silezische kwes
tie zouden beslechten, is niet vervuld ge
worden. Blijkbaar is men tot het inzicht
gekomen, dat het nog niet zoo heel ge-
makkeiyk zal gaan, om het zonder ruzie
over de grensregeling in Opper-Silezische
eeDs te worden. En daarom heeft de Vol-
kenboodsraad maar besloten, om niet over
haast te werk te gaan, maar zich door een
commissie van advies te laten dienen,een
speciale commissie bestaande uit de ver.
tegenwooriigera der neutralen.