Binu enlancL
no. 1 op de aanbeveling werd geplaatst.
Als no. 2 kwam op de aanbeveling
voor de heer G, Blom Jz.
De pensioensgrondslag voor de be
noemde wordt bepaald op f600.
Komt ter tafel het adres inzake over
neming van T.E.S.O.
B en W geven blijk de zaak als van
bizonder gewicht te achten en geven
daarover uitvoerige beschouwingen ten
beste, in afschrift de leden van de Raad
toegezonden noodigen de Raad uit
in deze vergadering nog geen beslissing
te nemen, doch zich tot het gouden van
beschouwingen te bepalen, opdat later
B en W bij het uitbrengen van definitief
advies met alle voor- en nadeelen
kunnen rekening houden.
De heer Boon opent de besprekingen
en herinnert er aan, dat door hem in
een vorige raadsvergadering naar de
stand van zaken is geinformeerd, er moet
uitspraak worden gedaan of men in
principe voor of tegen gemeente-exploi
tatie is. Spr. is toen met een kluitjein
het riet gestuurd B en W wareD nog
met klaar, heette het. Thaus komt men
met oen preadvies dat geen preadvies is.
Spr. verwijt B en W, „dat ze zijn
water- en melkmannen", „dat ze niet
met hun eigen meeniug voor de dag
durven", „dat ze de Raad als proefkonijn
willen gobruiken, om op die wijze de
zaak af te wimpelen". Maar spr. heeft
na de vergadering van T.E.S.O. reeds
het gevoel gekregen, dat het bestuur van
T.E SO. en B en W tegen gemeente-
exploitatie zijn.
Gij hadt objectiviteit moeten betrachten
zegt de heer Boon, en ook de andere
partij moeten hooren.
Hierop valt de voorz. de spreker in
de reden en waarschuwt hem, er de
politiek niet bij te halen.
Gij hebt er de politiek bijgehaald, en
gij vreest de publieke opinie, herneemt
de heer Boon daarop
Die heb ik nooit gevreesdantwoordt
de voorz. en na een dispuut, voor ods
niet te volgen, wordt de heer Boon het
woord ontnomen.
Hierop krijgt de heer de Vries het
woord, die er op wijst, dat slechts ge
vraagd wordt te verklaren, of men er
in principe voor of tegen is. Welnu, zegt
spr. in principe ben ik er voor, dat is
als er voordeel voor de gemeente is te
behalen. Blijkt dat bij onderzoek niet het
geval te zullen zijn, zegt spr. welaan
dan krabbel ik terug, ik leg mij met die
verklaring heel niet va<t.
Als de heer do Vries er op wijst, het
met de heer Boon eens te zijn, dat B en
W niets ten voordeele van overneming
aanvoeren, dan antwoordt de voorzitter
daarop, dat anderen de lichtzijde van
gemeente exploitatie maar moeten aan-
toonen.
De heer Koning zou het beter geacht
hebben, wanneer eerst de aandeelhouders
van T E.S.O. die zaak eens behandeld
hadden en zou dat nog wenschen af te
wachten.
De heer Kikkert wijst er op, dat de
zaak bij T.E.SO. met op de agenda
stond, dat het besluit van T.E.SO. is te
vergelijken bij een onverhoedsche aanval
en hoewel spr. in principe niet tegen is,
zou hij niet op hot in der haast en on
bevoegd genomen besluit willeu ingaan.
Weer vraagt de heer Boon, dat de
vergadering zich uitspreke, of men er in
principe voor of tegen is. Dat spr. niet
overal de politiek bijhaalt, zooals hem
door de voorz wordt verweten, daarvoor
herinnert spr. aau zijn houding bij de
Woningbouw.
In principe, zegt de heer Keesom ben
ik er voor, dat de gemeente een zaak
had, die winst opleverde, spr. vreest
echter, dat zoodia de gemeente de stoom
bootdienst exploiteert, het met de winst
gedaan is Nu kan men met fatsoen niet
een reserveboot krijgen, die als ze er is
de rente bij lange niet kan opbrengen.
Onderzoek eerst, zegt spr., wanneer
in principe besloten is. Het kan nooit,
als evenals bij de gasfabriek bij overdracht
ook de rente over 10 jaar nog moet
worden betaald.
Dë heer de Graaf stelt de vraag is
het op economisch gebied voordeelig. Spr.
zou zich liever niet op glad ijs begeven
en meent, dat eerst als particulier initia
tief tekort schiet, de gemeente moet
iugrijpen. Verlaging van tarieven heeft
een goede zijde, maar de reserve-boot
acht spr. een struikelblok.
De heer Keesom wijst op een ver-
mindering van de ontvangsten, wegens
veilagii g van tarieven en vergoeding
van postvervoer met te zamen f 15000.
Wat is er tegen, vraagt de heer Boon
de zaak over te nemen, waDneer de beer
Stompff in zijn functie blijft. Als de zaak
aan de gemeente komt is het gevaar
voor trucs uitgesloten. De gemeente mag
wel profiteeren.
Allen schijnen er in principe voor te
zijn, zegt de heer Kuip. Welnu, zegt spr.
ik verklaar mij er tegen. De zaak loopt
immers zoo goed mogelijk.
De lieer Keesom gaat de geschiedenis
van de boot na, om te besluiten, dat in
de algemeene vergadering van T.E.S.O.
is gebleken, dat er geen gevaar is, dat
het in een ongewenschte richting zal gaan.
In principe verklaart de heer Dijt zich
er tegen, een zaak, die goed gaat in par
ticuliere banden, door de gemeente te
doen overnemen. Wij hebben daarom de
schaduwzijden naar voren gebracht, zegt
en gezegd laten wij die zaak kalm en
niet overijld doen. Zijn wij daarom mis
dadigers vraagt spi.
Ik vertrouw jelui niet, zegt daarop
de heer Boon, omdat jelui nooit iets
willen in onze lijn.
De beer Boon wenscht de voordeelen
van de dienst aan de gemeente en wijst
er op, dat een zakenman als Frans Zegel
dagelijks gratis kan overvaren.
Dat verwijt treft ook mij, zegt de heer
Keesom en ik laat mij dat niet aan
leunen, ik heb tegen het besluit in die
richting geprotesteerd en het is mij door
de algemeene vergadering opgedrongen.
Een voorstel van de heer Dijt om een
commissie buiten B en W om te be
noemen vormt daarop een punt van be
spreking en ten slotte wordt met 11
tegen 2 stemmen besloten een commissie
te benoemen, tegen stemmen de heeren
Beumkes en Kuip
Uit hoeveel leden zal de commissie
bestaan is daarop de vraag, die de heer
Boon meent te moeten oplossen, door
de geheele raad zonder B en W en
zoDder de heeren Kuip en Beumkes.
Neen, zegt de heer Vlaming, niet
enkel voorstanders en aan een uitsluiting
van B en W denk ik niet, dat zou een
motie van wantrouwen zijn en daaraan
wensch ik niet mee te doen.
Tusschen de heer Boon en de voorz.
ontstaat daarop een heel onverkwikkelijk
debat, waarbij tenslotte de heer Boon
de voorzitter allerlei onaangenaamheden
toevoegt en waarover de heer Vlaming,
later ook de heeren Kikkert en Keesom,
hunne afkeuring uitspreken. Ik doe dat
als wraak, omdat mij het woord is ont
nomen, zegt nog de heer Boon en ik zal
mij bij Ged. Staten beklagen.
De behandeling van punt 10 wordt
daarop gestaakt.
Bij acclamatie goedgekeurd.
Gesteld in handen van een commissie
bestaande uit de heeren Epe, Hemelrijk
en de Vries.
Aan de agenda wordt nog toegevoegd
als punt
Tot onderwijzeres in vak k wordt in
plaats van mevr. Weenink, die bedankt
heeft te Koog, benoemd mej. Kelderhuis.
Insgelijks in plaats van mej. Wilkes-
huis te den Burg mej. C. A. Reij.
Bij de rondvraag bepleit de heer Koning
vei beteriDg straatverlichting te Oosterend
plaatsing lantaarn bjj de R. Kath. Kerk.
Op de vraag van de heer de Graaf waar
bij besmettelijke veeziekte aangifte voor
vleeschkeuring moet worden gedaan,
antwoordt de voorz.bij de keurings
veearts.
De heer Kikkert dringt aan op be-
harding van de eerste dwarsweg in het
Noorden.
De heer Vlaming ondersteunt het ver
zoek Kikkert, beharditg le dwarsweg
en bet verzoek Koning verbetering straat
verlichting Oosterend.
Op verbetering van de bestrating te
den Hoorn dringt de heer Beumkes aan.
Als secretaris van de vereeniging voor
Christelijk Volksonderwijs verzoek de
beer de Vries spoedig overleg ter zake
met B. en W., al rekent spr. er op dat
ook nog wel bij de Kroon in beroep zal
worden gekomen.
Sluiting.
10. Adres T E.S.O. inzake ouerneming uan
den stoombootdienst.
11. Financieele regelingen, dienst 1922.
12. Aanbieding begrooting Algemeen Arm
bestuur dienst 1923.
13. Benoeming personeel ueruolgondermijs
In verband met het verloop der behande
ling laten wij het geheele stuk hieronder woor
delijk volgen:
Naar aanleiding van het adres van den Di
recteur van Texels Eigen Stoombootonderne
ming, waarin deze vraagt hem te berichten, of
de gemeente Texel, in principe bereid is met
het Bestuur van T.E.S.O. in onderhandeling te
treden over overneming van den Stoomboot-
dienst, hebben wij de eer het volgende onder
Uwe aandacht te brengen.
De Directeur deelt in het adres mede, dat
de Algemeene Vergadering van aandeelhouders
besloten heelt den dienst aan de gemeente ter
overneming en exploitatie aan te bieden.
Wij meenen te weten, dat een besluit op de
bedoelde algemeene vergadering om den dienst
de gemeente aan te bieden, niet gevallen is.
Enkel werd besloten het oordeel van den Ge
meenteraad te vragen. Wanneer Uwe vergade
ring zich voor de overneming mocht uitspreken
zullen de aandeelhouders nog hebben te beslis
sen, of zij in de overdracht zullen bewilligen.
De overdracht aan de gemeente stond niet
als punt van behandeling op de agenda, zoo
dat het ingekomen adres het gevolg is van
een min of meer overijld genomen besluit, het
geen voor een rustig en zakelijk beoordeelen
niet bevordelijk is. Mede met het oog hierop
en omdat het onderwerp ook ons vrij onverwacht
ter beoordeeling werd voorgelegd, hebben wij
gemeend eenigen tijd te moeten laten verloo-
pen, alvorens onze beschouwingen aan Uwe
vergadering kenbaar te maken immers even
als de opine van aanvankelijke voorstanders
zich wijzigde kwamen ook bij de leden van
ons college nu eens dit dan weer een ander
argument in de gedachten.
Een goede verbinding met den vasten wal
is een levensbelang voor deze gemeente. Be
grijpelijk is derhalve een redeneering, dat de
dienst in handen behoort te zijn van de gemeen
schap. Zoo goed als bijv. sommige gemeenten
een eigen tram hebben, zoo behoort de gemeente
Texel haar eigen stoomboot te hebben. Op
pervlakkig beschouwd, valt voor deze redenee
ring veel te zeggen. Bij nadere overweging
komt echter een groot verschil naar voten.
Bedrijven als die van een gemeentetram, gas-
lichtfabriek, een waterleiding, e.d.zijn gemono
poliseerd. De gemeente duldt dan geen soort
gelijk bedrijf naast zich. Met betrekking tot
den onderwerpelijken stoombootdienst zal zulks
niet mogelijk zijn en wel om de eenvoudige
reden, dat de dienst wordt uitgeoefend buiten
het grondgebied der gemeente en zonder dat
gebruikmaking van hare eigendommen nood
zakelijk is.
Concurrentie zal dus steeds geheel vrij en
mogelijk zijn. Schuilt hierin voor de gemeente
niet een groot risico? Hoe zal het zijn met
de solidariteit voor het gemeentebedrijf het
welk als algemeen verschijnsel in meerdere
mate becritiseerd wordt dan een particuliere
onderneming wanneer iemand bijv. eens in
de zomermaanden, wanneer de winst gemaakt
moet worden, een verbinding met den vasten
wal zou oprichten.
Waar veelal overheidsbedrijven niet goed-
kooper kunnen worden beheerd dan particu
liere ondernemingen komt de vraag naar voren,
zal de gemeente een concurrent kunnen weg
houden en het eventueel aandurven met verlies
te varen, om den concurrent tot wijken te
noodzaken. Heeft onze gemeente daarvoor vol
doende draagkracht?
Van de zijde van enkele ingezetenen hoorden
wij als bezwaar aanvoeren„Zal de boot, in
dien het een gemeentelijke exploitatte wordt,
niet eerder een politieke twistappel worden?
Gedacht werd aan het bijv. staken van het
varen op Zondag, of sterke inkiimping van den
dienst op Zondag en het stellen van te hooge
cischen met betrekking tot het personeel, met
gevolg wellicht het instellen van een concur
reerenden dienst. Indien deze veronderstelling
eens bewaarheid mocht worden, zou dan ge
meentelijke exploitatie in plaats van een gemeen
tebelang niet een groot financieel nadee! voor
de gemeente kunnen worden
Wie zal het beheer voeren bij de gemeentelijke
exploitatie? een vraag, die mede vooraf onder
de oogen dient te worden gezien immers van de
regeling daarvan zal veel afhangen, of de ge
meentelijke exploitatie aan redelijke eischen
zal beantwoorden. Thans is men vrij in het
kiezen van bestuursleden en kan men daartoe
benoemen hen, die uit den aard van hun beroep
voor een bestuursfunctie de aangewezen per
sonen zijn. Het college van Burgemeester en
Wethouders en evenzoo een Raadscommissie
zal in den regel op dit punt minder deskundig
genoemd moeten worden. Bovendien moet niet
uit het oog worden verloren, dat een Raads
commissie niet meer kan zijn dan een commissie
om Burgemeester en Wethouders in hun taak
van Dagelijksch Bestuur bij te staan. Ook
met een Raadscommissie naast zich moeten
volgens de bepalingen der Gemeentewet Bur
gemeester en Wethouders het beheer in handen
blijven houden. Een Raadscommissie zal dan
ook altijd slechts onder verantwoordelijkheid
van Burgemeester en Wethouders kunnen han
delen. In hoeverre de bovenbedoelde moeilijk
heid zou zijn te ondervangen door bijv. de
Vennootschap te laten voortbestaan, doch alle
aandeelen door de gemeente te doen overnemen,
die dan een Raad van Commissarissen zou
kunnen benoemen, of wel een vereeniging of
stichting, werkzaam onder gemeentelijk toezicht
in het leven te roepen, zou een punt van nader
deskundig onderzoek moeten uitmaken, indien
Uwe vergadering overigens overneming door
de gemeente gewenscht mocht achten.
Afgevraagd hebben wij ons, of de gemeente
ook een te groote verantwoordelijkheid op zich
laadt bij overneming van een stoombootonder
neming, nu tot nog toe de pogingen bij het
Provinciaal Bestuur aangewend om de tot dit
Gewest behoorende eilanden door een Provin
cialen stoombootdienst met het overige deel
der provincie te verbinden, geen succes hadden.
Volledige bekendheid met de bezwaren daar
tegen zal zeker noodig zijn, indien Uwe ver
gadering mocht overhellen naar een bevesti
gende beantwoording van de vraag in het adres
vervat.
Geeft het niet te denken, zoo werd in onze
vergadering opgemerkt, dat tot nog toe geen
enkel eiland haar gemeentelijke stoombootdienst
heeft
Wanneer gedoeld wordt op het exploiteeren
van een bedrijf door de gemeenschap, wordt
„gemeenschap" in den regel gebezigd als
tegenstelling met „een of enkele particulieren".
Doch wij vragen, is deze groote tegenstelling
met betrekking tot de bestaande stoomboot
onderneming wel aanwezig? Zijn de statuten
van T.E.SO. feitelijk niet reeds zoodanig, dat
de onderneming in haar practische gevolgen
reeds aan de gemeenschap behoort? Waar
onderaandeelen bestaan tot bedragen van f5,—
waarvan de houders gelijke rechten hebben ais
de overige aandeelhouders, ligt daarin o.i. vol
doende waarborg opgesloten, dat de onderne
ming zich niet zal bevoordeelen ten koste van
de gemeenschap een der voornaamste argu
menten voor het overheidsbedrijf. De laatste
algemeene vergadering van aandeelhouders,
waarin een voorstel om het maximum-dividend
te brengen van 6 op 10 pCt. werd teruggeno
men, heeft voldoende bewezen, dat stappen in
die richting geen kans van slagen zouden
hebben.
Een andere vraag is, zijn er voldoende waar
borgen, dat in de toekomst het karakter, dat
T.E.S.O. tot dusverre kenmerkt n.l. dienst
baar te zijn in het algemeen belang niet
gewijzigd wordt? Mag men aan den eenen
kant vertrouwen stellen in het gezond verstand
van Texels bevolking, aan den anderen kant
komt de vraag naar voren, welke waarborgen
zijn er, dat de onderneming in handen blijft
van de inwoners dezer gemeente Niet ontkend
kan worden, dat na verloop van jaren verschil
lende aandeelen door overlijden of vertrek in
het bezit kunnen geraken van niet-ingezetenen
Evenwel staat daartegenover dat juist de be
palingen in de statuten omtrent de stembe
voegdheid en een niet-hoog-dividend-maximum
op het overgaan van aandeelen aan niet-inwo-
ners wel remmend zullen werken. Niettemin
zouden misschien meerdere waarborgen op dit
punt het belang van Texel ten goede kunnen
komen. Of op deze wijze iets zou vallen te
bereiken, aannemende dat T.E.S.O. daartoe be
reid zou worden bevonden, door in de statuten
op te nemen, dat de gemeente te allen tijde
bevoegd is tegen een zekere koers de onder
neming te naasten of wel dat aandeelhouders
bij vertrek uit de gemeente verplicht zijn hunne
aandeelen aan de vennootschap tegen een be
paalde koers af te staan, zou aan een nader
deskundig onderzoek kunnen worden onder
worpen, evenals de vraag, in hoeverre zulks
indien al mogelijk gewenscht moet
worden genoemd.
Bepaalde ernstige bezwaren tegen den be-
staanden toestand, welke een ingrijpen door de
gemeente noodzakelijk maken, hebben wij tot
nog toe niet kunnen ontdekken. Voorshands
wil het ons dan ook voorkomen, dat, indien
moet worden aangenomen, dat er voldoende
waarborgen zijn, dat T.E.S.O. redelijkerwijze
gesproken geen andere taktiek kan volgen
dan uitsluitend werkzaam te zijn in het alge
meen Texels belang, het voortbestaan van een
onderneming, voortgekomen uit en steunende
op het particuliere initiatief, in casu de voor
keur verdient boven gemeentelijke exploitatie.
Wij wenschen echter deze voorloopige con
clusie niet aangemerkt te zien als een advies
aan Uwe vergadering om dienovereenkomstig
te besluiten.
De zaak achten wij voor de gemeente
omdat overdracht aan de gemeente waarschijn
lijk altijddurende gemeentelijke exploitatie, on
der welke omstandigheden ook, tengevolge zal
hebben, eventueel alleen eindigende na groote
financieele offers te hebben geleden van
zooveel belang, dat eene beslissing in deze
eerst na rijp beraad en na de zaak van alle
kanten zakelijk belicht te hebben, dient te
vallen.
Wij geven Uwen Raad dan ook in ernstige
overweging In de eerstvolgende vergadering
geen beslissing te nemen, doch zich te bepalen
tot het houden van beschouwingen, opdat ons
college in de gelegenheid zal zijn bij het
naderhand uit te brengen definitief advies aan
Uwe vergadering, alle voor- en nadeelen zoo
veel mogelijk onder de oogen te zien, hetgeen
naar wij meenen, niet anders dan het gemeente
belang t?n goede kan komen.
Alleen na kennisneming zooveel mogelijk
van al hetgeen zoowel vóór als tegen over
neming kan worden aangevoerd, valt nader te
overwegen, in hoeverre het gemotiveerd en
noodig is bijv. aan deskundigen op te dragen
een rapport uit te brengen en dus eventueel
kosten te maken, zonder vooraf van T.E.S.O.
een beslissing te vragen, of deze bereid zal
worden bevonden de zaak over te dragen.
TEXEL, 12 September ü»22.
Sport.
De wedstrijd tusschen Texel I en de
Veteranen is werkelijk een mooie geweest,
die met 1—0 door Texel I gewonDen werd.
Te 4 'uur trad eveneens Zondagmiddag
Texel II tegen C. V. V. in het kryt. Texel
was hier ver in de meerderheid, wat de
uitslag, 7—0, in het voordeel van Texel,
wel te zien geeft.
Onze jongens van Texel III hebben zich
te Helder tegen een combinatie Geel Wit
II en III kranig geweerd. Tot een kwartier
voor het einde kon de veel sterkere com
binatie Geel-Wit niet één punt maken. De
jonge keeper van Texel III sloeg alle aan
vallen met succes af. Daarna deed zich
echter de vermoeidheid by de jongeren
gelden, waarvan Geel-Wit dankbaar gebruik
wist te maken door driemaal te doelpunten.
o—
Voor d9 competitie-wedstrijden van de
Noordholl. Voetbalbond zfin ingedeeld
Texel I in klasse 3 C, Texel II en OVV.
beide in klasse 5 C.
Uit de haven van Texel werden vanaf
4 tot en met 11 Sept. verscheept: 643
schapen, 341 lammeren, 18 koeien, 7 kal
veren, 31 varkens, 2 paarden en 3 veulens.
Witte Kruis.
Ingekomen is een gift van f2,50 van
P. S., Koogerweg.
Oosterend, 12 Sept.
De aangekondigde voetbalwedstrijd tus
schen O V.V. en A. B S. van Helder bad
Zondagmiddag bij mooi weer plaats. Toch
waren er niet veel bezoekers.
Hoewel A. B. S. de eerste bal maakte,
bleek O.V.V. toch spoedig de sterkste party
te zijn, daar zjj met 6-2 overwon.
