Zaterdag 23 Dec. 1922, No. 3668.
Hij blad van de
Texelsche Courant
van
Wt) vestigen de aandacht van onze
lezer» te den Hoorn en omstreken op de
advertentie in dit nummer betreffende een
te houden protest vergadering inzake de
opheffing van het hulpkantoor.
Liefdadigheid.
De Zusterkring „Dorcas* stelde voor be-
gunstigstersen verdere genoodigden Vrijdag
middag ter bezichtiging, het werk van de
nijvere vrouwenhanden op de bijeenkomsten.
Allerlei onderkleeding voor kinderen en
volwassenen, groot in aantal, was in het
gebouw Eben Haëter uitgestald. De groote
sprei, mede daar ter bezichtiging, zal, naar
wij vernemen, onder de leden en begun-
stigsters worden verloot.
Aan de bezoekers werd door de dames
van „Dorcas" thee aangeboden.
Ons electrisch licht.
Als de klok Donderdagavond 8 uur slaat is
de zaal van de Oranjeboom geheel bezet. Men
trappelt van ongeduld om te hooren wat het
bestuur van de Middenstandsvereeniging inzake
de lichtkwestie heeft mede te deelen.
De he:r Pisart opent met een welkom en een
kleine uitweiding inzake de Middenstandsver
eeniging, die wij wel kunnen laten passeeren.
De voorzitter heeft de conferentie met de
lichtcommissie niet bijgewoond, waarom de
vice-voorzitter, de heer 1. Vlessing in zijn plaats
verslag uitbrengt.
Verre van zich werpt de heer Vlessing het
verwijt, dat het bestuur van de middenstanders
hier optreedt als strooman, integendeel, het
bestuur acht het lichtbedrijf een zoo groöt
belang, vooral voor de middenstand, dat het
bij herhaling te dier zake gerequesteerd heeft
bij de lichtcommissie. Nu men vorige week
succes heeft gehad, haast het bestuur zich daar
van de lichtgebruikers mededeeling te doen.
Spr. deelt mede, dat de lichtcommissie heeft
toegezegd, dat voortaan langer licht zal worden
verstrekt en dat de prijzen dit voorjaar 25 pCt
goedkooper zullen worden. Een lamp van 32
kaars wordt dan f24 per jaar, inplaats van f32.
Voorts deelt de heer Vlessing mee, dat een
plan bij de lichtcommissie in studie is, dat alle
dorpen van Texel omvat, behalve Koog en de
Cocksdorp. Van de 1100 perceelen, die er voor
in aanmerking komen, zouden volgens dat plan
1000 tot de afnemers van licht moeten gaan
behooren. Een vast recht van f 14,zou voor
iedere aansluiting voor het eerste lichtpunt
moeten worden betaald, plus een bedrag voor
stroomverbruik, dat bij meerdere afname goed
kooper zou zijn.
Over het gebruik over de meter licht de heer
V. toe, dat iedere meter een verlies geeft van
15 KW uur, zoodat dit bij het bestaande nood-
bedrijf, dat geheel belast is, niet mogelijk is.
De centrale zou, volgens het plan door de
heer Vlessing genoemd, aan de haven komen
en in bedrijf zijn tot half 12. Een hoogspan
ningsnet zou over Texel gaan met transforma
toren op de dorpen. In 1925 zou het nieuwe
bedrijf in werking kunnen worden gesteld. Het
oude bedrijf zou dan juist vrij kunnen komen,
immers bij oprichting kostte dat f65,000.—
daarvan in 4 jaar f40,000,—afgeschreven, plus
een reserve van f5,000. blijf over f20.000.—in
de komende 2 jaar af te lossen. Komt er van
het groote plan niets, wat én bestuur der Mid
denstandsvereeniging én dat der Hanze, ook op
de conferentie tegenwoordig, wel gelooven,
dan zou het bedrijf te den Burg omgebouwd
worden. Tot 12 uur zou 's nachts licht te leveren
zijn over de motor, daarna over accumulatoren,
die geladen zouden worden in de uren dat niet
volbelast wordt gedraaid. Echter was daarbij
bij dit bedrijf de medewerking van alle aan
geslotenen noodig. Alle lichten die niet strikt
noodig zijn dienden dan afgedraaid te worden.
Eerdaags zou men controleeren of het mogelijk
is. Er moet zoo economisch mogelijk gewerkt
worden. Een vergelijking met groote steden
gaat niet op.
De lichtcommissie hoopt binnenkort vragen
lijsten aan te bieden. Wordt het groote plan
verworpen, dan komt een plan voor den Burg
aan de orde, dat altijd rendeeren zal.
Van de gelegenheid, om over het onderwerp
van gedachten te wisselen, wordt door verschil
lende personen gebiuik gemaakt.
De heer Stompff vraagt of het publiek weer
met die lijsten zal worden overrompeld als
indertijd, dan blijft zeker het zaakje zooals het
was. Spr. vergelijkt dan de prijzen hier betaald
met die in de steden, beklaagt zich dat een 50
kaars lamp hier geen 50 kaars licht geeft, dat
lampen worden geleverd van 230 volts en dat
het licht op de uiteinden van het dorp eerst
's avonds na 10 uur goed wordt.
Spr. vraagt aan het bestuur van de midden
stand te verzoeken dat vooral tegen dat laatste
iets gedaan wordt.
De heer Vlessing deelt in antwoord hierop
mee, dat de grieven zullen worden overgebracht
dat de circulaiie, die men zal ontvangen, gele
genheid geeft zich uit te spreken, dat aanleg van
een voerkanaal naar de uiteinden van het dorp
wordt overwogen om daar het licht te verbe
teren en dat spr. op tal van technische vragen
als vanzelf niet kan ingaan.
In dat verband had de heer v. d. Zalm, die
vervolgens het woord wordt Verleend, het beter
geacht, wanneer de lichtcomissie zelf deze ver
gadering had gehouden. Voor een noodbedrijf
acht spr. het bedrijf heusch niet slecht. Spr.
stelt verschillende vragen, om die aan de licht
commissie over te brengen, o.a. betreffende het
hebben van meters, of meerdere lichtpunten
mogelijk zijn, of dat het bedrijf aan de uiterste
grens van zijne capaciteit is.
Wat betreft de meters, antwoordt de heer
Vlessing dat het bedrijf genoemd stroomverlies
niet dragen kan. Trouwens generator en motor
hooren ook niet bij elkaar. Wanneer een accu
mulator bij het tegenwoordig bedrijf wordt
ingebruik genomen, is het slechts ter voorziening
in licht op slaapkamers, enz. Om de schuld
zou het bedrijf nog 2 jaar worden voortgezet
om dan een nieuw bedrijf te beginnen met
lagere afschrijvingen, enz. In antwoord op een
vraag van de heer v. d. Zalm betreffende de
vragenlijst, antwoordt de heer Vlessing, dat het
niet bedoelt een bindend contract te zijn.
De heer T. Buijs behandelt nog de technische
zijde van het bedrijf op grond van gegevens
hem verstrekt. Op de begrooting van het O.E.
B, en het daarbij gevoegd verslag wordt even
de aandacht gevestigd. De heer Molenaar vindt
het kolenverbruik hoog en zegt een plaats in
het net te kennen, waar men de electriciteit
kan zien overspringen. De heer Stompff vestigt
de aandacht op vage termen in verslag en be
grooting, ongeveer zooveel kolen en ongeveer
zooveel olie en acht niet goed dat er bij de
balans nog f1600 van die dure kolen aanwezig
is en klaagt over het te laat licht verstrekken.
De heer Vlessing merkt op, dat het de laatste
weken veel beter is, terwijl de heer P. Dros
verklaart, het een daad van goed beleid te
achten, dat er op 1 Januari goede voorraad
kolen is. Op ijzerdraad dat nog in het buiten-
net voorkomt wijst de heer P. Verberne en ook
dat minstens een uur voor zonsondergang licht
dient verstrekt. Over verleenen van reductie op
licht in werkplaatsen spreken de heeren Kiljan,
H. C. Smit en H. J. Reij. De een heeft reductie,
de ander niet, men acht dat een onbillijkheid.
De heer Stompff verzoekt nogmaals bij de
lichtcommissie de wenschelijkheid te bstoogen
van het gebruik over de meter.
De heeren P. Dros Albz. en v. d. Zalm drin
gen aan op meer contact tusschen de licht
commissie en lichtgebruikers, al waardeeren zij
de pogingen van de Middenstandsvereeniging.
De heer Flens acht zitting hebben van leden
lichtgebruikers in de lichtcommissie gewenscht.
Het bestuur zegt toe alle klachten en ver
zoeken aan de lichtcommissie te zullen over
brengen. De heer v. d. Meulen stelt nog de
vraag: waarom de lampjes verplicht gehaald
moeten worden bij het G. E. B.
Om aan al die vragers tegemoet te komen
en misverstand uit de weg te ruimen verklaart
de heer C. Jonker het goed te achten in deze
vergadering eenige toelichting te geven. Dat
de lampjes bij het bedrijf moeten gehaald onder
inlevering van het oude lampje, is voor de
controle, de lampjes zijn gemerkt Texel en men
krijgt bij inlevering van b. v. een 32 kaars
lampje een van evenzooveel kaarsen. Dooreen
foutieve order, dit aan de heer Stompff, zegt
de heer Jonker, kwam men aan lampjes van
230 volts. Zoodra het bemerkt is, is men ze voor
de straatverlichting gaan gebruiken, het betrof
trouwens maar 100 of 150 stuks. Het is niet
de bedoeling van de lichtcommissie, vervolgt
spr. om de lichtgebruikers te overrompelen.
Wanneer meer tot de lichtgebruikers doordrong,
dat het is hun bedrijf en dat het hun belang
is het bedrijf tegemoet te komen, zou veel meer
worden bereikt.
Tot de beer Molenaar richt spr. het ver
zoek aan het bedrijf inededeeling te doen
van die slechte plek in bet net, aan hem
bekend. Spr. verdedigt het bedrijf als nood
bedrijf, wijst er op dat het ook het voor
deel is van de lichtgebruiker het licht niet
te laten branden wanneer het niet noodig Is.
Een lamp heeft maar een beperkt aantal
branduren, hoe eerder die zijn verbruikt,
hoe eerder dient een nieuwe aangeschaft.
De zaak van de reductie voor verlichting
van werkplaatsen is in openbare raadsver
gadering behandeld, ieder kon het dus
woten. Later toen het b6drt)f in werking
was en ieder lichtpunt voor de volle prt)s
kon worden verkocht, kon uit oogpunt van
financieel beleid geen reductie voor nieuwe
lichtpunten meer worden gegeven. Wat
betreft het vergaderen van de lichtcommissie
met de lichtgebruikers, weet spr. niet of
dat zal gaan. Het G.E.B. is een gemeente
bedrijf, eindigt spr.
Tooh meent de heer v. d. Zalm dat de
algemeene ontevredenheid zijn oorsprong
heeft gevonden in de weinige openbaarheid
die door de lichtcommissie is betracht, bet
duidelijkste bewijs daarvoor is, zegt spr.
tot de beer Jonker, dat ieder muisstil is
wanneer u aan het woord is. Als ieder
van de plannen afwist, was veel gekanker
voorkomen.
In verband met de opmerking van de
heer Flens om particulieren in de lichtcom
missie op te nemen, antwoordt de heer
Jonker, dat de wet dut niet toelaat.
Waarna de he> r P. Dros opmerkt, dat
de lichtzaak z.i, best toelaat, dat de licht
commissie met de lichtgebruikers vergadert,
toen men garantstelling noodig had kon
men ze ook vinden. In verband daarmede
merkt uw verslaggevor op, dat de heer
Jooker wel spreekt van een gemeente-bedrijf
doch dat het z.i. dat niet geheel is. De
leden van de Raad is bij oprichting uit
drukkelijk voorgespiegeld, dat er geen na
deel voor de gemeente uit kon voortvloeien.
Het groote plan, dat mede de andere dor
pen omvat, kan men naar spr.'s meening
dan ook gerust aan kant zetten. Dat zal
maken, dat men ook na deze 2 jaar nog
duur» licht heeft. Laten ook nu inwoners
van den Burg zich verder garant stellen,
zegt spr.
Wanneer de heer Jonker ook uw ver
slaggever heeft beantwoord, wordt de ver
gadering met dank aan allen, maar in bet
Dizonder aan de heer Jonker, door de voorz.
gesloten.
Oudeschild, 20 Dcc.
Heden hield het plaatselijk Neptunus hare
tweede bijeenkomst in de Zeven Provinciën,
waar geen plaats onbezet was. De heer J. Dog
ger opende de bijeenkomst, waarna het woord
werd gegeven aan den spreker voor dezen
avond, den heer Jungbakker van IJmuiden. Door
hem werden op uitnemende wijze een 10-tal
nummers gedeclameerd, zoowel in het ernstige