Ne. 3732,
Woensdag 8 Augustus 1923;
36'41 Jaargang.
Nieuws- en
Advertentieblad.
Spoor- en Bootdienst.
Uialiaan-
sche zijde voor
zienig in vorm h elmen, dochnieisiri/hen
Dit
verschijnt Woensdag;- en Zaterdagmorgen
Abcnnemenltpryt per S maandeni
oor den Burg 50 Cts. Franco per post door geheel
Nederland 75 Cts. Naar Amerika en andere landen
met verhooging der porto's. Losse nummers 3 cent.
Advertentlën daags voor de uitgave vóór 4 uur nam.
Prjf* dtr Ad*«rtent\tni
Van I tot 5 regels 50 Cts. Iedere regel meer 10 Ct. Oroote
letters en Vignetten Worden naar plaatsruimte berekend,
TELEFOON INTERCOMMUNAAL No. 11. - - S POSTCHEQUE- en QIRODIENST No. 652.
ABONNEMENTEN en A AVERTS N TIEN worden aangenomen b£j de Uiig. Fin ha LAN (JE VEL® k ®E ROOI/, Parkstraat, Bona of T n s.
Licht op
Van Zaterdag 4 tot en met Vrijdag
10 Augustus.
voor rijwielen 9,10 uur, voor rijtuigen 9,40 uur
HOOGWATER reede van Texel.
Zomertijd.
Donderdag 9 Aug. v.m. 7,12
Vrijdag 10 8,09
Zaterdag 11 8,55
Zondag 12 9,35
Maandag 13 10,13
Dinsdag 14 10,51
Woensdag 15 11,32
Des namiddags is het ongeveer een half uur
later hoogwater.
Post- en telegraafkantoor den Burg
geopend.
Op Zon- en feestdagen
Vm. 8 tot 9 uur n.m. 1 tot 2 uur
Op werkdagen
voor Telegrammen
Vm. 8 uur tot n.m. 8 uur.
voor Postzaken
Vm. 8 uur tot n.m. 7'/, uur.
Voor postwissels, kwitantien, Rijks
verzekeringsbank, postcheque en girodienst.
Vm. 8.30 uur tot n.m. 3 uur
Voor Rijkspostspaarbank
Vm. 9 uur tot n.m. 7,30 uur
Zaterdagavond na 6 uur voor postdienst gesloten
Dienstregeling 1 Juni 1923.
Zomertijd.
Vertrekuren van de Boot.
Op Werkdagen
Vertrek Texel 6— 8,30 vm. 2 30 5.30 nm
Helder 7,— 10,15 vm. 4,15 6,45
Op Zon- en Feestdagen
van Texel6,— vm. 8,30 vm. 5,30 nm.
van Helder: 7,9,30 6,45
Vertrek en aankomst der treinen
van den Helder naar Amsterdam.
Vertrek Helder. Aankomst Amsterdam
6,32§ '9,04
6.49f 9.04
7,30 sneltrein 9,04
10,04§ 12,10
12,40 2,54
2.04ft 4.40
3,54" 6,—
4,15§ 6,40
7,25 9,31
Donderdag naar Schagen een markttrein, ver
trek 7,45 aankomst 8,35.
Van Amsterdam naar Helder.
Vertrek Amsterdam. Aankomst Helder
5,19§ 8,35
7,57§ 9,37
9,11 11,21
12,28§ 2,41
3,04 6,19
5,49§ 8,05
9,16 11,05
11,21 f 12,57
Niet op Zon- en feestdagen.
T Alleen op Zon- en Feestdagen,
ff Alleen op Zaterdag
M Niet op Zaterdag, Zon- en Feestdagen.
Rheinland Republik -Rheinlands Unter-
gang.
Dit is de titel vaD een boekje waarin van
Duitsche zijde uiteengezet wordt, dat Rijn
land als afzonderlijke republiek zijn onder
gang tegemoet gaah
Dat dit boekje bestaat, spreekt boekdeelen
(om in een boekenbeeld te blijven.) Niet
meer alleen is het nationale denken, het
nationale voelen voldoende. Men voelt dus
van Duitsche zijde ook al, dat materieele
belangen de doorslag kunnen geven.
Dit boekje is wel gevaarlijk propaganda
materiaal. Want als het weerlegd worden
kan
Het is geschreven door een medewerker
van de Trierische Landeszeitung te Trier
en in het voorbericht staat, dat de opstellen,
die het boekje vormen, hun ontstaan te
danken hebben aan brieven, die voortdurend
inkwamen op het redactiebureau van bo
vengenoemde courant. Brieven met onge
veer deze inhoudPropagandisten voor
een afzonderlijke Rijnstaat beloven ons, dat
we het economisch veel beter zullen krijgen
als we ons losrukken van Duitschland. Hoe
staat het daarmee?
Dus de schrijvers van die brieven hebben
niet de gedachte gehad we willen
Duitsch blijven, voor- of nadeel kan ons
niet schelen. Ze willen integendeel de
voor- en nadeelen wel eens overwegen.
Eq zoo is dit voorbericht dus wel een
treurig stukje Duitsche propaganda, d.w.z.
treurig voor Duitschland.
Dan het boekje zelf. De Fransche pro
pagandisten schijnen te zeggen, dat een
afzonderlijke Rijnrepubliek niet meer de
groote finantieele ellende en ook niet de
belastingellende van Duitschland zal behoe
ven te dragen.
Nu over die belastingellende zou nog te
praten zijn. Want de belasting is in Duitsch
land al heel laag, dat wil zeggen de directe
belasting. Indirecte belasting is er heel
veel, maar of men zich in het dagelijksch
leven die belasting wel voldoende bewust
is Ik geloof, dat men er hier geen begrip
van heeft, hoeveel men wel aan indirecte
belastingen betaalt.
Financieele ellende, die is er genoeg,
met als ondergrond (en wellicht ook als
gevolg) de daling van de mark. En het
is natuurlek een belangrijke kwestie
(theoretisch tenminste) om eens na te gaan
in hoeverre een afzonderlijke Rijnstaat
dat ineens in orde zou kunnen hebben.
Maar de groote vraag, die steeds verme
den wordt: Hoe staat een afzonderlijke
Rijnrepubliek tegenover het Verdrag van
Versailles? Van Reparationen zouden ze
waarschijnlijk bevrijd zijn maar deze
vraag is alleen belangrijk voor de mogelijk
heid, dat Frankrijk nog Reparationen bin
nen zal krijgen
Maar de groote vraag van de terugwer
kende kracht. Een afzonderlijke Rijnrepu
bliek zoU een Franschgezinde staat moeten
worden. Want dit is toch immers de
bedoeling van het geheele streven. Nu
heeft Duitschland al heel wat betaald, o.a.
in kolen, in spoorwegmateriaal, waarvan
een niet onbelangrijk deel is gekomen uit
Rijnland en Westfalen. Ook van de finan
tieele bijdragen is uit de aard der zaak
een groot deel afkomstig uit de bezette
gebieden. Zooals bekend is, wordt het
belangrijkste deel van Westfalen bij de
toekomstige Rijnrepubliek gedacht.
Heeft de Rijnrepubliek recht om
Franschgezinde republiek geworden zijn
deel terug te vragen.
Maar daarover spreekt men maar niet
en ook de schrijver van het boekje Rhein
land republik Rheinlands Untergang gaat
na zijn voorbericht maar meteen over tot
de wijnbouw.
Nu is de wijnbouw een heel belangrijke
bron van inkomen voor de Rijnprovincie
en een zeer belangrijke kwestie is wel
het hebben van een afzetgebied.
Herman van Hamm, schrijver van het
bedoelde boekje (niet te (verwarren met
Oberbürgemeister van Hamm, uitgewezene
uit Recklinghausen en propagandistisch
spreker tegen de bezetting) beredeneert,
dat in een afzonderlijke Rijnrepubliek de
wijnbouw ten ondergang gedoemd is.
Hij redeneert als volgt: In Duitschland
is om klimatische redenen de wijnbouw
tezamen gedrongen op betrekkelijk kleine
oppervlakten in het westen en het zuiden.
Deze moeten geheel Duitschland van wijn
voorzien. Het grootste gedeelte van de
wijnen uit de Rijnprovincie gaat volgens
de statistieken naar onbezet Duitschland.
In Duitschland (en dan was daar nog
Elzas Lotharingen inbegrepen) is op 1000
H.A. land 2 H.A. wijnbouw, in Frankrijk
op 1000 H A. land 31 H.A. wijn. In Duitsch
land is de wijnproductie (uitgedrukt vol
gens eenheden van 1000 H.A. (2,020 op
60 mill, inwoners, in Frankrijk 54,445 op
38 mill, inwoners. Deze laatste getallen
zijn van voor de oorlog, maar de verhou
ding is stellig niet ongunstiger geworden.
De cijfers zijn genomen uit Kürschners
statistisch Jahrbuch en uit Elsters Wör-
tenbuch der Volkswirtschaft en zullen wel
juist zijn.
Dat Frankrijk zijn wijn bijna niet kwijt
kan, bewijst volgens schrijver ook nog bet
feit, dat men in Frankrijk bij een maal
van een of twee franc (hier izijn vredes
prijzen genomen) een halve Liter wijn toe-
kreeg, en dat men eens om een wijncrisis
te bezweren voor de soldate n het gebruik
van wijn heeft ingevoerd.
Op dit oogenblik drinkt inea in onbeze t
Duitschland voornameli k Duitsche wijn
Maar wordt de Rijnprovm<He een afzonder-
DE LEVER'S ZEEP MAATSCHAPPIJ - VLAARDINGEN.
lijke republiek, dan kan Duitschland tol
heffen op de Rijnwijnen deze worden
duurder en, naar Frankrijk kunnen ze
niet uitgevoerd, want Frankrijk heeft al
een te veel.
En Du tschland zal de wijn kunner
missen, want het is een niet noodzakelijk
consumptie artikel.
Dus gaat de wijnbouw in een Rijnrepu
bliek ten gronde.
Er is hier wel een en ander tegen in te
brengen. Beginnen we met het laatste
Wijn is een niet noodzakelijk consumptie
artikel. En Duitschland zal het er zonder
kunnen doen.
Wijn is nu ook een niet noodzakelijk
consumptie artikel. En de wijn is nu voor
Duitschland ook al duur. En toch gaan df
Rijnwijnen voornamelijk naar onbezet
^Duitschland en wordt daar gedronken, zal
Dien er ineens mee ophouden, als ze nog
iets duurder worden Want in onbezet
Duitschland ziet meD flinke hoeveelheden
en lang niet de goedkoopste merken fiink
drinken.
En men zal ook een beetje rekening
moeten houden met de consumenten, die
zullen protesteeren als hun geliefd con
sumptie-artikel te duur wordt En dit
protesteeren zullen ze allicht Dog eerder
doen dan het wijndrinken nalaten.
Duitschland zou, als de Rijnrepubliek tot
stand kwam, alleen inlandsche wijn kunnen
krijgen un Zuid Duitschland. Dat levert
niet genoeg op. Men zal het dus van elders
laten komen. Op de Fransche wijn zullen
evengoed invoerrechten zfin, als op de
Rijnlandsche wijnen. Fn het transport van
uit Frankrijk is nog duurder, dus komt
men toch tot de Rijnwijnen
En, men zal wgn blijven drinken, even
goed als nu. Want nu is het immers ook
duur en men drinkt het toch ook.
Dan, men praat alleen over invoer naar
onbezet Duitschland en Frarkrijk en men
vergeet de verdere wereld, waarmee Rijn
land door België en Holland contact heeft,
voornamelijk door Holland, want de natuur
heeft immers een Rijnland aangewezen op
handel via de Rijnmond.
En dan, juist het feit, dat de wijn een
niet noodzakelijk consumptieartikel is,
wijst er op, dat een tijd zou kunnen komen,
dat wijnbouw over een zoo groote opper
vlakte niet meer loonend zou zijn. Het
wijngebruik neemt af, ik heb hierover geen
statistiek, maar dat er minder wijn gedron
ken wordt dan vroeger daarover zal iedereen
het wel met me eens zijn. En er zal een
tijd komen, dat Frankrijk in zal zien, dat
31 H.A. wijnbouw per 1000 H.A. opper
vlakte wel wat veel is. En zelfs Duitschland
met zijn 2/000 zal dat in mieten zien. Dit
is een factor, die in elk geval komen zal
in de toekomst van de wjjnlonw.
Op de redeneering vaD He r van Hamm
is dus wel heel wat te zeggen. En boven
dien, als men in Rijnland zoo bang is, dat
Italiaansche zijde vereischt
uiterst voorzichtige behandeling.
Voor het wasschen moet uit
sluitend LUX gebruikt wordengeen
andere zeep reinigt zoo volkomen zonder
wrijven.
<^ij mag volstrekt niet gestreken
worden, maar moet voorzichtig in den
oorspronkelijken vorm getrokken worden
vóór het opbergen.
TEXELSCHE COURANT.
Fabrikanten van SUNLIGHT en VIM.
