r
V°. 3835
Woensdag 6 Augustus 1924.
37al# Jaargang.
Büeuws- en
Advertentieblad.
Van week tof week
Texelsche Berichten.
GRENADINESAUJS
spuctdin
Gemengd Nieuws.
Wit klii verschijnt Woensdag- eaZaterdagmorgen
Abênnementtpri)$ per S maa*de*i
Voor den Burg 50 Cts. Franco per post door geheel
Nederland 75 Cts. Naar Amerika en andere landen
met verhooging dei porto's. Losse nummers 3 cent.
Advertentiën daags voor de uitgave vóór 4 uur nam.
Prü$ der Advertentie* t
Van 1 tot 5 regels 50 Cts. Iedere regel meer 10 Ct. Oroote
letters en Vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
TELEFOON INTERCOMMUNAAL No. 11. V POSTCHEQUE- en OIRODIENSTJNo. 652.
ABONNEMENTEN ABVBRTSNTIEN worden aaageaoam bQ da JJitg. F»ma LANGIZVILI 8 ROOM, Parkstraat, Bom or T a is,
26 Juli—2 Aug.
Donderdag hebben hier en daar in den lahdei
verre van algemeen, de klokken geluid,
ter herdenking aan wat tien jaar geleden,
zich in ona land afspeelde. Doch waar de
klokken het al niet verkondden, daar werd
men er wel aan herinnerd door de berich
ten in de bladen of het*manifest ,van het
Nationaal Comité. Voorts werden in enkele
plaatsen, meerendeels in de groote steden,
bijeenkomsten gehouden, terwijl Vrijdag
te Scheveningen de nationale herdenking
der mobilisatie plaats had.
Aan de groote massa van ons volk is
deze uiterlijke herdenking van de ramp
spoedige gebeurtenissen ongemerkt voorbij
gegaan, maar toch zullen in de laatste
dagen aller gedachten teruggegaan zijn,
naar den tjjd waarin met bloedrood schrift
een nieuwe en een gruwelijke bladzijde in
de wereldgeschiedenis aangevangen werd.
Op Vrijdag 31 Juli 1914 teekende H. M.
de Koningin het mobilisatiebevel, waarbij
alle miliciens en landweermannen met
spoed onder de wapens geroepen werden.
Het ging ais een schok door heel het land,
dat. er oorlogsgevaar dreigde. Reeds den
volgenden dag was de mobilisatie voltrok
ken en waren de mannen, tot wie het
mobilisatiebevel geklonken had, op bun
plaats. Nederland was het eerst gemobili
seerd en dat paraat zijn in de dreigende
ure heeft ons land wellicht mede voor een
ramp behoed.
In Serajewo hadden de, voor den aarts
hertog Frans Ferdiuand en diens gemalin
zoo noodlottige schoten geknald en ze
zouden noodlottig worden voor heel Europa.
Oostenrijk-Hongarije verklaarde aan Servië
den oorlog en daarmee was de brand ge
stoken in het kruithuis van Europa. Met
verbijsterende snelheid volgden de gebeur
tenissen elkander op en de eene oorlogs
verklaring volgde op de andere.
Wie heeft in de laatste dagen niet als
't ware weer doorleefd de bange spannende
uren, toen de berichten gewaagden van
een ultimatum aan en den Duitschen inval
in België? En die van latere tijden even
zeer, toen de oorlogsbrand rond onze gren
zen laaide en het oorlogsgevaar zoo ont
zettend dreigend was? En is het nog
schier geen wonder in onze oogen,datons
kjeine landje, dat daar als een rots uitstak
boven de vlammenzee rondom, gespaard
gebleven is?
Aan de mobilisatie van ons leger zal
dat niet eokel te danken zijn geweest,
daarvoor hebben andere factoren meege
werkt. De waakzaamheid en het wijs
beleid onzer regeeriDg in die dagen het
kabinet-Cort van der Lindenmogen in
dit verband vooral ook worden genoemd.
Maar toch heeft de mobilisatie het bewijs
geleverd van onze paraatheid en van onzen
ernstigen wil om buiten den oorlog te
blijven. En ze was mede een blijk van
het feit, dat in de ure des gevaars ons
volk, in al zijn geledingen, schouder aan
schouder stond en dat de nationale ge
dachte heerschte over alle geschillen, die
er anders onder ons mochten zijo. Het
gevoel van eaamhoorigbeid, in die dagen
tot uiting gekomen en niet minder ook de
beoefening van naastenliefde en barmhartig
heid, toen scharen Belgische vlochtelingen
ons land binnenstroomden, staan ons in
deze herdenkingsdagen weer voor den
geest, als schoon schijnende lichten in den
donkeren ooriogsnacht.
o—o o—
Tien jaar geleden 1 En nog gaat Europa
gebukt onder de gevolgen van den grooten
oorlog en nog scbjjnen de staatslieden niet
den weg te kunnen vinden tot een waar
achtig herstel van de verbioken verhou
dingen en de economische welvaart van
Europa.
Thans, nadat allerlei andere voorstellen
mislukten, is eindelijk een voorloopige
overeenkomst bereikt geworden, door aan
neming van hc-t nieuwe Fransche com
promisvoorstol. Het accoord komt hierop
neer, dat de mogendheden geen afzonder-
l.ke actie zullen ondernemen, zoolaDg geen
definitief in gebreke blijven is geconsta
teerd. O'er dit in pt-breke bl(jv»n zal door
de Cjmmissie van Herstel worden besiist.
doch iudieD haar besluit niet eenstemmig
is genomen, zal elk lid van de C. v. H. zien
kunnen beroepen op een arbitragecommis
sie, welke met algemeene stemmen door
de Commissie moet worden benoemd. De
arbitragecommiesie zal uit drie leden be
staan en gepresideerd worden door een
AmerikaaD. Mocht omtrent de benoeming
van de arbitragecommissie geen eenstem
migheid in de Commissie van Herstel wor
den bereikt, dan zal deze worden benoemd
door den president van het Permanente
Hof te Den Haag.
Behalve deze thans opgeloste moeilijk
heid, waren er nog andere moeilijkheden
op te losset), o. a. wat de leveringen in
Datura betreft. Men hoopt daarmee echter
klaar te komen en dan is het oogenblik
aangebroken dat de Duitsohers uitgenoodigd
zullen worden ter conferentie te verschenen.
Waarschijnlijk zullen dan de moeilijk
heden opnieuw beginnen. Niet alleen over
de genoemde kwesties, iiaar vooral ook
over de kwestie van het ontruimen van
het Roergebied.
De mogelijkheid van het bezet houden
van gedeelten van het Roergebied, gedu
rende nog twee jaren, blijft volgens het
plan van Herriot bestaan. Daarmee zullen
de Duitschers stellig geen genoegen nemen.
Men ziet, dat men nog lang niet aan het
einde der moeilijkheden is. Er zal daartoe
eerst nog heel wat overleg en onderhan
deling noodig z|jn.
—o—o-o—
Is het Duitsch-Russische geschil, ont
staan door den inval in het Russische
handelskwartier te Berlijn, in de afgeloopen
week eindelijk opgelost, de Britsch-Rns-
sische onderhandelingen te Londen hebben
nog steeds niet het gowenschte resultaat
opgeleverd. Zelfs werd dezer dagen ge
meld, dat ze op een mislukking [waren
uitgeloopen. Dit bericht, waarover al
dadelijk in bet Briteche Lagerhuis door
Baldwin vragen werden gesteld, welke
door Macdonald echter niet werden beant
woord, werd daarop weer tegengesproken.
En meteen werd gemeld, dat Rakofsky.de
leider der Russische delegatie, ijlings per
vliegtuig naar Moskou was vertrokken.
Waarscb(jDlp heeft Rakofsky daar nieuwe
instructies gebaald.
Ook in deze kwestie spreken de Britsche
financiers een hartig woordje mee. Ze
willen waarborgen van de Russische
regeering, wat de zekerheid der aan haar
te verstrekken leeniDg en de teruggave
der Britsche bezittingen betreft. En de
Britsche reg6ering kan de leening Diet ga
randeeren, als zij niet zeker is van de
medewerking der Londensche banken.
oo o
De kwestie omtrent de grensregeling
tusschen den Ierschen Vrijstaat en Ulster
is nog steeds niet opgelost. Er zou een
grenscommissie worden benoemd, maar de
regeeriDg van Ulster weigert haar mede
werking. De regeeiing is nu voornemens
een wetsontwerp in te dienen, om Ulster
te dwingen en waar vooral van conser
vatieve zijde ernstig verzet daartegen
wordt verwacht, heeft Macdonald reeds
verklaard, dat als het wetsontwerp mocht
worden verworpen, eeD ootbindiDg van
het parlement zal volgen. iDtusschen heeft
de Britsche regeeriDg den premier van
Ulster, Sir James Craig, en den president
vau dea Ierschen Vrijstaat, Cosgrave, tot
een nieuwe bespreking te Londen uitge
noodigd.
—o o—o—
De opstand in Brazilië scbjjnt z|jn
laatste stadium te zijn ingetreden. De op
standelingen hebben Sao Paulo ontruimd
6d daar wappert thans weer de vlag der
federale regeeriDg. Daar echter nog een
belangrijk deel van het leger oa. een
afdeeling van 60Ü0 man naar het zuiden
oprukt, worden nog ernstige gevechten
verwacht. Te Rio de Janeiro rekent men
echter op een spoedig einde van den op
stand.
Rij kspostspaarbank.
Aan het postkantoor den Burg Texel en
de daaronder ressorteerende hulpkantoren
werd gedurende de maand Juli 1924
Ingelegd f 11956,15
Terugbetaald f7212,50
Het laatste door dat kantoor uitgegeven
boekje draagt het nummer 7199.
Celloconcert Hotel Texel.
Vrijdagavond hadden wij het genoegen
weer eens te kunnen genieten van de
muzikale talenten van de heer Carel van
Leeuwen Boomkamp.
Reeds verleden jaar gaf deze een cello
concert hier, maar de opkomst was toen
zeer matig te noemen. Gelukkig heeft
de jeugdige cellist zich hierdoor niet
laten afschrikken en ditmaal was de
zaal van Hotel Texel geheel mot be
langstellenden gevuld, wel een bewijs
dat bet concert verleden jaar bij de
weinige aanwezigen in goede aarde is
gevallen.
Even half negen kwam de cellist bin
nen, met applaus begroet.
Dat hij reeds dadelijk de aanwezigen
wist te boeien bleek uit de haast hoor
bare stilte in de zaal. De teerste pianis
simo's, waarin met name de sjtreek van
de cellist het best tot zijn recht kwurn,
konden hierdoor tot achter jn de zaal
naar waarde geschat worden.
Het programma was met zorg samen
gesteld de buitengewone aandacht,
waarmede de verschillende stukken ge
volgd werden, moge de concertgevers
een aanwijzing zijn dat hun keuze goed
was.
Voor de pauze werden wij betfneest
getroffen door de zaDgerige Cantilene
uit het A-mol concert van Goltermann
en door de geestige en technisch goed
verzorgde voordracht van Kreisler's
Liebesfreud.
Na de pauze bleek vooral de bekende
menuett van Haydn het gehoor te boeien.
Het hierop volgende Orientalo van de
Russische komponist César Cui werd
uitstekend en we zouden hhast zeggen
mystiek voorgedragen, er ging een bi-
zondere bekoring van uit.
Ook de Chants Russes van Edouard
Lalo vielen zeer in de smaak. Mot eeD
fiügerfertigkeitsstukja van Schubert,
l'Abeille, sloot het programma. Het
applaus was na afloop echter van die
aard, dat een toegiftje onvermijdelijk
was. Een goede keus hiervoor achtten
wij een herhaling van het Orientalo
zeker.
Het moet voor een artist als de heer
Carel van Leeuwen Boomkamp een niet
genoeg te waardeeren genot zijn zoo
voortreffelijk begeleid te worden. Een
goed deel van het sukses van deze
avond komt zeker op rekening van Mej.
Tonny van Leeuwen Boomkamp; haar
beschaafde en nimmer op do voorgrond
tredende begeleiding viel zeer te roemen.
Zij kreeg na afloop een bouquet roode
rozen.
Wij hopen van ganscher harte, dat
dit niet hun laatste concert op Texel
geweest zal zijn
Onze plaatsgenoot, de heer Douwe
Bakker Hz., deed vorige week met goed
gevolg examen voor kommies. Hem werd
Oldenzaal als standplaats aangewezen.
De direkteur der Rijkslandbouw-
winterscbool te Schagen verzoekt ons
het volgende te willen opnemen
Rijkssteun aan den Landbouw.
Sinds de landbouwcrisis van de negen
tiger jaren heeft het Rijk op verschil
lend) ma- leren (Lm landbouw gesteuud, j
waarvan de goede gevolgen niot zijn
uitgebleven. Een van 1 de meest doel
treffende manieren is gebleken te zijn
de bevordering van het landbouwonder
wijs. Helaas brengen de omstandigheden
mee, dat de Staat zich gedurende de
laatste jaren al meer terugtrekt en het
particulier initiatief gelegenheid geeft op
den ingeslagen weg voort te gaan. Het
middelbaar landbouwonderwijs wordt
niettemin nog krachtig gesteund, daar
in regeeringskringen wordt ingezien, dat
den landbouwers vakkennis moet worden
bijgebracht, wil de landbouw aan de
moeilijke tijdsomstandigheden het hoofd
kunnen bieden.
Voor heel Noordholland is er n
Rijkslandbouwwinterschool. Aan de land
bouwers in dit gewest te bewijzen, dat
het gemotiveerd is de groote uitgaven
hiervoor te blijven doen. Zij kunnen hun
zoons te Schagen degelijk vakonder
wijs laten genieten het schoolgeld be
draagt per winterhalfjaar slechts f 15,
Tevens wordt op dezelfde inrichting ge
legenheid gegeven opgeleid te worden
voor melkcontroleur.
Of het hier gegeven vakonderwijs in
de praktijk te benutten is Vraagt het
aan de oud-leerlingen, die thans een
bedrijf leiden.
De cursus duurt van eind September
tot eind Maart, terwijl de school in twee
winterhalfjaren kan worden doorloopen.
Inlichtingen worden schriftelijk en
desgewenscht mondeling verstrekt door
don Directeur, S. Smeding.
Schagen, 1 Augustus 1924.
De» Hoorn. 1 Aug.
Het bezoek dat Texelsch Fanfarecorps
Vrijdagavond per autobus aan ons dorp
bracht, werd door goed weer "begunstigd.
Op verschillende plaatsen in het dorp
werden eenige nummers ten beste ge
geven, waarna nog een rondgang onder
opgewekte muziek door het dorp werd
gemaakt.
Dat het muziek hier gewaardeerd
wordt, bewees de groote belangstelling.
Moge het ianfare ons nog menigmaal zoo
verrassen.
vAj waenpoMJe'
in teder,
i j pj Amandei
William PrestOD, een tachtigjarig
man te Leighton Buzzard, die zijn dia
manten bruiloft heeft gevierd, hoeft als
geschenk vim de natuur twee Dieuwe
snijtanden gekregen.
Tandartsen hebben vorklaard, dat er
zulke geva Ion meer bekend zijn. Zoo
heeft onlangs een man van aeventig nog
een verstandskies gekregen. Preston's
geval was het derde, dat in 43 jaartijds
bekend was geworden.
Wembley heeft Dinsdag een belaog-
wekkedd bezoek gehad. John Cowley,
die als stoker werkzaam is geweest, op
de eerste locomotief van de wereld die
een passagierstrein heeft getrokken, ver
scheen er en nam plaats ia de cabine
van de oorspronkelijke locomotief (ge
naamd Stephenson's Locomotion No. 1"),
die daar ten toon gesteld is. John Cowley'"
is 85 jaar.
Te Klazienaveen word een 20-jarig
meisje, dat een tuberculeus® knie had,
vleesch van een geslacht geitje op d
zieke knie g-tlegj als onfeilbaar genee-i-
rr,i i')l Hot meisj is aan lijIcvergiftiging
o velleden
TEXELSCHE COUSAET.
vooral
Puddinqen