X°. 3836,
Zaterdag 9 Augustus 1924
37s1- Jaargang.
jSieuws- en
Advertentieblad.
!De pluimveeteelt op Jexel.
Texelsche Berichten.
Gemengd Nieuws.
idverteuttSo daags voor de uitgave vóór 4 our nam.
ABONNEMENTEN «a ABVBRTENTIEN worde* «angenoan kQ do TJitg. I'm ma LANOEVELWA 8 9 R O OII, Parkstraat, Bun» orTixn
Dienstplicht.
De voeding van Pluimvee.
Door de Noord-Hollandscbe Ver
eeniging tot bestrijding der Tuberculose
is te Helder (Kerkgracht 32) opgericht
een Consultatie Bureau, ten behoeve van
de bestrijding dier ziekte ook voor Texel.
Het C B voor tbc-bestrgding heeft
ten doel alle gevallen van tuberculose
in zijn kring op te sporen en te leeren
kennen, om
ten 1ste. overal maatregelen te nemen
ten einde alle inwoners tegen besmet
ting te beschermen, zooals de brandweer
doet bij brand.
ten 2de. de patiënten zelf na onder
zoek onder behandeling te stellen van
den huisarts, waarbij door het bureau
alle mogelijke hulp wordt verleend.
Punt 1 is een zaak waar iedereen het
grootste belang bij heeftbij punt 2
zijn het de patiënten die in de éérste
plaats het meeste belang hebben bij het
Consultatie bureau.
Zooals de advertentie in dit blad aan
geeft, is het bureau geopend eiken
Woendag van 2 3 uur. Het genees
kundig onderzoek wordt verricht door
Dr. Rieuks, directeur van het Gemeente
ziekenhuis te Helder.
Het bureau staat kosteloos open
voor alle inwoners van (Texel, zonder
onderscheid van geloof, stand of beroep.
Ieder die bij zich, zija kinderen of zijn
huisgenooten het minste of geringste
verschijnsel opmerkt of vermoedt van
tuberculose, wordt dringend aangeraden,
in zijn eigen belang, zich aan het Con
sultatie bureau te laten onderzoeken.
Vooral een t ij d i g onderzoek voorkomt
dikwijls veel leed en ellende, en spaart
veel géld uit.
Nadrukkelijk wordt een ieder, die zich
aan het Consultatie bureau wil laten
onderzoeken, verzocht daarvan vooraf
mededeeling te doen aan zijn eigen
dokter, want het C-B is voor de be
strijding, en de huisarts voor de behan
deling van elk geval van tuberculose.
Naar wij vernemen zulien door Texels
Fanfarecorps, bij gunstig weer heden
(Zaterdagavond) te Oudescbild eenige
muzieknummers ten beste worden ge
geven.
Het klokluiden te Oosterend.
In ons vorig no. kwam een „brieven-
busje" voor waarin een lezer zijn nood
klaagde dat de Oosterender klok, bij de
olficieele mobilisatieherdenking niet had
geluid maar integendeel geklept,
Wij ontvangen thans een schrijven
van de Oostereuder klokkenist Vermeu
len, waarin deze in welgekozen bewoor
dingen zijn verontwaaraiging over deze
krasse beschuldiging uitspreekt, en ver
der mededeeit dat de klok wel degelijk
is ge1 uid, zooais dit dan ook door de
burgemeester was bevolen. Aan Vermeu
lens verzork deze zijn uitspraak in ons
bl«d te vermelden, wordt dau ook hij
dezen voldaan.
Schoolreisje Midden-Eierland.
Enkelo leerlingen der hoogero klassen
van de school to Midden-Eioiland, hopfd
de heer C. A. Keijser, hebben onder diens
leiding 1.1. Donderdag een reisje naar
Wieringen gemaakt. Io verband met de
daar plaats gevonden hebbende afsluiting
van het Amsteldiep, die een dezer dagen
voltooid is, kan dit reisje niet anders
dan interessant geweest zijn vooral in
latere jaren zullen de kinderen big zjjn
dit vroeger gezien te hebben.
mOudeschild, 7 Augustus.
Deze week werden van bier verzonden
675 lammeren, 122 schapen, 6 koeien,
6 kalveren, 34 varkens en 2 paarden.
Omgeslagen.
Gisterochtend is oen auto met vijf
menschen er in, rijdend in soelle vaart
van Brugge naar Blankenberge, bij de
spoorwegbrug omgeslagen. De twee
mannen, die in den wagen zaten, werden
op slag gedood, de drie vrouwen zwaar
gekwetst.
Het verkeer tijdens de bank Holiday.
De verwachting, dat het verkeer
Zaterdag j.l. uitermate druk zou wezen
met het oog op de Bank Holiday, welke
dit jaar op een Maandag valt en aldus
aanleiding geeft tot een langen week-end,
is blijkbaar nog overtroffen. Zelden wer
den de stations dusdanig bestormd, en
zelden was de drukPe in Londen zelf ook
grooter want tegenover den uittocht der
Londenaars stond de iutocht der provin
cialen, die naar Wembley togen.
De Eogelsche badplaatsen trokken
wederom de meeste vacantiegangers.
Honderdduizenden gingen naar Lowestoft,
Margate, Ramsgate, Hasting, Eastbourne
of Brighton, terwijl de Belgi-che kust
plaatsen en Parijs naLuurlijk hun aantrek
kingskracht niet misten, daar een uur
vöör het vertrek van deu boottrein naar
Ostende, het perron van het Victoria-
station geen reizigers meer kon bevatten,
terwijl er meer dan 2000 personen op de
treinen naar Folkestone en Dover stonden
te wachten 1
De Great Wetern spoorwegmaatschappij
had gedurende de laatste drie dageD der
week 20.000 plaatsen te reserveeren.
De bladen geven verbazingwekkende
cijfers van het aantal vervoerde reizigeis.
Honderden extra-treinen reden deu
gaDschen dag door over het gehoele land.
Tal van jonge paartjes maakte van de
vacantie gebruik om zich te laten
trouwen en een kortstondig huwelijk
reisje te maken.
Gewaarschuwd.
Er wordt in verschillende plaatsen
weer geregeld ingezameld voor de z.g.
Nederlandsche Nijverheid der Blinden,
directeur D Joh. Potharst, en voor de
z. g. Nederlandsche Blindenindustrie,
directeur A. van deo Burg. Het publiek
wordt er opraorkzaaio op gemaakt, dat
het werk van deze personeu goenerlei
steun verdient. Man hoede zich voor
de praktijkeu van genoemde lieden.
Nadere inlichtingen zijn te verkrijgen
op het Centraal Bureau voor Maatschap-
schappelijk Hulpbetoon, Heerengracbt
174, Amsterdam, dat ook deze waarschu
wing verspreidt.
N. R Crt.
Doodelijke val.
Zaterdagmiddag viel de 55-jarige mole
naar Schenner te Sonagen boven uit
zijn molen, weikeg -sloopt wordt, t.i neinde
voot een elèctrisctio bemaling plaats te
maken ue oegeluks ge wae iioteud
dood
TEXELSCHE COURANT.
OU blad verschQnt Woensdag- en Zaterdagmorgen
AbtnnemenUprvt per S maandent
Voor den Burg 50 Cts. Franco per post door geheel
Nederland 75 Cts. Naar Amerika en andere landen
met verhooging de» porto's. Losse nummers 3 cent.
TELEFOON INTERCOMMUNAAL No. 11.
Prü» der Advertentirn,
Van 1 tot 5 regels 50 Cts. iedere regel meer 10 Ct. Qroote
letters en Vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
POSTCHEQUE- en QlRODlENSTJNo. 652.
Bekendmaking van uitspraken inzake
vrijstelling.
De Burgemeester van Texel brengt teralge-
meene kennis, dat de Minister van Oorlog, bij
beschikking van 5 Augustus 1924, Vile Afdee-
ling, No. 217 V, aan Willem Roeper, ingeschre
vene voor de lichting 1922 uit deze gemeente,
met ingang van 23 October 1924, voor den tijd
van twee jaren vrijstelling van den dienstplicht
heeft verleend, wegens persoonlijke onmisbaar
heid.
Tegen deze uitspraak kan binnen 10 dagen
na den dag dezer bekendmaking in beroep wor
den gekomen door:
a. den ingeschrevene, wien de uitspraak geldt,
of diens wettigen vertegenwoordiger
b. door elk der overige voor deze gemeente
voor dezelfde lichting Ingeschreven personen of
diens wettigen vertegenwoordiger.
Het verzoekschrift daartoe aan de Koningin
te richten, moet met redenen zijn omkleed en
worden ingediend bij den Burgemeester ter
Secretarie dezer gemeente. De Burgemeester
zorgt voor de doorzending van het verzoek
schrift.
Voor zoover betreft uitspraken, door Gede
puteerde Staten gedaan, kan bovendien de Com
missaris der Koningin binnen denzelfden termijn
in beroep komen.
Texel, 7 Augustus '1924.
De Burgemeester van Texel,
BUYS1NG DAMSTE.
Naast de huisvesting is de voeding een zeer
voornaam vraagstuk voor den pluimveehouder.
Het is niet mijn bedoeling heel diep op dit
vraagstuk in te gaan, het is voor den gewonen
pluimveehouder voldoende te weten, hoe een
kip moet worden gevoederd en wat ze zooal
noodig heeft om, indien verschillende andere
omstandigheden daarvoor gunstig zijn, zelfs in
October, November en December te leggen.
Het natuurlijke voedsel der hoenderachtige
vogels, we kunnen dit waarnemen aan ae
wilde soorten hoenderachtigen, die in ons land
voorkomen, n.l. fasanten en patrijzen, bestaat uit
(graan) insecten, wormen, groen, vruchten, enz.
Wie in de gelegenheid is, krop en maag van
een geschoten fazant of patrijs te onderzoeken,
zal zich daarvan kunnen overtuigen, daarnaast
echter zal men in de maag steeds een partij
kiezel en andere kleine steentjes of harde
stukjes vinden.
De voedingsstoffen, die hoenders noodig
hebben zijn dus bekend, ook weten we, dat
die kleine steentjes niet voor de aardigheid in
de maag zitten, maar dat een kip die absoluut
noodig heeft voor zijn spijsvertering Pluim
veehouders, die hun kippen uitsluitend .graan
voeren, voederen dus zeer eenzijdig, men zou
kunnen zeggen, ze houden hun kippen op
water en brood en het gevolg daarvan is dan
ook, dat ze op zulk een voeding alleen leggdn,
als de omstandigheden het gunstigst zijn, dus
in voorjaar en zomer, de losloopenden ivinden
dan insecten en groen en krijgen aldus toch
een volledig rantsoen en de vastzittenden kun
nen gedurende de lange dagen [zooveel graan
eten, dat ze toch voldoende voedingsstoffen
binnen krijgen voor het vormen van eieren.
In het koude jaargetijde gaat dat niet. Ze
kunnen dan slechts een bepaalde hoeveelheid
graan opnemen, daar het opnemingsvermogen
van krop en maae beperkt is.
Wanneer men dus ook in de wintermaanden
eieren wil rapen, kan men met enkel graan-
voedering niet volstaan en moet men een vol
ledige voeding geven. Een volledige voeding
voor hoenders bestaat uit hoendermeel, graan
en groen.
Het hoendermeel is een mengsel, bestaande
uit verschillende meelsoorten, waaronder een
zeker percentage vleeschmeel, dat door zijn
hooge voedingswaarde de voor de wilde hoen
ders onontbeerlijke wormen en insecten ver
vangen kan.
Een goede samenstelling van hoendermeel is
de volgende
17 tarwe zemelen
3^ gerstemeel
21 vleeschmeel (Liebigs')
12 maismeel
10 erwtenmeel
5 lijnmeel
3 phosphorzure kalk (Delft)
100 KG.
Het gehalte daarvan is ruim 30 pCt. eiwit en
vet en 40 pCt. koolhydraten, de meelsoorten
waaruit het besta.it zijn overal verkrijgbaar en
het mengsel is niet duur, wie het zelf mengt
behoeft het niet meer te kosten dan 15 4 16
gld. per 100 K.G.
Voor een klein aantal kippen moet men niet
zelf mengen, dat loont de moeite niet en het
mengsel moet dikwijls te lang bewaard worden
voor het op is, zoodat het bederft door mijt
of anderszins. Kleine kippenhouders doen dan
ook beter hoendermeel. ten onrechte nog och-
tendvoer genoemd, bij de handelaars te koopen.
De meeste merken zijn duurder dan de samen
stelling die ik hierboven opgaf, vooral in de
kleine verpakkingen voornamelijk, een gevolg
van de hooge onkosten van den fabrikant voor
verpakking, vrachten en provisie.
Aan het voeren van hoendermeel waren
voorheen nogal bezwaren verbonden omdat
voorgeschreven was, dat dit met water moest
worden aangemaakt <ot een rulle kruimige
massa, terwijl dat bij voorkeur 's morgens werd
verstrekt, vandaar de naam „Ochtendvoer". Als
rantsoen gaf men dan een eetlepel droog meel
per kip, wat ongeveer overeenkwam met circa
40 gram aangemaakt.
Dat aanmaken iederen dag en dat rondbren
gen was voor velen nogal bezwaarlijk en ook
voor de meeste Texelsche pluimveehouders is
dat feitelijk niet te doen, omdat er heel wat
zijn, die hun kippen tamelijk ver van huis
hebben. In de laatste jaren zijn die bezwaren
echter geheel ondervanger, door toepassing van
de zoogenaamde droogvoedermethode.
Voor de droogvoedermethode heeft men noo
dig een automatische voederbak, een teekening
daarvan kan men rechtstreeks bij mij of bij
den heer Eelman Steenenplaats den Burg aan
vragen. De bak op teekening is voor 50
hoenders, door het reservoir kleiner te nemen
kan men die echter Voor elk aantal hoenders
namaken, mits men maar zorgt, dat de andere
maten dezelfde blijven, want dat let heel
nauw. Maakt men bijv. het onderdeel waaruit
de hoenders pikken anders, dan zullen bezwa
ren optreden door vermorsen, enz.
Het reservoir van de bak wordt met droog,
dus niet aangemaakt, hoendermeel gevuld
men plaatst de voerbak bij voorkeur in het
kippenhok, dat natuurlijk goed verlicht moet
zijn en verder heeft men niets anders te doen,
dan eenmaal per week het reservoir bij te
vullen. De kippen zullen, ais ze behoefte aan
eten hebben, de voerbak opzoeken, overeten
zullen zij zich aan het droge meel echter
nooit, want het kost hen nogal moeite, om het
naar binnen te werken, in die mate zelfs, dat
indien men naast de bak met meel een bak
met graan plaatste, het gebruik van meel uiterst
gering zou zijn, waaruit dus volgt, dat, wil
men de kippen dwingen tot het opnemen van
hoendermeel, men met graan zuinig moet zijn
en de graanvoedering moet beperken tot een
maal daags, n.l. tegen den avond, men kan
dan tegelijk de eieren garen, schoon drinkwater
geven, zoodat desnoods met één bezoek per
dag aan het kippenhok kan worden volstaan.
Men geve 's avonds zooveel graan als de
hoenders lusten, er moet echter niels blijven
liggen tot den volgenden morgen. Het verbruik
aan hoendermeel zal 40 tot 70 gram per kip
per dag bedragen, als regel kan men aannemen
hoe beter de kippen leggen, hoe meer meel ze
gebruiken, onvoordeelig is het dus nooit, tenzij
men kippen heeft die beslist tot de slechte
legsters behooren, maar die zijn altijd en bij
elke voedering te duur.
Voor renkippen is bovendien groenvoeder
noodig, wat dat betreft zijn kippen echter niet
kieskeurig, onkruid, sla, andijvie, kool, enz. enz.
alles lusten ze en te veel kan men er niet van
voeren, d. w. z. geef ze zoo mogelijk zooveel
ze lusten. In den winter vormen voederbieten
een uitmuntend groenvoer, ze pikken die zelf
geheel uit wat voor de hoenders een goede
bezigheid is een nuttige afleiding bovendien.
Zoo is ook het uitstrooien van het graan in
kaf of ruigte, in het bijzonder in de winter
maanden uiterst nuttig, ook dit verschaft de
dieren bezigheid en brengt ze in lichamelijk
gunstige conditie. Ieder kippenhouder, die zijn
hoenders gadeslaat, zal tot de conclusie komen,
dat de werkzaamste dieren de beste zijn en
vanzelf zal men er dan toekomen zijn dieren
weik te geven.
Tenslotte wil ik nog even terugkomen op de
steentjes die in iedere kippenmaag voorkomen.
Deze steentjes zijn zijn voor de vertering van
het voedsel absoluut noodzakelijk. Zij vervan
gen bij de kip feitelijk de tanden, een kip kan
niet kauwen, het voedsel wordt in de krop met
verschillende zuren vermengd en gaat vandaar
naar de kliermaag en dan naar de spiermaag.
Die spiermaag bestaat uit een holte, omgeven
door een stevige wand, welke op zijn beurt
weer omsloten wordt door buitengewoon krach
tige spieren. Deze kunnen zich met grootej
kracht samentrekken, zoodat de inhoud van de
maag over elkaar gewreven wordt en het
voedsel wordt daardoor tusschen de scherpe
en harde steentjes a s het ware stukgemalen.
Heeft een kip te weinig steentjes in zijn
maag, dan verteert het voedsel onvoldoende en
dat is natuurlijk schadelijk. Bij absoluut ge
brek aan steentjes sterven de kippen op den
duur.
Velen meenen dat schelpen of kalk de steentjes
kunnen vervangen, dat is niet geheel juist,
daar kalk in de .maag oplost. Het toedienen
van schelpen en kalk is dus alleen nuttig voor
kalkvorming voor de eischaal, daarnaast moet
voor fijne grint gezorgd worden, wanneer de
grondslag zelf die niet oplevert.
Tot besluit nog een enkel woord over het
graanvoeder, als zoodanig komen in aanmer
king tarwe, gerst, mais en haver van goede
kwaliteit, boekweit, ihennepzaad, zonnebloem
pitten padi lustende hoenders ook. Als regel
zijn deze granen te duur.
Op de kwaliteit zijn de [hoenders over het
algemeen niet al te kieskeurig, het voordeeligst
is, het voeder van goede tot prima kwaliteit,
al is het niet noodig bijv. baktarwe aan hoen
ders te voerenmuf voer en voer met mijt is
echter op den duur nadeelig.
'sGravenhage Juli 1924.
B. VAN ASPEREN VERVENNE.
