HET GOUD DER SEE X°. 3845, Woensdag 10 September 1924; 37sïc Jaargang. leuws- en Advertentieblad. Van week tot week FEUILLETON. De pluimveeteelt op tTexel. COURANT, ju «1*4 fsrscSQcS Woensdag- ea&aterdiif morgei AbertnerAenUpriji per S maande*! Voor den Burg 50 Cts. Franco per post door geher, Nederland 75 Cts. Naar Amerika en andere landen met verhooging des porto's. Losse nummers 3 cent. Advertenttën daags voor de uitgave vóór t uur nam. PrÜ» dar Adrerienttini Van 1 tot 5 regels 50 Cts. Iedere regel meer 10 Ct. Q;oote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte berekend, ITELEFOON INTERCOMMUNAAL No. 11. POSTCHEQUE- en QlRODIENSTJNo. 652. ABONNEMENTEN ABVÏRTEMTIEN wordea aaageaoaiM bQ Uit#. Fimua LAN9EV1LB* »f R 0 O If, Parkstraat, Bob» o> Thh 30 Aug.—6 Sept. Er is wel niets wat de hoofden en har ten van de menschen in onzen tijd meer bezighoudt, dan het groote vredesprobleem. Het verschijnsel is zelfs internationaal te noemen. Niet alleen in ons land neemt de vredesbeweging onder de groote massa een breede vlucht, maar men ziet ook in schier alle andere landen de denkbeelden van pacificatie en ontwapening ingang vinden. Ook ons land komt daarin bij andere landen niet achteraan. Die denkbeelden hebben in den laatsten tijd ook de geheele buitenlandsche politiek beheerscht. Op allerlei conferenties en bijeenkomsten der mogendheden zijn zij in het front gesteld en werd getuigenis afgelegd van deti wil der volken naar behoud en bevestiging van den vrede. Ook verschillende internationale bonden laten zich in dezen niet onbetuigd en nog pas dezer dagen hebben wij kunnen lezen van de aanneming van een motie door het internationale congres van vakverenigin gen, dat te Londen bijeengekomen is, waarin wordt verklaard, dat een eventueel nieuwe dreigende oorlog door een massale werkstaking in alle betrokken landen moet worden verijdeld. —o—o—o Van nog meer beteekenis kan worden geacht de samenwerking van .de groote leiders der naties in dit opzicht. Met welk een voldoening is in de geheele wereld niet het resultaat der jongste Londensche conferentie begroet, een resultaat dat, hoe verblijdend ook reeds op zichzelf, toch nog van bescheiden afmetingen moet worden geacht. De conferentie te Londen heeft inderdaad eenige ontspanning gebracht en is niet ten onredhte genoemd een flinke stap in de goede richting. En het is daarom ook dat met destemeer belangstelling thans de blik wordt gericht naar Genève. De Volkenbondsvergadering die daar thans plaats vindt staat op dit oogenblik in het centrum van aller belangstelling. En temeer waar in deze bijeenkomst allicht besluiten zullen worden genomen, die voor het bevestigen van den vrede van buiten gewoon belang zijn. Het komt hierbij vooral op den oprechten wil der deelnemers aan. Alle bonden en overeenkomsten hebben een sterken wil noodig een wil om trouw te zijn aan het gegeven woord. Trouw aan het Volkenbondspact moet voorop staan. Daarop heeft te Genève vooral ook onze minister van buitenland sche zaken, Jhr. Van Karnebeek in zijn sterk en overtuigend betoog dèn nadruk gelegd. Een betoog, dat indruk heeft ge maakt en warme instemming heeft ge vonden in de conferentiekringen. Door ERNST KLEIN. Nadruk verboden. 14 Moedig verhieven zich de rotsen, deze bonte mengeling van eilanden en schier- eilandjes, temidden der woedende ele menten. Tegen de onwrikbare rotswanden brak de kracht van den orkaan, braken de grijsgroene watermassa's, die de zee er tegengaan slingerde. Onophoudelijk rolden zware zeeën over de lage gedeelten, terwijl rondom de hooger gelegen punten de sneeuwstorm raasde en huilde. Steeds zeldzamer gluurde de zon door de wolken echt herfstweer in de Noordelijke zeeën. Daar ligt ook, tot de groep der Romdals- eilanden behoorende, het kleine eiland Holterhus, van de geheele keten eilanden het verst in zee vooruitspringend. En om als het ware de zee te tarten, strekt zich een lange, smalle landtong over giooten afstand uit. Eigenlijk een heel gewoon laag stuk rots, dat de schippers zelfs bij kalm weer maar liefst zoo ver mogelijk links De agenda voor deze Volkenbondsver gadering is buitengewoon belangrijk omdat de groote kwestie van ontwapening en onderlinge garantie daarin cp den voor grond zijn gesteld en men> meent zelfs, dat het lot van den Volkenbond gemoeid zal zijn met de beslissingen die er zullen worden genomen Beperking van bewape ning zal ODder de oogen worden gezien en men weet dat daarover nog lang niet algemeen gelijk wordt gedacht. -o-o—o— Herriot en Macdonald zijn in eigen per soon naar Genève getogen om hun inzichten over de groote vragen van den dag uiteen te zetten, voordat de eigenlijke voorstellen aan de orde komen. Beide hebben thaDS het woord gevoerd en de persbureaux hebben ons de uitvoerige verslagen van hun redevoeringen gebracht. Vooral het optreden van Macdonald bleek een evenement op deze conferentie. De Britsche premier werd met gejuich en applaus begroet en zjjn rede oogstte veel bijval. Onze plaatsruimte is te beperkt om een uitvoerig relaas te geven van de rede van Macdonald, maar enkele belangrijke zaken daaruit wenschen we toch naar voren te brengen. Macdonald beeft eenige concrete voorstellen gedaan en deze uit voerig toegelicht. Zoo wil hij de bepaling betreffende de verplichte scheidsrechterlijke uitspraak in verband met het Haagsche Hof onverwijld door deskundigen laten onderzoeken. Het moet uitgemaakt wor den of deze gelden voor oorlogs- of voor vredestijd. Zijn denkbeelden over arbitrage vatte de Britsche eerste minister kern achtig samen Id de formule, dat de kortste weg om uit te makeD wie de aanvaller is, het middel van arbitrage is. Wil iemand geen arbitrage dan moet h\j a priori als aanvaller worden aangemerkt. Verder heeft Macdonald de noodzakelijk heid bepleit van het bijeenroepen van een internationale conferentie nopens de ver mindering van bewapening in het volgende jaar. Alle landen van Europa moeten daaraan deelnemen. In de derde plaats achtte Macdonald het noodig dat Duitschland zoo spoedig moge lijk in den Volkenbond wordt opgenomen, nu daai'voor'te Londen de weg is geëffend. Hij hoopte met eenige zekerheid ook op de toetreding van Amerika en zag in de toekomst ook Rusland tot den Volkenbond naderen. Niet minder belangrijk was ook de rede door Herriot. welke den volgenden dag werd gehouden. Hij begon met de ver klaring, dat Frankrijk oprecht den vrede wil. Wat het verdrag van onderlingen bij stand betreft verzocht hij namens Frankrijk de moeilijkheden te bestudeeren en het over het doode punt hoen te helpen. Met laten liggen. Het vaarwater is daar absoluut onbetrouwbaar. Om de landtong jaagt een driftstroom, die uit een zeeéngte komt opdagen en wie weet waarheen gaat, maar zoo enorm sterk is, dat zelfs grootere schepen de grootste moeite hebben, daartegen op te stoomen. Overal kookt en bruist het, ook bij kalme zee, van draaikolken en honderden kleine maalstroompjes. Als de zee rumoerig is, wat daar gewoonlijk het geval is, raast zij op dit punt van Holterhus zelfs als 'n bezetene. Dan dankt iedere schipper, die op de hoogte van dit eiland komt, jn stilte God, dat hij daarin niet verzeild is geraakt en maakt, dat hij zoo gauw mogelijk uit deze levensgevaarlijke zöne wegkomt. Holterhus was nooit bewoond geweest, doch was slechts een broedplaats voor meeuwen, en andere zeevogels. Het was een ongastvrije rots, die des zomers op de meer beschutte plaatsen met een dun grastapijt en bescheiden 'struikgewas bedekt wordt Het westelijk gedeelte van het eiland wordt gevormd door een dier langwerpige schiereilanden, die in de richting der zee steeds meer stijgt en in een rois eindigt, die de vorm van een kaap vertoont. Aan de oostzijde, die tegen wind en zee meer vreugd onderschreef hjj het denkbeeld van Macdonald wat do arbitrage betreft en hij hoopte dat hij, die arbitrage weigert, als aanvaller zal worden beschouwd. Ook de wenscheljjkheid van het houden van een groote ontwapeningsconferentie onder schreef Herriot van ganscher harte en hjj hoopte daarin ook op de medewerking van Amerika. Omtrent de toelating van Duitsch land tot den Volkenbond, verklaarde hij zich een voorstander, al3 Duitschland zijn verplichtingen nakomt. Het Fransche standpunt is, dat er noch uitzondering, noch bevoorrechting moet z\jn,^ maar dat allen de internationale verplichtingen vol gens het pact moeten nakomen. Wa$ Rusland betreft, meende hjj dat geen definitief vredesherstel mogelijk zal zjjn, zoolang Rusland zijn medewerking weigert. o—o-b Owen Young, de door de conferentie to Londen aangewezen Amerikaansche agent voor de Duitsche betalingen, is dezer dagen te Berlijn aangekomen en heeft met eenige journalisten een bespreking gehad Hij wees er daarbij op, dat hot de geheele wereld en inzonderheid ook Duitschland een gevoel van verlichting moet geven, dat thans stappen worden ondernomen, om het verdrag van Londen en het plan- Dawes te verwezenlijken. Afgezien van de meening die men over het plan-Dawos heeft, meende hij dat de belangrijkste vraag thans is, of alle betrokken landen bereid zijn het tot wezenlijke uitvoering te brengen. Als dat het geval is, zal het plan volledig succes hebben. Welke hoenders moet men op Texel houden Vervolg. Dit laatste nu heeft een bizondere beteeke nis en is feitelijk een gevolg van de kennis, die de valnestencontröle ons heeft bijgebracht. Het bleek namelijk al spoedig, dat de hennen die het eerst aan den leg gingen, de beste bleven, dat wil dus zeggen, dat wanneer van b.v. 60 jonge hennen van gelijke leeftijd, in April of begin Mei geboren, er 40 begonnen te leggen vóói 15 December, dan bleken die 40 aan het eind van het legjaar steeds meer eieren te hebben gelegd dan de 20 andere, die later begonnen, waaruit dus de conclusie werd getrokken dat de vroegrijpe dieren in het alge meen de beste zijn. Daardoor werd dan ook de bewering van een massa pluimveehouders geheel omvergeworpen, dat kippen die later dan de andere aan den leg gaan, dit toch inhalen door slrafferen leg in het voorjaar en zomer. Dit is beslist onjuist. De laatrijpe hoenders halen dit nooit in, ze leggen ook in voorjaar en zomer minder en gaan zelfs eerder in de rui dan de vroegrijpe en houden dus zelfs eerder op met leggen. Natuurlijk zijn op deze regels wel eens uit zonderingen, maar die zijn betrekkelijk gering beschut ligt biedt de zee, die hier door de tallooze gaten tusschen een warreling van eilandjes heenstroomt, een vreedzamer aanblik en maakt het zelfs bij eb mogelijk op vlakkere punten aan de kust te landen. Alles wel beschouwd, nu bepaald geen paradjjs op aarde. In de lente van het jaar 1912 was een groote stoomer aan de westkaap van het eiland verschenen en was voorzichtig de smalle zeeëngte binnengestoomd, die Holter hus van het Zuidelijker gelegen eiland scheidt. Een week lang had hij arbeiders aan land gezet en allerlei materialen uitge laden, in het bijzonder bestemd voor den bouw van huizen en werkplaatsen. Nog vele malen in den loop van dat jaar kwam het schip terug en telkens werden er enorme voorraden ijzeren platen, ijzeren draagbalken -zakken cement en houten balken gelost. Ook meubelen, huisraad en machines zoowel als machir.e.-onderdeelen werden uitgeladen en in de in allerijl opgerichte loodsen van gegolfd plaatijzer ondergebracht. Het bericht vaD dezfe merkwaardige gebeurtenis ver spreidde zich als een loopend vuurtje langs de geheele kust en van alle kanten kwa men de visscherseheepjes opdagen om dit en heel wat fokkers die niet liet heele jaar kunnen controlecren, veikoopen in Februari hun jonge hennen die op 1 Februari b.v. geen 25 eieren hebben gelegd. Een volledige contróle verdient natuurlijk de voorkeur, onidat men aan het eind van het jaar over veel meer ge gevens beschikt. Zonder volledige contróle zou men b.v. ook niet tot de wetenschap zijn gekomen, dat vroegrijpe hoenders ook in het najaar het langst door blijven leggen, enz. Ook is met absolute zekerheid vastgesteld, dat de tweede en iedere volgende leg van hoenders minder is dan de eerste legpgriode, al zijn die verschillen niet altijd even groot. Vast staat echter, dat na de tweede leg de meeste hoen ders niet veel winst meer afwerpen en dat een pluimveehouder over het algemeen verstandig doet ieder jaar zooveel mogelijk jonge dieren te nemen. Tenslotte wil ik aangaande de resultaten der valnestcontróle nog opmerken, dat men ook heeft kunnen nagaan, welke invloed de haan op het nageslacht had. Daarbij is n.l. gebleken, dat die invloed in menig opzicht overwegend is, zoodat iedere fokker en iedere pluimvee houder die fokken wil, aan het mannelijke deel van zijn hoendcrstapel de uiterste aandacht moet besteden. Om een sterk voorbeeld te noemen wie een laatrijpe haan d.i. bijv. een haan, die eeist laat een kam en lellen krijgt, bij zijn hoenders houdt en daarmede fokt, brengt de eigenschap „laat- rijplieid" in alle nakomelingen van dien haan over, alle kuikens die men er van fokt, krijgen dus van vaderszijde een verkeerde eigenschap mede en ieder zal dus verstandig doen als fok- liaan aan te houden, een haan, die vroeg kraaide en vroeg een roode kam en lellen kreeg en toch flink uitgroeide; dat zijn de hanen, die de eigen schap „vroegrijpheid" bezitten en dus ook in hun nakomelingen overbrengen. Zoo is er meer en al deze zaken heeft het vainest ons geleerd, want door de jongen van bepaalde dieren te controleeren, leert men de eigenschap der ouderdieren kennen in den bij bel staat Immers terecht„aan de vruchten zal men den boom kennen." ik hoop dat men thans de waarde van de valnestcontróle voor de pluimveeteelt zal begrij- pen en dat het thans ieder duidelijk zal zijn, dat de pluimveeteelt als bedrijf daarmede een heel anderen en een veel beteren grondslag heeft gekregen. Mooie veeren, mooie vormen of andere raskenmerken hebben slechts voor enkelen waarde, zijn zelfs aan mode onderhevig. Kippen waarin men eigenschappen heeft aange kweekt, die een goede leg waarborgen, hebben een waarde, die werkelijk is en ook betaald zal worden en die in goede handen ook nooit te loor gaat. Nu heb ik reeds gezegd, dat, hoe eenvoudig het werk ook is, het toch niqt gemakkelijk valt om fokkers te vinden, die in staat en tevens in de gelegenheid zijn valnestencontröle toe te passen en daarmede de gewenschte eigenschap pen in hun fokdieren aan te kweeken Voor een afgelegen eiland als Texel is zoo'n fokker absoluut noodig, want het is te bezwaarlijk steeds weer van het vasteland te importeeren. Ik hoop echter zoo'n fokker gevonden te hebben en zal ik iu een volgend opstel aangeven, hoe we de kwaliteit der hoenders op Texel kunnen verbeteren. 's Gravenhage, Augustus 1924 B. VAN ASPEREN VERVENNE. wonderlijk gebeuren te aanschouwen. Aan den westkant, vlak achter de kaap, werden groote fabriekswerken aangelegd, waaraan den geheelen zomer werd gearbeid. Aan de beschutte oostzijde zag men een eenvoudig, doch ruim woonhuis verrijzen. Daarvoor werd een kleine landingsplaats in zee gebouwd met een havendam en een overdekt bootenhuis. Achter het woonhuis bpvond zich een stal, waarvan de bewoners bij de laatste aankomst van de boot werden uitgeladen een koe, verscheidene geiten en een flink aantal kippen. Na afloop van het eerste jaar waren alle werken voltooidde stoomer verscheed opnieuw, nam de arbeiders, die huis en fabriekswerken en loodsen gebouwd hadden aan boord en vertrok in zuidelijke richting. Op het'eiland bleven alleen achterprofes sor Christian Vollmar met zijn dochter Renate, zijn assistent Dr Arnold Sanger, een bejaarde huishoudster, die de rol van kok en kamenier vervulde en ongeveer een dozijn ingewijde mannen, wien de bëdioDing van de geheimzinnige machines der werken aan de westzijde was toevertrouwd Iedere week, zoolang het stormachtige weer met zijn sneeuwstormen zijn intrede uog niet had gedaan, ging de groote motorboot een maal naar Molde, dat op een naburige land tong lag en haalde van daar voorraden voor de be woners vud het eenzame eiland. Wordt vervolgd i

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1924 | | pagina 1