f
No. 3891
Zaterdag 21 Februari 1925
38ste Jaargang
Hoogste en laagste prijs.
Texelsche Berichten
Gemengd Nieuws
lurg
l. 3 I
ur.
ABONNEMENTEN:
ADVERTENTIËN:
nen
kai I Teneinde bij iedereeD vrijen toegang
vee® verkrijgen, zal onze Courant zich houden
dsclbuiten alle partyschappen en zich bepalen
tuigfct het mededeelen van hetgeen in onze
tooomgeving voorvalt en der vermelding waar-
age :dig is;Ons blaadje vinde in iedere
lairi-t-Diiing eene plaats en worde bij allen een
stroflvclkome vriendhet worde een middel
an gemeenschap tusschen verschillende
ersonen, en voor allen een bron om bekend
Je worden met hetgeen op ons eiland plaats
Vindt, in één woord, het worde de vraag
de laak voor allenj" die niet onverschillig zijn,
voor hetgeen op Texefs bodem voorvalt.
Texelsche Courant, no. 1, 16 September
K<> 1S87.
INRICHTINGEN,
velke gevaar, schade of hinder kunnen
veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders der Go-
0Iteente Texel brengen ter openbare
eonis, dal het verzoek van de N. V
AcolyleDa" bijkantoor Amsteidam om
oor het perceel B 547, kadastraal be-
end in Sectie K, No. 1906 een benzine-
[installatie met een ondergrondscb reser-
oir en bovengrondsche aftapioricbtmg
'te mogen oprichten door hen voorwaar-
1ó|delijk is irgewiiligd.
I lie aandacht wordt er op gevestigd,
dat volgens de bestaande jurispiudentie
eventueel niet tot beroep van de beschik
king bevoogd zijn zij, die indertijd niet
voor het Gemeentebestuur zijn versche
nen om hunne bezwaren mondeling toe
te lichten.
Texel, den 17 Februari 1925.
gfl Burgemeester en Wethouders vnd.
(De Secretaris, De Burgemeester,
JONKER. R. P. KEIJSER Cz L B.
Wat beteekent „MIDDELMARKT"
In een ander opstel hadden wij reeds de
gelegenheid erop te wijzen dat men met
cijfers van alles en nog wat kan bewijzen
zoowel als ontkennen. Dit klemt vooral
wanneer er sprake is van het bewijzen van
andere dan rekenkundige waarheden.
Er is dan ook zoo langzamerhand een
afzonderlijke tak van wetenschap ontstaan:
Jj de statistiek, die o m. erop uit is, vast te
I stellen hoe men cijfers en, in 'talgeraeen,
1 groepen van gegevens, moet rangschikken
0 en bewerken om er, zoo eerlijk en zoo
J zuiver mogelijk, gevolgtrekkingen uit, te
1 kunnen maken.
Uok voo1 het dagelijksche leven kan dit
I van belang zijn, en daarom zouden wij,
I over een bepaald geval, er eens een op-
I merking over willen maken. De meer
I direkte aanleiding daarvan is wel deze
I een dezer dagen kwam een abonnee op ons
I blad vragen svaarom toch eigenlijk de mid-
I delmarkt van de Schager eierveiling in de
I Texelsche Courant altijd verkeerd stond
I opgegeven. De eieren toch worden hierop
I Texel veel naar de Schager middelmarkt
I gekocht en verkochtwordt nu deze middel-
markt verkeerd opgegeveD, dan kunnen
I zoowel koopers als verkoopers hier last
mede ondervinden.
Zoo vinden wij bijvoorbeeld in de
Texelsche Courant van 14 Febr. jl. de Scha
ger markt als volgt aangegeven Aanvoer
24232, prijs: f5,70 - 8,10, middelmarkt
f6,60.
Men redeneert nu aldus: de laagste prijs
is f5,70, de hoogste f8,10, en dus is de
middelmarkt (f 5.70+8,10)2 is gelijk aan
de helft van f 13,80 oftewelf 6,90,
Indien deze rekening juist ware, dan
had de Texelsche Courant inderdaad de
middelmarkt 30 ct. te laag opgegeven.
Hoe zit dat nu?
Wij ontvangen tegenwoordig de veiling-
berichten, waarop ook de middelmarkt staa
aangegeven, rechtstreeks van de veiling
meester in Schagen en dus kan hier van
misleiding eenvoudig geen sprake zyn.
Waar zit de klink in de kabel dan wél
Hier: de middelmarkt is niet de prys
die juist midden tusschen de hoogste en
de laagste prijs ligt!
Want: dan zou het immers heel gemak
kelijk zijn om, bijvoorbeeld door het onzin
nig hoog opdrijven van een enkel klein
partijtje eieren, de heele middelmarkt te
beïnvloeden Wanneer, in 't bovenstaande
voorbeeld, slechts één partijtje van honderd
eieren (bij een aanvoer van ruim vieren
twintigduizend) inplaats van f8,10 op te
brengen, tot f 9,30 opgedreven ware, dan
was de middelmarkt daardoor eventjes
f7.50 geworden, althans volgens boven
staande, onjuiste, rekening.
De middelmarkt beteekent echter niet
de gemiddelde prijs van twee, maar van
alle geveilde partijen, van hoog tot laag
alles door elkaar Rekenkundig uitgedrukt:
de middelmarkt -is het totaal bedrag aan
geld dat er geveild is gedeeld door het
totaal aantal geveilde eieren. Op deze wyze
wordt de invloed van een opgedreven of
gedrukte partij veel kleiner.
Wij zullen dit door een voorbeeld trach
ten duidelijk te maken.
Iemand heeft tien eieren en wenscht
deze per stuk, er, hij opbod, te verkoopen.
Hij maakt voor deze tien eieren achtereen
volgens deze prijzen 4-5—5-6 6-7
7-7914— cent. Het laatste ei is op
gedreven tot 14 cent om de middelmarkt
te beïnvloeden.
De man met de tien eieren ontvangt nu
voor alle tien een totaalbedrag van 70ct;
de gemiddelde prijs wordt dus70ct :10r=
7 cent. Dit is dus de ware .middelmarkt."
Maar wanneer we nu de verkeerde reken
wijze volgen, dan is het aldus: de laagste
prijs 4 ct, hoogste 14 ct., samen IS ct.,
dus de helft hiervan is 9 cent
Dit maakt juist een verschil van twee
centen per ei, geen kleinigheid zou men
zoo zeggen.
Men doet dus het veiligst en tevens
het eerlijkst wanneer men zich van
beide zijden eenvoudig aan de oflïcieele
middelmarkt houdt; deze geeft het zuiver
ste cijfer voor de gemiddelde eierenprijs.
7 li Jc
Eenige grepen uit de gezondheidsleer.
Ochtendvoer
llijwie»plautj s.
Di I eeember zijn v. o I.8C6 888 rut'en
rijwielen, en in Januari voor 2,415,67U
gulden, voor 805,890 i ij wielen, iu totaal
zijn dus, 1,428,186 fietsen belast voor
een bedrag van 4 284,558 gulden.
De minister van fioanciëo heeft bij de
iuvoeriDg van deze uieuwe belasting da
opbreogst ervan geraamd op 3 millioen
guldeD. In Augustus 1924 begon dever-
koop van de rijwielbelastiogplaatjes voor
1924. Tot 1 October is toen verkocht
voor een bedrag van 5,233,008 gulden,
zoo lat bet aantal fietsen 1,744,386 ba-
droeg.
Men v.asgt zich af, hoe het komt, dat
thaDS voor 3 6,i50 fietsen miuderpiaat-
jet zijn gekocht dan srledeu jaar. Een
eroudHistelliDg, die l et rmts, voor de
liand ligt, is, dat v ie eigtuarou van
li ts n wachten met I t koope i van eeu
plaatje lot h t voorja-r.
-2.
301 I
30
oten.
m id
iote
TEXELSCHE COURANT
DEN BURG: 50 ct. per drie Maanden.
Franco p. post door geheel Nederland 75 ct p. 3 maanden.
Losse nummers: 3 ct.
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
UITGAVE: N.V.v/h LANGEVELD&DE ROOIJ DEN BURG OP TEXEL
Van 1-5 regels: 50 ct. lodoro regol moer: 10 ct.
Dezelfde advertentie 4 maal geplaatst wordt 3 maal berekend.
Bij abonnement lagere regelprl|s.
ADVERTENTIËN
MOETEN DAAGS VOOR 'T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
TELEFOON: N°.11 POSTGIRO: N°. 652 POSTBUS: N°. 11
r
Pu OOI.
Kai ri t Uu>
PuooiNorAea^H 4 JfioWcoewwoM
A J.P s VANILLE CREMEPUODiMG
MET BESBENSAUS
HET NUT.
Dinsdagavond werd in Hotel Texel een bui
tengewone algemeene vergadering van „het Nut"
gehouden, waar als spreker zou optreden
Dr. H. F. Minkema, arts te Helder. De voorzitter
deelde in zijn openingswoord mede dat het ini
tiatief tot deze vergadering eigenlijk door het
„Witte Kruis" genomen wasin aanmerking
nemende hoe slecht de bijeenkomsten van deze
vereeniging altijd bezocht worden, meende het
bestuur van 't Witte Kruis dat het beter ware
indien 't Nut zich ervoor spande het hier te
behandelen onderwerp ligt zeer zeker ook binnen
de belangstellingsfeer van het Nut, waarom het
bestuur van 't Nut deze avond dan ook gaai ne
van 't Witte Kruis overnam. De grooie opkomst
was een bewijs dat men in dezen goed gezien
had
Dr. Minkema betrad daarna het spreekge
stoelte tot htt houden van zijn, met ru-dige
marine-humor gekruide, rede over de gezond
heidsleer. Spr. zeide ongeveer het volgende.
Liet de kennis van de hygiene een 40-50 jaren
geleden nog veel te wenschen over, nu is dat
heel wat veranderd door de uitvoerige voor
lichting van dedagbladen zijn dt patiën'en surr.s
al met nieuwe methoden en uitvindingen bekend,
terwijl de doktoren er bijkans nog niet van
hoorden. Spr. zal hier dan misschien ook weinig
nieuws kunnen vertellen, maar zal toch erg z'u
best doen.
De hygiene dan is niet enkel de leer
om oud te woiden. rraar boveral om op ge
zonde wijze oud te woidcn.
De ziektebestiijdn g heeft em hooge vlucht
genomen men kent lai gzameih nd de mikroben
tn bakteriën, kleine schimme tj s, «Is zitktevei-
wekkers, en weet deze dikwijls met vtel suki.es
te bestrijden. Voorkomen is echter nog alfijd
beter I
Als voorbeelden hiervan zijn te noemen de
hizonder gunstige resultaten, bereikt bij het
Panama-kanaal in Midden-Amerika, en later op
de plantages in Deli. Door een, millioenen
kostende, assaineering van deze streken werden
ze tot ware gezondheidsoorden gemaakt. In heel
Nederlandsch Indië zijn de toestanden nergens
zoo gunstig als in Deli. Te betreuren valt alleen
dat dit niet uit menschlievende overwegingen
maar uit zuivere kapitaals-belangen geschiedde.
Wat daar in de Oost met dwang geschiedde
kunnen wij bij ons thuis, zonder dwang niet
klaar kiijgen. In Noord-Holland worden we nog
steeds geteisterd door de malaria, en, hoe een
voudig de bes'rijding hier ook zou zijn, men
wil er nu eenmaal niet aan
Gelukkig is de jeugd gemakkelijk te bereiken
en kan men op die wijze door de jeugd, de
ouderdom nog wei eens opvoeden.
Door goede hygiënische maatregelen is veel
te bereiken leerde de statistiek ons dat de sterfte
in Nederland 'n 50 jaar geleden op de IfOO
inwoners 30 per jaar bedroeg, thans is dat terug
gebracht in Amsterdam tot 11'/, per 1000 Am
sterdam is de gezondste stad van heel de aarde
Hier staat tegenover dat, was vroeger het plat
teland gezonder dan de steden, dit tegenwoordig
niet meer zoo is. Het buitenleven moge dan
gezonder zijn er is op 't platteland nog veel
te verbeteren, vooral wat wonen, ruimte, licht en
lucht betreft.
Bovendien we leven veel te slap en te gemak
kelijk tegenwoordig, er is veel Ie veel luxe, te
veel afleiding, 't vervoer is te gemakkelijk en er
is te weinig beweging.
Naast de verminderde belangstelling voor het
materiëeie en de "erhoogde belangstelling voor
de geestelijke zijde van 't leven, is ook meerdere
waardeering voor het lichaam in z'n geheel ont
staan. Spr hoopt dat binnen niet al te lange
tijd aan alle universiteiten centra'e instituten
vnor lichamelijke opvoeding zullen komen de
gezonde geest zal nog altijd in een gezond li
chaam moeten huizen.
Ook het, uit Amerika geïmporteerde, Taylor-
stelsel, waarbij vantevoren door een onderzoek
wordt vastgesteld welke de bepaalde bekwaam
heden en geschiktheden van een arbeider zijn,
met, als gevolg, 'n zeer gespecialiseerde tewerk
stelling, heeft ernstige gevolgen voor de har
monische lichaamsontwikkeling gehad. Als ge
volg van slechts een paar spierbewegingen die
door dezelfde arbeider bij voortduring worden
verricht, treden langzamerhand vergroeiingen
en verkrommingen op, waartegen slechts een
algemeene lichaamsbeweging een tegen
wicht kan vormen. Het wordt dan ook hoog
tijd dat de mei.sch weer leert loopen, d.w.z.
niet zoo nu en dan eens tien, of soms honderd
meier, maar echt oud*rwetsch loopen!
Bij tientallen eeuwen geleden vergeleken is
ons hoofd er wel op vooruit gegaan, maar armen,
beenen, en vooral het gebit, gaan steik achter
uit. Er woraen reeds kinderen geboren met 2
inplaats van 4 snijtanden; mes en vork nemen
het werk van de snijtanden over, de mensch
kauwt haast niet meer en de ratuur reageert
hierop door de kinderen die nu geboren worden
.minder tanden en kiezen mede te geven op de
levensreis.
De lichaamsarbeid is dus noodig als reaktie
en korreklie op de onaangenaamheden die de
hedendaagsche beschaving veroorzaakt. Het
eenige recept is beweging. En dat wil niet
zeggen: enkel krachtige s p i e r ontwikkeling,
neen, beweging van heel het lichaam om ook
de andere inwendige borsi- en buikorganen,
longen, hart en verteringsorganen, hun aandeel
te geven.
De tegenwooidige wijze van sportbcoefenen
is, uit het oogpunt van de gezo'dheici Jeer be
zien lai.g niet *oo aan te bevelen als men dik
wijls deukt. Elke Zondag woideu er iu ons
vaderland een paarhonderd veldslagen gele/erd
door de alleenzaligmakende voetballerijwel
100Ö van de 7,000,000 Nederlanders loopen zich
dan in 't zweet, terwijl tienduizenden om liet
veld staan koude voeten te krijgen, De doktoren
slaan de resultaten van die voetbalcompetities
dan ook met bezorgdheid gadede elftallen
trekken ten gerieve van 'n hoop enlhusiasten
maar door weer en wind, en bederven vaak
hun lichaam.
Mijn wensch, aldus spr., zou zijn dat heel
het volk. van oud tot jong, rijk en arm, per
dag eens een minuut of 10 aan systematische
lichaamsoefening besteedde. Het bekende werkje
van de Oeensche genieofficier Mueller„Mijn
systeem" kan hierbij goede diensten bewijzen.
Het begrip „harden", waarover men ook vaak
hoort spreken, is nog wei wat vaag. Toch
draagt de „gemiddelde Hollander veel te veel
kleeding een normaal mensch behoeft 's zomers
en 's winters geen 5 lagen kleeding te dragen.
Het groote geheim van 't doelmatig hardm is
echter hierin gelegen langzaam, zéér langzaam
afwennen. Onze huid is verweekelijkt en kan
zich niet meer op temperatuur instellentoch
moeten we er naar streven dat de huid de
funktie van de overtollige klecd'ng weerover-
neemt. Koud water kan hierbij zijn diensten
'••ewijzen. maar nademaal de mensch geen viscli
is, moet de ideaal-harder ook niet in 't water
maar in de lucht gezocht worden. Een droge
huid vat nooit koude; juist doar teveel
kleeren, waaronder een klamme huid, ontstaat
de groote kans op kouvatten.
Ook des winters moet men bij zware lichaams
arbeid buiten, weinig kleeren dragen, naafloop
van het werk een zwaardere laag erover heen.
Wanneer men eens een weinig volgens de
hier geschetste richtlijnen zou willen leven, dan
zou men zeker niet alleen oud, maar ook op
gezonde wijze oud worden.
Na afloop van zijn, met groote aandacht ge
volgde. causerie beantwoordde Dr. Minkema
een 20-tal tot hem gerichte vragen over de
meest uiteenloopende kwesties.
De voorzitter zegde de spreker dank voor de
zeer prettige en ortderhoudende wijze waatop
deze het onderwerp behandeld had; deze woor
den werden door de vergadering met applaus
onderstreept.
llJlVie.puU.JWa VtJl rvootlO, (iUct VOUl tj^z,2.iU
