Medenblik,
No. 3904
38s,e Jaargang
Woensdag 8 April 1925
KRONIEK
m
Van week tot week
GREN0DINE5AU
Texelsche Berichten
ABONNEMENTEN:
UITGAVE:N.V.v/h LANGEVELD&DE ROOIJ DEN BURG OP TEXEL
ADVERTENTIËN:
TELEFOON: N°.11 POSTGIRO: N°.652 POSTBUS: N°. 11
vau de STAD
Wat iedere maand te doen geeft.
eesi paJue
i PsAmande!Né:puddirïa<d^«
COURANT
DEN BURG: 50 cl per drie Maanden.
Franco p. post door geheel Nederland 75 cl p. 3 maanden.
Losse nummers: 3 cl
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
Van 1-5 regels50 ct. Iedere regel meer: 10 cl
Dezelfde advertentie 4 maal geplaatst wordt 3 maal berokond.
Bij abonnement lagere rogolprljs,
ADVERTENTIËN
MOETEN DAAGS VOOR 'T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
VAN JAREN HER.
De rubriek „van jaren her" mag zich, naar
wij zoo nu en dan wei eens vernemen, steeds
in de belangstelling onzer lezers verheugen.
Toevallig loopt nu de voorraad der stukskens
die we voor deze rubriek bijeen gegaard hadden,
ten einde, en, hoewel onze verdere voorraad
nog lang niet uitgeput is, meenden wij toch
goed te doen, voor de afwisseling, eens iets
anders hier te geven.
in ons bezit is nl. een oude „Kroniek van d^
Stad Medenblik" waarin ook een 13-tal bladzij
den aan ons eiland gewijd zijn. Om deze kroniek
uit te geven leek ons niet de moeite waard
wij besloten daarom deze bij gedeelten onder
deze rubriek in ons blad af te drukken. Wij
zullen dit doen op zoodanige wijze dat men,
door de opeenvolgende gedeelten uitte knippen
de kroniek toch a.h.w. in boekvorm krijgt; de
gedeelten worden allen even lang en van pagina
nummer voorzien.
Wij hebben verder de eigenaardige ouder-
wetsche stijl van *t jaar 1700 precies zoo gelaten
als ze toen was, enkel de s p e 11 i n g is de
hedendaagsche.
Enkele gedeelten die op de religieuze twisten
van eeuwen geleden betrekking hadden en die
overigens weinig ter zake doen, terwijl ze
bovendien kans geven op een eenzijdige voor
stelling van zaken, hebben we gemeend te moe
ten schrappen. Red. Tex. Ct.
En deszelfs eerste begin, opkomst en florissante
staat, haar wijde jurisdiktie, het Kastelein
schap, en wat voor groote Heeren dat het
zelve hebben bediend, en in wat jaren zij
op het kasteel hebben gewoond, hoe
menigmaal haar stad van haar vijan
den is verwoest, ook mede een
korte beschrijving van de stad,
kerk en havens, benevens de
wierdijken, haar hoogte en
wijdte,
Mitsgaders
Nog een netter beschrijving al voor dezen
wegens verscheidene aanmerkwaardige ge
schiedenissen, die alhier tot nagedachtenisse
voor de liefhebbers zijn aangeteekend.
Ook mede
Aile aardbevingen, branden, watersnooden of
hooge vloeden, harde winters, muize-jaren en
justifies aan misdadigers, die alhier in dit
Noorderkwartier zijn voorgevallen.
Nog
Een korte beschrijving van de eilanden, die on
der dit Noorderkwartier ressorteeren
DOOR
DIRK BURGER van SCHOOR L.
t' AMSTERDAM.
Bij Timotheus ten Hoorn, Boekverkoorer in de
Nes, in 't Zinnebeeld, naast de Biakkegrond. 1710
Wii lezen in de Texelsche Courant van
8 April 1888
TEXEL, 7 April. Naar wij vernemen,
zijn de eerste kievitseieren, welke Z M. de
Koning werden aangeboden door de heer
G. J. Kloosrerman te Arnhem, aan genoemde
heer geleverd door onze plaatsgenoot
M. Vlas.
Grondbelasting.
De Burgemeester der gemeente Texel brengt
ter kennis van belanghebbenden dat ter secreta
rie dezer gemeente vanaf heden, gedurende 30
da"en ter inzage ligt een opgave der schattin
gen en metingen in deze gemeente over het
dienstjaar 1924.
De verzoeken om herschatting en hermeting
on kosten van ongelijk, die om vernietiging van
schattingen, welke geacht worden in strijd met
de wet te zijn verricht, de bezwaarschiiften
teoen ambtsh.lve verbeteringen van misstelhn-
ocm in de belastbare opbiengst en van de on
juiste metingen en berekeningen, zoomede de
bezwaarschriften omtrent de onderwerpen
bedoeld in artikel 43 der wet van 26Mei 1870
fStblV82), bthooren luider.s de artt 16 no. 1.
19 r.o 1, 21, derde lid en 44 bij Gedeputeerde
Staten dezi r Provincie te worden ingediene
fcirmen 30 ragen ra heden.
Texel, 4 April 1924.
De Burgemeester van Texel,
BUYSING DAMSTE.
28 Maart—4 April.
Da achterliggende week heeft voor ocs
land enkele belangrijke feiten gebracht.
Belangrijke besluiten werden door het par
lement genomen en bovendien bracht het
einde der week ons de oplossing van de
Nederlandsch-Belgische moeilijkheden.
Vooral dit laatste feit stemt tot verheuging
en mag van buitengewoon gewicht worden
geacht. Al zou het alleen maar z^d om het
verdwijnen van de onbehagelijke sfeer,
waarin de verhouding tusschen België en
ons land in het algemeen was geraakt.
Vrijdag is de Belgische minister van
buitbnlandsche zaken, de heer Hijmaos,
vergezeld van een paar hooge ambtenaren
van zijn departement, te Den Haag geweest
en heeft de onderteekening plaats gebarl
van het verdrag dat tusschen de Neder-
landscbe en Belgische regeeringon gesloten
is inzake de wijziging van hot tractaat van
1839 Minister van Karnebcek heeft nog
een nadere uiteenzetting gepubliceerd van
den inboud van dit verdrag, dat de poli
tieke kwesties weliswanr ongeregeld laat
maar de wederzydsche economische be
langen van beide landen op voor beide
partijen bevredigende wijze regelt. En als
straks dit verdrag door de beide parle
menten geratificeerd is, zal men mogen
zeggen, dat er heel wat narigheid uit de
weg en een nieuwe gelukkige periode in
de verstandhouding tusschen onze zuide
lijke buren en ons begonnen is.
De onderteekening van bet verdrag zal,
als de geruchten dienaangaande bevestigd
worden, haar bekroning vinden in een
officieel bezoek van het Belgische konmgs
paar aan ons land.
o—o—o—
Ook bet parlement zoigde voor eenige
belangrijke feiten in de afgeloopen week.
Allereerst wel de Eerste Kamer die het
wetsontwerp tot afschaffiag van de Zomer-
i tijd verwierp met een zoo groote meeroer-
heid als stellig wel demand had verwacht.
Als de zomertijd blijft zal bet echter wel
5 Juni worden voordat bij ingevoerd wordt
zoo althans verklaarde minister Ruijs de
BeereDbiouck in de Kamer - maar eigenlijk
kan men nog niet eens zeggen dat de
Zomertijd ongewijzigd zal blijven geiand-
baafd. De sociaal-democraten toch bebben
alweer een nieuw voorstel bij de Kamer
ingedieDd, n. i. om te verwezenlijken h< t
z. g. compromisvoorstel van de meerderheid
der Tydcocnmissie. Dit voorstel is
strekkende om in den zomer den midöen-
Europeeschen tijd en in den winter den
west-Europeeschen tijd in te voeren. De
zaak is dus nog Diet uit en men mag be
nieuwd zijn of de Tweede K ^ni6r het soc.
dem voorstel thans '/al aannemen, nadut
ze het onlaDgs toen het als amendement,
op bet r geeringsvoorstel werd ingediend,
verworpen heett.
De Tweede Kamer kan er nog eeDs rustig
over nadenken, daar geeft de Paasch-
vacantie, die tUans begonnen is, alle ge
legenheid toe.
—o—o—o—
Als deze regels in druk verschijnen zal
men in België weten, hoe de samenstelling
van de nieuwe Kamer zal zijc. In de laatste
dagen was er voor weiDig anders in België
aandacht dan voor de verkiezingen di9 een
nieuwe Kamer en tevens nieuwe regeerders
achter d6 ministertafel zouden breDgen. Het
Belgische kabinet heeft niet eeDs den uit
slag der verkiezingen afgewacht, doch bood
den koning reeds zfin ODtslag aan, waar
het bl6ck dat o a. Tbeunis, de minister
president en enkelö andere ministers, geen
zitting in dit kabinetlanger begeerdeD. Een
der eerste daden na de ODdeiteekenirg van
het Nederlandsch-Belgische verdrag is ge
weest den konirg ontslag te vragen,
—o-o—o
Belangrijke gebeurtenissen hebben zich
in de laatste dagen in Frankrijk afgespeeld.
Het ernstigste is wel het feit, dat Harriots
rechterband, de minister van financiën,
Céioentel het ministerieels bijitio er bU
heeft neergelegd Clémeatel reeft t y de be
handeling van de b"rgrootin§ in de r Senaat
ernsrigen tegenstand ocd rvonoei: ten
opzichte van zijn ficanciëeie plannen. T ^n
he toestand een dreigend karakter bad
aangenomen, verscheen Herriot in de senaat
en legde een verklaring af die ongeveer
hier op neer kwam, dat Clémentel meer
voor zichzelf dan voor de regeering had
gesproken. Clémentel achtte zich door deze
verklaring gedésavoueerd en diende nog
denzelfden avond ztjo ontslagaanvrage in.
Mag men de berichten gelooven dan liepen
de mec-ningen van Clémentel en het cartel
inderdaad uiteen. Het cartel wil n.l. een
heffing van het kapitaal, tetwljl Clémentel
daar niets van wilde weten. Toen Herriot
de ontslagaanvrage van Clémentel ontvar-
gen had heeft hij onmiddellijk den Minis
terraad bijeengeroepen. Het ontslag van
Cémentel werd aanvaard en senator de
Monzia tot dieDS opvolger benoemd. Deze
staat bekend als een zeer markante per
soonlijkheid en men verwacht, dat hij het
kabinet uit de moeilijkheden zal helpen,
—o—o—o—
In Duif6chland concentreert alle aandacht
zich op de presidentsverkiezing net staat
nu vast, dat de sociaal-democrateD, Cantrum
en democraten bij deze verkiezing samen
zullen werken voor de candidatuur van
Dr. Marx. De Duiisch natioDalen en de
Volksparty hebben cog een poging gewaagd
om het herstel van de coalitie van Weimar
te verijdelen, doch deze is mislukt.
Dr. Luther leidde de onderhandelingen
welke ten doel badden Dr. Simons, den
tegenwoordigeo tydelijken president te can-
dideereD. Alleen bt) de democraten bad hy
eomg succes, want deze, die indertyd Dr.
Simons voor bet tydelijk presidentschap
hebben aanbevolen, wilden aan diens can
didatuur wel steun verleenen, maar de
andere partijen waren daarvoor niet te
vinden. Daarca is een bijeenkomst gehouden
van de leiders van Bociaal democraten,
centrum en democraten, waarin Dr. Marx
tegenwoordig was. Deze ontvouwde in den
breede zyn program met b6t resultaat dat
de leiders der drie partijen eenstemmig
besloten hem als gemeenschappeiyk caDdi-
daat «oor te stellen. AMeen maakten de
democraten nog de restrictie dat dit besluit
door den democtatischen partyraad moet
worden goedgekeurd. Dit dit het geval zal
zijn wordt als vaststaande aangenomen
Men kan dan ook zeggen dat Dr. Marx de
eenbeidscandidaat van de coalitie van
Weimar zal zijn.
Zooals men weet isdeze overeenstemming
mogelijk genaakt door bet aanvaarden /au
de voorwaarde der sociaal-democraten dat
buD partijgenoot B-aun minister-president
in Pruisen z-il «orden Als overgang maa'-
regel was getroffen de benoeming van den
democraat Assboff, die ook tot minister
president werd benoemd maar bedankte,
blijkbaar omdat bij er niet veel voor gevoel
de als „zetbaas" op te treden Vrijdag heeft
de meerderheid van de Lmddug ru Brauu
in zijn plaats benoemd, waarop de Landdag
tot 28 April vacautie öeeft gekreten Alge
meen woret aangenomen, dat Braun een
overgangekabinet zal trachten sameD te
stellec en dat de Landdag daarna ontbonden
zal worden en nieuwe verkiezingen zullen
warden uitgeschreven.
Da rechterzijde is hst cog nieteen3kunnen
worden over de vraag of by d" komende
presidentsverkiezing du candidatuur van
Jarres zal worden gehandbaafJ. Nu dier.s
candidatuur niets het verwachte succes
heeft gebad, sebyr.en de Duitecb nationnieii
meer voor een candidaat vau een der hun -
nen te gevoelen. Zy zouden Hindenburg
willen voorstellen Naar luid der berichten
is in hot recbtrche blok het meeuingsver-
schil vrij scherp aan den dag getreden.
(ie helft April.)
Nadruk vei boden.
Aardappelen of bicten kan men bij boonen
teelt als voor- of nagewas teleneen goede
vruchtwisseling isboonen voor en na een
graangewas. Verwisseling van zaaizaad wordt
door de boonentelcrs gaarne toegepast. Als
landrassen heeft rr.en de Wierboonen, Paarde-
boonen, en Duivebooncn, de laatste stellen de
minste eischen aan de grond, zij rijpen echter
het laatst, en geven het langste stro Een
cultuur tas is ce Originer Ie Manshult's W er boon,
dh: tchter on da lager; opbrengst niet eed.
De vlasbouw nam van 1913 tot 192J van
ru.m 1400J H A. tot ru:m 2-e00 11 A !s ge
volg van de hooge prijzen. Vias wil goed
voort in nieuwe polders, tiert vooral op zavel
gronden, maar ook op een goeden zandbodem,
en waar kleigrond het regenwater goed door
laat kan men met succes vlas telen. Men late
het achterwege op ondoorlatende en natte
bodemswil men het daar toch ondernemen
dan tele men het Frieschwlt bloemvlas.Van
half Maart tot In April zaait men zomerspurrle,
op dit gewas kan men na een flinke bemesting,
koolrapen of knollen telen. Zomer- of voor-
jaarsspurrle geeft men geen stalmest; is het
land schraal, dan kan men licht gieren en
daarbij superfosfaat uitstrooien; 400 kilo per
bunder. -- In de tuin: Men kan niet dezaaiVng
van verschillende groenten voortgaan als in
Maart. Om er geregeld van te kunnen oogsten,
in versche staat, bv. zaaie men af en toe kleine
strooken of bedjes, dan heef! men niet nu eens
te veel, weinig of niets. Zoo kan men in de
zomersteeds verscheidenheid van versche groen
ten hebben. Dat gaat echter niet met raapstelen
en spinazie; deze gaan bij warm weer spoedig
schieten, waarom velen ze nu reeds niet meer
uitzaaien. Met doperwten is het anders; hier
mee kan men wel tot Juli voortgaanals de
laatst gezaaide er op staa", of een paar blaadjes
krijgen, kan men weer nieuwe leggen. Zoo kan
men ook doen met peulen en capucijners. Erwten
tele men niet twee jaren achtereen op denzelf
den grond. Denk van nu af er vooral aan om
uw bakken geregeld fe luchten 1 Wordt 't een
maal vergeten, dan kan er veel verbranden,
want de zon heeft nu vrij wat kracht en dan
kan het onder de ramen warm zijn. Van de
wortelen en bloemkool kan men overdag reeds
de ramen afnemen.
yy in ieder paAje
Goedgekeurde foktoomen op Texel.
Onze lezers zullen zich herinneren dat
op de laatstgehouden vergadering van de
Tuinbouw en pluimveevereeniging 't keuren
van de foktoomen een onderwerp van be
spreking heeft uitgemaakt DeRykspluim-
veekonsulent, de heer van Asperen Vervenne
heeft zyn keurreis nu volbracht en de
uitslag van deze keuring, degoedgekeurde
foktoomen op Texel, laten wij hier nu
volgen.
H. C. Dijt, Zuid Haffel 1—8Barnevelder,
2—11 Witte Ind. loopeenden, 1—8 reekl
Ind. loopeenden, 2-21 Spreeuwkopeenden.
C. Bremer, Zuid-IIaffel, 1 11 Wit Leg
horn 1-9 Rhode Island Red.
N. Duinker, P. H. Polder, 2 30 Barne-
ve der 1 -7 Wit Leghorn.
T. Zegel, P. H. Polder, 2 23 Wit Leg
horn 1--7 Wit Wyand.
Joh. C. M. Witte, Westen, 1 7 Rhode
Island Red.
G. W. Koorn, Hemmerkooi. 1 8 Zilver
Wyand. J—5 Wit Leghorn.
S. Bakker, Westen, 1 14 Rhode Island
Red.
S Keyser Hz, Hooge, 1—21 Barnevelder,
P. Dros Bz. Propagatie, Eierland. 2 38
Barnevelder.
P. C. Roeper, Joannishoeve 2 - 30 Barne
velder, 1 - 5 Wit Ind. Loopeender.
J. Barhorst, Rio Grande, Eierland, 2-25
Barnevelder.
L. Bakker Kcogerveld 1- 12 Barnevelder.
Joh Langeveld, Koogerveld, 2 22 Bar
nevelder, 1 14 Wit Leghorn. 1 9 Koek.
Plym. Rock.
O. Kooyman, Everstekoog, 1-15 Wit
Leghorn
H. W Smit, Berkhoeve, Koogerweg,
1 10 Patrys Leghorn, 1-20 Koek. Plym.
Rock.
C. Gieles, Martha's Hoeve, 1-15 Col.
Wyandotte.
J. A Keyser, Burg, 1-14 Wit Leghorn.
Jb Bakker, Burg, 1 - 14 Rhode Island Red.
S. Keyser Rz. Schoonoord Rhode Island
Red.
T. Huisman. Koogerw. 1-15 Rhode Isl. Red.
C. Rentenaar, 1 -15 Wit Leghorn
J Roeper. Veen, 1- I Wit Leghorn.
Joh. D. Bakker, Veen, 12 Barneve der.
C Dros Pz. Burg. 1 12 Rhod Isl. P.ed
J. Kortenhojve, Buig. i- 1Pi.try3 Leg
horn
