No. 3905
KNELLENDE]
BANDEN!
Zaterdag 11 April 1925
38ste Jaargang
Zoet water zoeken."
FEUILLETON
EB
Texelsche Berichten
ABONNEMENTEN:
ADVERTENTIËN:
KRONIEK van MEDENBLIK. 1
TEXEL
Is een van de voornaamste eilanden van
Westfriesland en het Noorderkwartier, was
eertijds een Graafschap, gelegen in 't Noor
den tegenover de Helder omtrent een mijle
weegs; gel\jk men kan lezen in degroote
Hollandsche Kroniek, deel 5 hoofdstuk 20
staat dat de Keizer Otto van Romen, aan
Dirk de II Graaf van Holland, het eiland
Texlum of Texel, als een Graafschap heeft
geschonken in den jare 985, tot Nimwegen.
Dit eiland was over 400 jaren nog aan
Wierihgen vast, is aan de Noordwestkant
met duinen, en aan de Zuidwestkant met
wierdijken voorzien. Van binnen is het
meestendeel met weiland, daar ontellijke
menigte van Schapen en koebeesten is,
beslagen, en maken van de schapenmelk
die goede en vermaarde fcTesselaarsche
groene kaasjes, die door gansch Holland
werden gezonden en verkocht, omdat ze
heel aangenaam van smaak zijn.
Dit eiland (evenals Wieringen) lijdt geen
mollen noch huisratten, alwaar dat zij op
gebracht werden, gelijk dit voor dezen wel
ondervonden is.
1203. Is ADA de XII Gravinne van Hol
land, Zeeland, en Vrouwe van Friesland, op
dit eiland Texel gevangen, en op den Burg
in een heusche en eerlijke hechtenisse
Herhalingsoefeningen.
De Burgemeester van Texel roept de in
het verlofgangersregisterdezer gemeente
ingeschreven verlofgangers, hieronder ver
meld, bij dezen op om op 27 April 1925,
bij het Regiment Kust Artillerie te Helder,
krachtens art. 31, eerste lid, in verband
met art. 33 der Dienstplichtwet (Stbl. 1922,
no. 43), voor herhalingsoefeningen in wer-
kelijken dienst te komen
Bakker, Marinus
Dekker, Jan Gerrit
Stoepker, Cornelis
Schraag, Jan Hendrik, aUen beboorende
tot de lichtiDg 1919.
Voor nadere bijzonderheden wordt ver
wezen naar de aangeplakte openbare ken
nisgeving.
Texel, 6 April 1925.
De Burgemeester voornoemd,
BUYSING DAMSTE.
WILLIAM le. QUEUXI
li
Op het eerst lette ik er niet bijzonder op,
maar na korten tyd werd haar opwindiDg
zoo opvallend, dat ik haar vroeg, of aij
zich niet goed gevoelde.
„Ja, gezond geDoeg," zuchtte zij." maar
niet gelukkig
„Wat is er dan?" vroeg ik opgewonden.
„Ach, Frank," zeide zy, haar oogen op den
grond richtende, ik zou je alles moeten
zeggen, anders zoudt ge het niet kunnen
begrijpen maar ik ben een van die. welke
voor het ODgeluk geboren zijn."
„Vertel mij dan iets ervan, opdat ik niet
u mee kan voelen,* zei ik, baar in de oogen
kijkende ,A)s ik het doen kon, zou ik u j
zoo gaarnt willen helpen."
„Zoudt te dat willen?" riep zij uit met j
eeu getaat dat toonde, hoe zulk een denk-
beeld haar aangenaam was." Kr is werkelijk j
De heer Ir. M. D. Dijt l.i., schryftons:
Onlangs werd ik getroffen door een be
richt onder bovenstaand opschrift onder de
rubriek OUDESCHILD. Ik las daarin oa
„Op de landerijen ten Oosten van de
nieuwen weg, in eigendom bij Gebrs. Blom,
die daar veel eenden houden, heeft men
getracht door boringen zoet water te ver
krijgen, Het heeft echter niet mogen ge
lukken. Er is geboord tot 70 voet in den
grond, doch het water bleef zout."
Het is niet de eerste maal, dat op Texel,
zonder resultaat, naar zoet water gezocht
isik herinner b.v. aan de boringen op de
boerderij „Leiden", naar aanleiding van aan
wijzingen, verricht door een wichelroede-
looper, welke aldaar op 31 M. diepte zoet
water had voorspeld. (Zie Texelsche Courant
J van 17 Sept. 19.21). Dezelfde profeet wees
op „de Volharding" water aan op 25 M.
en op 31 M diepteop de hofstede „Pro-
pagatie" op 27 A 28 M. diepte. Alleen op
„Leiden" werd daarna naar water geboord
zonder evenwel resultaat cp te leveren.
Mijn bedoeling is, erop te wijzen, dat de
hooge kosten, welke gemaakt worden .op
zoek naar zoet water", in vele gevallen
weggegooid geld beteekenen. Zoowel in het
geval van Gebrs. Blom als van de Hofstede
„Leiden" (en zoovele anderen) had men
door een eenvoudig onderzoek ter plaatse
kunnen uitmaken dat de kans op zoet water
in den ondergrond zeer gering of niets zou
zyn. Wat toch is het geval
Ons eiland is al sedert vele eeuwen om
geven door de zee. Het zeewater is zwaarder
dan het zoete water en zou daarom het
laatste overal verdringen, indien geen
nieuwe aanvoer plaats vond. Op welke wyze
wordt nieuw water aangevoerd Door de
regenea deze aanvoer zal nut hebben,
wanneer een deel van den regen in het
grondwater terecht komt. Dit is in de laag
gelegen polders nu gemiddeld niet het ge
val, het peil wordt beneden den gemiddel
den zeestand gehouden en het zeewater
verdringt het zoete water; de slooten zjjn
brak en het grondwater is zout Wèl wordt
het grondwater gevoed onder het hooge
land, dus onder de duinen en het hoogere
diluvium (de zgn „Hoogeberg") van Texel.
Het zoete water kan onder den grond niet
gemakkelijk een uitweg vinden de grond
waterstand rijst boven den gemiddelden
polder- of zeewaterstand en het zoete water
verdringt volgens vaste wetten het zoute
zeewater tot een bepaalde diepte, die af
hankelijk is van de hoogte, waarop het
grondwater boven het gemiddelde zeewater
peil staat. Is dit hoogteverschil 1 Meter,
dan ligt de grens van het zoete en het
zoute grondwater (bij de eenvoudigste
iots, waarmee ge mij een dienst zoudt
kunnen bewijzen, maar bet is onmogelijk.
Ik ben bang, dat die opdracht te moeilijk
zou zijn."
„Voor u zou ik alles doen Vera Zoo ge
een bewijs van mijn toewijding vraagt, zal
ik dit gaarne geven," antwoordde ik
ernstig.
Zjj stond stil, en zeide, mij aanziende
nut oogen, die met tranen gevuld waren
„Geloof mij, ik heb een trouwen vriend
noodig. Ik zal u iets vertellen van hetgeen
mij kwelt, maar vraag geen verdere
uitleggingen, want ik kan ze nu niet geven.
De man, dien gij als mijn oom kent, heeft
mij in zijn macht Hij is hard, wreed, en - en"
„Hij is uw echtgenootl" onderbrak ik
haar met een zachte stem, want ik voelde'
dat het zoo was.
„Neen Neen I" riep zij haastig. „Neen,
ik zweer u, dat het niet waar is. Hij is
mijn echtgenoot niet, zelfs geen vriend.
Ofschoon mijn oom, is hij onwaardig den
naam van bloedverwant te dragen. Ik ben
helaas in zijn macht, en mag hem niet
ongehoorzaam zijn. Dat te doen, zou
„Wat, zeg het mij
„Onmogelijk Hoe langer ik in zijn nabij
heid leef, hoe meer ik hem begin te hateu. O,
zoo ge alles wist
Deze uitroep gaf biijk van een d'epe ver
hitte ing, en de flikkering harer oogen ge
tuigce, dat zij door hartstocht verteerd werd.
Zou bet baat zyn
bodemstructuur) op circa 40 M. diepte en
heeft mer dus een laag van 41 M. zoet
water.
(N. B. De gemiddelde Stand van het zee
water in bovenstaande teekening is natuurlijk
b u i t e n d ij k s. Red.)
De toestand is daarom onder Texel in
het algemeen zoo
a. Er bevindt zich in den ondergrond
alleen een dunnere of dikkere laag
zoet grondwater onder de hoogere
gronden, (duinen en Hooge Berg met
uitloopers van Oosterehd tot den
Hoorn
b. Er bevindt zich in den ondergrond
zoutwater onder de polders In den
bovengrond kan tijdelijk of duurzaam
zoetwater worden aangetroffen.
c. Door het voorkomen van ondoorla-
tende lagen, of b(j booge zoetwater-
druk, kan zich het zoete water vanuit
de hoogere gronden ook gedeeltelijk
uitstrekken tot onder de polders
Goede kennis der plaatselijke toestanden
en het raadplegen van deskundigen is
noodig, om in bizondere gevallen voorspel
lingen te doen. Het lukweg boien naar
zoet water in het Texelsche brakwaterge
bied zal in verreweg de meeste gevallen
slechts teleurstelling opleveren.
Anders is de toestand in sommige streken
van N.-Holland, waar zich onder vele pol
ders in den ondergrond zeer oude zoet
waterschollen bevinden. Dit schijnt nog
een overblijfsel te zijn van den tyd, dat
de Zuiderzee veel kleiner was en het tegen
woordige polderland veel hooger lag. Derge
lijk oud zoet water is onder de Texelsche
polders niet bekend.
Naar aanleiding van het bovenbeschre
vene kunnen wij met voldoende zekerheid
Met Grenadinesaus.
aannemen, dat ook oDder de „Volharding"
op 25 en 81 M. diepte en onder de „Propa-
gatie" op 27 28 M. diepte geen zoet water
voorkomt. Als men hot zooto water in
Eierland niet zeer oppervlakkig vindt (tot
circa 2 M. diepte), behoeft men in do diepte
niet meer te zoeken.
Alvorens in voorkomende gevallen te
boren, raadplege men onpartijdige deskun
digen, liefst het „Rijksbureau voor Drink
watervoorziening" in den Haag.
M. D. Dijt.
Rookt
BRÜIJN'S
Seriemerken
„Vera waarom vertrouwt ge my niet
smeekte ik, haar hand vattende en pog' n 1
deondoordringbaieterughoudendhti I, waar
mee ze my behandelde, te verbreken
„Eens en voor altijd Frank, het kan niet
Haar antwoord was kort en beslissend
maar toch ondanks dat. onbeschrijtlijk zacht.
De hemel is mijn getuige, dat ik je zoo
gaarne zou helpen Vera
Zij wachtte een oogenblik als in strijd
met zichzelve.
Het zwijgen werd drukkend Ik beschouw
de de verschillende aandoeningen, welke
zich in baar beweeglijke trekken weerspie
gelden. Zij bloosde diep toen zy haar gelaat
tot mij ophief, ofschoon haar oogen neer
geslagen bleven.
„Frank," fluisterde ze. „Zoudt ge mij
willen helpen."
„Met hart en ziel, lieveling."
„Dan kun je het doen." Èn ze zuchtte
diep
„Hoe
Zij 'aarzelde- zelfs toen nog, naar het
scheen in strijd met zichzelve en de kleur i
verliet haar gelaat even spoedig als zij
verschenen was Op gejaagden toon hernam
zy
„Dit alleen kan ik je vertellen Miio oom
is mijn voogd en beeft zich, geloo k een
groot» som gelds, die my behoord» t --ge
ëigend. O, ik w eet wel, w at je zeg.-er wilt
Maar ik kan niet prccedeeren of z» fs aem
er mee dreigen; want de gevolgen daarvan.
Kroniek van Medenblik.
Wy vestigen de aandacht van onze lezers
nog eens op de kroniek van Medenblik,
waarvan in hel vorige nummer van ons
blad de titelbladzijde werd afgedruktblad
zijde 1 vindt men thans in dit nummer.
Het verdient aanbeveling deze stukjes elke
keer uit te knippen en zorgvuldig te be
warenna afloop van de serie, die uit 12
b 14 stukken zal bestaan heeft men dan,
zonder kosten, een afdruk van deze, vrij
zeldzame en voor Texel interessante, kro
niek in zjjn bezit.
Leger des Heils.
Mer, schrijft ons
Reeds een aaDtal jaren komen de heils
soldaten met byzondere feestdagen ons
eiland bezoeken Rljjkens een advertentie
in dit blad hopen zy de 2e Paaschdag weer
door hun muziek en zaDg en toespraken
blijken van hun tegenwoordigheid te geven,
's Morgens 10 80 zal nabjj de molen te
Oudeschild een Openlucht Samenkomst
worden gehouden, namiddags hoopt men
straatzang en muziek te houden in den
Burg.
De sluitingsbljeenkomst heeft v m plaats
in het gebouw Eben Haëzer's avonds 7,30.
Het muziekkorps'en zangkoor zullen hun
gewaardeerde medewerking schenken, ter
wijl het geheel onder leiding zal staan van
Ensign Bern. Verkaaik en Mevrouw Ver-
kaaik—Stapersma
zouden niet te overzien zijn en mjj nog
erger compromiteeren dan hem. Ik ben
geheel machteloos
„Maar hoe kan ik je helpen
„Ik vrees, dat je Diet zult willen doen,
hetgeen ik vraag
„Wat is het? Je weet toch, dat ik je niets
kan weigeren
„Nu dreigt me weer een ander gevaar.
Mijn oom hieft 't namelyk gemunt op de
juweelen mijner moeder, waaraan ik zeer
gehecht ben, daar ze de eenige herinnen Dg
zijn, aan haai, die ik zoo liefhad. Vergeefs
heb ik hem gevraagd ze te mogen behouden
Hy wil niet toegeven 't Eenige, wat my
nu te doen staar, is, ze in bewaring te
geven aan een vriend, in wien ik het volste
vertrouwen stel. Die vriend woont -"
„Ja «aar?"
„Te St Petersburg,"
,St. Petersburg," riep ik verwondeid uit
„O ja natuurlijk, daar hoor je thuis."
„Dat is, of liever was zoo. Zoo 't my
maar eeDigszios mogelijk ware, zou ik ze
zelf weg brengen ondanks het misnoegen
van mijn wreeden bloedverwant en de straf,
die erop zou vulgeD. Ik kan echter helaas
onmogelijk erheen gaan. De juweelen aan
dr post toe te vertrouw n zou er n te groot
v aagstuk zyn eD allee* tot tot zulk e»-n
vertrouwd vriend a i jij, ka i ik mijn
tievlucht nemen.*
r Wordt vervolgd.)
TEXELSCHE COURANT
DEN 8URG: 50 ct. per drie Maandon.
Franco p. post door geheel Nederland 75 ct p. 3 maanden.
Losse nummers: 3 ct.
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
UITGAVE: N.V.v/h LANGEVELD&DE ROOIJ DEN BURG OP TEXEL
Van 1-5 regels: 50 ct. Iedere regel meer: 10 ct.
Dezelfde advertentie 4 maal geplaatst wordt 3 maal berekend.
Bi] abonnement lagore rogolprljs.
ADVERTENTIËN
MOETEN DAAGS VOOR T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
TELEFOON: N°11 POSTGIRO: N°.652 POSTBUS: N°. 11
DUINtN
ZUI0I8
MOOGt Btao Ui
a stavd tra* lut zttwaUr
ZOÉT 1PATÊR XXXX
<htidin£ tutulim
ZOct t*zout yOr\A<J
ZOUT WATÉR
GuOOlNGFABQlCn
J. Pol An
A.J.ps AMANDELTJES-PUDDING
O' - CP
KAREL I
A1DA
SPATRAM
VICTOR HUGO