No. 3914
Woensdag T3 Mei 1925
38ste Jaargang
Van week tot week
Texelsche Berichten
ABONNEMENTEN:
ADVERTENTIËN:
TELEFOON: N°.11 POSTGIRO: N°. 652 POSTBUS: N°. 11
A.J.P.5 VANILIECREMEPUDDING
Wat iedere maand te doen geeft.
DEN BURG: 50 ct. per drie Maanden.
Franco p. post door geheel Nederland 75 ct p. 3 maanden.
Losso nummers: 3 ct
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOÉNSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
UITGAVE:N.V.v/h LANGEVELD&DE ROOIJ DEN BURG OP TEXEL
Van 1-5 rogets: 50 ct. Iedere regel moor: 10 cl.
Dozelfde advertentie 4 maal goplaatst wordt 3 maal berekend.
BIJ abonnement lagere regelprljs.
ADVERTENTIËN
MOETEN DAAGS VOOR 'T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
KRONIEK van MEDENBLIK.
10
komen met booten en sloepen. Het werd
alle dagen met veel nieuwe huizen aange-
timmerd en worde dagelijks nog grooter
dorp.
De Fortres ofte Schans ligt een weinig
bewesten het Schil en is met een wijde en
diepe gracht, en met een hooge wal en palen
omringd, van binnen met barakken en
geschut op de wallen wel voorzien en nog
van twee Reduiten en twee batterijen, aan
weerskanten op de dijk staande, heel wel
beschermd in tijd van nood. Is gemaakt
in 't jaar Anno 1572.
Het Eijerland, liggende aan de Noord
oostkant van Texel, placht eertijds een
eiland apart te zijn, maar is naderhand,
te weten in 't jaar 1629, met een nieuwe
zanddijk aan Texel vastgemaakthet heeft
zijn naam niet tevergeefs, want de voge
len leggen daar een groote menigte van
eieren, en konijnen zijr. er ook overvloedig
waarop een kastelein woont, die daar alle
jaren goede voordeelen trekt:
Nog zijn op dit eiland deze navolgende
gehuchten
Oost
De Dauk
De Vijfhuizen
Lieshorn
Westerbuurt
2—9 Mei.
De Tweede Kamer heeft geweigerd het
door de regeering voorgestelde millioen voor
de O'ympiade in 1928 toe te staan Tal van
bladen hebben op meer of minder scherpe
wijze hun teleurstelling over deze beslissing
der Kamer uitgesproken. Waar de regeeriDg
reeds o.a. omtrent bet niet houden vaD de
Olympische spelen op Zondag alsmede het
orgaDiseeren van een verloting, hadden de
voorstanders de stille boop gekoesterd, dat
een deel der oppositie daardoor ontwapend
zou zijn geworden en de Kamer, zü het ook
met een geringe meerderheid, bet gevraagde
millioen zou bobben toegestaan.'t Is echter
anders geloopon, want er bleken ook nog
allerlei andere bezwaren te bestaan en ook
de Bezuiniging speelde bij de beslissiDg een
rol.
Dit alles wil nog Diet zeggeD, dat we in
1928 in ons land niet de Olympiade zullen
ODtvangen. Het Nederl Olympisch Comité
scbjjnt niet bij de pakken te zullen gaan
neerzitten. Het N.O.C. heeftdadelijk beslo
ten een nationale inschrijving te openen
en een financiëele commissie in het leven
te roepen tot het bijeenbrengen van een
garantiefonds van 1 millioen gulden. Voorts
zal het N.OC onverwijld overwegen of het
hcuden van 6eD loterij of het uit'chrjjven
van een premieleeniDg aan het beoogde
doel dienstbaar kan worden gesteld, terwijl
tevens gerekend wordt op deD steun van
het gemeentebestuur van Amsterdam eo
het bestuur van de'provincie Noord-Hollar.d
Het weigeren van bet voorgestelde mil
lioen was een nederlaag van het Kabinet.
Niet enkel voor minister de Visser, die het
voorstel aanhangig maakte, maar voor de
gebeele regeering, die, naar miDi3ter de
Visser in de Kamer verklaarde, in deze zaak
volkomen homogeen was.
Een nederlaag derregeoring - men heeft
er niet veel van gevoeld. Trouwens er is
aaD de vele nederlagen, die het Kabinet in
de Kamer leed in den laatsten tijd, bitter
weinig nota genomen. Misschien komt dat
omdat we voor de nieuwe verkiezingen
staan en men het met bet oude Kabinet nu
maar niet zoo nauw meer kan nemen, doch
het gaat met de regeering iD den laatsien
t'jd naast van nederlaag tot nederlaag We
b ecgen elleen maar even in heriDneiiBg
de verwerpiig vn bet voorstel tot afschaf
fing van den stemplicht, die vaD bet wets-
onlwtrp tot i frcbalfhg van deD Zomeitijd,
hst aan de n geering met algemeene stem
men toegebrat ht ecbec door vet werping van
bet wetsontweip i'z»ke een ambiswooi&g
vio-. den minitrer van buiieclandsche ztren
En thans weer deze nederlaag. En nieuwe
peoetee'.
fucUlïnq A.J. jR
5 t 7i<\j clui/z&ncL et--
ge xcn.§t tiet uetënïiïZZ
euoo/No«s«/EK
MET BE3SENSAUS
nederlagen zullen ook in de weinige dagen
die de oude Kamer nog resten, niet uitblij
ven.
—o—o—o—
Er was in de afgeloopen week betrekkelilk
weinig belangrijk buiteDlaDdscb Dieuws.
De nieuwe week zal in dit opzicht wel
beter zïj'd, want die zal o. m breDgen de
installatie van veldmaarschalk Hindenburg
als president van Duitscbland eu Dieuwe
Fransch-Engelsche besprekingen over de
kwestie van de veiligheid cd de ontruiming
der Keulscbe zóne. Eo mogelijk komt er
nu ook wel eerstdaags een nieuw Belgisch
Kabinet.
Om met het laatste te beginnen de
Belgische Koning heeft aan den oud-minis
ter Van de Vtjvere, een der bekende leiders
van katholieke Flaminganten, de vorming
van een kabinet opgedragen en deze beeft
die opdracht aanvaard.
o—o—o—
Hindenburg betrekt bet paleis in de
Wilbelmstraese en dit zal met groote plech
tigheid gepaard gaan. Te Hannover heeft
meD hem dezer dagen leeds uitbundig ge
huldigd in een schitterenden fakkeloptocht,
die meer dan twee uur duurde voordat de
laatsten van den stoet aan de woning van
Hindenburg waren voorbij getrokken.
Men schat b6t aantal deelnemers aan
deze demonstratie op meer dan 2C0.000 man.
De verkiezing van Hindanburg is thans
ook in de hoogste instantie geldig ver
klaard. Door de sociaal-democraten was
echter protest aangetsekeni tegen de ver
kiezing, omdat er op verschillende plaatsen
bfi de stemming onregelmatigheden haddeü
plaats gehad. Ean der onregelmatigheden
was o. a. geweest, dat in een zeker dorp
de stembus een tijdlang gesloten werd
omdat de voorzitter wegmoest, daar zijn koe
moest kalven en de andere leden van het
stembureau naar de kerk wareD. De on
regelmatigheden bleken echter op den
totaal-uitsleg volstrekt geen invloed te
hebben uitgeoefend.
o-o—o
Duitscbland trok verder even de aandacht
door de stemming over de motie van wan
trouwen, welke iD den Pruisiecben Laüddag
Dgen het Kabicet-Braun werd ingediend,
De motie werd met 222 tegen 216 stemmen
verworpen, zoodat het Kabinet niet zal
aftredeD.
Braun, de sociaal-democraat, blijft dus in
P.uiseo aan bet bewiod, doch daarmee ie
niet gezegd, dat het Kabinet ongewijzigd
zal bljjven.
o-o-o—
In den Gezantenraad te Parjj3 stuat men
weer voor de hervatting der beraadslagin
gen over de Duitsche voorstellen inzake de
veiligheid.
Briand, de Fransche .ministerpresident,
beeft zijn houding vastgesteld en in de
afgeloopen wec-k een DOta van antwoord
cp de Duitsche voorstellen oDtworpen en
dit ter ;goedk6urit:g aaD deD Ministerraad
voorgelegd.
Belangrijke besprekingen worden tbans
in den Gezantenraaa verwacht. Men meent
te W6ten, dat Frankrijk bereid is mede te
worken tot de ontruiming van de Keulscbe
zó-e in Augustus a. s. indieD Duitscbland
aan zékere voorwaarden betreffende de ont
wapening voldoet.
o o—o
Ia bet Britscbe Lagerhuis is bet voorstel
van Ciurchill tot weder invootiog van de
z. g. Mc Kenna-rechten behandeld. Het werd
door de oppositie aaDgevallefi. maar door
Churchill uitvoerig verdedigd. Het Lager
huis beeft bet voorstel daarop met 320 tegen
159 stemmen aangenomen Ds invoerrech
ten zullen nog voor 1 Juli a. s. in werking
treden.
-o—o—o
Een bericht uit Moskou meldt den terug
keer van Troizki aldaar. Er loopeD alletlei
geruch'on over de reden van zijn terug
roep og uit de ballingschap eD o m wordt
g< meld, dat hei triumviraat geen gezag meer
had bij het roode leger. Ook heeft men voor
de regeling van de economische aange
legenheden de strakke hand van Trotzki
noodig.
- oo o
To Boekarest is de Kleine Entente bijeen
gekomen om den toestand op den Balkan
te bespreken. De Bulgaarscbe regeering gaat
voort met brnebtige band de bolsjewistische
beweging te onderdrukken.
De berichten spreken van wel 3000 arres
taties. Te Sofia heeft hot proces plnats
gehad tegen de samenzweerders, die den
bomaanslag in den kathedraal pleegdeü.
De koster en drie van zijn handlangers
werden ter dood veroordeeld. Ook werden
in verhard mat den bomaanslag nog dtie
priesters gearresteerd.
(Ie helft Mei.)
Nadruk verboden.
In de tuinOok hier is veel te doen
spitten en zaaien, planten en verplanten
gieten en wieden, schoffelen en hakken en
harken. Onkruidbestrijding moet geregeld
door plaats hebben, en wordt veelte veel
verzuimd, 't Onkruid neemt plaats weg
en onttrekt voedsel aan de grond.
En niet alleen voedsel, maar ook water,
dat zich vooral wreekt bjj gewassen (groen
ten) die veel vocht vragen. Voorts is het
onkruid dat de bodem bedekt, oorzaak, dat
de grond kouder is, en de groenten minder
snel groeien. Eindelijk brengende onkruid-
planten zwammen en insecteD op onze
cultuurplanten over, als zfj tot dezelfde
plantenfamilies behooren. Het orkruid
moet derhalve gestadig en met kracht
woeden bestreden. Verzuim in deze geeft
groote moeite en schade: „Wie één jaar
zijn „roet" laat staan, moet zeven jaar uit
wieden gaan." Wieden is wel het beste
middel, maar vordert te veel tijd Haken
schoffel kunnen bij rijenteelt uitnemend
dienst doen. Wie vuil land heeft, passé
daarom bjj voorkeur rijenteelt toe. Hebt
ge uw doppers er, peulen al boven de grond?
Pas dan direct het wieden toe, want later
is het moeilijk om zonder beschadiging der
erwtenplantjes, het onkruid te verwijderen.
Help de joDge plantjes tegen de rijzen aan
als ze een handbreed groot zijn Laat ze
niet tegen de grond liggen, leid ze in iet
wat schuine richting, en hoog aan de voet
de aarde wat opdit beschermt ze tegen
de wind en doet ze sneller groeien, In 't
midden dezer maand kan men reeds bruine
boonen leggen, waarvan de cultuur gemak
kelijk is. Ze gedijen het best in goeden
grond en op de vrije ruimte, maar men
kan ze toch ook telen in verloren hoekjes
en daar, waar andere groenten niet voort
willen I.eg 2 boontjes bij elkaar: 1 hïll3
voet afstand, op 2 centimeter diepte. Ook
bieten kunnen in de le helft gepoot of ge
legd worden, Bjj vroegere zaaiiDg bestaat
het gevaar van doorschietenzaait men
later, dan blijven de bieten klein. Zaai
dus liefst in de eerste dagen van Mei. Zaai
of leg de korrels op rijen, vooral niet te
dicht bij elkaar, zooals in de regel geschiedt
maar op een kleine palm (9 a 10 centime
ter) afstand. Eerst het tuinbed flink diep
omspitten na bemestiDg met oude ver
teerde mest. Hebt ge wortelen gezaaid,
denk dan om hetuitdunnen. 't Duurt lang
eer ze voor de dag komeD, vooral als de grond
stijf is, in dit geval raakthet onkruid voor.
Wieden dus- Eu zorgvuldig uitdunnen,
want elk wortelplantje moet op zich zelf
staan. Geef ze een tusschenruimte van 3
a 4 cM. als gij kleine worteltjes wilt oog
sten, wilt ge grootere, dan moeten ze 5
6 cM. van elkaar Trek vooral de plantjes,
die moeten blijven staan, niet los Half
Mei kan men ook reeds postelein zaaieu.
Echter, baast u hiermee niet; postelein
groeit alleen bjj warmte Over deze groen
ten spreken we dus nader.
N.V. Texels Eigen Stoomboot-
onderneming.
't Was den 9eti M -i, Zaterdag 11.. dat T.E S.O-
weer eens eer. aandeelhoudersvergadering had
be'egd. Ditmaal if; café Den Burg. En al
mag 't zijn, dat de opkomst wel eens grooter
was, we kunnen zeggen, dat 't Bestuur dien
aangaande zeker geen reden tot ontevredenheid
had.
Ruim zestig aandeelhouders zijn present. Niet
lang nadat Den Burg's oude torenklok met zijn
acht slagen het aanvangsuur der besprekingen
verkondde, brengt een fiksche hamerklap van
den voorzitter, den heer Wagcmaker, de aan
wezigen tot stilte, waarna deze ongeveer de
volgende openingsspeech afsteekt:
Geachte vergadering Ik wil beginnen met U,
aandeelhouders van T.E.S.O., hartelijk welkom
te heeten. Met des te meer genoegen doe ik dat,
wijl ik met voor U zeer welkome mededeelingcn
kan konten. Niet alleen waren de bedrijfsresul
taten over 't afgeloopen jaar boven alle ver
wachting gunstig ieder, die daartoe de moeite
heeft willen nemen, heeft zich daarvan kunnen
overtuigen, maar vooralwe hebben aan liet
door velen reeds zoolang geuite verlangen
kunnen voldoeneen nieuwe boot staat op
stapel, teneinde aan de eischcn van liet tegen
woordig en toekomstig vervoer tegemoet te
kunnen konten. Wat de balans-, en winst-en
verliesrekening aangaatdank zij de vriendelijke
medewerking van onze plaatselijke pers heeft
U daarvan reeds een globaal overzicht gekre
gen, ntaar toch moeten we het betreuren, dat
zoo weinigen de moeite hebben genomen de
ter visie gelegde bescheiden eens in te zien.
Behalve de Pers hebben ntaar enkelen van hun
belangstelling blijk gegeven. En toch meencn
we daarin geen gebrek aan belangstelling voor
onze zaak te moeten zien, maar vceleer.een
blijk van vertrouwen in de Directie. Evenwel
zou meer bezoek ons zeer welkom zijn geweest:
men kan dan de gegevens bestudeeren en krijgt
een beter overzicht. Voor heel Texel Is het van
het grootste belang goed te weten hoe het met
ons bedrijf gesteld is Tenslotte n"g uit, zoo
vervolgt spreker: leder heeft hier 't volste recht
tot spreken. Hoe meer opmerkingen (liever geen
ddnntcrkingen) en vragen, hoe beter. We zijn
hier bijeen, om tal van dingen ernstig onder de
oogen te zien. En ik besluit met den wensclt,
dat de besprekingen van vriendschappelijkcnaard
mogen zijn, zonder bijbedoelingen.
Hiermee is de vergadering geopend en de
sec/etaris, de heer P. Dros,' krijgt gelegenheid
de notulen der vorige vergadering voor te lezen
welke onveranderd worden goedgekeurd en door
de heeren Wagemaker en H. Flens geleekend.
Dan komt aan de orde: overlegging Balans
en Verlies- en Winstrekening 1924. Een en
ander lag reeds ccnige dagen ter visie. De heer
R P. Keijser, het woord verkrijgende, zegt,
met genoegen te hebben geconstateerd, dat zijn
voorspelling is uitgekomen en op.de balans
thans een batig saldo van niet niinder dan
f240,000 voorkomt. En spreker vervolgtMijn
heer Keijser was dus niet zoo slaperig, dus niet
te optimistisch, zooals Item een vorigen keer
werd toegevoegd. Verder heb ik cr mij over
verwonderd, dat de Dageraad op de balans 1923
voor f25000, nu voor f12000 te boek staat.
Hoe kan dat, vraagt de heer Keijser, in verband
met art. 20 der statuten?
In antwoord op deze vraag deelt de vooozitter
mee, dat volgens het oordeel van het bestuur,
wanneer er in dat artikel sprake is van 5 pet.,
dit slechts klopt op het al of niet maken van
winst. Op 's heeren Keijsei's verzo'k leest de
voorz. 't heele art. 20 voor en hij voegt er aan
toe, dat er absoluut niet staat, dat niet méér
dan 5 pet. mag worden afgeschieven.
En ik houd vol, gaat de heer Keijser verder,
dat in strijd met art. 20 is gehandeld, wat
door den heer P. Dros .muggenzifterij" wordt
genoemd.
Er ontspint zich tusschen den heer R P. Keij
ser eenerzijds en het Bestuur van T.E.S O. aan
den anderen kant een levendige discussie, welke
in hoofdzaak hierop neerkomt
De heer Keijser houdt stokstijf vol, dat de
statuten riet worden nageleefd omdat te veel
op de boot is afgeschreven. De meerdere winst
moet in het reservefonds worden gestort, meent
spreker.
Het Bestuur daarentegen zegt, de statuten te
hebben nageleefd. Er mag gekust meer dan 5 pet
op de bo.t worden afgeschreven, al wilden we
haar waarde op f 1,— brengen, oordeelt de
voorzitter, terwijl deze de aanmerkingen van
den heer R. P. Keijser als „reuze-muggenzifterij*
qualificeert. Te handelen, zooals we doen, is
in het voordeel van onze zaak en de fiscus
maakt daartegen geen bezwaar.
Ter ge uststelling van den heer Keijser zegt
het bestuur ten. opzichte van dat betwiste
art. 20 een juridisch orderzoek toe.
De heer P. Dros: we voeren een gezonde
bootpolitiek, terwijl de heer H. Flens d delijk
maar tot stemming over balans, enz. wenscht
over te gaan. D.n is de kous af.
Naar de lieer R. P. Keijser meent, schuilt er
echter nog een fout in de administratie, welke
opmerking weer heel wat stof opwerpt. Het
gaat om het volgende:
ln art. 21 staat, zoo oordeelt de heet K., dat
een afzonderlijke rekening en verantwo ding
moet worden bijgehouden en, vervolgt >pr
Ik heb daarvan niets in uw papieren g zien.
Dai is niet in orde en met de statuten in s'njd.