1
Jo 3955
Zaterdag 3 October 1925
399,e Jaargang
FEUILLETON
Texelsche Berichten
TÜBERCUIiCSESBBB
ABONNEMENTEN:
UITGAVE:N.V.v/h LANGEVELD DE ROOIJ DEN BURG OP TEXEL
ADVERTENTIEN:
TELEFOON: N°.11 K POSTGIRO: N°.652 POSTBUS: N°. 11
De Hollandsche duinen bedreigd.
1 WILLIAM i_e_ QUEUX
Wat iedere maand te doen geeft.
ANT
DEN BURG: 50 cL per drie Maanden.
Franco p. post door geheel Nederland 75 ct p. 3 maanden.
Losse nummers: 3 ct.
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
I
Van 1-5 regels50 ct. Iedere regel meer: 10 ct.
Dozelfde advertentie 4 maal geplaatst wordt 3 maal berokond.
Bij abonnement lagere rogelprijs.
ADVERTENTIËN
MOETEN DAAGS VOOR 'T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
Onwillekeurig rijst bij de lezer, als hij dit op-
firift ziet de gedachte aan de vernielende invloed
de zee met meer of minder geweld op onze
inen uitoefent. Wc weten allen, hoe b,v. de
inen op Schiermonnikoog onder de voortdu-
ide aanvallen der brute zee te lijden hebben,
g onlangs vernamen we uit Helder, hoe bij
isduinen de zee met toenemend succes duin-
jnd wegrooft. Maar hoe belangrijk dit onder-
rp ook moge zijn, ditmaal hebben we ons een
dere taak gesteld.
Onze duinen dreigt nog een ander gevaar
t evenmin gering is te achten. Dat gevaar dreigt
van de mensch, die zich niet ontziet de
inen te exploiteeren, zand af te graven, ze
t huizen te bebouwen en die zoo de
lorden zijn van Dr. Thijsse de duinen
trekt aan hun natuurlijke bestemmingpark
Nederland Soms hindert het niet als men
t zand afgraaft of op een andere wijze
zijn voordeel zoekt. Maar dan moet men
arbij met oordeel te werk gaan en zich door
kundigen laten voorlichten. Jammer genoeg
t al te vaak dit overleg in menig opzicht
wenschen over en vallen de duinen ten prooi
natuurschennende handen, aan winstbejag
lier zonder grens. Terecht heeft daarom de
rgemeester van Noordwijk op dit ergerlijk
doe gewezen en er met klem tegen geprote-
erd, opdat Neêrlands duinen tot ver buiten
ze grenzen om hun planten-en dierenwereld,
hun natuurschatten in het algemeen be-
md, hun bekoorlijkheid mogen behouden,
je eerste keer, zoo vertelde Dr. Thijsse, dat
de Tengere Bastaardmuur (Anagallis tenella)
i het was op Texel in 1890 stond de
'nt daar in zoo'n groot aantal, dat de bloempjes
rose gordel vormden rond het kleine
■ertje op de Mient. Alleen wanneer we ze zoo
in groeien, kunnen we eenig begrip van hun
ifwijze hebben, hun afhankelijkheid van de
d van de bodem, van hun gedrag ten op-
;hte van wind en regen en van de dieren,
>wel hun vrienden als hun vijanden. Op de
rendheid met deze dingen berust onze liefde
de planten. Vooral hier komt wel
idelijk de waarheid aan het licht van het
rende spreekwoord„Onbekend maakt on-
nind."
rfiet overal kan men echter zoo gemakkelijk
duinflora bestudeeren. Onze waddeneilanden,
Texel zeker niet het minst, mogen bogen
duinen, zoo ongerept, zoo rijk aan verras
gen voor de natuurvriend, dat Dr. Thijsse
terecht de mooiste van ons land oordeelt,
t toenemend vreemdelingenbezoek, dat ons
ind telken jare ten deel valt, is zeker voor
groot deel naast Texel's rijkdom aan
gels aan onze aantrekkelijke duinstreek te
iken.
foe treurig is het in dit opzicht echter hier
daar aan Holland's vaste wal gesteld. Menige
eressante plant wordt daar nog maar schaars
igetroffen en moet langzamerhand tot de
dzame soorten worden gerekend. En toch
iden juist z ij om met Dr. Thijsse te
eken „ons duinlandschap kunnen maken
een der mooiste ter wereld."
t Kan ons van een man als Dr. Thijsse niet
'wonderen, dat hij de strijd aanbond voor
behoud van Hollands duinen en het initiatief
m tot de aanleg van een plantentuin, waar
000*.
!e politie keek dan ook zeer nauw-
tend toe, zoodat 't voor iemand van het
mootschap uiterst gevaarlijk was, zich
ar Rusland te begeven. Ondanks dit alles
is ik vast besloten te slagen. In dien
sschentijd had Relska ontdekt, dat wij
tander liefhadden en onderhield mij
iver. Hij was mijn voogd en, daar ik nog
inderjarig was, was ik in zekere mate
rplicht hem te gehooizimen. Toen -ik
ïgaf dat ik je liefnad en dat je me ge-
aagd had je vrouw te worden werd hij
ledend en zei, dat hij nooit zijn toe-
ïmming tot ous huwelijk zou geven.
Muren de eenige dagen was hij stug en
tal van bijzondere duinplanten werden bijeen
gebracht en zoo voor uitsterven behoed. Een
verlaten aardappelveld en een oud, uitgemergeld
boschje van eikenhakhout in het Bloemendaal-
sche bosch zijn onder de energieke en des
kundige leiding van die natuurkenner omge-
tooverd in een lustoord voor de planten-lief-
hebber. Wel zal, naar het oordeel van Dr.
Thijsse, nog wel een jaar of vijf moeten ver-
loopen eer de tuin in alle jaargetijden een
duidelijk beeld kan geven van de schoone
plantenwereld van duin en duinzoom, maar
dit doet aan zijn waarde niets af. Hij heeft
vooral ten doel aan al die planten bekendheid
te geven. Wc zullen daar een duinmeertje
treffen, bont van bloemen.als de tijd van
het jaar dat gedoogt, 't Oeverland zal dan
getooid zijn met Parnassia en Orchideeën,
Pirola en Anagallis de hellingen met thijm en
duinroosjes, het bosch met allerlei gebloemt.
Het belangrijkst is wel dat stelt de organisa
tor op de voorgrond dat de tuin de ingang
moet worden tot het duin zelve, en dat hij
helpen zal om velen bereid te maken tot de
groote inspanning en de vele offers, die we ons
binnenkort zullen moeten getroosten, om het
Hollandsch duin te behouden
Het ligt voor de hand, dat langzamerhand
allerlei vogels in deze tuin een broedplaats
zullen zoeken, zoodat hij dan ook voor vogel
vrienden veel aantrekkelijks zal opleveren.
Zaterdag 1.1. werd Dr. Thijsse in het Kennemer
Lyceum te Haarlem in tegenwoordigheid van
vele autoriteiten gehuldigd. Daarbij werd hij
in kennis gesteld met zijn benoeming tot
officier in de orde van Oranje Nassau, waarna
de jubilaris en tal van genoodigden zich naar
het Bloemendaalsche Bosch begaven, waar
„Thijsse's Hof" zoo werd de tuin gedoopt
aan onze groote natuurvriend werd overge
dragen.
Moge Thijsse's Hof aan de verwachting be
antwoorden en een druk bezoek ten deel vallen.
We besluiten met een citaat van Dr. P. G.
BuekersHet opwekken van liefde voor en
belangstelling in de levende natuur is het
krachtigste en eenige afdoende middel om het
welzijn en de bloei van die natuur te bevorderen.
Zal Thijsse's Hof in deze zijn uitwerking
hebben We durven er niet aan te twijfelen.
(Ie helft October.)
Nadruk verboden.
In den tuinDe late prinsesseboonen
kunnen wel tegen een matig nacbtvorstje,
maar vóór eeD harde nachtvorst intreedt,
moeten ze geoogst worden. Ze kunnen dan
echter, als ze flink uit elkaar worden ge
legd, nog wel een paar weken iu de kelder
bewaard worden. De late snijboonen worden
nu te hard en ook voor zaad zyn ze onge
schikt; toch kunnen ze in de keuken nog
zeer goed als z g. „halve natjes' met een
zuur sausje worden gebruikt. Zy, die bieten
eelden voor de wintergroente, dienen te
weten, dat ze thans nog malscher zijn aan
straks. De soort „bleekblad" geeft grooter
wortel dan die met donker blad „Bleek-
jnvriendelijk, maar eensklaps veranderde
zijn manier van optreden en hij begon
weer over de zaak te spreken. Hij ze'de,
dat hij zijn toestemming zou geven op
een voorwaarde, dat ik je zou overhalen
het instrument naar St. Petersburg te
brengen."
„Hetinstru mentWat bedoel je daarmee
vroeg ik.
„Ik bedoel, dat het koffertje, dat jij naar
de Russische hoofdstad bracht, heelemaal
geen juweelen inhield het was een bom."
„Een helsche machine?'
„Ja. Dezelfde, die in het winterpaleis
sprong, den dag, dat men je arresteerde.
Maar luister en je zult de heele grootte
vin Relska's schurkenstreek kunnen door-
g ouden. Reeds had mijn vader door een
misdadigen toeleg van hem, het leven
verloren en bevond mijn fortuin zich in
zijn handen. Hij was vastbesloten dat te
behouden en daartoe stonden hem slechts
twee wegen openof ik moest gedood
worden of zijn zo m Demetrius huwen. Nu
begrijp je, waarom hij er op aandrong, dal
jij met die gevaarlijke zending belast zoudt
geworden. Jy moest naar St. Petersburg
gezonden worden, liefste, opdat hij, a's
blad* wordt voor mindermalsch gehouden
door velen, maar dit is onjuist; we kun
nen de teelt ervan, ook omdat ze grooter
oogst leveren, ten zeerste aanbevelen. Hebt
ge jonge aardbeiplanten in den bak uitge
zet, let er dan op, door den grond goed los
te houden en de jonge ranken die er wel
licht aankomen, weg te nemen. Hebt ge in
uw kleinen tuin Knolbegonia's, Dahlia's,
enz., beschut ze dan bij de eerste nachtvorst
met een paar matten of iets anders.
Mogelijk komen er daarna nog mooie zachte
dagen, en kunt ge er dan nog veel plezier
van hebben. Knip nog eens, voor de laatsto
maal, d6 grasranden hark het loof geregeld
weg van de paden. Hebt ge merels en
Hjsters in uw omgeving, zoek dan het fijne
fruit, dat dagelijks valt, ook eiken dag een
of meermalen op, anders wordt het aan
gevreten. Pluk het echte wintergoed niet
te gauw, het wordt dan taai. In de laatste
dagen zwellen de vruchten nog aanmerke
lijk. De noten beginnen te vallen, het wordt
dus tijd om ze te oogsten. B(j slaan of
schudden ga men niet ruw te werk. de
vruchtknoppen voor het volgende jaar
zouden dan beschadigd worden.
Einde Zomertijd.
We brengen onze lezers, voor zoover ze althans
met de zomertijd meegingen in herinnering, dat
deze eindigt op Zondag 4 October a.s., dus in
de nacht van Zaterdag 3 op Zondag 4 October
te drie uur in de morgen. Zij zullen dus goed
doen tegen die tijd de klok een uur achteruit
te zetten.
Gaarne geven wc ter wille van onze lezers
de waarschuwing, die ondergeteekendc ons
doet toekomen, een plaatsje in ons blad
Waarschuwing.
De jaarlijksche collecte van het Leger des
Heils wordt gehouden van 10 tot 30 October.
Op het oogenblik wordt gecollecteerd door
iemand, die voorgeeft te behooren bij „het Leger"
Deze persoon heeft echter niets uit te staan
met 't Leger des Heils, Stichting William Booth.
Bern. Verkaaik
Officier Leger des Heils.
Gesloten grenzen.
Op de Maandag 1.1. gehouden spoedvergade
ring van de L.T.B. in hotel „de Zwaan" werd
met 22 stemmen vóór en 1 blanco besloten er
bij het gemeentebestuur op aan te dringen onze
gemeente voor veeinvoer niet open te stellen.
Wanneer men weet, dat elders in de provincie
nog menig veebeslag door het gevreesde mond
en klauwzeer is aangetast, komt een dergelijk
besluit zeker ieder zeer gcwcnscht voor, vooral
nu op Texel zich die zoo besmettelijke ziekte
niet meer vertoont.
Daar het bestuur der L.T.B. verzuimde ons
met deze spoedvergadering in kennis te stellen
(wat toch in Texel's belang is,) vermogen we
eerst nu hierop de aandacht te vestigen.
De L.T.B. zoo vernemen we van bevriende
zijde zal contact zoeken met de Hollandsche
politie-spiOD, dadelijk na je aankomst, de
noodige inlichtingen zou kunnen geven die
tot je inhechtenisneming zou kunnen
leiden
„Onraogelykriep ik uit. „En toch de
herrie op straat op dien avond van mijn
aanhouding, zou door de ontploffing ver
klaard worden."
„Al wat ik zeg is waar," zei mijn vrouw.
„En jij wist dadelijk dat ik werd aan
gehouden
„Ja en met eenige moeielijkheid bereid
den wij je ontsnapping voor. Voorstanders
van een vorstenmoord zijn in mijn verdrukt
vaderland in eiken rang der maatschappij
t: vinden. De militairen en gevangenisbe
ambten maken daarop geen uitzondering.
Mijn broer Boris, die niet gesneuveld was,
zooals we meenden, had zich, om dezelfde
redenen als ik, bij de Nihilisten aangeslo
ten. Door een gelukkig toeval maakte hij
als officier deel uit van het escorte dat de
gevangenen, waaronder jij je bevond naar
Siberië moest begeleiden. Twee der gevan
genen-bewaarders waren ook leden van den
Bond. Uw verhoor werd door een listigen
toeleg vermeden, en toen jij van kleeren
verwisseicet met den dooden gevangene,
Het Consultatiebureau van de Noord-
Hollandsche Vereeniging tot bestrijding
van de Tuberculose, te HELDER, Kerk-
graeht 32, is elke Woensdag voor koste
loos onderzoek geopend van 12—2 uur.
Maatschappij van Landbouw, Melkveehouders-
bond Kaasfabriekcn enz., om sterk tc staan tegen
„vrije invoer van vee". Binnenkort zal dc leden
een request worden aangeboden met 't verzoek
daarop als voorstander van „gesloten [grenzen"
hun handteekening te willen plaatsen.
Van rammen en hondjes.
Losloopcnde honden en rammen zijn velen
in deze tijd een doorn in het oog. Wel is van
gemeentewege hiertegen een verbod uitgevaar
digd en wordt dc aansprakelijke persoon bij
overtreding van dit artikel 97 der politie
verordening met een geldboete van ten hoogste
f25 gestraft, 't mag niet baten althans niet
in voldoende mate. Daarom heeft de L. T. B.
onlangs besloten, zich tot het Gemeentebestuur
tc wenden met het verzoek dc lijntjes wat
strakker aan tc halen, opdat aan dit euvel paal
en perk worde gesteld.
Ons Burgemeestershuis.
Naar we uit goede bron vernemen zal de
heer W. B. Oort, burgemeester van Texel,zijn
intrek nemen in het huis van de heer W. H. Lap
Weverstraat, hoek Julianastraat een huis, zeker
een burgemeester waardig.
De lieer Lap zal zich inde Julianastraat.een
nieuwe woning laten bouwen.
Het productie-vermogen van Texel's
bodem.
Een maand of wat geleden bracht de Rijks-
land- en tuinbouwconsulent een bezoek aan
Texel, waar o.a. met leden van de L.T.B. een
excursie werd gemaakt. Hoofddoel was hierbij
een onderzoek iu tc stellen naar het productie
vermogen van Texel's bodem. Binnenkort zal
de heer Hazeloop hierover verslag uitbrengen.
We hopen dan diens rapport in ons blad af te
drukken.
Winterdienst Spoorwegen.
We maken er onze lezers op attent, dat met
ingang van 4 October, dus Zondag a.s. bij dc
Nederlandschc spoorwegen d<? winterdienstrege-
ling van kracht wordt. De nieuwe spoorboekjes
zijn thans reeds tegen de prijs van 25 cent in
Boekhandel Parkstraat verkrijgbaar.
Lichtbeeldenavond.
Men deelt ons mede, dat het Leger des Heils
op Woensdag 7 October te den Burg een bijzon
dere Lichtbeeldendienst hoopt te houden voor
volwassenen en kinderen in het gebouw Eben
Haëzer 's avonds 5.30 u. voor kinderen, 7.30 u.
voor volwassenen.
Het programa voor volwassenen zal zijn,
1. Maatschappelijk werk. 2. Beelden bij zang.
3. Kinderleed. 4. Achter de schermen. 5 Beelden
bij zang. Het kinderprogram bevat: 1. Bob en
zijn ézel. 2. Jumbo op jacht. 3. Zonder geld
naar Moeder, en Hegge Hannes.
had je voor het oog der wet opgehouden
te bestaan, en je daaropvolgende ontsnap
ping, door het toedoen van Boris, werd erdoor
vergemakkelijkt."
„Waarom liet je, toen ik in Engeland
terug waa, in zoo lang niets van je hooren
Ze staarde me met oogeD, stralend van
liefde aan, en streelde mijn vooihoofd, toen
ze hernam. „Omdat ik trachtte je te
veigeten. Ik schaamde me zoo over het
bedrog, waartoe ik genoodzaakt was gewor
den, en voelde wel, dat je me nimmer
zoudt kurnen vergeven of me vertrouwen."
„Maar dat heb ik toch gedaan Vtra."
„Ja, en daarom ben ik zoo gelukkig
of liever zal ik gelukkig worden" hernam
zy pogqnd te glimlachen.
„Ga door met je verhaal en we zullen
niet langer van elkaar vervreemd zyn."
„Mijn bekentenis is onaangenaam - neen
vreeselyk, maar ik moet ze veivolgen."
zuchtte zij. „Na je ontsnapping uit Rusland
keerde myn oom zich om een of andere
onverklaarbare reden tegen my en ik had
slechts één vriend, Demetrius. Hij her
nieuwde de vriendschap onzer kinderjaren
met een goedheid cn een teederheid, die
mij verdacht voorkwamen. Ik bleek goed
gezien te hebben. Hij vroeg mij ten huwe
lijk er., daar ik me aan jou gebonden voelde
weigerde ik."
(Wordt vervolgd.,
