PUROL 30
VS Pepermunt
V S Pepermunt
No 3973
t
Zaterdag 5 December 1925
399,6 Jaargang
Boei de ratten uit.
Texelsche Berichten
ABONNEMENTEN:
UITGAVE:N.V.v/h LANGEVELD&DE ROOIJ DEN BURG OP TEXEL
ADVERTENTIËN:
TELEFOON: N°.11 POSTGIRO: N°.652 POSTBUS: N°. 11
Gesprongen Winterhanden
Jeukende Wintervoeten
Ruwe, Schrale Huid
Springende Lippen
Winterweer en vogels.
Bemaling Waal en Burg.
Tentoonstellino Texel 1925.
BIJ KOUD en NAT weer is
niet alleen een gezonde opwekkende ver
snapering, doelt het geeft U ook een reine
frissche keel niet minder kans op hoesten.
Tegen verkoudheid dus de medicinale
TEXELSCHE COURANT
DEN BURG: 50 ct. por drie Maanden.
Franco p. post door geheel Nederland 75 ct p. 3 maanden.
Losse nummers: 3 ct.
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
Van 1-5 regels: 50 ct. lodoro rogol moor: 10 ct.
Dozelfdo advertentie 4 maal geplaatst wordt 3 maal borokond.
BIJ abonnement lagere regelprijs.
ADVERTENTIËN
MOETEN DAAGS VOOR 'T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
Niet maar zoo'n enkel keertje lezen we
in de groote bladen hoe sommige steden
of dorpen, soms heele streken in binnen-
en buitenland op minder aangename wjjze
tot de ontdekking komen, dac een ratten-
heir alle moeite doet zich kost en inwoning te
verschaffen. Dat gaat natuurlijk op kosten
van de respectievelijke bewoners, die wel
alle pogingen in het werk stellen van zulke
gasten vrij te blijven, maar niet steeds
daarin slagen. Geen wonder! We hebben
hier te doen met individuen, die naar
't schijnt - de draak steken met ieder bestrij
dingsmiddel. En wat zou het ons verder
brenger., wanneer een ol ander verdelgings
middel eens een honde d, zeg duizend of
wat knagers de kraaien marsch laat blazen?
Do overlevenden staan er borg voor, dat
het rattenvolk niet uitsterft en wanneer
de rattenbestrijding niet energiek plaats
heeft en voor eenige t(id onze rattenhaat
bekoelt zal in korte tijd het leger dier
lastige, schadelijke en onzindelijke knabbe
laars op zijn oude sterkte zjjn gebracht.
Brengt één rattenpaar in één jaar niet
tweehonderd of meer spruiten ter wereld
Rattenbestrijding is een bedrijf van groote
beteekenis, niet alleen uit economisch stand
punt beschouwd maar vooral wegens de
hygiënische voordeelen, welke daarmee ge
paard gaan.
Daar ons ter oore is gekomen, dat hiel
en daar op Texel de ral nogal last en
schade veroorzaakt, komt 't ons nuttig voor
hier een en ander omtrentrattenverdelging
in 't midden te brengen.
Op voorbeeld van Deneraarken werd een
paar maanden geleden te den Haag door
de reinigingsdienst een proef genomen met
een verdelgingspraeparaaL „Ratin" ge
naamd Met groot succes werd toen de
krijg gevoerd, duizenden ratten sneuvelden.
Aangetast door de ziekteverwekkende Para
typhusbacillen, die Ratin bevat, was het
pleit spoedig beslist en geïnfecteerd door
zieke knagers hadden spoedig honderdtallen
misschien duizenden ratten het loodje ge
legd. Een ander middel met de naam
„Ratinin" werd ook met goed resultaat de
ratten als versnapering toegediend.
Maar en daar komt 'tVan verschil
lende kanten, van Dr Putto in de „Genees
kundige Gids," van de medische medewerker
van de N. R. Crt. e a. werden legen deze
moordmetbode bezwaren geopperd. Jn de
eerste plaats was de Gem. Geneeskundige
Dienst geheel gepasseerd en advies gevraagd
buiten deze instelling om. Dat dit niet in
orde is, zal ieder beamen, eveneers, dat
zooiets met „Ratin" op zichzelf niets te
maken heeft. Van meer belang is het ant
woord op de vraag, of de aanwending van
„Ratin" en „Ratinin" wel duurzame ge
volgen heeft. Denk eens aan de steike
vermenigvuldiging bij dit gedierte 1 (zie
boven.) L
Begrijpelijk mag het heeten, dat werd
voorgesteld vertrekken, stalleo, kelders, enz.
zoo in te richten, dat ratten daar geen
voedsel kunnen bemachtigen en dus van
ten koude kermis thuiskomen. Maak je
woning, je kasten „rattcnproof"
Tenslotte vragen we ons af - en dit is
een zaak van groot belangWe willen toch
de volksgezondheid gunstig beïnvloeden?
is Ratin, dat zoo rijk is aan Para-
typhusbacillen, niet onschadelijk voor
mensch en dier? Mogen we in Ratin zoo
veel vertrouwen stellen
Hoe het zijnaar aanleiding van bedoelde
protesten heeft men te den Haag de Ratin-
methode aan kant gezet en is dit rattengif
in veler oogen zeer in beteekenis gedaald.
Een paar deskundigen, de heeren prof. W.
Storm van Leeuwen en Dr. Rochat zijn naar
Denemarken gereisd, om daar in Kopenha
gen met de Ratin fabricatie en de doel
treffendheid der Ratin-methcde nader ken
nis te maken.
Onderwijl heefteen Duitsch scheikundig.
Dr. C. Rolh te Bellijn bij toeval een ver
delgingsmiddel ontdekt, dat 'door hem met
succes" tegen ratten werd aangewend en dat
bovendien nog deze aanlokkelijke eigen
schap bezit: goedkoop.
De vóórgeschiedenis: Op een goeie dag
werd in zijn laboratorium een emmer steen-
kooltcer omgev orpen. Overal liep het kle
verig goedje heen, teiwjjl een deel zijn weg
Bij Apoth. en Drogisten
zocht door de rattengaten, die hier niet
ontbraken en meermalen rattenfamilies
oegang verleenden tot 's mans werkkamer.
Hoe groot was echter doctor's verwonde
ring, toen hij tot de ontdekking kwam, dat
van die tijd de ratten wegbleven. Ook
andere vertrekken waar rattengaten rondom
rijkelijk met teer waren bestreken, bleven
voortaan voor rattenbezoek gespaard.
Een goedkoop en zeker probaat middel
lezers, dat u misschien van dienst kan zijn
wanneer ratten in uw omgeving schade,
of althans last veroorzaken, Met belangstel
ling zien we uw proefneming tegemoet.
Nu de winter is ingetreden, dringt zich bij
ons de vraag op, welke de gevolgen daarvan
zullen zijn voor onze in het wild levende vogels
De sterfte, door voedselgebrek veroorzaakt,
neemt in een dergelijken tijd soms onrustba
rende afmetingen aan en het zijn in de eerste
plaats de nuttige vogelsmeezen, spreeuwen,
lijsters, roodborstjes, enz., die aan den winter
ten offer vallen. Het gevaar voor insectenpla
gen neemt, als gevolg van een groote vogel
sterfte, toe afgezien van andere redenen is het
daarom alleen al geboden, deze dieren zooveel
mogelijk te hulp te komen. Als velen willen
medewerken, zal het verlies aa'n vogellevens in
ieder geval belangrijk beperkt worden.
Laat in dezen tijd geen voedsel verloren gaan:
een korst bruin brood, een plakje spek, een
hompje kaas, vetten van allerlei soort (ook die,
welke voor menschelijk gebruik niet of niet
meer geschikt zijn), apennootjes, cocosnoot, hen
nepzaad, alles is den vogels welkom. Pakjes
met voer voor zaadetende en voor insecten
etende volière-vogels, zooals die in den handel
verkrijgbaar zijn, kunnen ook inde vrije natuur
goede diensten bewijzen schillen van vruchten
(appels, bananen, enz.), mits fijn gesneden,
worden met graagte gegeten. Tenslotte nog
een ondiep bord met water en de vogels zullen
een dankbaar gebruik maken van de voerplaats
die natuurlijk vooraf vrij van sneeuw moet
worden gemaakt.
Op aanvrage zenden wij gaarne zoolang
de voorraad strekt een korte handleiding,
betrekking hebbende op eenvoudige en goed-
koope wintervoedering van vogels, zonder dat
voor de toezending kosten in rekening worden
gebracht.
Het Hoofdbestuur der Nederlandschc
Vereeniging tot Bescherming van Vogels
Dr. A. E. H. SWAEN, Voorzitter.
J. DRIJVER, Secretaris.
Amsterdam, Heerengracht 260-266.
In verband met de bemaling van polder Waal
en Burg vernemen we nog, dat door Ged. Staten
van Noord-Holland zal worden onderzocht, of
het provinciaal belang in die mate bij de plannen
tot droogmaking betrokken is, dat uit deprovin-
ciale kas ten behoeve daarvan een renteloos
voorschot behoort te worden verstrekt. Dit
toch geschiedde destijds ook bij de bemaling
van de Hostermeerpolder, maar naar 't oordeel
van Ged. Staten waren toen andere motieven
aanwezig, zoodat een vergelijking van Waal
en Burg met deze polder niet opgaat.
(De Horstcrmeerp. ligt in onze provincie ten O.
van de Vecht, ten N.W. van Hilversum.)
Coöperatieve Boerenleenbank.
Deze instelling belegde Donderdagmorgen U.
een algemeene vergadering in hotel „de Zwaan"
welke behalve door het Bestuur en de Raad
van Toezicht door een paar dozijn leden werd
bijgewoond.
Niet klokke tien uur zooals afgesproken
was, maar over half elf heet de voorzitter, de
heer M. Kuip, allen welkom en hij deelt mede, dat
belangrijke besprekingen zullen plaatsvinden.
Zij zullen ten doel hebben de statuten der Coöp-
Boercnleenbank te wijzigen, opdat boerenleen
banken gelijkluidende statuten zullen hebben.
Na wijziging zullen de gelijkluidende statuten
der plm. 700 bij de Coöp. Centrale Raiffeisen-
Bank te Utrecht tegelijk notarieel worden vast
gesteld ter vermijding van hooge kosten.
De notulen der vorige algemeene vergadering
en die der hervergadcring, door de heer de
Graaf gelezen, worden na een kleine wijziging
goedgekeurd en vastgesteld.
Vervolgens wordt 't concept reglement voor
de Coöp. Boerenleenbanken behandeld, waarin
belangrijke wijzigingen zijn gebracht. Vele
artikelen zijn met de nieuwe wet op Coöp.
vercenigingen in overeenstemming gebracht,
van andere heeft men de redactie verduidelijkt.
Uit de aard der zaak kunnen we hier kort zijn,
daar uitvoerige bespreking van deze statuten-
verandering voornamelijk voor de leden van de
boerenleenbank wat te beteekenen heeft.
Toch heeft het zijn nut enkele wijzigingen
nader te bezien, daar sommige ook voor niet
leden van belang kunnen zijn. Zoo wordt voor
gesteld ook waterschappen gelegenheid te geven,
zich als lid van de Boerenleenbank te doen
inschrijven. Verder zullen in- en uittreegelden
in het huishoudelijk reglement worden vastge
steld. Van beteekenis is verder, dat de leden
niet langer hoofdelijk naar draagkracht aan
sprakelijk worden gesteld voor mogelijke ver
liezen, maar allen gelijkelijk zullen bijdragen
tot dekking van geleden schade. Niet-leden van
de boerenleenbank, die geld beleggen op de
spaarbank zijn niet financieel aansprakelijk.
Artikel 11, sub. 3 maakt 't mogelijk, dat een
nadeelig saldo naar gelijke declen wordt omge
slagen over hen, die lid waren in 't boekjaar
waarop de betrokken balans betrekking heeft.
Ter voorkoming van een familieregeering wordt
de benoeming van Bestuur, R. v. Toezicht en
Kassier nauwkeurig geregeld. Rentevoet, pro
visie, enz. worden door 't Bestuur vastgesteld
onder goedkeuring van de R. v. Toezicht even
als de benoeming, schorsing en ontslag van
kassier en verder personeel.
Art. 37 sub. 2 schaft de gelegenheid aan instel
lingen als schoolverenigingen en kerkbesturen
voorschotten te verleecen. 't Verstrekken daar
van aan niet-leden moet evenwel tot de uit
zonderingen behooren.
Een belangrijke wijziging is verder, dat de
Alg. Vergadering bevoegd zal zijn, gemachtigd
door de Raad v. Toezicht, ten hoogste een vierde
gedeelte (maar niet meer dan 4 pet. van het
reservefonds) der zuivere winst aan te wenden
in het belang van de landbouw, in de ruimste
zin genomen. Tenslotte wordt bepaald, dat het
huishoudelijk reglement aan de goedkeuring
van de Centrale Bank te Utrecht is onderworpen
Dat reglement toch heeft veel in beteekenis
gewonnen, doordat daarin o.a. de werkkring van
de bank wordt omschreven.
Vervolgens wordt het huishoudelijk reglement
aan het oordeel der aanwezigen onderworpen
en na wijziging van enkele artikelen voorloopig
vastgesteld. Intreegelden zijn op f0,50, uittreegel
den op f5,— bepaald. Verder.wordt het hoogste
bedrag, dat door een lid op de bank mag worden
belegd, op f50,000 vastgesteld. Gezamenlijk
mag hoogstens twee en half millioen door de
batik in ontvangst worden genomen (Aanvan
kelijk anderhalf millioen, maar dat bedrag is
thans nagenoeg overschredenDe spaarbank
zal van één persoon, of één gezin tot f 15000, na
bekomen toestemming van de C. Bank hoog
stens f30,000 in ontvangst mogen nemen.
In beginsel werd besloten een afzonderlijke
spaarbank op te richten. Niet alleen omdat
inlagen in de spaarbank vrij van zegel zijn,
maar tevens om inzage van de boeken door
de fiscus uit te schakelen. Een definitief be
sluit kan in deze slechts genomen worden na
dat de concept-statuten, bovenbedoeld, notari
eel zijn verleden.
De rondvraag levert niets belangrijks op,
waarna de vergadering tegen half twee door de
voorzitter wordt gesloten.
Vanwege de Rijkspolitie schrijft men ons:
Waarschuwing
Tot behoud vaD den wildstand en ter
voorkoming van onaangenaamheden, wor
den Heeren jagers herinnerd aan artikel 2
letter g van de jac.htwet, luidende
Het is verboden te jagen bij spoorsneeuw
met uitzondering van het vangen van
tenden doormiddel van een eendenkooi of
daarmee gelijkstaand toestel, als mede van
drijf- en klopjachten en van het schieten
van waterwild aan het zeestrand en aan
de oevers van rivieren, meren en plassen.
Toelichting
Het feit, dat de sneeuw, die op het veld
ligt, in dien staat verkeert, dat zij de in
drukken van het daarover loopend wild
ontvangt en bewaart, zoodat deze gezien
kunnen worden, is alleen en op zich zelf
genoegzaam, voor het bestaan van den
toestand, dien de wet onder spoorsneeuw
verstaat, en tot het bestaan van dien toe
stand wordt niet vereischt dat de sporen
of indrukken in de sneeuw onder alle om
standigheder tot de opsporing van 't wild
kunnen leiden.
Naklanken.
Donderdagavond belegde de Tentoonstellings
commissie onder voorzitterschap van de heer
C. Keijzer Hzeen vergadering voornamelijk met
het doel openbaarheid te geven aan 't financieel
beheer der Tentoonsfellingsgelden.
Te kwart over acht opent de voorzitter met
een hartelijk welkom. Spreker uit zijn leedwezen
wegens de geringe opkomst, waaraan de min
der fraaie toestand onzer wegen alles sneeuw
en gladheid niet vreemd zal zijn. Jammer,
dat de heeren H. W. Kecsont en R. A. Keijscr
door ziekte verhinderd zijn deze vergadering
bij te wonen. Terecht merkt spreker verder op
dat de tentoonstelling goed geslaagd mag heeten
al werkte het weer niet steeds mede. Spreker
meent dat de heer Kagcr, algemeen secretaris,
een belangrijk aandeel heeft in dat succes en
voegt er aan toe, steeds met genoegen met hem
te hebben samengewerkt, waarom hij de heer
Kager gaarne een pluimpje op de hoed steekt
(instemming.)
De heer Kager dankt spreker voor zijn
waardeerendc woorden en brengt van de werk
zaamheden van het comité een beknopt verslag
uit. Ter voorbereiding van de tentoonstelling
zijn niet minder dan 38 vergaderingen belegd,
waarvan 28 door 't Dagelijksch Bestuur. Aan
het secretariaat werden 125 brieven en andere
bescheiden ontvangen, terwijl door de secretaris
wel 1105 stukken „in zee" werden gestuurd.
Verder maakt het verslag gewag van de goede
geest en de aangename verhouding tusschcn
de commissieleden onderling. Natuurlijk was
niet steeds alles koek en ei, maar gerezen ge
schillen werden spoedig bijgelegd. Een verloting
viel, hoewei goed opgezet, in 't water, doordat
de koninklijke goedkeuring te laat ontvangen
werd. Goede leer voor later. De inzendingen
hebben over 't algemeen wel aan de verwachting
beantwoord, maar gaarne zag 't comité dat een
volgende maal de rubriek rundvee en varkens
beter verzorgd wordt. De leden twijfelen even
wel niet aan de goede wil der veehouders en
hopen op beterschap. Gelukkig is de tentoon
stelling een succes gebleken, vooral daar ook
het financieel gedeelte er niet kwaad uitziet.
Tenslotte spreekt de heer Kager de wensch
uit, dat allen, die ihans voor de tentoonstelling
hun beste krachten inspanden ook een volgende
keer bereid zullen zijn hun steun te verleenen
lot meerdere bloei van Texel, tot heil van Texcl's
land- en lulnbouw en veeteelt.
De voorzitter brengt de secretaris dank voor
dit overzicht en de goede wenschen en stelt
dan de rekening en verantwoording aan de orde.
Daarbij blijkt dat noch de gemeentelijke sub
sidie, noch het garantiefonds behoeft te worden
aant esproken. Er is zelfs een batig saldo
van ruim f300 De commissie, met het nazien
der rekeningen belast en bestaande uit de hee
ren M. D. Dijt, S. Flens, C Rentenaar, N. Duln-
kcJ en G. Joh Dub ker bevinden die in de beste
orde. We laten de recapitulate hier s'echts
volgen
Ontvangsten
Lijsten en bijdragen f 2515
Paardensport 75
Programma's 218
Inleggelden 546
Advertentits in programma 08
f 3452
f 1126,76
470,10
21,20
870 40
472,41
182,-
f 3142,86
Batig saldo f 309.13.
De heer M, D. Dijt deel namens de commissie
de uitslag van het onderzoek aan de voorzitter
mede en merkt op, dat het haar bevreemding
heeft gewekt, dat de Paardensport-commissie
de subsidie, welke zij van het Tentoonstelling: -
commissie ontving, niet op.enbaar heeft verant
woord.
De voorzitter merkt op, dat de verhouding
tusschcn beide con missies op 't laatst minder
aangenaam werd en officieel van de kas der
Paardensportcommissie niets bekend is. De
oi z:t was f250 aan de Paardensportcommissie
te verstrekken, vermeerderd met fl.Saan prij
zen vo ir het Cor cours Hippique,
We hebben evenwel gemeend temogen ver
nemen hoe dat besteed is. Ge'ukkig hebben
we een bat g saldo, maar anders hadden we
zeker bij die commissie aangeklopt.
De heer C de Wit merkt op, dat de Paarden-
sporl-c ommissie gt heel los stond van 't Ten-
toonstellingscnmi'é en zich niet verplicht acht'e
aan dit comité rekening en verantwoording te
doen. Was de paardensport een flnam n-eio
op geworden, dan zit de Paar Jensporlcom-
is ie met de gebakken peren. De voorzitter
Uitgaven
Gewone ui'gaven
Paardensport
Programma-verkoop
Pr ij zen
Drukloon
Arbeidsloon
