cX^m.-MEEP
No 4004
Woensdag 31 Maart 1926
398,e Jaargang
Rechtsvragen.
Texel's Eigen Stoomboot-
Onderneming.
Van week tot week
tnr A'SK.ct.
Beter dan Goed: DE BEST F.
Texelsche Berichten
ABONNEMENTEN:
UITGAVE: N.V.v/h LANGEVELD DE ROOIJ DEN BURG OP TEXEL
ADVERTENTIËN:
TELEFOON: N°.11 POSTGIRO: N°.652 POSTBUS: N°. 11
Rechtskundige vragen, door een abonné
onderteekend en onder 't motto „Recht"
aan ons bureau (Parkstraat) ingezonden,
worden door onze rechtskundige mede
werkers kosteloos beantwoord.
TEXELSCHE COURANT
DEN BURG: 50 ct por drie Maandon.
Franco p. post door geheel Nederland 75 ct p. 3 maanden.
Losse nummers: 3 ct
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
Van 1-5 regels: 50 ct. Iedere régel meor: 10 ct.
Dezelfde advortentie 4 maal geplaatst wordt 3 maal borokond.
Bij abonnoment lagoro rogelprljs.
ADVERTENTIËN
MOETEN DAAGS VOOR 'T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
Een brokje geschiedenis.
De strijd om de nieuwe boot.
II
Het had heel wat voeten in aarde, doch nadat
gedurende een paar jaar in de aandeelhouders
vergaderingen over een nieuwe reserve-boot
warmpjes was gedebateerd, werd eind December
1924 in een drukbezochte bijeenkomst meer
dan 100 Teso'naren hadden op de presentielijst
geteekend met 99 stemmen voor, 6 tegen
en 2 blanco besloten zoo spoedig mogelijk tot
nieuwbouw over te gaan.
Zooals we de vorige keer schreven zouden
we u een en ander meedeelen omtrent hetgeen
dit besluit vooraf ging. We maken dan een
stapje terug in de geschiedenis en vangen
onze „voorgeschiedenis" aan in de tijd, dat de
Ada van Holland als reserveboot dienst deed.
Dit was een raderboot met geringe laadruimte
zoodat bij eenigszins beteekenend goederen
vervoer de „Ada" het alleen niet afkon en door
een schuit moest worden geassisteerd. Zoo
vaak „De Dageraad" „dokken" moest of om
andere redenen de dienst niet kon vervullen
bijvoorbeeld bij zeer laag waterin de Texelsche
haven werd de „Ada van Holland" in dienst
gesteld. De overige dagen werd voor haar
emplooi gezocht en onderhield zij gedurende
meer of minder lange tijd de dienst Helder
Texel-Harlingen, werd zij o.a. verhuurd voor
Visscherijonderzoek op de Zuiderzee of, zooals
in 1914, het eerste jaar van de wereldoorlog,
voor transport van levensmiddelen voor het
garnizoen te Helder. Het werd evenwel al
moeilijker de „Ada" productief te maken ge
durende de jaren 1917 tot en met voorjaar 1922
toen zij werd afgekeurd, deed het schip slechts
dienst, wanneer „de Dageraad" uit de vaart
werd genomen.
De 29e Juni '22 heeft de Inspecteur van het
bureau Veritas de „Ada van Holland" aan een
nauwlettend onderzoek onderworpen met het
resultaat dat hoewel het schip hetzelfde jaar
nog f4000 aan reparatiekosten verslond ze
niet langer zeewaardig werd geacht. Haar ver
vallen staat kon de aanzienlijke som, welke de
herstelling zou vergen, niet rechtvaardigen. De
Ada werd daarom buiten dienst gesteld en viel
eenige maanden later in sloopershanden.
Sic transit... I De 15e Januari bij publieke
inschrijving verkocht bracht zij de kapitale
som van f2312 op.
De Ada had haar rol gespeeld en zou haar
plaatsje nu moeten afstaan. Al spoedig bleek
echter, dat de aanschaffing van een nieuwe
reserveboot ernstige moeilijkheden in de weg
stonden. Werden reeds eerder stemmen ver
nomen, die aandrongen op een behoorlijke
reserveboot, vooral toen de „Ada niet langer
als plaatsvervangster kon optreden, werd het
verlangen naar een nieuwe boot al sterker. Het
bestuur meende evenwel Mei-vergadering
1922 aan die wensch niet tegemoet te
kunnen komen, daar de stand financiën zulks
niet zou gedoogen. Evenwel zou het aan dit
punt alle aandacht wijden. Voorloopig zou de
„Terschelling" van Stoombootmij. „Texel' als
reserveboot dienst doen.
De April-vergadering van 1923 leidt de voor
zitter in met een korte uiteenzetting van de
hervorragende positie welke T.E.S.O. zoo lang
zamerhand gaat innemen. De financiën staan
er goed voor. Toch meent het bestuur nog niet
tot het aanschaffen eener nieuwe reserveboot
te mogen besluiten. Wel kwam een groot aan
tal aanbiedingen in, varieerend van 1 lOtot 150
duizend gulden. Wanneer de bouw aan een
Duitsche firma werd opgedragen, zou een uit
gave van f90,000 worden gevorderd. Hieraan
zijn evenwel allerlei bezwaren verbonden, zoo-
dat daarvan wel geen sprake zal kunnen zijn.
Vaarwater en dienst stellen allerlei eischen,
waardoor het onmogelijk is voorloopig al
thans tot bouwen opdracht te verkenen.
Bovendien, zoo vraagt de voorzitter zich af,
waar moeten we met de reserveboot heen,
wanneer zij als zoodanig geen dienst heeft te
vervullen. Zullen we voor haar emplooi kun
nen vinden en niet tien v;n de twaalf maanden
er mede opgescheept zitten
Tariefveriaging en vernr'ndering der post
subsidie staan voor de deur, merkt de voorzitter
op zoodat het volgend jaar de balans wel eens
minder hoopvolle verwachtingen kon doen
koesteren. Na een warm debat echter wordt op
voorstel van de keeren H. Flens, R. P. Keijser
Cz. e. a. aan het bestuur opgedragen be-tex en
teekeningen te doen opmaken voor een nieuwe
v
JPola*
lieert
PvOOirta
f&aaiin
stoomboot Texel-Helder, daarvoor een inschrij
ving te houden en vervolgens het resultaat
daarvan in een buitengewone vergadering ter
kennis van de aandeelhouders te brengen.
De Directie der Amsterdamsche Droogdok
mij verklaarde zich bereid geheel belangeloos
bestek en teekening te leveren. Augustus '23
kwam zij daarmee gereed, waarop het project
aan de goedkeuring van het T.E.S.O.-bestuur
werd onderworpen, dat er zijn zegel aanhechtte
nadat eenige wijzigingen en aanvullingen er op
waren aangebracht.
Een veertiental Nederlandsche werven werd
uitgenoodigd naar de bouw in te schrijven,
waarop bleek, dat de bouwsommen varieerden
van 105 tot 183 duizend gulden. Toen in Maart
van het volgende jaar een aandeelhoudersver
gadering werd belegd had het bestuur denoodige
gegevens tot zijn beschikking, doch wie meende
dat thans tot de bouw van een nieuw stoom
schip zcu worden besloten, werd in zijn ver
wachtingen deerlijk teleurgesteld. Aan de hand
van allerlei gegevens kwam het bestuur tot de
conclusie, dat de exploitatie van een eigen boot
jaarlijks een bedrag van f20.000 vordert. 1 Jan.
1924 kon T.E.S.O. aldus de voorzitter, over
f 119000 beschikken, waarmee het gat, dat bij
nieuwbouw zal ontstaan, wel niet te stoppen
zal zijn. Hij meent, dat het onverantwoordelijk
zou zijn dat geld in een nieuwe boot vast te
leggen, wijst op de twaalf dividendlooze jaren
en op moeilijkheden, die bij „de groote stap
voor pensioenfonds en obligatiehouders daaruit
konden voortvloeien.
Verder cijferend begroot hij het huurloon
eener reserveboot op f 5 4 f6000 per jaar, wat
dus, vergeleken met het slot van bovengemelde
exploitatierekening, een aanzienlijke besparing
beteekent. Met kracht en klem meent het be
stuur zich daarom tegen nieuwbouw te moeten
verzetten. In weerwil van het feit, dat over 23 wel
6000 meer passagiers werden vervoerd dan in '22
daalden wegens tariefverlaging de inkomsten.
Wanneer de vergadering tot nieuwbouw mocht
besluiten, zou Teso volgens het bestuur een
moeilijke tijd tegemoet treden, ze zou een slappe
maatschappij worden, waardoor de aandeelen
in waarde moesten verminderen en geen divi
dend meer zou kunnen worden uitgekeerd.
Salarisvermindering zou niet uitblijven, en
tariefverhooging noodzakelijk zijn. Het reserve
fonds zou verdwijnen, waardoor de kans op
concurrentie grooter moest worden.j De voor
zitter acht nieuwbouw uit den booze en merkt
op, dat, mocht de „Terschelling" niet voldoen,
tegen een ietwat hoogcr bedrag de „Neptunus
of de „Texel" in huur kan worden genomen.
Menigeen gaat met deze conclusies niet ac-
coord en wcnscht een en ander nader onder de
oogen te zien. Het voorstel- Abr. Boon het
nemen der gewichtige beslissing eenige tijd uit
te stellen wordt met 72 tegen 39stemmen ver
worpen (5 blanco) en het bestuursvoorstel, voor
loopig niet tot nieuwbouw te besluiten en een
zeewaardig schip als reserveboot tc huren, met
86 tegen 23 stemmen aanvaard (3 blanco).
Eenige maanden verstrijken en wanneer Decem
ber in het zicht komt schrijft T.E.S.O. een
buitengewone vergadering uit, waarin menig
aandeelhouder wordt verrast door de mededee-
ling, dat het bestuur thans tegenover nieuw
bouw een geheel andere houding aanneemt, ja,
zich vierkant voor de bouw van een nieuwe
boot verklaart.
Zulk een handelwijze komt velen onverklaar
baar voor. Er wordt rekenschap gevraagd, opdat
een ieder duidelijk worde, waaraan die ver
anderde zienswijze valt toe te schrijven.
(Slot volgt.)
20—27 Maart.
De Tweede Kamer met vacantie.
De Tweede Kamer ia met vacantie tot
20 April. Dj dames en hceren hebben met
eu gówtldige haast bijna het giheele be-
groo'iogswerk afgedaaD, de Middelenwet
aangenomen, tenslotte nog een „persoonlijk
feit" tusseben de heeren Duijs en Visser
zien uitvecb'en tn koDden Dondeidagoa-
cn'dd <e buis'oe gaan. Na de vier maanden
gedwongen rust zou mm de Kamer eigen
lijk de nieuwe vacantie van drie weken
kunnen ursgunnon, ware hat Diet, daf dez6
ook eenigszivs een gedwongen vacantie is.
De nieuwe mmistere mo6teö eeD paar weken
HJd hebben om zich iD bun zaktn in to
werken en bovendien, de 6 April kom'
alweer do Eerste Kamer bijeen om de be
grootingen onder handen te nemen, zoodat
jhr. de Geer en zijn ambtsgenooten in de
komende dagen wel aan wat anders te
denken hebbeD dan aaD een prettige Paasch-
vacantie.
Indlë's nieuwe onderkoning.
Onze KoloDiên, die zich volgens het
dichterlijke woord „slingeren om de
evenaar ais een gordel van smaragd", heb
ben een nieuwe onderkoning gekregen, 't
Was reeds sedert eenige t|jd bekend, dat
Mr. D. Fock voornemens was het gouver
neur-generaalschap neer te leggen.
Als z(jn opvolger is tot gouverneur-gene
raal van Ned. Iudiö benoemd Jhr. Mr de
Graefif, ODze gezant te Washington, die nu
weldra de booge waardigheid van zijn
voorganger zal overnemen. De nieuwe
gouverreur-jeneranl en Iodië zijn voor
elkaar geen onbekendeo en men mag aan
nemen dat h(j, wat de bestuursinrichting
en de toestanden in onze Oist-Iodlsche
koloniën betreft, volkomen op de hoogte is.
Na de Geneefsche conferentie.
Na de laDge debatten, zoowel in het
B'itsche Lagerhuis als in de Duitsche Rijks
dag, over de mislukking van de conferentie
van GeDève, met de aannemiDg van de
gebruikelijke motie van vertrouwen, mag
men aannemGn dat dit onderwerp voor
loopig tot het verleden behoort. Men is in
iln verschillende landen weer overgegaan
tot „de orde van den dag" en deze brengt
weer meer verscheidenheid van onderwer
pen met, zich mede.
De Fransche begrooting is niet sluitend
gemaakt kunneD worden. Ze wijst een te
kort aan van 4 373 millioen francs en dat
bedrag meet nu uit nieuwe belastingplan
een gevoDden worden. Doumer slaagde er
in voor bij aftrad bjjua 2 miljard te vinden
aan Dieuwe inkomsten, die door de Kamer
werden aanvaard en Përet zal dus du nog
minstens 2'/<j milj ird moeten zien te dekken.
Zijn voorstellen daartoe z|jn du in onder-
mek b(j de commissie uit de Kamer en
men meent te mogen aannemen, dat de
Kamer er teD slotte mee accoord zal gaan.
Oorlogsschuld. De dalende franc.
Er is echter ook nog een andere kwestie
tie weer sterk naar voren is gekomen in
de laatste dagen en dat is die vau de rege-
mg übr scouldm. Zooals men weet is
Fran kt (jk tot nog toe niet kunneu geraken
tot eea overeenkomst met Eugeland en de
Sereen. Staten over do fundecring zijner
schulden.
Het staat wel vast, dat de Biüscho re-
geering niet van inzicht veranderd is sedert
net bezoek vau Catllaux, Dat is iu de sfge-
loopen week wol in bet Lagerhuis gebleken
'oen Showden over de scbuldenrogeling
interpelleerde. Cnurcbill stelde dzarby in
net licht, dat er niet aan gedacht wordt
de vooiw iaiden ten aaozien vsd Frankrijk
■O verzachteD. Dit Palië er veel genadiger
afgekomen is dao Frankrijk komt, naar
Obtxcbil uitecnzct'e, omdat de betal ngs-
cipaciteit vaD Ital geschat werd op niet
meer dan een derde van die van Frankrijk
Ea in geen geval zal Eogeiana gevolg
geven aan de destijds door Ciiilaux ge-
selde voorwaarde, de Fransche betalingen
afhankelijk te stellen van bet volledig
binnenkomen van de Duiteche schadever
goeding.
Ta Par|js is men o"er het antwoord van
Churchill niet best te spreken en evenmin
over het bericht uit Washington, waariD
dezer dagea gemeld werd, dat van de z(jde
der Vereen. S'aten evenmin verdere con
cessies mogen worden verwacht. In de
Vereen. Staten bestaat de ingewortelde
overtuiging, dat Frankrijk wel kan betalen,
maar niet wil.
Het spreekt van zelf dat deze mededee-
lingeD in Frankrijk ergernis verw'kktnte
meer nu de f aoc in de laatste dagen weer
zeer is gedaald en er een nieuwe daling
van gevreesd wordt.
Uit Griekenland.
Er zouden gem-.kkcdyk f err paar blaadjes
vol zjjn te schrijven over bet vermakelijke
debat io de Fatscb' Kamtr over bet voor
stel van p of P cara oqj het verknopen van
fopspenen "ei bierino, met bet r'suliaat
dat voortaan in «ie F ansc.be kinderkamers
de „fopportjoo" verboden waar zullen zjjn
op gevaar af dat de nog onhygiënischer
„suikerdotjes" er weer in eere zullen wor
den hersteld. Ook over andere meer of
minder interessante aangelegenheden uit
het buitenland zou wel het een en ander
te vertellen zijn, maar we hebben belaas
geen ruimte voor fopspeeDtjss en wat dies
meer zij en kunnen ons enkel rog tot een
paar belangrijker gebeurtenissen van de
laatste dagen bepalen.
Daarvoor gaaD we wat verder van huis
en wel allereerst naar Griekenland waar
de presidentsverkiezing aan de orde is.
Zooals men weet heeft de grijze admiraal
Kondoenotis voor hot presidentschap be
dankt. Hij is reeds afgetreden en Daar bet
eiland Hydra vertrokken waar hij rust wil
nemen.
Al dadelijk werd vermoed, dat do dictator
Pangalos de president had „weggewerkt"
om zelf beslag op de presidents'/; tel te kun
nen leggeD, maar bij heeft een directe po
ging tot dit laatste toch niet durven onder
nemen.
De Chineesche warwinkel,
Nog iets verder van huis ligt China en
daaraan moeten we cok Dog even de aan
dacht wijden. Het nationale leger van
generaal Feng is bij Tientsin verslagen en
heeft zich op Peking teruggetrokken. De
stad wordtin staat van verdediging gebracht
en daar do geallieerde legers van Tjaug-
tso-linen Woe-pei-foe de opmarsch daatbeen
hebbeD aatviard. mag meD binnen enkele
dagen een beslissende slag verwachten.
Tooneelvereeniging „Texel".
Opvoering van „De Weduwe I-lansen".
Zondagavond gaf bovengenoemde, onze
jonge Burgsche dilettantentooneelvereeni-
ging voor een tamelijk wel gevulde zaal
in hotel Texel een tooneeluitvoeriug,
waarmee zij menigeen een genoeglijke
avond heeft bereid.
Wanneer te ruim acht uur de voorzitter
de aanwezigen hartelijk welkom heet, ver
nemen we tevens, dat het de verecniging
in de korte tijd van haar bestaau aan
tegenspoed niet heeft ontbroken. In weer
wil vaD dat al - het blijspel van deze
avond werd in nauwelijks twaalf dagen
tijds ingestudeerd is zij er in geslaagd
gereed te komen. Wie A zegt, moet ook
B zeggen meende ze, vandaar dat geen
mo-.iie te veel werd geacht om dit seizoen
nog eeD tweede uitvoeriDg te laten volgen.
Opgevoerd werd „De Weduwe Hansen",
een tamelijk pikant blijspelletje, van Martin
Liket, in drie bedrijven. Haastige spoed
zoo dachten we, is zelden goed. Gaarne
erkennen we, dat het vaak een heel karwei
is, een knap stuk te vinden, niette zwaar
en te spelen door zooveel personen als
waarover men te beschikken heeft. Do
tijd drong eveD wel en een ras besluit moest
volgen, wilde men voor April nog een
tooneelavond geven. In het bijzonder met
het oog op het jeugdig publiek, dat onder
de aanwezigen DOgal talrijk was, hadden
we echter gaarne een minder croquanr,
meer beschaafd stukje zien opvoeren.
Trouwens, naar het bestuur ons verzekerde,
zal in den vervolge aan de keuze grooter
zotg worden besteed. Ditmaal liet de tijd
zulks niet toe.
Over het stuk toch een enkel woord.
Guus, een kunstschilder, heeft met een
collega in Amsterdam een zolderkamertje
betrokken, waar hij zich wijdt aan de
kunst en intusschen op gevoelige wijze
een gat in pa's duiten slaat. Hjj raakt
daar verkikkert op Suzette, die hem
als model dieQt Op een Kwade da,' komt
pa, een gemoedelijk peperkoekbakkertje,
zoontje met eui bezoek v< ieeren e i<- ens
i de omgeving emsopnemen. Guu;z;tëan