Lees dit vooral
No 4022
39sle Jaargang
LsJL
Woensdag 2 Juni 1926
leslitsvrage-a.
Van week tot week
VOLLE-MELK-REEP
Beter dan Goed: DE BESTE
Texelsche Berichten
ABONNEMENTEN:
UITGAVE: N.V.v/h LANGEVELD&DE ROOIJ DEN BUP.G OP TEXEL
ADVERTENTIËN:
TELEFOON: N°.11 POSTGIRO: N°. 652 POSTBUS: N°. 11
E:>3i
Rechtskundige vragen, door een abonné
jndeiteekend en onder 't motto „Recht"
jan ons bureau (Parkstraat) ingezonden,
worden door onze rechtskundige mede
werkers kosteloos beantwoord.
Abonnees, die ons blad per post ontvan
gen en wijziging wenschen van het adres
dat thans op het krantenbandje voorkomt,
doen goed ons dat ten spoedigste te doen
weten. Zeer binnenkort moeten we weer
nieuwe adresbanden drukken. Wij vestigen
hierbij nogmaals de aandacht op de kaarten,
die aan alie postkantoren verkrijgbaar zijn,
ad twee cents per stuk en geheel voor op
gaaf van adreswijziging zijn ingericht.
Beter dan een brief of briefkaart en veel
goedkooper. De Administratie.
LSCHE COURANT
DEN BURG: 50 ct per drie Maanden.
Franco p. post door geheol Nederland 75 ct p. 3 maanden.
Losse nummers: 3 ct
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
Van 1-5 regels: 50 ct ledore regel moer: 10 ct.
Dezolfdo advertentie 4 maal geplaatst wordt 3 maal borokond.
BI] abonnement lagero rogelprljs.
ADVERTENTIËN
MOETEN DAAGS VOOR 'T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
E
22—29 Mei.
Uit ons Parlement.
De Erafe zoowel als de Tweede Kamer
hebben zich in de afgeloopen Kamerweek
bijna uitsluitend bezig gehouden met de
verschillende onderdooien der Staatsbegro
ting, Alleen behandelde de Tweede Kamer
ter afwisseling van het uitgestelde begroo-
tmgsdebat de interpellatie van Mevr. de
Vries—Bruins over het verleeoen van zekere
bevoegdheden aan tandtechnici waartegen
door de tandartsen bij de Kamer en in de
per3 nogal is geprotesteerd. Het schijnt,
dat de Minister wat al te royaal ia geweest
met het verleenen van,dez6 gunsten en ook
de Kamer sprak dat uit en vermcht de
regeerieg zich binDen de petken der wet
te houden.
Overigens geven de Kamerdebatten geen
aanleiding tot bet maken van bijzondere
opmorkitgeD.
Ietusschen is een nieuw of eigeniykeen
een oud ondeiwarp weer aan de orde ge
steld, waarover binnenkort in de Kamer
nog WjI heel wat te doen zal komeD. De
minisier van buitenlandsch9 zaken, Jhr. van
Ka n-'beek. heeft zijn memorie vud Ant
woord betreffende het wetsontwerp tot
ber ieoing van bet tractaat met België bij
de Kamer ingezonden. Het is een zeer lijvig
document, waarin de Minister de verschil
lende bepalingen nader toelicht en meteen
een aantal aangevoerde bezwareu tracht te
weerleggen. Wij kunnen over de zaak niet
ia bijzonderheden treden het onderwerp
ii daarvoor te uitvoerig en te ingewikkeld
doch verwachten dat er in de Kamer
w6l heel wat over zal worden gezegd.
Ook in de Belgische Kamer is het ontwerp
tot wijziging vaa het tractaat aanhangig
gemaakt ooor minister Vandervelde. Dat b(j
de behandeling van de kwestie aan beide
zqrfen de wensch zal voorzitten om tot een
bevredigende oplossing van de reeds zoo
langdurige NederlandschBelgisohe kwes
tie te geraken, mag wel ais vaststaande
worden aangenomen.
Van 't Marokkaansche front.
Van bet buitenlandsche gebeuren trokken
in de laatste dagen- zeker wel zeer de aan
dacht die, welke zich in Marokko afspeelden.
De capitulatie van Abd-e!-Krim, waar
over we Zaterdag 1.1. reeds scbreveo, br-
teekent het keerpunt in bet veelbewogen
leven van dezen ondank3 alles zeer merk
waardigen man Abd-el-Krim is de zoon van
een Kadi en werd geboren io het aoi p Adj r
waar bjj tot het vorige jaar zjjo hoofdkwar
tier haa. Of bij ooit 10 Europa is gewéett
staat niet absoluut vast. doch volgens som
mige berichtgevers is dat wel het geval tn
ontving hij zelfs een opleiding aan de mi
litaire academie te Madrid en bezocht bij
te Par(js en Munchen de hoogeschool. Iu
elk geval hoeft b(j op verschillend gebied
heel wat van de Europeanen geleerd en
staat hij in ontwikkeling ver boven de ge
wone Rifbewoners. Ia 1909 was bij KaM
te Metilla en tevens ledacteur van een blad
waarin h(j oppositie voerde tegen de Spaar -
scbe „overbeerschers". Tijdens den wereld
oorlog was bjj zeer Duitsch gezind. H j
hoopte op een Duitscho overwinning met
als gevolg de onafhankelijkheid van het
Rifgebied. Nadat van Fraueche zijde te
Madrid geklaagd was, dat Abd-el-Krim
beDzine smokkelde naar de Duitsche duik-
booteD, die op de Afrikaansche kust opt-
reerlen, werd b(j door de Spaanscbe auto
riteiten opgepakt en tot het einde van den
oorlog onder bewaking gesteld. Maar toen
bh daarna in Marokko was teruggekeerd,
was hot ook uit met de rust voor de Span
jaarden. In 1921 brak er de groote opstand
der Rifkabileu uit, waarin de Spar jaarden
een zware nederlaag leden. Z.i verloren
20000 man en do legeraanvoerder Siivestre
ecüoot zich voor bet hoofd Abd-sl-Krim
werd de held der Riflijnen. Hij werd tot
sultan uitgeroepen en zelfs Raissoeli moest
zich voor hem bukken.
Hij heeft de Spanjaarden zijn gevangen
houding verschrikkelijk betaald gezet, maar
beging de fout ook de Franscben tegen
zien in het harnas te jagen. Dat is hem
noodlottig geworden en thans ls h(j de ge
vangene der Franschen en beeft hU geeD
ander uitzicht meer dan „de Franscbe
„edelmoedigheid".
Van een Engelsche ruzie onder
politiek elingen.
Ia Engfeland concentreert de aandacht
zich in de laatste dagen nogal sterk op de
nieuwe ruzie, die er uitgebroken is tusschen
cie beide leiders der hboralen, Atquith en
Lloyd George. De beide staatslieden hebben
al nerhaaldelijk strijd gevoerd om de leiding
en in de laatste dagen is deze zelfs tot een
openlijk corfl.ct toegespitst. A.quith heeft
Lloyd George een kwaden brief geschreven
omdat deze in de Amerikaansche pers een
artikel publiceerde waarmee bij het lang
niet eens was. Lioy i George heeft dien brief
op felle wijze beautwuord eu het gevolg is
dat het vermoedelijk op een scheuring in de
hoerule paitij zal uitloopen. Lord Atquitb
moet voornemens zijn als leider af te treden
ea Lord Grey ais zijn opvolger aanwijzen.
Deze beeft alvast een scherpe reide tegen
hbt oD'raden van Lloyd George genouden.
De Engelsche delvers van 't Zwarte
Goud.
Ook aan de staking in de kolenmijnen
wordt in Engeland deel wat belangstelling
geschonken. De laatste dagen brachten daar
over intUBSchen heel weinig nieuws er. bet
einde van de staking is nog niet ta zien.
Wol echter het einde van de regeeriugs-
subsidie, dat met het einde van deze maand
samenvalt. En hoe bet dan zal worden als
de regetring de toezegging van subsidie
inderdaad intrekt valt nog moeilijk te
zeggen.
T. E. S. O.
De zaken staan er goed voor
Vrachttarieven met ingang van 1 Juli
a.s. met 25 pCt. verlaagd, verlaging
der personentarieven met ingang van
1 Januari a.s. in uitzicht gesteld. De
commissarissen Keesom en Zegel met
groote meerderheid herkozen De
stabiliteit van de Marsdiep Auto
vervoer.
Zaterdagavond 29 Mei 1.1. belegde het bestuur
der N.V. Texel's EigenStoombootondernerrimg
in café den Burg een aandeelhoudersvergadering
welke door plm. 50 personen werd bijgewoond.
Tegen half negen opent de heer Dr. A. Wage-
maker met een hartelijk welkom Verder
drukt hij zijn verbazing uit over de betrekkelijk
geringe opkomst. T.E.S.O. toch verkeert thans
in omstandigheden welke voor haar van bijzon
dere beteekenis zijn. Niemand immers, zoo
vervolgt spieker, zal willen ontkennen, dat de
laaiste weken voor onze maatschappij buiten
gewoon belangrijk zijn geweest. Vooral door
ons tweede stoomschip zijn we thans onafhan
kelijker dan ooit. Voortaan hebben we niets
meer te vreei'.en en kunnen we iedere concur
rentie liet hcKifd b-eden. Zoovaak we vroeger
üe Dagcraai; uit de vaart moesten nemen waren
we min of meer afhankelijk. De Terschelling
was dan onze reserveboot en heeft T.E.S.O.
zeker uitstekende diensten bewezen. We zijn
danook de fa. Dros ten zeerste dankbaar, wijl
zij steeds deze boot te onzer beschikking stelde
soms tot ongerief van haar eigen bedrijf. Wc
apprecireeren dat ten hoogste. De Terschelling
was evenwel een boot van geringe capaciteit,
niet berekend voor de eischeu, welke thans door
het goederenvervoer worden gesteld. Reikhal
zend werd danook naar „de nieuwe boot" uit
gezien. De plaatselijke pers heeft daaromtrent
reeds veel geschreven, doch het bestuur is
steeds gaarne bereid meerdere inlichtingen te
verstrekken.
Ik hoop, zoo besluit de voorzitter, dat de be
sprekingen een absoluut zakelijk karakter mogen
dragen en ieder zich dus moge onthouden van
persoonlijkheden en minder gewenschte op-of
aanmerkingen, waardoor de positie onzer maat
schappij slechts kan worden geschaad. Moge
ieder het <groote belang van T.E.S.O. steeds
voor de oogen houden.
De notulen worden daarop gelezen, onver
anderd goedgekeurd en door de heeren Wage-
maker en Boswijk onderteekend. De voorz.
merkt hierbij evenwel nog op, dat overeen
komstig de wensch der aandeelhouders, uitge
sproken in de voorgaande vergadering, een ju
ridisch onderzoek werd ingesteld naar de
afschrijvingskwestie, die destijds ter tafel kwam
(art. 20) Adviezen werden ingewonnen bij mr.
Polak en de Ned. Handelmij., een der grootste
lichamen op financieel gebied in Nederland,
met het resultaat dat het Bestuur iu het gelijk
werd gesteld. Nog brengt spreker naar voren
in de vorige vergadering te hebben verzuimd
de heer R. P. Keijser op een reuze-inconse
quentie te wijzen. Was deze aanvankelijk van
meening, dat een te gering bedrag voor af
schrijving werd bestemd, later uitte hij zijn on
tevredenheid over een te ruime afschrijving.
Jaarverslag.
Aan het jaarverslag ontleenen weDe reke
ning over 1925 sluit met een behoorlijk batig
saldo, maar of dit tariefverlaging rechtvaar
digt In ieder geval acht het bestuur de tijd
nog niet rijp voor een tariefverlaging van 10
pet. over de heele linie. Dat zou een stap in
het duister zijn. Besloten werd evenwel het
vrachttarief met ingang van 1 Juli a.s. met 25
pet. te verlagen en dus te brengen op het
niveau van vóór de oorlog. Daarmee is heel
Texel gebaat, meer dan met een verlaging van
het personentarief. Dit toch komt hoofdzake
lijk hen ten goede, die van de goedkoope dag
retours profiteeren en strekt minder Texel over
het geheel tot voordeel. Bovendien acht het be
stuur het personentarief zoo hoog niet (82000
passagiers brachten in totaal f46000 in 't laatje)
Echter wordt verlaging van het personentarief
met ingang van 1 Januari in uitzicht gesteld.
We mogen niet vergeten, dat, nu de „Mars
diep" in de vaart is gebracht, de exploitatie
kosten veel hooger zijn. Gingen aanvankelijk
stemmen op voor een nieuwe boot, nu zij in
dienst is gekomen dringt men weer op tarief
verlaging aan. Maar we kunnen een schaap
geen vijf pooten geven. Destijds zeiden de
heeren R. P. Keijser en A. Boon geen tarief
verlaging te wenschen. Eerst moest voorgoed
materiaal worden gezorgd opdat men geen con
currentie (Bosman of Esona) te duchten had.
Uitvoerig zet spr. daarop uiteen, welke motie
ven er toe hebben geleid voorloopigslechts de
vrachttarieven met 25 pCt. te verlagen.
In verband met de aanbouw eener nieuwe
boot kon in de aanvang van 1924 overtariefver-
laging niet 'worden gedacht. Thans, nu de
meerdere exploitatiekosten op f20.000 worden
begroot, valt daartoe ook slechts moeilijk te
besluiten.
Als extra uitgaven moeten dit jaar te boek
worden gesteld:
(Bouwkosten Marsdiep ruim f 120.000.) Af
schrijving 5 pCt. f 6000
5 pCt. rente over f120.000 6000
Meer assurantiepremie 1400
Meer arbeidsloon 2000
Meer onderhoudskosten 3000
Dek- en machinekamerbehoeften 1000
Onvoorziene uitgaven 1100
T 20.500
Dit bedrag kan met f6000 worden verminderd
daar geen reserveboot behoeft te worden ge
huurd. De Dageraad, die, aldus spreker, „cum
grano salis" werd bejiandeld, zal evenwel een
flinke beurt moeten hebben, waarmee een be
drag van f 2000 gemoeid zal zijn. Dan zal dus,
wanneer de ontvangsten met die over het afge-
loopen jaar niet veel verschillen, het batig
saldo, rond f 33800 komen op een bedrag van
f 17300.
Nog wordt deze winst verminderd met f6000
dividend en tantièmes, f 7700 wegens verlaging
vrachttarief, f 500 wegens gratis vervoer zieken
auto's, zoodat een batig saldo zou reslen van
f 3100.
Nu werd over de eerste vier maanden van
dit jaar-f 600 minder ontvangen dan over het
overeenkofristig tijdvak in i925, wat over het
heele jaar f 18oö minder opbrengst zou betee-
kenen. Wordt met dit bedrag het winstsaldo
nog verminderd, dan valt aan het eind van
1926 slechts een voordeclig saldo te melden
van f 1300.
De heer T. Dogger betwijfelt, of verlaging
van het vrachttarief tot geringere ontvangst zal
moeten leiden. De voorzitter acht dit evenwel
zeer waarschijnlijk. We moeten, zoo zegt hij,
een financieel krachtige maatschappij blijven
en hopen meer dan f 1300 winst te kunnen
boeken.
Pessimistisch willen we niet zijn. Thans
staat een reuze-verbouwing van de Dageraad
voor de deur, op het nut waarvan in een inge
zonden stuk in de Tcxelsehe Courant reeds
werd gewezen. Dat zal evenwel een uitgave
vragen van f 15 16000.—. De boot zal dan
beter voldoen aan de eischen, welke het ver
voer thans daaraan stelt en vooral voor auto
vervoer beter worden ingericht.
Wanneer de fa. Dros de dienst op Harlingen
mocht staken (spreker hoorde daarvan), zou hij
het bestuur in overweging willen geven met
de Dageraad die diensf tc gaan vervullen. Zij
heeft dan geschikt emplooi en men dient het
algemeen belang, ir, het bijzonder dat van
Texel, Helder cn Harlingen. In hoofdzaak zou
zij passagiers vervoeien, om de vrachtschippers
geen afbreuk te doen. Het ruim, dat op het
kleine traject Helder-Texel, geen nut heeft, zal
bij de dienst op Harlingen ais bergplaats voor
rijwielen goede diensten kunnen bewijzen.
Hierin vindt spr. aanleiding de kwestie om
bouw—Dageraad nog eens aan een degelijk
onderzoek te onderwerpen. Ook al, omdat
daaruit moeilijkheden met het classificatie
bureau Veritas zouden kunnen voortvloeien.
Aan balans-, winst- en verliesrekening over
1925 schonken we in ons blad van 19
Mei reeds voldoende aandacht. Slechts de ver
deeling van de winst kon door ons nog niet
worden gepubliceerd, waarom we die hier
thans laten volgen
Extra reserve(vernieuwingsfonds) f 27271,
6 pet. van f 76055 voor
aandeelhouders 4563,30
Tantièmes directie en personeel 2001,66
f 33835,96
Een overzicht over het vervoer in 1924 en
1925 geeft het volgende staatje
1924 1925
passagiers 73064 81731
(Aug. 11030 11818)
rijwielen 14768 15274
(Aug. 2915 3442)
auto's, e. d. —398 605
(Ziekenauto's 67 71)
De opbrengst van dit vervoer meldden we
reeds.
Balans-, Winst- en Verliesrekening worden
bij acclamatie goedgekeurd.
Verkiezing commissarissen.
De heeren Keesom en Zegel treden af vol
gens rooster, doch zijn terstond herkiesbaar.
Alvorens tot stemming wordt overgegaan
dringt de voorzitter er op aan vooral niet
lichtvaardig te werk te willen gaan. Het belang
van T.E.S.O., een belangrijke financieele in
stelling, staat hier op het spel. Bovendien
wenscht spreker op te merken, zonder daarmee
invloed op de stemming tc willen uitoefenen,
dat, om het cachet en de waardigheid van het
bestuur te bewaren, in de raad van commis
sarissen zoo weinig mogelijk mutaties moeten
voorkomen.
De heer Keesom wordt herbenoemd met 45
van de 51 stemmen, 3 worden uitgebracht op
de heer R. P. Keijser, 1 op de heer G. J. B.
Mulder, 2 blanco.
De voorzitter complimenteert de heer Keesom
met zijn herbenoeming, hetgeen zeker in het
belang van T.E.S.O. is. De heer Keesom zal
gaarne zijn functie blijven vervullen en brengt
dank aan lien, die hun stem op hem uitbrachten.
De heer Zegel wordt herbenoemd met 47
van de 51 stemmenop de heer R. P. Keijser
worden 3, op de heer D. H. Bruijn 1 stem
uitgebracht. Benoemde, aldus de voorzitter, is
een stille in den lande, die zich in de algemeene
vergadering nimmer op den voorgrond stelt,
maar zich in de commissievergaderingen en
als waarnemend directeur uitstekend weert.
U i 11 o t i n g 5 pet. obligaties.
Op verzoek belast de krasse heer G. Dros,
nestor van Teso's aandeelhouders, zich met de
uitloting.
Uitgeloot worden
2 oblig. van f 50(7 no' 26, en 39
2 f 250 no. 64 en 69
5 f 100 no. 121, 129, 141, 163
en 184.
De Marsdiep.
Op een vraag van de voorzitter, hoe over
het algemeen het oorde. :1 over de nieuwe boot
luidt, antwoordt de heer D. C. Dros niets dan
lof te hebben gehoord. Alleen zou d Mars
diep niet stabiel zijn. D e voorzitter licht hierop
toe, dat o.a. door het plaatsen van schotten
in de watertanks aan dik bezwaar tegemoet is
gekomen. Bij de Dageraad deed zicli aan
vankelijk hetzelfde euvei. voor, doch de ervaring
wijst gemakkelijk de we,g naar beter.