RWATTA!5.i
JAX4VREEP
Wonden
KloosterMsem
4044
Woensdag 18 Augustus 1926
39»t« Jaargang
Rechtsvragen.
„Brieven over Texel."
t.
Beter dan 6oed: DE BESTE
Van week tot week
Texelsche Berichten
ABONNEMENTEN:
UITGAVE;N.V.v/h LANGEVELD DE ROOIJ DEN BURG OP TEXEL
ADVERTENTIËN:
TELEFOON: N°.11 POSTGIRO: N°. 652 POSTBUS: N°. 11
Rechtskundige vragen, door een abonné
ndeiteekend en onder 't motto „Recht"
an ons bureau (Parkstraat) ingezonden,
rorden door onze rechtskundige mede
werker kosteloos beantwoord.
Burenrecht.
De art. 672 e. v. van het B.W. zijn een ware
ton van kwesties voor twistzieke buren, die
e beteekenis van het oude spreekwoord „beter
en goede buur dan een verre vriend" niet
atten.
Ook nu weer bereiken mij eenige vragen
ver alleringewikkeldste complicaties, waarop
slechts één algemeen antwoord geven kan,
1 dat het recht eischt, dat men zijn buurman
iét o n n o o d i g kwelle of last veroorzake.
In beide gevallen is daar sprake van, maar
en procedure over zulk soort zaken kan jaren
uren en kost handen gelds.
Zoo ergens, dan zou ik hier als algemeen
dvies willen geven: bezit uw ziel, zoolang
ls het kan, in lijdzaamheid; met een beetje
oede wil van uw kant zal de berg, die uw
luurman u in de weg wil zetten, al gauw een
nolshoop blijken te zijn.
door
PIETER VAN CUYCK.
(Ie vervolg)
Wat aangaat de geestelijke eigenschap
en van de Texelaar luidt het oordeel van
mze vriend van Cuyck niet in ieder opzicht
»unstig. Mogelyk heeft onze „ontdekkings
reiziger" oog en oorcn minder goed de kost
gegeven oftewel: de omstandigheden zijn
too geheel en al gewijzigd, dat de doorsnee
Texelaar van thans weinig gelijkenis meer
tertoont met het portret, door van Cuyck
n zijn „Brieven" afgemaald. Pieter's cri-
;iek is niet malsch, lezer, doch in weerwil
wan dat alles willen we ze u voortzetten.
Wellicht zult ge meewarig 't hoofd
schudden en daarop u verheugen in de
vooruitgang, die Texel's inwoneren in dezen
ïebben gemaakt. Het befaamde spreek
woord „van de schoen, die past of niet
ilijft natuurlijk van kracht. Schaden zal
iet critiekje van 1789 in geen geval, ja, wij
werwachten, dat het aanleiding zal zijn tot
nenig genoeglijk gesprek over „die goeie
luwe tijd."
Vóórop gesteld dus, dat bet werkje uit
kwam in den jare 1789, toen door een kleine
postschuit als eenig communicatiemiddel
lenmaal daags en dan nog alleen bij
_vaaibaar weder" de dienst „Nieuwediep"
- Texel werd onderhouden.
We citeeren dan weer als volgt
„Wat aangaat de geaardheid of de inborst
van de inwoners van Texel, daarop is niet
veel te roemen: ze zijn wel matig en bij
uitnemendheid zindelijk, maar tevens hoof
dig, wantrouwende, baatzuchtig en zoo lui
ils de Spanjaarden; zij hebben weinig besef
van het onderscheid der standen in de
burgerlijke maatschappijheer, vrouw
knecht," meid, ouders en kinderen zijn bi
ben allen in dezelfde rang, alleen bewijzen
zij eenige eerbied aan de ouderdom. Zoo
weinig weten zij wat eer is, dat ik een kerel
aldaar tot schoolmeester en voorzanger heb
zien aanstellen, die, wegens begane ontrouw
in een ondergeschikt ambtje aan de gemeene
middelen, gebannen was geweest; en dat
ik een geschavotteerde in eenzelfde gelag
met brave boeren heb zien drinken.
Een Texelsche boer doet niets anders,
dan zijn koeien melken, zijn hooien koren
wanneer het gemaaid is, op wagens laden
en naar huis rijden. En 's zomers zijn
schapen wasschen en scheren; hij veracht
de werkzame bovenlander, die op dit eiland
nic-t komt, voor hij zijn werk op Holland s
vasteland heeft afgedaan en die tot al hel
zware werk vaD maaien, delven, e.d. gebruikt
wordt, waarvoor hij zich zeer rijkelijk doet
betalen en dus door de gestadige beweging
zijner knokken de luie boer het gereede geld
afhaalt.
De eilanders vereeren deze werkzame
lieden met de naam poep, met welke naam
zij de vreemdelingen in het algemeen doo-
pen door dezelve een Zeeuwsche, Geldersche
of Haagsche poep te noemen.
Het dadelijke voordeel is 't eenige middel
om de Texelaars in beweging te brengen
en hun iets ten algemeenen beste te doen
ondernemen.
De vrouwen zyn even lui als haar mannen,
behalve met het huiswerk houden zy zich
bijna nergens anders mee bezig, dan met
het melken van de schapen en het maken
van kaas.
Voorheen sponnen, weefden en bleekten
zij haar eigen linnen, waartoe het vlas op
het eiland zelf gewonnen werd; oude boe
rinnen hebben my wel al klagende verhaald,
dat voorheen geen jonge dochter ten trouw
ging die geen linnen van haar eigen spinsel
in overvloed had, zoowel tot haar lijf als
tot tafel en bed.
De heele groote Weverstraat te den Burg
heeft haar naam bekomen van dat ambacht
hetwelk daar door velen [beoefend werd,
thans is er niet alleen geen weefgetouw,
maar zelfs geen spinnewiel meer op het
eiland te vinden, uitgezonderd die, welke
door een of ander oudje tot het spinnen
van zwarte wol worden gebruikt. Ik heb
dit meermalen aan meisjes, waarmoe ik
gemeenzaam geworden was, voorgehouden
Maar dan lachten zij my hartelijk uit en
het antwoord was„Ben je gek De jongens
zouden de spinnewielen aan stukken slaan
als zij b(j ons op een kriek kwamen." Nu
houden zij het spinnen voor een schande,
maar moeten ook somtijds hun huishouding
beginnen met één paar hemden en één paar
lakens, want nu moeten zij het linnen, dat
haar viermaal in het jaar van buiten wordt
toegevoerd, koopen, waarvan de som telkens
omtrent tien duizend guldens bedraagt.
Oude lieden hebben mij ook wel verhaald
dat de krieken (waarover in een volgend
nummer) gehouden werden onder muziek
van het spinnewiel, waarmee de meisjes
rondom de lamp zaten, hoedanige bijeen
komsten door de Fransche boeren in som
mige provincies mede gehouden en estami-
nées genoemd worden.
Dit verval van zeden moet, mijns bedun
kens, ten grootsten deele worden toege
schreven aan het onmatig gebruik van de
thee en vooral van de koffie, welke zij vier
maal, ja, vijfmaal daags gebruiken en waar
bij zij dan altijd met de een of andere buur
of bekende werkeloos zitten te babbelen.
Ook gebruiken zij bij de koffie een soort
van bruine gebakken suiker, gelijkende naar
kokinjes en welke zij babbelluinen noemen.
Hoe veelvuldig dat koffiedrinken geschiedt
kunt gij daaruit oordeelen, dat, ofschoon
twee babbelluinen voor een duit gekocht
worden, gelijk mij door een kaagschipper
- die een braaf en geloofbaar man was
is verzekerd, dat h(j alleen voor vierdehalf
duizend guldens van die waar jaarlijks mee
bracht. En daar zullen zekerlijk wel vijf
en twintig groote en kleine vrachtschepen
van Amsterdam op Texel varen."
7—14 Aug.
Van een wankel Kabinet
Een medewerker van „De Tjjd" heeft
dezer dagen een met de Regeering bevriend
Kamerlid gesproken over de positie van het
Kabinet-de Geer en moet wel 6on vr(j
somber beeld daarvan hebben gekregen.
Volgens dat Kamerlid zou die positie der
regeering al heel wankel zijn, omdat ze
volstrekt geen staat zal kunneo maken op
de hulp van de partijen, waaruit het mee-
rendeel der ministers is voortgekomen. De
ministers, die hadden gehoopt, een beetje
te kunnen rekenen op de partijen, waartoe
zy zelve geacht worden te behocreu, zien
thans wel in, „dat geen 6nkele der partijen
iets maalt om haar eigen mannenja, dat
de verschillende ministers meer kans beb-
b3n ontzien te worden door bun tegen
partner, dan door de eigen menschen.
Blijkens hetgeen hij nog m»er verteld»,
zullen de belastingoatwerpcn vooral voor
het "Kabinet-do Gb6r veel moeilijkheden
brengen. Hij was van meening, dat de beer
De Geer de oritiek op de ontwerpen van
Colljn heeft trachten te ondervangen, door
hier en daar iets anders or voor in de plaats
te stellen, maar hij achtto de fouten nog
veel ernstiger en beweerde, dat deze ge
tuigenis afleggen van een zeer oppervlak
kige voorbereiding.
Men moet nu verder maar afwachten,
wat er in de praktijk met deze vr(j sombere
„onthullingen* van het niet genoemde
Kamerlid zal geschieden. Dat er ter rech
terzijde de weusch bestaat, om tot hert til
der oude coalitie te komen, i3 begrijpelijk,
maar boe die wensch vervuld zal kunnen
worden, lijkt ons, na alles wat er in dit
opzicht gebeurd is, op z(jn minst een
raadsel. Dat onder deze omstandigheden
de begeerte om het Kabinet, dat meeren-
deels dan toch uit bevriende mannen be
staat, ten val te brengen, of daaraan mee
te helpen, niet gróót kan zijn, ligt voor de
hand. Zoodat men de „onthullingen" van
het niet genoemde Kamerlid, naar onze
bescheiden meening, niet al te ernstig moet
nemen.
Frankrijk: Clemenceau en zijn Brief.
Nu de Nationale Vergadering te Versail
les bijeen is geweest, om het regeerings-
ontwerp tot amortisatie der Fransche schul
den grondwettelijke kracht te geven, kan
het Fransche parlement eerst een tijdje'op
zijn lauweren gaan rusten. Intusschen ban
Poincaré zich bezighouden met de kwestie
der buitenlandsche schulden en de met
Engeland en Amerika te treffen regelingen
Er schijnt nog even sprake van geweest te
z(jn om de voorloopige overeenkomsten ter
ratificatie aaD de Kamers voor te leggen,
doch daartegon kwam uit de parlementaire
kringen een al te sterk verzet. Dat boven
dien nog versterkt wordt door de gerucht
makende Open Brief, welke Clemenceau aan
president Coolidge meende te moeten rioh-
ten. Eon Open Brief, waarin al de wrevel,
die er onder het Fransche volk leeft over
de boudiDg van Amerika inzake descbul-
denkwestie, tot uiting werd gebracht. En
niet op een malscbe manier ook.
Er is in de Fransche pers nogal wat ge
schreven over Clemenceau's brief, waarbij
tal van bladen bun warme instemmicg met
„het kloeke woord" van de oud-president
der Republiek betuigden.
In Amerika echter heeft de brief van
Clemencau al een heel slechte pers gehad
en ook op de regeering beeft hij daar een
slechte indruk gemaakt. President Coolidge
verklaarde uit de hoogte, dat de Amerikaan
sche regeering over de schulden alleen praat
met de officieele vertegenwoordigers der
regeering en Senator Borah, die de brief
van Clemenceau meer uitvoerig beant
woordde, zei het nog een beetje scherper.
Hg Doemde het feit, dat een ambteloos bur
ger, hoe gro;t z(jn gezag ook geweest mag
z(jn, zich een dergeiyke briet veroorloofde
aanmatigend, zoo niet schaamteloos. Verder
achtte Borah het noodig de beschuldigingen
van Clemenceau te weerleggen. Als Amerika
al het geleende geld terugvorderde, zou er
geen betalen aan vijo, maar zelfeoverhe
huidige bedrag zou nog te praten z()i', al
de Europeesche naties tenminste uit de
oorlog geleerd hadden eu bun verdere mi
litaire toerustingen, hun intriges en intrige
politiek wilden luteu varen.
Borah hoeft nog meer harde waarheden
gezegd. Zoo i>v. antwoordde hij op Clcmen-
crau's verwijt, dat Amerika een afzonder
lijke vrede slootdat „geen rechtvaardige,
vrijheidslievende natie" party kon worden
bjj't Verdrag van Versailles, dat door z|jn
wraakzuchtige, vernietigende voorwaarden
de ontwikkeling van Europa vijftig jaar
heeft vertraagd en dat nog steeds aan Europa
onmogelijke voorwaarden oplegt, waardoor
de geheele wereld offers heeft te brengen
en ljjden moet
Borah sprak wel heel duidelijke taai
Daar was geen woord Fransch bij.
Engeland: De bestaansstrijd.
Over de staking in Engeland valt dezt
keer weinig mede te deeleD Het belang
rijkste feit der laatste dagen was wel de
verwerping van het voorstel der geesteiy
ken door de mycwerkers. Die uitslag bad
men niet verwacht en de metrdeihesd 's
dan ook niet zoo uesi gioA gewetst. E
veroorzaakt door branden, snijden of stoo-
teri,'tnoeten dadelijk met Akker'» Kloostef-
balsem behandeld worden. Deze voortreffen
bjkc balsem Is niet alleen bloedstelpend
en pijnstillend, maar zijr\ 'zuiverende en
Antiseptische werking voorkomt zweren»
terwijl zijn geneeskracht verrassend Is. Zorg
steeds JAkkcr's Kloostcrbalscm .in huis*tc
hebben, h<?t kan U dagelijks tc pas komen.
stemden 333.036 mijnwerkers voor en
367 650 tegen. Niemand schijnt tbaDS te
weten, wat er nu verder moet gebeuren.
Alleen zijn er aanwUzingen, dat de regeering
in de komende week nog eens de partijen
in de gelegenheid zal stellen om de onder
handelingen te heropenen.
Duitschland In de Volkenbond.
Zijn bezette gebieden.
De leden van het Duitscbe Rijkskabinet
z(jn tbaDs van hun vaoantie teruggekeerd
en Donderdag is weer de eerste vergade
ring van de Ministerraad gehouden.
Daarin heeft Stresemann een expotó gegeven
van de buitenlandsche toestand, zooder dat
bij eigenlijk nu veel nieuws te vertelleD bad.
Voornamelijk sprak bjj over twee urgente
onderwerpen, n. 1. Duitschlanda toetreding
tot de Volkenbond en de vermindering van
de militaire bezetting in de bezette gebie
den. Over de Volkenbond vertelde Stresc-
mano niets van belang, maar uit zijn mede-
deelingen omtrênt de bezettingstroepen
bleek, dat de geruchten van de laatste tyd
over nieuwe onderhandelingen dienaan
gaande, juist zijn geweest. Stresemann
deelde mede, dat er du nog ODgeveer 70000
man vreemde militairen in de Duitscbe ge
bieden zyn en dat dit aantal binnenkort
verminderd zal worden. Er is, zooals men
weet, aan Duitscbland te Locarno do toe
zegging daartoe gedaan en te Beriyn biyft
men hopen, dat do sterkte van de bezet
tingstroepen zal wordeD teruggebrecht tot
de sterkte van de Duitscbe garnizoenen
voor da oorlog in de bezette streken.
Te Parijs en Londen zijn dienaangaande
de onderhandeld gen blijkbaar nog niet ten
einde gebracht.
In Duitschland werd in de laatste dagen
de aandacht zeer in beslag genomen door
een moordzaak te Maagdenburg. Daar werd
de groot industrieel Haas gevangen gezet
ODder beschuldiging, dat by zyn boekhouder
zou hebben laten vermoorden, omdat hy
vreesde, dat deze de door hem bedreven
belastingontduiking aan het licht zou
brengeD. Spoedig bleek, da» de man on
schuldig was in alle opzicbteD. De moor
der aar word gevonden en legde eeD beken
tenis af. Toch weigerde de justitie de fabri
kant los tu laten, totdat ten slotte de bladen
zooveel gewag van de zaak maakten, dat
zij haar rol niet kon volhouden. Haas werd
in vrybeid gesteld, na eenige weken on
schuldig opgesloten te zijn geweest. Aan
genomen wordt, dat de veraDtwoordeljjk9
justitioDeele personen zich door antisemi
tisme hebben laten leiden. De peis tooDt
zich over 't geval zeer verontwaardigd.
OUDESCHILD
Texel—Térschelling v. v.
Zondag maakte het s. s. de Dageraad van
T E SO met plm. 200 passagiers een plezier
tochtje van Heider via Texel naar Ter
schelling Hoewel de weersomstandigheden
in aanmerking genomen het zomer
seizoen, dat we officieel heeteD te beleven I
niet bijster gunstig mochten zyn, bieef de
reisgenooten slecht weer gespaard, zoodat
over het geheel het tochtje een goede in
druk naliet.
TEXELSCHE COURANT
DEN BURG: 50 ct. per drie Maanden.
Franco p. post door geheel Nederland 75 ct. p. 3 maanden.
Losse nummers: 3 ct
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
Van 1-5 regels: 50 ct. Iedere rogol moor: 10 ct.
Dozolfde advertentie 4 maal geplaatst wordt 3 moal borekond.
BI] abonnoment lagere regelprl|s.
ADVERTENTIËN
MOETEN DAAGS VOOR 'T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN