I
No 4046
Woensdag 25 Augustus 1926
398te Jaargang
Rechtsvragen.
Van week tot week
VOLLE-.MELK-REEP
Gemeenteraad
van Texel
ABONNEMENTEN:
ADVERT EN TIÉN:
Beter dan Goed: DE BESTE
CHECOURANT
DEN BURG: 50 ct per drie Maanden.
Franco p. post door geheel Nederland 75 ct p. 3 maanden.
Losse nummers: 3 ct
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
UITGAVE:N.V.v/h LANGEVELD DE ROOIJ S DEN BURG OP TEXEL
Van 1-5 regels: 50 ct. lodoro regol meor: 10 ct.
Dezelfde advertontle 4 maal geplaatst wordt 3 qiaal berokond.
BIJ abonnoment lagoro regelprljs.
ADVERTENTIÊN
MOETEN DAAGS VOOR 'T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
TELEFOON: N°.11 POSTGIRO: N°.652 POSTBUS: N°. 11
Rechtskundige vragen, door een abonné
onderteekend en onder 't motto „Recht"
aan ons bureau (Parkstraat) ingezonden,
worden door onze rechtskundige mede
werker kosteloos beantwoord.
14—21 Aug.
Wat er in het laadje vloeide...
Het is ongetwijfeld een prettig gevoel als
men zijn kae opmaakt, wanneer blijkt,dat
de dag g09d is geweest en er een mooie
winst in bet laadje is gevloeid. En dat geldt
zeer zeker ook voor de minister van finan
ciën, als bij op het eind der maand con-
state9ren mag, dat de Rijksmiddelen ruimer
hebben gevloeid, dan hjj verwacht en in
zijn raming uitgedrukt had Maar niet alleen
de minister, ongetwijfeld ook de belas
tingbetaler zal het genoegen doen, te mogen
constateeren, dat de Rijksmiddelen zich in
stijgende l(jn bewegen en blijven bewegen.
Zoodat we de veronderstelling dnrven op
peren, dat ook nu weer menigeen „met
een dankbaar hart, kennis zal hebben ge
nomen van de dezer dagen gepubliceerde
maandstaat over Juli j. 1. betreffende de
opbrengst der Rijksmiddelen. Er is in deze
maand 1 miljoen 2 ton meer ontvangen
dan waarop volgens de raming van de
minister gerekend was. Ook was de op
brengst bijna 2 miljoen hooger dan die in
de maand Juli van het vorige jaar.
De afgeloopen Julimaand heeft het dus
wel goed gemaakt en heeft voor baar voor
gangsters niet willen onderdoen. Men mag
het resultaat van de achterliggende zeven
maanden van 1926 zeer bemoedigend noe
men, want er is ruim 2l3/4 miljoen meer
ontvangen dan in de eerste zeven maanden
van 1925 en 193/4 miljoen meer dan door
de minister blijkens zjjn ramiDg verwacht
was.
Wanneer men daarbij nagaat, welke
middelen boven verwachting hebben ge
vloeid, dan blijkt dat dit voornamelijk die
zijn welke ten nauwste samenhangen met
ons bedrijfsleven. Verschillende accijnzen,
de dividend-en tantièmebelasting, dezegel-
rechten b. v. wijzen beteekenende stijgingen
aan en vooral ook is dat het geval met
de invoerrechten en de loodsgelden. Alleen
aan invoerrechten werd in het achter
liggende tijdperk van 1926 bijna 1 miljoen
meor ontvangen, terwijl de loodsgelden
ook f140000 meer in het laadje brachten
dan in de eerste zeven maanden van het
vorige jaar.
Blijft het zoo doorgaan in de stijgende
l|jn met de Rijksmiddelen dan zal er aan
het einde van het jaar ongetwijfeld m er
dan 30 miljoen meer zijn ontvangen dan
waarop gerekend was. Deze gunstige gang
van zaken wettigt de verwachting, dat de
nog veel te zwaar aangedraaide belasting-
schroef, eerlang een slagje losser kan
worden gedraaid. Vooral ook als Minister
de Geer blijft voortgaan, door een verstan
dige versobering der Staatsuitgaven, de
verlichting van de belastingdruk na te
streven.
MijnwerkersstakingTot het bittere
einde
„Het Volk" bevat een opwekking tot
steun aan de Engelscbe mijnwerkers. De
georganiseerde Nederlandsche arbeiders
worden opgeroepen de strijd der mijnwer
kers te beschouwen als hun eigen strijd
en wekelijks het hoogste bedrag, dat hun
mogelijk is, te teekenen op de steunlijsten
van het N.V.V.
En niet alleen het N.V.V. ook het Int.
Vakverbond (het I.V.V.) heeft zich achter
de Britsche mijnwerkers gesteld en zal nu
ia alle landen waar het vertegenwoordigd
is, geregeld gelden inzamelen om de Brit
sche mijnwerkers in hun strjjd tegen de
mijneigenaren en de regeering te steunen.
Dit alles wijst er op, dat de strijd in bet
Britsche mijnbedrijf nog zoo dadelijk niet
tot het verleden zal behooren en dat hij
zal worden uitgevochten tot het bittere
einde.
Het is in de afgeloopen week trouwens
ook gebleken, dat b6t kolenconflic'- door
Meer voedingswaarde dan 2 EILRLN
onderhandelingen niet meer tot oplossiDg
is te brengen.
Niet zonder moeite hadden Herbert Smith
en Cook, de leiders der mijnwerkers, van
de vergadering der gedelegeerden gedaan
gekregen om bij de mijneigenaren op her
nieuwing der onderhandelingen aan te
dringen. Die onderhandelingen zjjn eohter
nadat ze slechts een paar uren geduurd
hadden, volkomen mislukt. Het bleek dat
de mijneigenaren tot geen enkele concessie
meer bereid waren.
De Britsche mijnwerkers hebben nu een
beroep gedaan op de finanoieele steun van
het buitenland. Daarmee is de beslissende
phase van de groote strijd, die nu al vier
maanden gevoerd wordt, ingetreden.
Intusscben is het voor de stakers een
bedenkelijk feit, dat in verschillende distric
ten gaandeweg door meer arbeiders het
werk wordt hervat.
Kolenconflict in het Roergebied.
Ook in het Roergebied schjjnt een kolen-
coiflict voor de deur te steun. De Rijks
arbiter voor het mijnwezen zal een poging
ondernemen om de partijen tot elkander
te brengen. In de komende week zullen
dienaangaande besprekingen worden ge
voerd.
Spanje als groote mogendheid?
Op het gebied der internationale politiek
zit men weer midden in de moeilijke pro
blemen. September nadert met rassche
schreden on daarmee ook de zevende
assemblée van de Volkenbond, maar er zal
cog voor die tijd buitengewoon staats-
manswerk moeten geschieden, zal men te
Genève straks niet met de handen in het
baar zitten.
Het is thans beslist dat de commissie,
belast met de bestudeering van de kwestie
der samenstelling van de Volkenbondsraad,
de 30e dezer zal bijeenkomen. Zulks op
aandrang van Spanje, dat een beslissing
werscht omtrent de kwestie der vaste
zetels.
Spanje is nu in de laatste dagen met
een nieuwe taktiek begonnen, wat uit
twee belangrijke feiten blijkt. In de eerste
plaats heeft het een garantie verdrag ge
sloten met Italië en in de tweede plaats
heeft het de Tangerkwesti6 op het tapijt
gebracht, Tanger is zooals men weet, de
geïnternationaliseerde haven van Marokko.
SpaDje wil nu de haven met de omgeving
eenvoudig toevoegen aan zjjo g6bied in
Marokko. Een eisch, waarover men zich
te Londen en Parijs nog sleohts heel voor
zichtig heeft uitgelaten, maar waartegen
men zich stellig krachtig zal verzetten als
het er op aankomt.
Te Londen en Parijs heeft dit optreden
van Spanje een onbehaaglijke stemming
veroorzaakt. Men meent daar ook, dat Italië
bezig is met Spanje onder één hoedje te
spelen, teneinde zekere aspiraties inzake
Midlellandsche Zee-vraagstukken bevredi
gend te kr(jgen.
Wel is er te Rome een officieuze ver
klaring gepubliceerd, dat de ItaÜaansche
regeering aan Spanje inzake de Volkenbond
of de Tangerkwestie geen enkele toezeg
ging is gedaan, maar onverdeeld vertrou
wen wordt er te Londen en Parijs aan die
verklaring toch niet geschonken.
Hoe het zij, Spanje tracht een ro! te
spelen in de internationale politiek, mogelijk
wel om te doen blijken, dat het best een
plaats onder de z. g. eerste raogs mogend
heden kan innemen en du3 recht heeftop
een permanente zetel in de Volkenbonds
raad. Die zetels zijn immers uitsluitend ge
reserveerd voor grrrroote mogendheden
Zit+.Ki van Zaterdag 21 Augustus, aanvan
ger 3 uur namiddags.
Voorzitterde heer W. B. Oort, burgemeester
Secretaris de heer C. Jonker.
Afwezigde heer D. C. Dros.
Op de publieke tribune meer dan gewone
belangstelling.
We hebben een groote agenda en zullen dus
spoedig van wal steken. Ik verzoek de secre
taris de notulen voor te lezen. Met deze
woorden opent dc voorzitter de vergadering.
Na lezing worden de notulen onveranderd
gearresteerd.
1. Ingekomen stukken.
a. Schrijven van de Texelsche Onderwijzers-
vereeniging, waarin zij als haar oordeel uit
spreekt, dat op Texel meer gelegenheid moet
bestaan om deel te nemen aan een cursus voor
kinderen, die de L.S. hebben verlaten. Om deze
reden verzoekt zij als minimaal aantal leerlin
gen voor zoo'n cursus het getal 6 te willen
vaststellen voor plaatsen met 2-mansscholcn
en het getal 9 voor plaatsen met 3-mansscholen.
Dit schrijven, vergezeld van een uitvoerige
memorie van toelichting waarop we nader
terugkomen - wordt in handen gesteld van B en
W om prae-advies.
b. Schrijven van de heer P. O. Spigt, houdende
betuiging van oprechte dank aan B en W, en
raad wegens hun besluit tot het verleenen van
huishuurvergoeding.
c. Proces-verbaal van opneming van kas en
boeken van de ontvanger der gemeente Texel
waaruit blijkt, dat de 17e Juni 1926 in kas aan-,
wezig moest zijn en was een bedrag van
f3783,38.
d. Beslissingen van de voorzitter van het
centraal stembureau, waarbij deze in de vacature
D. C. Dros trachtte te voorzien. Geen der
thans benoemden heeft in de Raad zitting willen
nemen. Achtereenvolgens waren het de heeren
J. C. Visser, P. Lieuwen (den Burg), J. Koning Sz.
(O'end), G. Kuijper Cz. (O.Schild), K. Duinker
Pz. (O.Schild), J. Beumkes (den H.) en Jb. Brans
(den H.) Nu ook de heer Jb. Brans heeft be
dankt, zal de heer Jn. Buijs (de C) in aanmer
king komen.
2. Aanbieding gemeenterekening ouer 1925
Ter onderzoek wordt een commissie benoemd,
waarin zitting hebben de heeren de Graaf,
A. Boon en Epe. In de volgende raadsverga
dering over plm. 3 weken moet deze zaak
worden afgedaan, daar de rekening in Septem
ber aan Ged. Staten moet worden voorgelegd.
3. Aanbieding rekening Algemeen
Armbestuur ouer 1925.
In de comm. van onderzoek worden benoemd
de heeren Keesom, Roeper en Vonk.
4. Aanbieding rekening Algemeen
Weeshuis ouer 1925.
Tot commissieleden, met onderzoek belast,
worden aangewezen de heeren Stoepker, Pisart
en S. Keijzer.
Het ligt in.de bedoeling punt 3 en 4 in dc
volgende vergadering af te doen.
5. Voorloopige uaststelling rekening G.E.B
ouer 1925.
De commissie, bestaande uit de heeren Pisart
S. Keijzer en Jac. Boon, die met het onderzoek
waren belast deelt in haar rapport mee, dat de
rekening tot op- of aanmerkingen geen aanlei
ding gaf en adviseert haar goed te keuren zooals
ze is aangeboden, sluitende met een winst van
f 792,69'/-.
6. Ontslag-aanurage Miu. C. 3- Langeueld-
Flierman als gemeente-uroedurouiu
Wordt verleend onder dankbetuiging met
1 Sept. 1926.
Een openlijk woord van dank wil de voor
zitter hieraan nog toevoegen. Hij rekent het
zich tot een voorrecht dank te betuigen aan
Mw. Langeveld, die van 15 Aug. 1897—30 April
1898 en van 1 April 1903 tot heden zich heeft
doen kennen als iemand, die zich ijverig, vol
ernst en toewijding gaf aan de taak, die haar
lief was. En dat, terwijl zij gedurende bet
grootste deel van die tijd gehuwd was en een
eigen huishouding te bestieren had. Namens
de Raad en namens de moeders, wie zij tot
hulp en steun was, brengt spreker openlijk
dank. Noode zien we haar vertrekken, besluit
de voorzitter, onze beste wenschen voor haar
verder leven, dat zij elders gaat doorbrengen,
vergezellen haar.
De heer A. Boon vraagt, wat B. en W. voor
nemens zijn te doen, als Mw, Langeveld ver
trokken is. Het aantal geboorten te Oudeschild,
aldus spreker, wettigt de aanstelling eener
vroedvrouw aldaar niet. Doch wat wordt er
nu gedaan, waar de benoeming van een dokter
als verloskundige minder zal worden geappre
cieerd
De voorzitter zegt deze kwestie onder het
oog te hebben gezien en acht zoowel te den
Burg, waar drie dokters gevestigd zijn, als te
Oudeschild het aanstellen eener vroedvrouw
niet gewenscht. Mw. Langeveld genoot een sober
salarisje en bij nieuwe aanstelling eener vroed
vrouw zou het budget der gemeente aanzienlijk
stijgen. Spreker stelt dus voor dit punt aan
te houden.
De beste standplaats, aldus de heer de Graaf,
zou het Koogerveld zijn, maar practisch gaat
dat niet op. Spreker wil een of meer doktoren
overplaatsen, b.v. naar Oostcrend, dat daarop
reeds aandrong.
De voorzitter merkt evenwel op, dat dit
denkbeeld niet nieuw is. Overplaatsing van
doktoren is echter onmogelijk, daar het geen
gemeente-ambtenaren zijn. Hierop licht de
heer de Graaf toe, dat hij de doktoren tot
gemeente-ambtenaar wilde benoemen, opdat
men er vrij over zou kunnen beschikken.
7. Opmaking uoordracht uoor benoeming
2 leden uan het college uan zetters
Voor dc vacature D. Pz. Bakker wordt dc
aandacht gevestigd op dc heeren D. Pz. Bakker
en Jn. S. Geusjbz. Voor de vacature T. de Wijn
op dc heeren T. de Wijn en A. Blom Jz. Na
gehouden stemming wordt voordracht I opge
maakt aldus 1 D. Pz. Bakker, 2. Jn. Geus Jbz,
voordracht II aldus1. T. de Wijn, 2. A. Blom Jz.
8. Benoeming tijdelijk leeraar in Engel-
sche taal aan de Zeeuaartschool.
Op voordracht van B en W wordt dc heer
A. C. Thiirkow, hoofd der school te de Koog.
opnieuw tijdelijk benoemd, thans tot 1 Sept. '27
9. Wijziging reglement zeeuaartschool.
In het nieuwe programma voor de eindexa
mens aan door het rijk gesubsideerde Zeevaart
scholen is de eisch opgenomen, dat de candi-
daten tot draadloos seinen en opnemen in staat
moeten zijn, een en ander nader omschreven.
Hierdoor moet de school in de behoefte aan dit
onderwijs voorzien.
Opmerking verdient, dat het hoogst moeilijk
is zonder diploma als radio-telegrafist bij cenige
groote stoomvaartmij. te worden geplaatst. Voor
dit diploma leidt volgens 't reglement de school
niet op, om welke reden de directeur verzoekt
in dit reglement eenige wijziging te willen aan
brengen. De Inspecteur van het N.O. heeft in
dezen zijn medewerking toegezegd, terwijl dc
C. v. Toezicht op het N.O. deze uitbreiding van
het onderwijs toejuicht.
B en W meenen op advies van de Inspecteur
het schoolgeld voor deze cursus op f 12,— per
maand te moeten stellen, alhoewel de Commissie
van oordeel is, dat zoo'n bedrag te hoog moet
worden genoemd. Minvermogenden betalen dc
helft, onvermogenden volgen de cursus kosteloos
Bovendien duurt de cursus slechts enkele maan
den, zoodat B en W het verkrijgen der ministe-
rieele goedkeuring niet in gevaar willen stellen.
De uitgaven worden begroot op f 525, zoodat
waar de directeur verwacht, dat gemiddeld
4 leerlingen de cursus zullen volgen aange
nomen mag worden, dat de kosten door het
schoolgeld zullen kunnen worden bestreden.
De Comm. v. Toezicht, om advies gevraagd,
raadt sollicitanten op te roepen opdat bevoegde
leerkrachten met het onderwijs in de radio
telefonie kunnen worden belast.
De directeur stelt voor tot leeraren aan te
stellen de heer Jb. van Heerwaarden voor onder
richt in seinen, opnemen, reglementen en voor
schriften, en de heer D. Ruijterman voor onder
wijs in electro- en radiotechniek. Het ligt
verder in zijn bedoeling in te richten a. een
dagcursus van 6 uur per week voor volledige
opleiding tot radio-telefonist 2e klas, waaraan
kunnen deelnemen leerlingen der Z.V.S, welke
het einddiploma behaalden, le, 2e en 3e stuur
lieden en eventueel particulieren, b. een dag-
cursus van 2 uur per week voor onbevarenen
van de twee cursusklassen.
Ook op het volgend punt wordt wijziging
voorgesteld Thans kunnen tot de stuurlieden-
afdeeling alleen jongelui worden toegelaten, die
met voldoende uitslag de 2- of 3-jarige cursus
eener zeevaartschool doorliepen. De Inspecteur
van het N.O. geeft naar aanleiding van het
verzoek van een West-Indiër, die toelating
wcnscht in overweging ook jongelui tot die
afdeeling toe te laten, die na minstens 2 jaar
vaartijd voldoend toelatingsexamen afleggen.
De heer de Graaf vraagt of het niet beter is
bevoegde leeraren aan te stellen voorde cursus
in radio-telefonie en krijgt van de voorzitter
ten antwoord, dat er in dit vak nog geen
bevoegde leerkrachten bestaan. Vervolgens
wordt de reglementswijziging, bovenbedoeld
artikelsgewijs behandeld en mctalgemcenestem-
men goedgekeurd.
10. Vaststelling uerordeningen op de heffing
en de invordering uan schoolgelden
uoor het zeeuaartkundig onderwijs.
Het schoolgeld voor de op te richten cursus
in radio-telegrafist bedraagt f 12,per leerling
per maand. De jaarwedde van de leeraar zal
bedragen, aangezien 6 u per week onderwijs zal
worden gegeven, zesmaal f 110 8 pet. stand
plaatsaftrek, dus f 607,20. Dit bedrag wordt
nog wegens onbevoegdheid met 15 pet. ver
minderd en komt dus op f516.12. Bij een raming
van 4 leerlingen gedurende de cursus van 10
maanden zal de opbrengst f 410,—zijn, of min
der, naar gelang de leerlingen min- of*onver-
mogend zijn.
Daar de 3-j. cursus ten 2-'arige g<.w arden
en de opleiding tot lc en 2e stuurman verval.