o 4048
Woensdag 1 September 1926
398te Jaargang
Rechtsvragen.
Brieven over Texel.'
Hygiëne en Veiligheid
Van week tot week
VOLLE MELK-REEP
3eterdan6oed: DE BESTE
Texelsche Berichten
ABONNEMENTEN:
ADVERTENTIËN:
echtskundige vragen, door een abonné
erteekend en onder 't motto „Recht"
ons bureau (Parkstraat) ingezonden,
[den door onze rechtskundige mede-
Iker kosteloos beantwoord.
TEXELSCHE COURANT
DEN BURG: 50 ct per drie Maanden.
Franco p. post door geheel Nederland 75 ct p. 3 maanden.
Losse nummers: 3 ct
DETEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
UITGAVE:N.V.v/h LANGEVELD&DE R001J DEN BURG OP TEXEL
Van 1-5 regels: 50 ct. Iedere rogel moor: 10 ct.
Dezelfde advertentie 4 maal geplaatst wordt 3 maal borokond.
Bij abonnement lagere regelprlls.
ADVERTENTIÉN
MOETEN DAAGS VOOR 'T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
TELEFOON: N°.11 POSTGIRO: N°. 652 POSTBUS: N°. 11
door
PIETER VAN CUYCK.
III
uis houding en Gewoonten,
n n o 1 7 8 9. Omtrent de w|jze van
shouding der Texelaars zal ik zeer kort
men zijn.
lun huizen zijn toppig van dak en dienen
ook tot berging van hooi en stroo. De
is terzijde van het huis. 's Zomers
ren zij nooit in een kamer, maar niette-
staande er'nkeur (d i. 'n plaatselijke ver
ening) tegen is, in 'n hoekje van de stal,
■aar een klein schoorsteentje is geplaatst,
ben in meer dan een woning geweest,
ar op de steenen vuur gemaakt werd
t plaggen, de rook de deur uit vloog en
vuur geen acht voet verwijderd was
het hooi, hetwelk van onderen met
kleine houten schutting was afgezet,
wanneer ik hun het gevaar van die
idelwijze voorstelde, antwoordden zij
ivoudi'glijk „Daar komt nooit brand van"
daarmee was het gesprek dan uit.
lij de dorpelingen is de keuken ook het
inste vertrek van het huis. Ze staat
ïeel achter, waardoor het overige van
huis, zonder dat er veel werk toe be-
oft gedaan te worden, netjes kan worden
ïouden, zooals de huizen danook gemeen-
van een kloosterachtige zindelijkheid
i.
lenige bijzondere gewoonten hebben ook
hen plaats
Wanneer zij trouwen, rijden zy, van hun
jelgenooten vergezeld, 't eiland met wa
rs rond en pleisteren dan op de dorpen,
lij sterfgeval komen er zooveel buren en
kenden aan het sterfhuis, als maar eenigs-
rs mogelijk is, vooral b(j de plechtigheid
n het kisten. Hoe ver dat misbruik van
ds gegaan is, kunt ge oordeelen uit een
uv van Keizer Karei de Vijfde, waarbij
zware boete verboden weid verder dan
vijfde buur ter weder- en aan de overzij
noodigen. Is een vrijster overleden, dan
men er vrijsters bij en was de doode
jongemaD, dan komen er jongens.
Het lijk wordt bezien en er wordt nage-
an, of er iets aan de doodwaai hapert
waai wordt geplooid en gestrikt en ieder
jt zijn gevoelen onder het lepelen van
andewijn met suiker en rozijnen.
Hoe zindelijk en zuinig de Texelaars ook
mogen, zij hebben nochtans een ge-
iuik, hetwelk daar geenszins mee strookt
waarvan ik de reden niet heb kunnen
rnemenWanneer zij een varken slach-
hangen zij de voordeur van het huis
t en hakken het varken daarop af. Deze
eemde gewoonte is tot nogtoe een raadsel
>or mij geweest, mogelijk was zulks in
ide tijden e6n blijk van hoogmoed omdat
imelijk de teekens van het hakken, die
de voordeur bleven staan, aan de voor-
jgangers konden doen zien, dat de be-
oners van dat huis zoo rijk waren dat
j een varken hadden kunnen bekostigen.
De jongens hebben de gewoonte, om in
zomer het jonge riet uit te plukkenen
pet het onderste van het riet een bolletje/
'aarop die plant zit, te schillen, met welke
rlletjes zij dan langs de straat te koop
•open, roepende „Haneknollen en riet-
pieren." In die bolletjes zit een suikerachtig
ap, hetwelk er wordt uitgekauwd.
De-gewone maaltijden dezer eilanders zijn
ansch niet overdadig. In de winter wordt
i Zondags de pot gekookt voorde heele week
let kooksel bestaat dan in een stuk spek,
rwten, booDen, gort en meel/ alles afzon-
lerlijk in zakjes gedaan.
's Zomers eet de landman ienminste drie
aaal per week koeken, die alleen met meel
d water beslagen en met olie in de pan
'ebakken worden.
Een halve eeuw geleden (le helft 18e
euw) hadden de Texelaars nog geen kennig
aan versche groenten, maar de loodsen, die
op Amsterdam varen en dikwijls ter ver
richting van hun zaken aldaar blijven moe
ten, hebben hun mede inwoners nu ook met
de groenten bekend gemaakt, welke zij
thans gaarne lusten.
21-28 Aug.
Lintjesregen.
Weer nadert met rassche schreden de
groote dag voor een aantal onzer nobele
en voortreffelijke landgenooten de dag
van de lintjesregen. Er zullen er z(jn
wien bet hart klopt vol verwachting als
dat van onze joDgens en meisjes aan de
vooravond van de komst van de goede
Sint. En met een zekere voldaanheid zal
menigeen de fiere borst vooruitsteken om
een dropje op te vangen van het milde
Augustuebuitje, dat de KoniDginne-verjaar-
dag pleegt te brengen. Het is geen geringe
eer te behooren tot die uitverkorenen, die
door het Vaderland als zijn beste zonen
met de een of andere ridderorde gehuldigd
worden. En het moet wel een heel erge
teleurstelling z(jn, als men op grond van
verschillende antecedenten vast beeft ge
rekend op een Leeuwtje of een wat be
scheidener buldeteeken en men blijkt
te vergeefs te hebben gehoopt. Zoo zal
het dit jaar allioht ook een aantal Kamer
leden vergaan, die het land als zoodanig
een reeks zQ het dan ook slechts de
bescheiden reeks van acht jaren, naar hun
beste weten hebben gediend 6D, volgens
de traditie., ook op een dropje van de
lintjesregen aanspraak zouden mogen
maken maar wier voortreffelijke boezems niet
de eer der koninklijke onderscheiding zullen
te beurt vallen. Het officieuze correspon
dentiebureau te den Haag heeft ze er tijdig
op voorbereid, opdat toch de teleurstelling
hen niet al te onverwacht en daardoor des
te pijnlijker zou overvallen. Tot Dog toe
is het gebruikelijk geweest leden der Tweede
Kamer, die acht achtereenvolgende jaren
zitting hebben gehad, op KonioginDedag
met een onderscheiding te begiftigen. Maar
de Pluvius der ridderorden meent, dat dit
jaar aan dat gebruik niet de hand kan
worden gehouden, want dan zou de bui
al te overvloedig moeten zijn. Er zijn er
n I. niet minder dan 15 Kamerleden, die
iD 1918 zitting kregen en sedert dien
onafgebroken zitting hebben gehad en bet
officieuze nieuwsbureau komt nu mede-
deelen, dat met het oog op dit aantal „toe
passing van de gewone regel' niet wel
doenlijk zou z|jn." - -
Dat l(jkt ons toch wel een ietwat vreemde
zaak. Als men de lange rij van geridder-
don zal lezeD, zal men moeten zeggen.dat
daar toch gemakkelijk nog een 15-tal bij
konden. Ale het nu nog een bezuiniging
bracht voor de Staatskas, zou bet gemak
kelijker te verklaren z|jD. maar het i3 be
kend, dat de Nederlandsche Maagd geen
Leeuwtjes en andere onderscheidingen meer
cadeau geeft, doch dat ieder di6 uitverkoren
wordt, zijn eigen ordeteeken zal moeten
betalen als h(j het tenmicste op prijs stelt
zich met een dergelijk teeken te sieren.
Voor de „gedupeerden" of het alle 15
zullen zijn moet nog blijken is het dan
toch „een strop". Altijd verondersteld dat
ze werkelijk veel waaide hechten asn zoo'n
lintje. Er zijn er in de loop der jaren nogal
eens gewee3t, die het zelfs hebben gewei
gerd. Als we ons niet vergissen was Piet
Nolting, de Ameterdamscho radicaal des
tijds de eerste der Volksvertegenwoordigers
die het hem geschonken Leeuwtje terug
zond. Het geval haarde toen nogal opzien
doch de grappenmakers maakten zich er
spoedig meester van en zoo kon men spoe
dig lezen dat „het verscheurend dier" te
ruggestuurd werd omdat Piet Nolting er
geen keoi bij gekregen bad en „omdat zoo'n
diDg wel eens bijt".
Zoo kan men zelfs ernstige zaken van de
komische kant, bezien en mogelUk doen de
15 Kamerleden, of zooveel minder als zal
b'ijken, dat ook wel nu 'thunliDtje geldt
Wie geen lintje krijgt
Wistellig geen linije krijgt en waarover
vermoeleHjk nog wel eens io de Kamer zi:
worden geïnterpelleerd, dat is een zekere
majoor Froeling, die als waarnemend regi
mentscommandant te Maastricht, „zyn jon
gens" een zoo bovenmenschel|jk zware
marsch heeft laten doen, dat zoowat de helft
onderweg is blijven liggen en er nog heel
wat slachtoffers van deze militaire wan
prestatie met gebroken middel voetsbeentjes
in het ziekenhuis te Utrecht verpleegd
worden. Wjj herinneren ons uit onze dienst
tijd een dergelijk geval, waarbij een com
mandant op baast even ergerlijke w()ze met
z(jn maDscbappen handelde, met befgevolg
dat b(j kort daarop gedwoDgen werd zfcn
ontslag aan te vragen.
Er is over het gevalFroeliDg heel veel
geschreven in de laatste dageoen naar ge
meld werd, is er door hoogere legerautori-
teiten een onderzoek logesteld. Men wacht
tbaDS af wat er verder gebeuren zal. Vol
gens de rangiyst zou de majoor met October
a.s. worden bevorderd tot luitenant-kolonel.
Intusschen mofft gezegd worden, dat bet
leger eigenlek geen grooter vijanden heeft
dan dergelijke „dienstkloppers", die het in
ods laDd toch al niet populaire „militaire
stelsel" wel heel erg in discrediet brengen.
Engeland: De stakende mijnwerkers.
Het bestuur der Engelsche mijnwerkers
heeft een bespreking gehad met Churchill
en een paar andere leden der regeoring,
maar de oplossing van het kolencoDflict is
er blijkbaar geen stap nader door gekomen
Smith en Cook hebben voornamelijk een
poging gedaan om de regeering alsnog te
bewegen een nieuwe subsidie voor't mijn
bedrijf toe te staari. Er is een breedvoerig
verslag gepubliceerd van de gehouden be
sprekingen, waaruit blijkt dat de mijnwer
kers niet bereid zijn toe te stemmen in
verlenging van de werkdag en districts
regelingen. Het einde van de str|jd is nog
steeds niet te zie».
De komende Volkenbondszitting.
Nog enkele dagen en te Geneve zal de
Volkenbondsbtieenkomst worden geopend,
waarin waarschijnlijk definitief beslist zal
worden over Dultscbland's toetreding. De
berichten en verwachtingen dienaangaande
zijn in de laatste dagen weer wat optimis
tischer geworden. Zelfs wordt uitGetiève
gemeld, dat thans de toetreding van Duitsch-
land met een vaste raadzetel verzekerd is.
Men heeft daar tevens goede hoop, dat ook
de door SpaDje en Pol6n opgeworpen moei
lijkheden in de Commissie-bijeenkomst uit
de weg zullen worden geruimd, zonder dat
het daarb|j tot bet uiterste zal komen.
Uit Italië, Spanje en Griekenland.
Mussolini is van plan alle gemeente
besturen in Italië op tenoeken. HU beeft
reeds een jaar geleden de besturen der
kleine gemeenten van 5000 en minder
zielen opgedoekt en wil die maatregel nu
op alle andere ook gaan toepassen. Do
gemeenten zullen dan eenvoudig door het
R|]k zelf brstuurd worden en de gemeente
raden zullen in Italië tot het verleden be
hooren.
Mussolini kan blijkbaar nog doen wat
hij wil, maar Primo de Rivera, de Spaat-
sche dicator zit niet zoo vast inhetzidel
als hij. Naar luid der berichten heeft hij
het aan de stok gekregen met de officiereu
der artillerie en met de Koning en is zijn
positie heol gevaailijk geworden.
Het kon hem wel eens zoo vergaan als
het geval met de Grieksehe dictator Panga-
los is geweest. Deze is thans overgebracht
naar Kreta, nadat een poging om hem te
bevrijden verydeld was gewordeD. HU is
nu onder militaire bewakicg gesteld.
Kondilis beeft een zware week achtei
zicb. Het gelukte bitn n et eeD nationaal
kabinet te vormen en do verkiezingen
eenige maandeu u tgas'elri te krUgen. Hij
heeft nu een tijdelijke legeering ingesteld
in afwachting van ae uitsüg der ver
kiezingen, welke reeds in October zullen
worden gehouden. Heel rustig schijnt het
in Griekenland ook nog niet te z||n.
Kook de melk.
Gebruik geen rauwe melk, tonz|j g|j weet
dat ze afkomstig is van een model-boerderij
Door slechts gekookte melk te gebruiken
kunt g|j ziekten als b.v. typhus voorkomen.
Denkt daar vooral ook b|j uitstapjes en op
reis aan.
Brandgevaar.
Roep b|j de aanschaffing van in do handel
aangeprezen brandbluschmiddelen doskun-
dig advies in van brandweerdeskuudigen.
Denk aan ieders veiligheid.
Besteed niet minder zorg aan do be
veiliging van een werktuig (vooral cirkel
zagen, houtfrais- en schaafbanken) dan
aan z|jn goede werking.
Uit de Warenwet: Gevaarlijk water.
Groenten, vruchten, wortel- en knol
gewassen, welke ook rauw door de mensch
kunnen worden gebruikt, mogen, nadat z|j
geoogst, geplukt of gerooid z|jn, niot be
handeld worden met water, hetwelk
Burgemeester en Wethouders der gemeente,
waarin het water zich bevindt, daarvoor
ongeschikt hebben verklaard.
GEZONDHEIDSRAAD.
ITACPIEiI AAC stellen w'j °nzeadver"
teerders cliché's ter
beschikking, waarmee zij hun advertenties
aantrekkelijker kunnen maken.
Vraagt even ons modellenboek ter inzage:
N V. BOEKHANDEL en DRUKKERIJ
PARKSTRAAT.
Doopsgez. Jongerendag.
Zaterdag 28 en Zondag 29 Aug. werd
alhier een Jongerendag georganiseerd door
de Texelsche Jongerenkring voor het gewest
Noord-Holland-Noord. Begunstigd door
schitterend weer werd 's middags 't grootst#
deel der deelnemers van buiten Texel afge
haald en begaven allen zich per fiets naar
de Vermaning te den Burg. Na opening
der bijeenkomst door de Weleerw. heerds.
Alb. Vis werd de inwendige mensch ver
sterkt in de eenvoudig versierde Kerk. Na
afloop biervan werd de kerk geopend voor
belangstellende gemeenteleden om 't ver
dere deel van de avond bj te wonen. Af
gewisseld door gewijde muziek en zang,
spraken Piet van Amelroy (Haarlem) eD
Aat Bakker (Alkmaar) over de jougereD,
hun verhouding tot de gemeente eu de
ouderen, en de taak van de jongeren Daarna
werden de gasten van buiten Texel naar
hun resp. gastvrouwen gebracht. Zondag
morgen waren allen saamgekomen voor de
godsdienstoefening, geleid dror ds. Vis in
de Doopsgezinde kerk te de Waal. Dieus
rede werd door een volle kerk met aandacht
gevolgd. Hierna begaven de Jongeren zich
weer naar den Burg, waar op de Steenenplaats
spontaan eenige liederen werden gezongen,
's Middags fietsten zij naar de Dennen.
Onderweg was men volop in de gelegenheid
om met Texel's natuurschoon kennis te
maken. In de Dennen sprak Piet Boon
(Amsterdam) over „de Christen en zijn
vijanden." Na een aangename gedachten-
wisseling werd het t|jd om op te stappen
om tijdig weer te Oudeschild te zijn. Uit
geleide gedaan door de Texelsche Jongeren
vertrokken de gasten weer naar de overkant
en behoorde de mooie dag weer tot het
verleden. (Ingezonden).
Aan het Postkantoor to Viaardin-
gen is een kastekort ontdekt van
eenige duizenden. Toon do directeur er
lont van kreeg, sprong by een goed
zwemmer in de Mans De politie in
6':n motorboot hom achterna, doch steeds
dook hij onder de boot door. Eind van
het liedje: achter slot en grendel 1
