Kinds-rer
No 4052
Woensdag 15 September 1926
40s,e Jaargang
Eechtsyragen.
Van week tot week
Gemeenteraad
van Texel
Als Uw
ABONNEMENTEN:
ADVERTENTIËN:
zich bezeerd hebben
XELSCHE COURANT
DEN BURG: 50 ct. per drie Maanden.
Franco p. post door geheel Nederland 75 ct p. 3 maanden.
Losse nummers: 3 ct
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
UiTGAVE; N.V.v/H LANGEVELD DE ROOIJ DEN BURG OP TEXEL
Van 1-5 regols: 50 ct ledero rogol moor: 10 ct.
Dezelfde advertentie 4 maal geplaatst wordt 3 maal borokond.
BIJ abonnement lagero regelprijs.
ADVERTENTIËN
MOETEN DAAGS VOOR 'T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
TELEFOON: N°.11 POSTGIRO: N°. 652 Si POSTBUS: N°. 11
Rechtskundige vragen, door een abonné
onderteekend en onder 't motto „Recht"
aan ons bureau (Parkstraat) ingezonden,
worden door onze rechtskundige mede
werker kosteloos beantwoord.
Rotkreupel.
De Burgemeester der gemeente Texel brengt
in herinnering, dat ingevolge het bepaalde in
art. 17 der Veewet de eigenaar, houder of houder
van vee, waarbij zich verschijnselen van rot
kreupel vertoonen, verplicht is daarvan terstond
kennis te geven aan den Burgemeester der ge
meente, waar het vee zich bevindt.
Overtreding van deze bepaling wordt gestraft
met hechtenis van ten hoogste één jaar of geld
boete van ten hoogste vijfhonderd gulden.
Op de naleving van het voorschrift zal streng
worden toegezien.
Texel, 11 September 1926.
De Burgemeester voornoemd,
W. B. OORT.
4—11 Sept.
Nog eens: de Spoorwegramp.
Van Amsterdam naar den Haag.
Duizenden keeren is het goed gegaan. Dag
aan dag reed de zware trein met dezelfde
groote snelh'eid langs zijn jjzeren weg. Dag
aan dag vertrouwden hondorden passagiers
zich vol vertrouwea, eu misschien meestal
zonder nadenken, toe aan het (jzeren stoom-
ros, dat hen altijd veilig en vlug bracht
naar de plaats vaa bestemming. Totdat er
plotseling iets gebeurt, misschien een
kleinigheid aan de machine, mogeiyk een
defect aan de spoorbaan En het jizeren
paard steigert, slaat om, de zware wagens
liggen tegen eu in elkander en in een
oogenblik zyn daar eenige meQSchenleveDS
afgesneden. De bladen komen met byzot-
derheden van de ramp ze brengen
ijzingwekkende verhalen en door heel ods
land gaat een huivering en een paar dagen
lang wordt er over bijna niets anders ge
sproken dan over de spoorwegramp.
Het is inderdaad een zeer ernstige ramp
geweest, die vooral ook diepe indruk heeft
gemaakt, omdat daarbij op zoo tragische
wijze het tooneelepelerspaar Lobo om het
leven is gekomen. Maar ook beeft zich al
dadelijk weer het verschijnsel voorgedaan,
dat de menschen zoo gaarne generaliseeren.
Hoewel de oorzaak van de ramp wel nooit
met volkomen zekerheid zal kunnen wor
den vastgesteld heeft men toch al weer
sommige haastige oordeelaars klaar zien
staan mat hun oordeel, dat de veiligheid
van het verkeer toch zooveel te wenschen
overlaat, dat het toezicht onvoldoende is,
dat de spoorbaan in desolate toestand
verkeerde enz. Een dergelijk oordeel is
zeer onbillijk on onjuirt. Er is wel geen
land, waar het aantal spoorwegongevallen
zoo gering is als ia bet onze. De veiligheid
van het spoorwegverkeer is goed verzorgd.
Wel ia waar ia het gavarenpercentage ge
stegen sedert wij het systeem van onbe
waakte overwegen hebben gekregen, maar
toch is dat in ons land nog betreakeiyk
gering. Bij het auto-, speciaal het autobus-
verkeer, is het percentage stellig niét
geringer, waarschijnlijk zelfs heel wat
hooger.
Het ongeluk bij Leiden kan niemand het
r6Cbt geven tot de conclusie dat het bij
onze spoorwegen „niet in orde" is. Abmon
bedenkt, dat zelfs net breken van een stang,
het losgaan van een schroef bij het snelle
vervoer een ongeluk kan veroorzaken, dan
zal men bescheidener zyo oordeel vormen.
Meer zetels in de Volkenbondsraad:
Het pro en contra.
Vaa de doorsnee-Nederlander wordt be
weerd, dat h(j graag „kankert", grnag op
alle slakken zout legt en dadelijk met zijn
critiek klaar staat. Die bewering kan men
laten voor wat ze is misschien schuilt
er eenige waarheid in, maar voor eea groot
deel lijkt ze ods toch wel fout. Daarentegen
kan van do Nederlander worden gezegd, dat
hy krachtig voor zijo overtuiging weet op
te komen en dat hy op zyn recht staat,
bereid om iedere aanval daarop af te
slaan ea cm hel te verdedigen tegen ieder
een, zonder aanzien des persoens.
Aan dit laatste werden we in de afge-
loop6n week weder eens levendig herinnerd
door het kloeke optreden van onze gedele
geerde Jar. Loudon op de Volkenbondsver-
gadering te Genève. Deze heeft daar een
waardig en waarschuwend protest laten
nooren tegen de vermeerdering van bet
aantal ladea van de Volkenbondsraad en
tegen het samenkoppelen van die vermeer
dering aan het voorstel tot toelating van
Duitschland. De vaste zetels werden met
eon vermeerderd, voor Duitschland. en de
niet-vaste zetels werden van 6 op 9 ge-
oraebt, zoodat het aantal zetels thans reeds
van 8 tot 14 is gestegen. En waarom
AHeen om tegenover de toelating van
Duitschland een politiek tegenwicht te
scheppen. Daartegen is Jhr. Loudon opge
komen. Niet alleen omdat de Volkenbonde-
raad veel te groot wordt om vlug en eens
gezind te kunnen werken, maar vooral
omdat het voor de Volkenbond en de idea
len die ze najaagt noodlottig zal kunnen
werden als het voornaamste orgaan van de
Bond ter wille van aspiraties van politieke
groepen telkens maar weer „hervormd*
wordt. Wel heeft de Noderlandsche dele
gate zich by de genomen beslissing moe
ten neerleggen, om niet de toetreding van
Duitschland tegen te werken, maar het pro
test van Jhr. Loudon, dat door de verga
dering met een krachtig applaus werd
onderstreept, was wel zeer op zyn plaats
en heeft ook zoowel in als buiten de Vol
kenbondskringen levendige belangstelling
gewekt.
Genève: „Als Duitschland binnenkomt,...
Juicht heel de vergadering"
Met de aanhaling van de rede van Jhr.
Loudon zijn we gekomen op het groote
onderwerp van deze dagende Volken-
bondsvergadering te Genève. De afgeloopen
week is ongetwijfeld op het gebied der
internationale politiek een buitengewoon
belangrijke gefeest. Zij heeft gebracht de
toeiat'ng van Duitschland tot de Volkenbond
en de joyeuse entrée van de Duitschers
in deze internationale byeenkomst te Genève
Met de toelating is bet zuo vlot gegaan
als zich slechts denken laat. De moeilijk
heden waren vooraf uit de weg geruimd,
al was het holaas niet gelukt Spanje nog
tot inkeer te brengen. En dadeiyk nadat
te Bcriyn het telegram van het Volken
bondssecretariaat ontvangen was, zyn Strc-
semana en zyn medegedelegeerden op reis
naar Genève gttogen. Z6 weiden daar aan
het station door een groote menigte ont
vangen en toegejuicht en in de Volkenbonds
vergadering van Vrijdagmorgen was hun
een Dog geestdriftiger en vriendeiyker ont
haal bereid. Alle gedelegeerden verrezeD
van hun zetels toen de Duitscho delegatie
binnentrad en brachten ze een warme ovatie
President Nintsjitej verwelkomde eerst de
Duitschers en noemde de toetreding van eet
groot Europeesch volk tot de Volkenbond
een nieuwe waarborg voor de vrede. Er
daarna sprak Stresemann om in z'n indruk
wekkend betoog, dat langdurig werd toc-
gejuient, de beteebenis van Duitschlands
toetreding uiteen te zetten waarbij hij de
verschillende internationale vraagstukken
besprak en getuigenis aflegde van Duitscb-
lands wil en streven om d6 idealen van de
Volkenbond mee te helpen verwezeniykeD.
Onmiddeliyk na Stresemann voerden Briand
en Chamberlain het woord.
En zco h&erschte er op de gedenkwaar
dige Volk6nbondsvergaderiog van Vrydag
10 Soptember een stemming van vreugd
en vrede, van heil en broederschap. Dj
zaal heeft gedaverd van het applaus, waar
mede al de schoone redevoeringen beloond
W6tden. En zoo is de intrede van Duitsch
land ia de Volkenbond gevierd op een wyzo
die ongetwijfeld wel in Duitschland een
buitengewoon goede en diepe indruk heeft
gemaakt.
EngelandEen taaie geschiedenis.
Er zou over de jODgste gebeurtenissen te
Geiiève nog veel meer te vertellen zjjn en
in de komende daaea zullen do beraad
slagingen op de Volkenbonds»ergaderiBg
nog in vrij sterke mate de aindackl biyvea
vragen maar onze ruimte is daarvoor
te beperkr, terwijl we ook over enkele
andere buitenlandtche gebeurtenissen neg
iets moeten mededeelen. Zoo biyft nog
altijd de mynwerkersstakiug in Engeland
de aandacht vragen. Als ooit gebleken is,
hoe moeilyk bet einde is te vinden, wan
neer eenmaal staking begon, dan zeker
wel in Engeland.
Churchill heeft nu bemiddelingsvoor
stellen ontworpen op grond waarvan hij
meent, dat nieuwe onderhandelingen tus-
schen de beide partijen en de regeeriag
mogelijk zijn. Optimisten verzekeren, dat
het nu weldra tot onderhandelingen zal
komen, doch eenige zekerheid schijnt er
dienaaugaando nog niet te bestaan. Het
biyft dus voorloopig nogafwacbteD.
Uit het Land van Primo en van
Kondills.
In Spanje schijnt de opstandige beweging
van Ü6 artillerie officieren bedwongen te
zyo. Uit de berichten van de laa'ste
dagen valt af te leiden, dat Primo de
Rivera meester van de toestand ls ge
bleven.
Daarentegen heersebt er in Griekenland
nog ftoeds veel onrust en het is nog zeor
de vraag of Kondilis in staat zal zyo zich
te bandhaven. Te Athene hebben aezer
dagen zeer ernstige straatgevechten plaats
gehad, doordat de republikeinsche garde
in opstand kwam Kondilis liet de kazerne
omsingelen, doch twee pantserauto's der
garde wisten het centrum der stad te be
reiken en geraakten slaags metregeerings-
troepon, waarby een twintigtal personen
gedood werden.
In China duurt de burgeroorlog nog
voort maar van de laatste dagen is er
weinig nieuws Alleen verdient vermelding
dat de Japansche regeering zich bezig
houdt met de Chineesche kwestie. Eo dat
is gevaarlijk 1
Zitting van Zaterdag 11 September, aanvan
gende te 11 uur 's morgens.
Voorzitter: de heer W. B. Oort, burgemeester.
Secretarisde heer C. Jonker.
Afwezigde heer D. C. Dros.
Alvorens de gewone werkzaamheden te be
ginnen, aldus opent de voorzitter de besprekin
gen, wensch ik een paar ingekomen brieven in
behandeling te nemen, te weten die van de hee-
ren Brans en Buijs, waarin zij meedeelen niet
voor een benoeming tot raadslid in aanmerking
te willen komen. De heer Jac. Kikkert Nz. daar
entegen verklaarde zich bereid een zetel in ons
midden in te nemen.
1. Onderzoek geloofsbrief
Op verzoek van de voorzitter begeven de
heeren de Graaf, Epe en Stoepker zich in com
missie tot onderzoek van de geloofsbrief, waarna
door hen tot toelating wordt geadviseerd. Ge
deputeerde Staten moeten thans met deze be
noeming in kennis worden gesteld, waarop
installatie van de heer Kikkert in de volgende
raadszitting zal plaatsvinden.
Denotulen worden vervolgens gelezen en
onveranderd vastgesteld.
2. Ingekomen stukk»n.
a. Schrijven van de heer A. C. Thiirkow,
houdende aanneming zijner benoeming tot leer-
aar in de Engelsche taal aan de Zeevaartschool
alhier en betuiging van dank wegens het in hem
gestelde vertrouwen.
b. Schrijven van het bestuur van de geiten-
fokvereeniging „Ons Belang" te Z. Eierland,
houdende aanvraag om subsidie lo wegens het
groote belang, dat een geitenfokvereeniging
voor de arbeiders heeft, 2o omdat de kwaliteit
der geiten verbetering behoeft, 3o omdat de
vereeniging reeds eenige jaren met succes
werkzaam is, doch de leden financieel niet vol
doende draagkracht bezitten, 4o omdat zij zich
daardoor voor een kastekort geplaatst ziet. Over
1925 bedroeg het tekort f45,—over 1926 wordt
een gelijk nadeelig saldo verwacht.
Het verzoekschrift wordt in handen gesteld
van B en W om prae-advies.
3. Aanbieding gemeenteverslag.
Het verslag zal onder de raadsleden circulee-
ren en ieder hunner een week ter inzage wor
den verstrekt.
4. Goedkeuring rekening 1925 en begroo-
fing 1927 uan de Tcxelschs Algemeene"
Wijkverpleging
De rekening 1925 wordt goedgekeurd, zooals
ze is aangeboden, sluitende met een nadeelig
saldo van f813,54'/,. De begrooting over 1927
vermeldt een nadeelig saldo van f805,92. Tot
Vt
gebruik dan dadelijk
een bedrag van f750 wordt hier doordcProv.
Comm. voor de Wijkverpleging bijgepast.
De voorzitter drukt er zijn spijt over uit, dat
bij zulk een goede zaak, bij een vereeniging
die 1200 van de 2000 gezinnen van Texel tot
haar leden rekent, zulk een tekorten zijn. Blijk
baar, oordeelt spreker, zijn de subsidies niet
hoog genoeg.
5. Goedkeuring rekening 1925 Algemeen
Weeshuis.
De Commissie van Onderzoek, bestaande uit
de heeren Stoepker, Kcijzer en Pisart, maakt er
bij monde van eerstgenoemde bezwaar tegen de
rekening goed te keuren, hetgeen de lieer Keij-
zer als volgt toelicht:
Reeds twee jaar geleden maakten wij bezwaar
tegen de wijze, waarop diveisc Inkomsten en
uitgaven worden verantwoord. Zooals dat thans
geschiedt heeft men daar niets aan. Je kunt niet
zien of de administratie goed is of niet. De
ontvangsten moeten beter omschreven worden.
De regenten deelen echter mee, daartoe niet te
mogen overgaan, omdat zij dan hun geld niet
zouden kunnen plaatsen. Toch vind ik de zaak
niet in orde. Ik wou de inventarislijst gelijk
luidend aan die, welke bij de regenten berust.
Daarop komen dus voor: alle hypotheken, rente
aflossing, naam van het pand, waarop geld is
verstrekt, enz. Ter contróle zouden de daarop
betrekking hebbende stukken aan B en W kun
nen worden getoond. Het gemeentebestuur weet
zelf niet eens of de zaak in orde is, en, al voel
ik het bezwaar, aan publiciteit van een en ander
verbonden, gaarne zou ik hier een betere rege
ling wenschen.
De voorzitter zegt het op prijs te stellen, dat
de heer K. zijn taak zoo ernstig heeft opgevat
doch voelt eveneens het bezwaar aan grooter
openbaarheid van financiën verbonden. Het
maakt spreker evenwei niet uit of B en W dan
wel andere personen met de contróle van be
doelde bescheiden worden belast.
De heer Pisart wijst een middenweg aan en
zou een commissie uit de regenten wenschen,
die zich met de contróle zou belasten. Zij zou
Bm W dan moeten verklaren alle stukken in
orde te hebben bevonden en het publiek bleef
er zoo buiten.
De regenten moeten rekening en verantwoor
ding doen, oordeelt de heer Keijzer.
Ik vind het een bijzondere piëteit, merkt weth.
Keijser op. ledereen kan immers te weten komen
wie van het weeshuis geld op hypotheek heeft
bekomen.
De heer Stoepker't Gaat ook met 't oog op
obligaties. Dat kan iedereen niet aan de weet
komen.
Als geleend geld in obligaties wordt uitge
geven, vervolgt weth. Keijser, is dat nog erger.
Dat alles moet ook verantwoord worden. Zoo
zou men dc fraude in de hand kunnen werken.
De heer Roeper meent, dat het weeshuis geen
obligaties mag uitgeven.
De voorzitter vindt het verschrikkelijk: Dat
zou geldleenen zijn zonder onderpand. We be
loven deze zaak onder de oogen te zullen zien.
De heer Keesom: Welke verplichtingen heeft
het weeshuis tegenover de gemeente, 't Is toch
een eigen instelling. Voor de vorm wordt de
boel nagekeken, maar overigens hebben wij er
niets tejzeggen. Vroeger is er eens wat gebeurd
nu niet meer. Er is geen cent van de gemeente bij.
Vroeger deed het weeshuis wel volledig reke
ning en verantwoording, aldus laat weth. Keijser
zich hooren, maar het hield daarmee op, toen
eenigen hunner de zaak bekend maakten. - Zijn
er bewijzen, dat het weeshuis rekenplichtig is?
vraagt de heer Keesom nogmaals.
De voorzitter zegt toe, dat dc zaak wordt
uitgevischt. Er zal naar recht en billijkheid
worden gehandeld.
De heer C. Jonker, gemecnte-secr., licht toe,
dat het weeshuis beschouwd wordt te behooren
tot de instellingen, uitgaande van de gemeente
en uit dien hoofde is het dc gemeente reken
plichtig.
De raad besluit daarop de regenten ten aan
zien van hun financieel rapport nadere inlich
tingen te vragen.
6 Goedkeuring rekening 1925 Algemeen
Armbestuur.
Op advies van de commissie van onderzoek
bestaande uit de heeren Keesom, Roeper en Vonk
wordt de rekening, sluitende met een nadeelig
saldo van f53,93, goedgekeurd.
7. Voorloopiga uaststelling gemeente
rekening over 1925,
De Commissie van Rekeningnaziezeis, be
slaande uit de heeren dc Graaf, Epe cn A. Boon,