STIRl
No 4081
Vrijdag 24 December 1926
408te Jaargang
EERSTE BLAD.
FEUILLETON
DE WENTELTRAP
Gemeenteraad
van Texel
A J P s Kerstpudding
ABONNEMENTEN:
UITGAVE: N.V.v/h LANGEVELD DE ROOIJ DEN BURG OP TEXEL
ADVERTENTIËN:
TELEFOON: N°.11 K POSTGIRO: N°. 652 POSTBUS: N°. 11
Ds voordracht inzake de polder
Eierland in de Prov. Staten.
Mededeelingen.
jj^Voor de Kerstdagen
jj» een fijne tractatie
Rondvraag.
VADSER
IHCEDCR
DE KINDEREN
ZIJN ©PGEÏOCEN OVER
CHE COURANT
DEN BURG: 50 cL por drie Maandon.
Franco p. post door geheel Nederland 75 ct p. 3 maanden.
Losse nummers: 3 ct
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
Van 1-5 rogols: 50 ct. lodero rosol moor: 10 ct.
Dezolfdo advortentlo 4 maal goplaatst wordt 3 maal borokond.
Bi) abonnemont lagoro rogolprljs.
ADVERTENTIËN
MOETEN DAAGS VOOR T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
Op voorstel van de heer C. Thomassen
zullen Ged. Staten de Regeering het ern
stige van de toestand op Texel met klem
onder het oog brengen.
Het Rijk zou ten aanzien van Texel's
duinen niet onderhoudsplichtig zijn, het
geen de heer C. Thomassen aan scherpe
critiek onderwerpt.
H :t voorstel van Gedeputeerde Staten om deze
polder te vetplichten een reservefonds te vormen
heeft in de Statenvergadering van j.l. Dinsdag
niet veel discussie uitgelokt. Nadat Gedepu
teerde Jhr. Van Lennep enkele wijzigingen had
aangebracht van redactioneeleaard, heeft alleen
de heer Thomassen het woord gevoerd. Deze
verklaarde, dat hij met de voordracht meeging,
maar dat hij in 't openbaar de houdingvan
het Rijk ten sterkste wilde afkeu
ren. Onbegrijpelijk vond hij het, dat het Rijk
wel de plicht erkende om de beplanting der
duinen in orde te houden, maar niet om ze voor
vernietiging te bewaren. Voor andere streken,
bijv. voor Vlieland en voor de duinenreeks van
Petten tot Helder stelt de Regeering zich niet
op dit standpunt.
Zij erkent, dat op Texel het gevaar voor doof-
braak groot is, maar richt niets uit. De
heer Thomassen herinnerde er aan, dat 40 jaar
geleden de toestand ook ernstig was, doch de
zee is wl pelturig, de stroom verlegt zich soms
zonder dat iemand de oorzaak kan gissen, en
dan wijkt het gevaar weer.
Of dat ook nu zal gebeuren, kan niemand
zeggen, maar wel is er kans, dat het gevaar
grooter wordt.
Over enkele jaren immers, als de afsluitdijk
van Wteringen naar Zurig in Friesland klaar
zal zijn, ontstaat er een gansch andere toestand
en d.arom drong spreker er met kracht op aan,
dat Ged. Staten zich nogmaals tot de Regeering
zullen wenden met een klemmend vertoog, om
onmiddellijk in te grijpen.
Pas is verschenen, zoo zei de heer Thomas
sen het rapport van de Staatscorr missie-Lorentz
waarin de waarschijnlijke gevolgen van deaf-
sluiting der Zuiderzee worden uiteengezet. [Zie
ons vorig nummer. Red.]
Dit alles meende spreker, moet ook indruk
maken op de Regeering.
Ten slotte wees hij er op, dat men op Texel
de toestand ernstig inzag, dat, naar hij uit de
Texelsche Courant had gelezen, het
achter de inlaagdijk gelegen Eierlandsche huis
reeds was ontruimd.
Deze rede werd met groote belangstelling
aangehoord en namens het College verklaarde
Gedeputeerde Jhr. van Lennep, jiat men gaarne
aan het verzoek van de heer Thomassen ge
volg zou geven, om er bij de Regeering op aan
te dringen haar standpunt te herzien. Daarbij
zal dan gelegenheid worden gevonden om de
aandacht der Regeering te vestigen op de ge
voerde discussie.
Hierop passeerde de voordracht zonder hoof
delijke stemming de voorzittershamer.
Naar het Amerikaansch van
MARY ROBERTS RJNEHART.
47) )o(
„De wat?" gilde ik en had er het vol
gende oogcnbhk spijt van Toen ze merkte
dat haar vermoeden juist bleek te zijn, werd
Mary Anne doodsbleek en begon nog meer
met h ar oogen te draaieD.
„Er staat een ladder in den waschkelder
in net kanaal waardoor de wasch naar be
neden gegooid wordt juffrouw Iooes," zei
ze. „Het diDg zit zoo vast dat ik bet niet
heen of weer kan bewegen en ik wilde niet
om hulp vragen voor ik er met u over ge
sproken had."-
Huicheien gaf hier niets. Het meisje w st
6'eo goed als ik, dat de ladder daar met
hoorde. Maar ik hield mij zoo goed a's ik
kon.
„Dus heb je de deur van den waschkel
der gisteren niet goed gesloten'?
„Jawel, en ik heb een sleutel in de keu
een aan etn spijker gehangen.
„Maar dan lub je zeker een raam ver
geten
Mary-ADne a.irz» )de. „Ja, juff o-w.' zei
ze ten slotte, .ik dacht dat ik ze all.maal
dicht had gedaan maar van m >:g n btoDd
Spoedcischendc vergaderingop Dinsdagavond
21 December, aanvangende te 8 uur.
Voorzittende heer W. B.Oort, burgemeester.
Secretarisde heer C. Jonker, gemeente
secretaris.
Aanwezig 11 leden, de heeren Stoepker en
Kikkert zijn afwezig.
De voorzitter opent de vergadering met een
welkomstwoord en deelt verder mede, dat veel
bijzonders niet te behandelen valt. Het betreft
hier echter een punt, dat voor 1 Januari 1927
afdoening eischt, nl. splitsing der Muloschool
te den Burg, noodzakelijk geworden door het
verwerpen van een regeeringsvoorstei door de
Tweede Kamer.
Op voorstel van de voorzitter wordt lezing
der notulen tot een volgende vergadering uit
gesteld.
Ingekomen stukken.
a. van mcj. J. G. Kikkert, waarin zij mee
deelt haar benoeming tot onderwijzeres aan
de O.L. School te Oost te zullen aanvaarden.
b. van de heer C. Schaap, houdende aan
neming zijner benoeming tot lid der School
commissie.
c. van de heer W. J. Bakker, houdende aan
neming zijner benoeming tot lid van het Alg.
Armbestuur.
d. van Af w. G. Roeper-Boon, houdende aan
neming harer benoeming tot regentes van het
Alg. Armbestuur.
e. van de heer J. C. Visser, houdende aan
neming zijner benoeming tot bestuurslid van
het Alg. Armbestuur.
f van Mw. H. Kooimau-Kuijper, houdende
aanneming harer benoeming tot regentes van
het Algemeen Weeshuis.
g. van de heer M. Kuip, houdende aanne
ming zijner benoeming tot bestuurslid van het
Alg. Weeshuis.
h. van de heer C. Keijser Hz., houdende aan
neming zijner benoeming tot bestuurslid van 't
Alg. Weeshuis.
De voorzitter deelt mede, Dinsdagmiddag met
de wethouders een bezoek te hebben gebracht
aan de kuststrook langs het Eierlandsche gat,
waar de stroom de wal aanhoudend doet afne
men en steeds bedreigt. Moest het poldertje
de Volharding reeds aan de zee worden prijs
gegeven, thans wordt bedreigd de polder van't
Eierlandsche Huis, welke van de groote Eier
landsche polder deel uitmaakt. De hoeve moest
reeds worden ontruimd. De storm der laatste
dagen moet plm. 10 M van de duinen hebben
weggeroofd. Zulks kan moeilijk worden ge
constateerd, maar dat de zee aanmerkelijk veel
grond heeft weggeslagen inag als vaststaand
worden aangenomen. De laatste duinenrij, 200
M bezuiden paal 33, is nog maar 2 M hoog.
De kans op doorbraak is daar werkelijk groot.
In dat geval zal alle land tot de weg de Cocks
dorp—Vuurtoren onder water worden gezet.
De voorzitter doet een kaart bij de leden
rondgaan, waarop is aangegeven welk een op
pervlakte land de laatste jaren door de water-
er een opec."
Ik giog de kamer uit en liep de gang
door, gevolgd dour Mary Anne De deur bo
ven was gegrendeld, toen ik hem opeD deed
zag ik, dat ze de waarheid bad gesproken
Er had een ladder tegen den stal gestaan
en die stond nu in dat kanaal, met het
eind geleund tegen den muur tusschen de
eerste en tweede verdieping.
Ik keerde mjj naar Mary.
„Dat danken we nu aan jouw slordiz-
neid zei ik. „Als we allemaal in ons bed
vermoord waren zou het jouw schuld ge
weest zijD." Ze rilde. „Denk er om, je mag
er met geen woord over spreken. Stuur
Alex maar eens naar my toe.*
Toen Aiex het zag. werd by razend van
woede, maar toch verbeeldde ik m[j dat
hij een beetje voldaan was ook. Als ik de
zaak achteraf bekijk, wordt my zooveel
duidelijk, dat ik toentertijd niet begreep.
Het is nu allemaal bekend, en toch was
het zoo merkwaardig dat myn domheid
misschien wel begrijpelijk was.
Alex keek naar beneden en trok eens
aan den ladder.
Die is vast blijven zitten," zei hy met
een grijns. „Wat een gekken om zoo'n
wuaièchuwiDg achter te laten! Hoi eenige
p.itieelis, juffrouw Innes. dat ze nu voor-
ioi pig wel niet ierug zullen komen."
Dat zou ik nu niet juist een ramp vin-
den, au wo.rdde ik.
Tot laat in den avond waren Halst-y en
'jl PucMingfabrick A. J. POLAK, Groningen
wolf is weggenomen. Een goede 100 M ging
reeds verloren. Bij wat hooge waterstand dringt
de zee tot aan het gebouwtje voor de redding
boot door.
De heer de Graaf geeft toe, dat inderdaad de
duinen weer een belangrijk gebied aan de zee
hebben moeten prijsgeven.
Regeling openbaar gewoon en uitge
breid lager onderwijs te den Burg.
Volgens het bepaalde in art. 193 der L.O. wet
1920, mogen de mulo-scholen zooals die te
den Burg tot 1 Januari a.s. in die toestand
bestendigd blijven. Een door de regcering
ingediend wetsvoorstel tot verschuiving van
laatstgemeldc datum tot 1 Januari 1930 is
dezer dagen door de Tweede Kamer verwor
pen met 37—36 stemmen.
Dientengevolge zal voor Januari 1927 voor
deze school administratief een nieuwe regeling
getroffen moeten worden.
Van 1 Jan. a.s. kent de wet, wat lipt u.i.o.
betreft, slechts scholen, welke aansliutcn aan
het zesde leerjaar eener school voor gewoon
l.o. Administratief zullen dus te den Burg
voortaan 2 openbare lagere scholen zijn, een
voor gewoon l.o. en een voor u.l.o.
B en W achten het gewenscht, mede wegens
de korte tijd van voorbereiding, gebruik te
maken van de bepaling, dat beide scholen
onder een gemeenschappelijk hoofd mogen
staan. Naar zij oordeelen is hieraan voor de
scholen geenerlei bezwaar verbonden.
In verband hiermede dienen in de „verorde
ning, bepalende het getal der o.l. scholen in
de gemeente Texel en de omvang van het
onderwijs aan en de toelating van leerlingen
tot die scholen" eenige wijzigingen te worden
gebracht.
De noodzakelijk geworden veranderingen
zijn geheel van formeele aard, de scholen blij
ven functioneeren als thans, haar karakter
wordt er niet door gewijzigd. De heer Grocne-
wold blijft hoofd der beide scholen.
Zonder hoofdelijke stemming wordt besloten
overeenkomstig voorstel van B en W.
De heer de Graaf vraagt of de mededeelingen
van de voorzitter omtrent de waterstaatkundige
toestand bij de Cocksdorp voortspruiten uit
persoonlijke belangstelling of dat zij betrekking
hebben op eventueel van rijkswege te verleenen
steun.
De voorzitter antwoordt, dat hier. natuurlijk
van persoonlijke belangstelling sprake is. Bo
vendien had hij het doel op deze toestand de
aandacht te vestigen om een gedachtenwisse-
ling in dezen uit te lokken.
Weth. Vlaming doet voorlezing van eenige
voor Texel belangrijke passages uit het rapport
Alex er mee bezig. Eindelek golukte het
hen om de ladder naar beneden te kr\jgen
en ze maakten een nieuwen grendel op. de
deur. Ik peinsde er over of ik misschieD
een doodsvijand had, die met alle geweld
mjjn ondergang wilde.
Ik werd steeds zenuwachtiger. Liddy had
al lang den schijn van dapperheid laten
varen en sliep geregeld in mjjn kleedkamer
op de rustbank, meteen keukenmes onder
haar kusseD. Zoo was de toestand op
Donderdagavond, toen ik zelf een actief
aandeel in de zaak kreeg
Hoofdstuk XXIII
TERWIJL DE STAL AFBRANDDE.
DieDzelfden avond om ongeveer negen
uur kwam Liddy in de huiskamer en rap
porteerde dat een van de kamermeisjes
twee mannen om den hoek van den stal
had zien verdwijnen Gertrude had voor
zich uit zitten staren en schrok van elk
geluid. Nu keerde ze zich boos tot Liddy.
„Je bent gewoon mal van zenuwachtig
heid, Liddy" zei ze. Wat beteekeDt het nu
als Eiiza een paar mannen by den stal
ziet? Het zullen Warner en Alex wel ge
weest zijn.
„Warner zit in de keuken, juffrouw," zei
Liddy vol waardigheid. „En als u had door
gemaakt wal ik heb onaervondeD, zou u
ook zenuwachtig zijn. Geeft u my morgeri
maar een maand lm n, juffrouw Rachel
ik ga naar inijo zuster."
„Goed," zei ik tot haar duidelijke ver
onthoof fiih op een pijpje van tljn qeiie/hoosa* fofcoK
genter won do h«<igiw geur der 5TCPTABAN
verblijden rich mof hef lezen der IcemUKe en
Doelende* reisverhalen, beschreven in de mooie
Album; welke qroiis ten qescbcnhr onfvanoen
Allen
der Staatscommissie—Lorer.tz (reeds opgeno
men in ons vorig nummer. Red.)
Langs de bjnnenzlj van Texel zullen de
stormvloedstanden 80 cM hoogcrzljn, de golf-
oploop langs de heelc kust 20 cM hooger.
Ik hoop van harte, zoo voegt spr. hieraan
toe, dat, als de overheid voor Texel een nood
toestand in het leven roept, zij ook maatrege
len zal treffen, opdat Texel voor de nadecligc
gevolgen daarvan gevrijwaard blijft. De stroo-
mingen in het Texelsche en Eierlandsche gat
nemen toe. We zullen dus besluiten moeten
nemen, opdat er iets gedaan worde en ook de
regcering de oogen zullen opengaan. Niet eerst
de put dempen, als het kalf verdronken is.
De heer A. Boon deelt mede, dat vroeger te
Oudeschild het water eerst bij het tweede tij
opdrong. Thans reeds bij hef eerste, Ook bij
storm komt het te Oudeschild reeds nu tot
hooger waterstanden. Toch is nog slechts een
klein gedeelte van de Zuiderzeedijk gelegd.
Weth. Vlaming licht nog toe, dat het niet
op de weg van het bestuur der 30 Gem. Pol
ders of van de gemeente ligt hier maatregelen
te nemen. Het rijk moet hier de noodige voor
zorgsmaatregelen treffen.
De voorzitter dankt de heeren Boon en
Vlaming voor hetgeen zij naar voren brachten
en meent, dat de Raad de zaak aan B en W
moet overlaten. Zij kunnen dan onderzoeken
wat Texel te doen staat.
Zou het niet wenschelijk zijn, zoo laat de
heer Jac. Boon zich hooren, bij de Cocksdorp
een flinke stroomleidam aan te leggen. Anders
wordt het z.i. niets.
De heer de GraafEr is al zooveel over ge
wreven en geschreven, er zijn al zooveel kaar
ten gemaakt en peilingen gedaan, al dertig
jaren lang, maar we zijn nog niets verder.
De heer Keesom acht het 't best Ged. Staten
maar te vragen. Naar hij meent is reeds een
zeker bedrag uitgetrokken, dat aan verbetering
van diverse dijken besteed zal worden. Het
water blijkt thans echter hooger te komen, dan
men verwachtte.
hazing. „Ik zal je een cheque geven en
Warner kan je met den auto naar den
middagtrein brengen
Liddy's gezcht was grappig om te zien
„Je zult het wel gezellig hebben by je
zuster," ging ik voort. „Ze heeft immers
vyf kindereD, is 't niet?"
„Wel ja, zei Liddy, en barstte plotseling
in tranen uit. „Mooie manier om me na
al die jaren weg te sturen en uw nieuwe
sjaal is nog maar half af en niemand weet
precies hoe warm u uw badwater wilt
hebben."
„Dan wordt het tyd dat ik eens voor
myn eigen bad leer zorgen," ik breide rus
tig door. Maar Gertrude stond op en legde
haar arm op Liddy's schouders.
„Jullie zyn een paar malle kinderen," zei
ze kalmeerend. „Langer dar, een uur kun
je toch immers niet buiten elkaar! Dus
wees nu maar zoet en houd op met kib
belen. Liddy ga rnaar naar boven en maak
'l'ante's kamer in orde. Ze gaat vanavond
vroeg Daar bed."
Toen Liddy weg was dacht ik pas goed
na over de mannen by den stal eD ik werd
er meer en meer ongerust over. Halsey
was doelloos aan 't spelen io de biljart
kamer en ik riep hem.
„Halsey." zei ik toen hy binnenkwam,
„is er in Casanova een politieagent?"
Wordt vervolzJ