lijst 3 lijst 3
VRIJHEIDSBOND
Stemt dus één dezer candidaten welke voorkomen op lijst 3
lijst 3
lijst 3
U is gewaarschuwd
No 4106
Woensdag 23 Maart 1927
40,te Jaargang
Van week tot week
(Liberale Staatspartij)
Onze candidaten voor de Statenverkiezing op
6 APRIL a.s. zijn
No. I. KAAN RUTGER, Landbonwer, Dijkgraaf etc, te Wieriogerw.
2. BOSWIJK, D. E. W. C., Arts te den Borg (Texel)
3. Mevr. A. W. DEKKER geb. Klik te Helder
4 STAPEL P., Landbonwer, Hoogkarspel
5. JARING S. gepen, off K. M. corresp Nederl Bank te Helder
6. VADER M. corresp. N. H. Landbonwcrediet te Schagen
7. VOS, Dr. I. H. J, wethonder der gem Amsterdam
Texelsche Berichten
Dat alleen de heer K.
STEIGSTRA te Oost
langs den weg voor ons
reparatie ophaalt en
ook nienwe kousen in
bestel] ing neemt. Hij
is voorzien van een
legitimatie,
ABONNEMENTEN:
UITGAVE;N.V.v/h LANGEVELD&DE ROOIJ DEN BURG OP TEXEL
ADVERTENTIËN:
TELEFOON: N°.11 POSTGIRO: N°. 652 POSTBUS: Nc
Vooral slechts één hokje rood maken.
u
n
TEXELSCHE COURANT
DEN BURG: 50 ct. per drie Maanden.
Franco p. post door geheel Nederland 75 ct p. 3 maanden.
Losse nummers: 3 ct
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
Van 1-5 regels: 50 ct Iedere regel meer: 10 ct
Dezelfde advertentie 4 maal geplaatst wordt 3 maal borekond.
Bij abonnement lagere rogolprljs.
ADVERTENTIËN
MOETEN DAAGS VOOR 'T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
12-19 Maart
Zal Het Verdrag verworpen worden
Het debat o»er het NederlandschBel
gische verdrag in de Eerste Kamer loopt
thans ten einde. Het zou reeds geëindigd
z|)n, indien zich nog Diet een drietal nieuwe
sprekers had laten inschrijven Reeds* ge
ëindigd men vergeve ods deze „slip of
the pen*. Het debat toch duurt al zeer
laDg. Twee volle weken heeft de Kamer
reeds aan het verdrag gewjjd en de derde
zal er waarschijnlijk ook nog welgrooten-
deels mee gemoeid zijn. Optimisten beweren
wel, dat de beslissing mogelijk is op Woens
dag a.s. maar er zal nog wel eens een dagje
bljkomeD. Drie sprekers nog en dan mi
nister van Karnebeek en dan...
En dan zal het verdragworden ver
worpen. Tot die conclusie begint men lang
zamerhand wel te komen, nu het verzet
zich in alle hoeken der Kamer heeft laten
booren. Niemand minder ook dan de h6er
Colijo, zelf een der voorstanders van het
verdrag, beeft de verwerping daarvan in de
Kamer voorspeld. Dat heeft zelfs 6en
oogeoblik van ontroering over de Kamer
georacht. Wat de woorden waarmee de heer
Colijn zijn rede besloot hadden iets weg van
etn lijkrede. Met zichtbare ontroering klonk
het uit zijn mond: „Ik heb deze minider
gedurende enkele jiren in z(jn arbeid vaD
nabij gadegeslagen. Ik verwacht de verwer
ping van het tractaat, d.w.z. de vernietiging
van de vrucht van acht jaren moeilijke
arbeid. Laat de minister de overtuiging
medenemen, dat er ook ledeD zijn, die met
groote warmte herdenken zullen, wat hij op
moeilijke oogenblikken voor zijn land heeft
gedaan.
Er klonk applaus na deze ernst:ge woor
den, niet alleen uit de Kamer, maar ook
van de tribunes.
Als ïemaLd als de heer Colijn reeds als
vaststaande de verwerping van het verdrag
aanneemt, dan ziet het er voor ministei
van Karnebeek inderdaad niet rooskleurig
uit. Hijzelf heeft nog niet gesproken eo
men heeft in de Tweede Kamer gezien,
dat er van zijn verdediging van het ver
drag een schier magische kracht is uit
gegaan, zoodat de weifelaars zyjn zijde
kozen, maar zal dat in de Eerste Kamer
niet onmogelijk blijken Het antwoord
daarop is bü voorbaat door een gezagheb
bend politicus als de heer Colijn gege'eD.
Of het juist is geweest, zal over enkele
dagen moeten blijken.
Wat intu8scben reeds thans vaststaat,
isdat de stemming over het verdrag nogal
gemengd zal zijn.
Mr. Troelstra voorspelt, dat zij, die mede
werken aan de verwerping van het verdrag
eenmaal zullen schrikken van de verant
woordelijkheid, die z(j daarmee op zich
hebben genomen.
De Belgische minister van buitenlandsche
zaken, de beer Vandervelde, heeft in de
Belgische Kamer dezer dagen ook over
het verdrag gesprokeD. H(J bracht hulde
aan minister van Karnbeek voor de wijze,
wiarop deze het verdrag verdedigde en
bts ooi met t6 zeggen, dat Nederland en
België zich mtt elkander moeten verstaan,
opdat men niet zal worden genoodzaakt de
Smeidekwestie te brengen bjj het Inter-
na'ionaal Bureau.
Daar ligt zooiets als een bedreiging in,
al is bet misschien niet als zoodanig
bedoeld.
België en Duitschland.
Dat de heer Vandervelde over het verdrag
3prak was ter gtlegenbeid van de ver
dediging van zijn buitenlandsche politiek,
waartoe h(j door een heftige aanval van
de Senator Digneffe in de Belgische Senaat
gedwongen werd. Digneffe beweerde, 1at
Vandervelde Belgie's belangen lang met
voldoende behartigd had, met het gevolg,
dat België thans onatr zware lasten ge
bukt gaat en DuitschlaDd er economisch
en fiiantieel prachtig voorstaat. Vander
velde heeft maar steeds concessies gegeven
hetgeen een geestestoestand verraadt, ge
drenkt door ae Loca'cogeest, maar die
zeer ten nadeele van België is. De Senator
had nog allerlei grieven meer maar werd
beweegt zich veel op maatschappelijk gebied.
i»
door Vandervelde krachtig te woord ge
staan. Daarby iegd^ deze er de nadruk
op, dat tegenover Dui'ecbland een politiek
van ontspanning en waakzaamheid moet
worden gevoerd. Tegenover een politiek
van geweld, die de S nator blijkbaar voor
stond, stelde Vandervelde z|jn eigen op
vattingen, welke tot de wereldvrede moeten
leiden.
Behoeft Duitschland's landbouw
bescherming
De Duitscbe Ryksdag is nog steeds bezig
met bet behandelen der begroopng. In de
afgeloopen week was voornamelijk de
landbouwbegrooting aan de orde, waarbij
bleek hoezeer aan de regeeriogstafel de
wind uit de conservatieve boek waait. De
landbouwminister, de Duitsch nationalist
Scbiole, hield n.l. een warm pleidooi voor
de noodzakelijkheid van beschermende
rechten voor de landbouw. Hij acbt e dat
een ltvensbelang voor Duitscbland, want
ij beschouwt de landbouw ais de brou
van welvaart en kracht, de pijler van het
gebeele economische bestaat. Over de
laatste twee juen was er voor 4 miljtrd
goudmark aan levenemiddelen in Duitscb
land ingevoerd en een sterke vermindering
van dat cijfer acbtte hij een gebiedende
eiscb. De landbouw moest zoodanig ge
st6und en beschermd worden, dat hij aan
zijn patriotische plicht om een van het
ouitenland onafhankelijke vrijheid van
voedselvoorziening kan beantwoorden.
Dj linkerzijde was het met de minister
volstrekt niet eens. De invo9ir chten ma
ken de producten duurder eo zullen
schaarschte daaraan tengevolge hebben
Door de communisten werd dan ook voor
gesteld, om dadelijk over te gaan tot op
heffing van de invoerrechten die reeds van
rogge geheven worden, om een tekort voor
de vceieeivoorzieniDg te voorkomen. Do
minister verzette zich daartegen en verze
kerde, dat er zelfs een overschot aan brood
koren zal zijn, En de Rijksdag had naar
opheffing dezer graanrechten nog zoo dade
lijk geen ooren.
Hoe denkt Amerika over de Euro-
peesche ontwapeningsmethodes
Het is tot nog toe met de voorbereiding
van de ontwapeningsconferentie van de
Volkenbond noga! vrij voorspoedig gegaan,
doch in de laatste dag6n bebbeo de Ver.
Staten roet in net eten geworpen. Di regee
ring te Washington bt-tft cl. in z-i r orgun-
stige zin geantwoord op het rappott der
voorloopige commissie Zij verklaart daarin
wet voor ontwapening te zijn, maar wenscht
volstrekt g9en contróle daarop. Eerbied voor
de gesloten verdrageo moet dat overbodig
maken. E venmin acht zij mogelijk te komen
tot een verbod van het fabrice6ren van
gifgassen, omdat dergelijke gassen ook voor
allerlei chemische samenstellingen noodig
z(jn en men zal door een dergelijk verbod
tevens do weteDScbap schaden en zich in de
toekomst tegen dat strijdmiddel kunnen
wapenen. Verder wil de regeering te Wash-
ington ook niet weten van bepalingen,
d<e bet mogelijk maken een klacht in te
dienen tegen een staat die z(jn oitwape-
ningsverplicbtingen Diet nakomt. Volstrekt
ge n dwang alleen blijheid - vrijheid. Men
kun gerust zeggen dat de Ver. Staten vol
komen afzijdig staan, wat de Europeesche
ontwapeningsmethoden betreft.
China: Waarheen?
Tenslotte nog iets over de gebeurtenissen
in CbiDa. Dj berichten die vandaar komen
wijzen er op, dat de Kantonneazen thans
snelle vorderingen maken. Z|j staan vlak
voor Nanking en de overgave der stad wordt
elk oogenblik verwacht. Wanneer dat ge
schiedt kan ook de val van Sjtngbai niet
lang meer uitblijven Er zijn alweer op bet
gevechtsfront aan de spoorweg Sjingbai-
Nanking een drietal generaals der Noorde
lijken naar de Kantonneezen o»ergeloopen.
Oak heeft de Cbineescbe vloot die te
Waogsji ligt de nationale vlag geheschen.
He', even ten zuiden van Sj inghai gelegen
front der noordelijken, waarover Tsjaog
rsjoen fang het bevel voeit, dreigt in te
storten.
Te Sjanghai hebban de vakbonden thans
de algemeens staking geproclameerd, die
zal voortduren totdat de stad door de Kan-
toineezen bezet is.
Te Hankau zjjo thans de communisten
VJlkomen baas bn bereiden een Pan-Cbi-
neesch communistische conferentie voor,
waaraan ook door vertegenwoordigers vaD
Sovjet Rusland zal worden deelgenomen.
Cursus Handenarbeid.
Naar aanleiding van ons verslag over de ten
toonstelling van op de cursus voor Haiden-
arbeid vervaardigde voorwerpen, verzoekt men
ons er wel op te willen wijzen, dat deze lessen
werden gesubsidieerd door de plaatselijke af-
deeling van Volksonderwijs en niet zooals
gemeld tevens door de afd. van 't Nut.
Depots voor den Burg
D. DE BRUIN, Koogerweg 816 en de Wed.
D. SCHUMAKER.
JAAP SNOR.
Zeehonden.
Ingevolge Kon. Besluit van 15 dezer wordt
te rekenen van 1 Januari 1927 voor iedere ge
vangen zeehond een premie van f 3 uitgekeerd.
S. D. A. P.-avond.
Op uitnoodiging van de afd. Texel van de
Soc. Dem. Arb. Partij zou de heer Mr. Duys
hier Zaterdagavond 1.1. in hotel Texel een pro
paganda rede houden. Waar deze wegens een
keelinfectie op het laatste moment verhinderd
was, nam de heer Mr. Mobach diens plaats in.
Toen de heer Jac. Bruin, afdeelingsvoorzitter
spreker omstreeks 8 uur inleidde, vulde een
talrijk publiek de zaal.
Nadat hij de aanwezigen hartelijk welkom
heette verkreeg de heer Mobach het woord. Hij
zeide, dat het hem speet, dat de heer Mr. Duys
verhinderd was, daar het hem onmogelijk zou
zijn die buitengewoon geestige redenaar te ver
vangen, doch sprak de wensch uit dat men toch
een leerzame en propagandistische avond zou
hebben.
Spreker zou het hebben over de eischen der
S.D.A.P. in het algemeen, over haar ontwape
ningsvoorstel in het bijzonder.
Propaganda, zoo zeide hij, is noodig, want
onze eischen en het streven onzer tegenstanders
moeten u allen duidelijk voor de geest staan.
Weet: Velen onzer zijn zoo vergeetachtig en
herinneren zich maar flauwtjes nog b.v. welk
een ontzaglijke ellende de wereldoorlog over
een groot deel van het aardrijk heeft uitgestort.
Bedenkt echter, dat anderen die krijg nog
niet vergeten zijn en dat daaronder o.a. de
fabrikanten van oorlogstuig behooren.
Voor de verkiezingen voor de Prov. Staten
wordt immer slechts geringe belangstelling ge
toond, terwijl dit college toch de leden der le
Kamer kiest. En dat deze Kamer niet van be-
teekenis is ontbloot, treedt dezerdagen, waarin
het Belgisch Verdrag het gesprek van de dag
vormt, wel sterk naar voren.
Wordt in de Tweede Kamer wel gescholden
en soms met de handen gewerkt, de Eerste
Kamer gaat nog steeds voor een deftig college
door. In 1814 werd deze door de Koning be
noemd met het gevolg, dat alleen de Koning
welgevallige wetten werden aangenomen. Later
konden alleen de in de belasting hoogst aan-
geslagenen het lidmaatschap vervullen en nog
maar tot kort geleden konden slechts z ij tot
de Eerste Kamer verkozen worden, die ken
merken van geschiktheid bezaten en in een
zekere maatschappelijke welstand verkeerden.
Dat was een treurige bepaling, doch gelukkig
is die tijd thans voorbij en wel dank zij een
merkwaardige samenloop van omstandigheden.
De bezittende klasse stond de arbeiders meer
rechten toe. Deze kregen gelegenheid om hun
hersens te gebruiken en beseften toen hoe ze
verdrukt werden, gingen meer eischen en wer
den een bedreiging voor de stand der kapitalis
ten, die al meer van zijn rechten afstand moest
doen.
Spreker ontleende aan een geschrift van Prof.
Brugman over de arbeidersklasse in de 19e
eeuw diverse voorbeelden, wrarmee hij aan
toonde onder welke treurige omstandigheden
omstreeks die tijd meermalen moest worden
gewerkt. „Kinderen van 4'/- 5 jaarwerdenin
lijnbanen als draaiers te werk gesteld, 's winters
van 5 u. vm. tot 7 u. nm. 's Zomers tot 8 u.
nm. Ze werden soms naar de werkplaats ge
dragen, om daar in een koude en kille omgeving
te moeten zwoegen.*
Daaraan is thans een eind gekomen, maar als
we denken aan het ondervoede Drentsche kind,
aan de met voeten getreden wet op de 8-urige
arbeidsdag moeten we erkennen nog maar
weinig te hebben bereikt. De S.D.A P. komt
daarom steeds met nieuwe plannen, die echter
niet zelden ontvangen worden met de mededee-
ling: „Daarvoor hebben we geen geld." Een
feit is, dat er geld zou zijn, wanneergeen mil-
