Texelsche Courant van Zaterdag 11 Juni 1927.
TWEEDE BLAD
De zonsverduistering
Texelsche Berichten
Gemengd Nieuws
INRICHTINGEN
welke gevaar, schade of binder kunnen
veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders dor Ge
meente Texel brengen ter openbare
kennis, dat het verzoek van de American
Petroieum Coinpai y te 's Gravenbage
om voor het perceel, kadastraal békend
ia Sectie B, No. 39 te Oosterend een
ondorgrondsc'ae benzine-bewaarpl&ats
met aftapinrichting te mogen oprichieo
door hen voorwaardelijk is ingewilligd.
De aandacht wordt er op gevestigd
dat volgens de bestaande jurisprudentie
eventueel NIET tot beroep van de be
schikking bevoegd zijn zij, die indertijd
niet voor het Gemeentebestuur zijn ver
schenen, om hunne bezwaren mondeling
toe te lichten.
Texel, den 7 Juni 1927.
Burgem. en Weth. voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester,
JONKER. W. B. OORT.
door S. de Boer.
In de ochtend van 29 Junie a.s. zal er een
zonsverduistering plaats hebben, die In
Engeland en Noorwegen totaal zal zijn, en in
ons land gedeeltelijk, ongeveer tien duim, zoals
de oude astronomen plachten te zeggen, d.i. bij
't midden der verduistering is de middellijn der
zon voor tien twaalde gedeelte door de maan
bedekt. De verduistering zal dus bij geheel be
wolkte lucht goed merkbaar zijn, als men 't
weetwie 't niet weet zal misschien niet mer
ken dat er iets ongewoons aan de hand is. Bij
gunstig weer zal 't wel de moeite waard zijn
het verschijnsel te volgen. Daartoe make men
een zonneglaasje op de volgende wijze:
Laat de glazemaker een paar vieikante stukjes
vensterglas snijden van 4 bij 4 cMneem met
een vijl de scherpe kanten weg, plak op het
ene van niet al te dun papier een randje ter
ter breedte van'n halve cM., bewalm het andere
enigsins ongelijkmatig met een kaars of petro
leumlampje, beproef eerst bij heldere zonneschijn
of de dichtst bewalmde plek het zonlicht vol
doende tempert, en plak dit glaasje op het eerste
Als het zaakje gedroogd is, kunt ge dit zonne
glaasje in de vestzak steken, ge kunt het be
waren en later eens weer gebruiken. Als er
weer een zoneklips is? Ja, maar ook anders
wel. Want soms kan men op de zon donkere
vlekken zien, en zo waarnemen dat hij om zijn
as draait, als een tol. De verrekijkers waar de
sterrekundigen de zon mee waarnemen zijn
vooizien van spesiaal daarvoor vervaardigde
zonneglazen. Wie een kijker zonder dergelijk
glas op de zon richt, handelt hoogst onvoor
zichtig; ook bij zwakke vergroting wordt het
reeds zo felle licht daardoor nog vele malen
versterkt.
Een bedorven fotografie negatief (een zwarte
plaat) is ook een uitstekend zonneglas.
De zonnevlekken zijn soms groot en talrijk,
soms klein en zeldzaam. Dat wisselt af om de
elf jaar. We hebben nu een maximum, we
verwachten een minimum in 1934, een maximum
in 1938. Groote zonnevlekken kan men zien
met een bewalmd glaasje. Ja dikwijls heb ik
ze gezien met het geheel ongewapend oog.
Vooral in de winter kan 't gebeuren dat de
nevel allengs dunner wordt en de zon, bleek
en flets als een schijfje witte kaas, er door
komt kijken. Of de zon gaat onder in de
avondnevel, het licht wordt geleidelik zwakker
en roder, en dooft uit nog voordat het hemel
lichaam de kim heeft bereikt. Dan kan men
grote zonnevlekken met het blote oog zien.
Veel vaker is menigeen daartoe in de gelegen
heid bij de ronde lichtplekjes die zichtbaar
zijn als de zon door een gaatje schijnt. Deze
plekjes zijn rond doordat de zon rond is, dik
wijls langwerpig doordat de stralen enigszins
schuin op de wand vallen. Is het gaatje niet
heel nauw, dan is het zonnebeeldje wel licht
sterk maar onduidelik van omtrek. Is het
gat heel klein, dan is 't beeldje weliswaar
zwak van licht, maar scherp van omtrek en
vooral in een overigens donker vertrek kan
men dan de zonnevlekken dikwijls zeer goed
onderscheiden. Kijkt men de volgende dag op
hetzelfde uur nog eens weer, dan blijkt dat de
vlek zich verplaatst heeft, want de zon draait
in 26 dagen om zijn as. De zonnevlekken zijn
zeer onbestendig: door een kijker bemerkt men
elke dag verandering in vorm en grootte. Zel
den duurt een vlek of vlekkengroep langer dan
zes weken.
Men verzuime niet bij gelegenheid van de
zonsverduistering er op te letten dat het zonne
beeldje, zoals het valt door een gaatje of het
gebladerte, niet rond, maar sikkelvormig is.
Wat zijn die zonnevlekken toch vraagt ge.
Want zo zijn wij mensen. Dag aan dag,
jaar in jaar uit, rijst telkens aan de hemel dat
ontzagiike wonder, dat we zo goed kennen,
waar we maar een woordje van drie letters
voor over hebbenals we in een goede stem
ming verkeren krijgt het wel eens een liever
naampje van drie lettergrepen, maar het laat
ons koud, in figuurlijke zin. Slechts als het
verduisterd wordt trekt het onze aandacht; en
als er zich een vlekje op vertoont, willen we
weten wat dat is.
Vraag liever wat de zon is l Maar vraag
het niet aan mij, want de zon is een raadsel,
een wonder, oneindig ver, reusachtig groot,
onbegrijpelik heet.
In oude tijden bewezen vele volken aan de
zon goddelike eer. En terecht: zij eerden de
Schepper in het schepj-ingsgewrocht waarvan
ze dageliks de zegeningen ondervonden.
HM. Koningin
Moeder bracht
een bezoek aan
het Volkssana-
torlumte Hellen
doorn, ter gele
genheid van het
25-jarig bestaan
dier prachtige
instelling.
Er is geen geleerde die de zon begrijpt. Ja,
we weten allemaal dat het een grote hete bol
is, die licht en warmte geeft. Maar men heeft
berekend dat slechts een twee-duizend-milll-
oenste gedeelte van het licht en de warmte
die de zon uitzendt, aan onze aarde ten goede
komt. Reeds duizenden en jniUioenen jaren
lang wordt zoo'n ontzettende hoeveelheid
energie uitgestraald, en wie daar even over
nadenkt vraagt in eerbiedige verbazinghoe
is 't rr.ogelik zonder op antwoord te durven
hopen. De zon is een bol Maar dat schijn
baar zo eenvoudige feit is voor de geleerden
een onoplosbaar raadsel, ja velen schrijven het
aan gezichtsbedrog toe. De zon is groot.
Laat de aarde worden voorgesteld door een
ert, dan kan de zon worden voorgesteld door
een bol zoo groot als een wagenrad. De zon
is heet; op een afstand van 150 millioen kilo
meter, waar een vliegmasjine honderd jaar
over zou doen, kunnen we de gloed nog niet
aan de^oogen verdragen. Men schat zijn tem
peratuur op 7C00 graden Celsius. Hoe warm
dat eigenlik is, daar hebben we geen begrip
van. De temperatuur van ijs is 0" die van
smeltend ijzer 1600"; en tracht u nu eens een
land voor te stellen waar het 3200° is, en waar
de mensen smeltend ijzer moeten beschouwen
als iets dat ijskoud is. Dat is ondenkbaar
immers. En dan hebt ge nog lang niet de
temperatuur van de zon I
Niet met de N. Herv., doch met de
D o o p s g. Kerkeraad zal de afd. Texel van
't Nut over de stichting eener bewaarschool
alhier beraadslagen.
De Stormramp.
De inschrijving ten voordeele van ge
teisterd Nederland, in ons blad van Zater
dag 1.1 door onze administratie aangekon
digd, heeft weinig resultaat opgeleverd.
We meenen dit veilig te mogen toe
schrijven aan de formatie van een plaatselijk
stormramp-comité, waarvan we in ons blad
van Woensdag 1.1. gelukkig - reeds
melding mochten maken.
Van Gez. R. te den Burg mochten we
f2,50 ontvangen, zoodat we in totaal f27,50
aan bovengemelde comité kunnen afdragen.
Met de inzameling van gelden is door
het comité bereids een aanvang gemaakt.
We wenschen het een groot succes toe.
Texelaars! aan u de taak alle records
van liefdadigheid te slaanVerschuilt u
niet achter zwakke en twijfelachtige argu
menten, doch geeft naar uw vermogen.
Groentenveiling—den Burg.
Van betrouwbare zijde deelt men ons
mee, dat in de week na kermis door de
T.P.V. met het veilen van groenten weer
een aanvaog wordt gemaakt. Zulks dus
in tegenspraak met de geruchten volgens
welke deze' veiling tot het verleden zou
behooren.
Voorloopig zal tweemaal per week wor
den geveild.
In verband met de in het vereenigings-
gebouw gevestigde eierveiling zal door het
bestuur worden getracht van B en W toe
stemming te verkrijgen om die groent-n-
veiling nabij het gebouw van dê „vischaf-
slag" alhier te doen plaatsvinden.
Briefport-verlaging.
Op 1 Juli a.s. zullen de bij particulieren
voor handen zijnde 10 cents postzegels aan
de kantoren kunnen worden ingewisseld
in verband met de invoering van het 7Vs
cents tarief voor binnenlandsche brieven.
Examens-Zeevaartschool.
De schriftelijke examens tot verkrijging
van het eind-diploma 2-jarige cursus aan
de Zeevaartschool alhier zjjn in volle gang.
Ze duren voort tot Woensdag a.s. waarna
op Dinsdag 21 Juni het mondeling examen
volgt.
Omstreeks half Juli kan de uitslag dezer
examens worder tegemoet gezien.
J. A. Hazewinkel.
De Minister van 0. K. en W. heeft blij
kens zjjn schrijven van 9 dezer aan de
benoeming van de heer J. A. Hazewinkel
tot leeraar aan de Kweekschool voor de
Zeevaart te Amsterdam zijn- goedkeuring
gehecht.
Polder Waal-en-Burg.
Gisteren werd door Dijkgraaf en Heem
raden van Waal-en-Burg aanbesteed het
maken en verzwaren van kaden langs de
boezem van Waal-en-Burg met enkele bij
komende werken. De aanbesteding ge
schiedde in 3 perceelen.
De uitslag is als volgt:
C. C. Barhorst Perceel I llö'/a c. per Ms
II 169'/2c perMs
C. Kooiman Harlingen III f 28180,
P. Kikkert I 99V3 c. per M3
Jb. Kind, Stolpervlotbrug, Zype
I 110 c. per M- Totaal f5830,—
II 110 c. per M» Totaal f3610,—
I en II Totaal f9250,
K. Ooms, Scharwoude by Hoorn
Alles voor f34699,—
Wagenaar, Koog a. d. Zaan
Alles voor f39637,
Gunning voorbehouden.
Electrische Centrale.
De bouw van de electrische centrale vor
dert flink. De muren ryzen al fiks op,
hecht en sterk.
De volgende week wordt de houten
koeltoren verwacht. Deze werd gebouwd
in Duitschland en wordt door Duitsche
monteurs hier op het van gewapend beton
vervaardigd fundament opgesteld. Ook
de ijzeren spanten voor de kap zullen
thans niet lang meer op zich laten wach
ten.
Tegen het eind dezer maand zullen
vermoedeiyk de locomobielen arriveeren.
Leldsche Lammerenmarkt.
10 Juni 1927: Prijzen 10—18 gld.handel
stug.
OUDESCHILD
„Jeugdbond voor Onthouding".
Dank zij rusteloos streven naar een eigen
vereenigingslokaal is het bestuur der afd.
Texel van de J.V.O. alhier er dezer dagen
in geslaagd haar plannen te verwezenlij-
kon.
Het heeft thans de beschikking over 'n eigen
localiteit, waarin de vergaderingen voortaan
zullen plaatsvirden. Een en ander is door
bereidwillige handen gezellig en smaakvol
ingericht. (Ingezonden).
DE COCKSDORP
Noodlanding.
Gistermiddag vertoonden zich boven ons
dorp een viertal landvliegtuigen, vermoe
delijk gestationeerd op het kamp te de
Kooy bij Helder. Twee ervan waren
uitgerust met een schyf, welke aan een
lang touw werd meegesleept.
Toen juist boven de vuurtoren een wen
ding werd gemaakt, kwam een der; vlieg
tuigen met zoo'n schijf in botsing (3.15 u.).
Zijn schroef werd ontwricht en'n noodlan
ding werd noodzakeiyk, welke op het strand
beoosten de toren met goed gevolg ver
liep.
Nadat de vliegeniers zich telefonisch met
de Kooy in verbinding hadden gesteld was
hulp spoedig aanwezig.
Eerst werd nog gepoogd onmiddellijk weer
op te stygen doch tevergeefs.
In de loop van de 'dag hoopte men weer
te kunnen vertrekken.
Later bericht: (telef.): Reeds omstreeks
5 uur is het vliegtuig met een nieuwe schroef
opgestegen en in de richting van Helder ver
trokken.
Buitenland.
B r i a n d zou te Washington heb
ban laten polsen naar de mogelijkheid
van het sluiten van een anti-oorlogs
verdrag tusschon Frankrijk en de Ver.
Staten.
Het bestuur van do provincie
Quebec tCanada) heeft last gegeven, dat
de nasporingen n&ar Nungo-ST en oli
die twee watervliegtuigen nog steeds
voortzetten, thans moeten women j
digd.
Vierling. De vrouw van een
trambestuurder heeft in ZO. Londen
vier kinderen ter wereld gebracht, die
het goed maken.
Dit is de tweede vioilirg die in enkele
maanden tijds in dezelfde buurt geboren
is.
Gesnapt. Te Brandenburg is
's nachts een agent van de Schuppo
neergeschoten toen by pioces verbaal
wilde opmaken tegen een man die zonder
licht fietste. De moordenaar is ontdekt.
Moord. De grondeigenaar Klopp
on syo zoon zijn op hun riddergoed bij
Cothem door een onbekende van korte
afstand doodgeschoten De dadei, die
waarschijn'ijk uit wraak heeft gehai dtid
is ontkomen.
BI) Minsk is opzettelijk een auto-
ongeluk veroorzaakt, leden van de
Russisische en Poolsche geheime politie
kwamen om,
Er is weer politiek in 't spel.
De Spaansche kroonprins
lijdt opDieuw aan bloediDgen zoodat zijn
toestand ernstige ongerustheid baart.
Te New-York zal een wolken
krabber verrijzen van 400 M hoogte met
110 verdiepingen. Dit gebouw zal hot
hoogste ter wereld zijn.
De regeering Averescu in
Roemenië zou oen sommotje vau honder
den millioenen lei stibnm onder elkaar
hebben verdeeld, aldus het Alg Harde sbl
Blijkbaar hadden de lui aan hun niet
geringe ministershonoraiia niet genoeg.
LUCHTVAART.
Voor een vlucht San Francisco -
Honoloeloe wordt te New York een
prijzenfonds van 75000 pst. bijeenge
bracht.
Bij NewYork wordt een baan
van 1mijl aangelegd om het starten
aan zwaarbeladen vliegtuigen mogelijk
te maken.
In Engeland worden plannen
gemaakt voor een non-stop-vlucht naar
Britscb Indië.
Voor de Moeders van Nun-
gesser en Coli wordt te New-York door
een commissie, met de oud gezant van
Amerika te Parijs als voorzitter, 150 000
dollar bijeengebracht.
De moord op de Sovjet-gezant te
Warschau.
Inzake de moord op de Sovjet-gezant
Wojkof te Warschau die zulk een op
schudding verwekte, wordt nader ver
meld,
dat de Poolsche regeering van meeniDg
is, dat zij voor dit nYsdrijf niet verant-
delijk kan worden gesteld
dat eene Kowerda de vermoedelijke
moordenaar is, die als zijn schu d
bewezen wordt, 8 A 15 jaar celstraf zal
krijgen
dat hij slechts door een buitengewone
rechtbank ter dood kan wordoo veroor
deeld
dat gratie dan uitgesloten is;
dat Moskou de moreele schuld van de
aanslag op Engeland scbu'ft
dat de Poolsche regeering bet Poolsche
blad in beslag nam, dat voor Kowerda
geld wilde inzamelen en
dat het gebouwvan't Poolscho gezant
schap te Moakou extra baveiligd wordt.
Athletiek. Maurice Degrelle,
een welbekend Fransch athleet, heeft
het Fransche record over 100 meter, dat
met 1'».8 sec. op naam van AudréMourlon
stond, verbeterd tot 10 6 sec.
In de Alpen bij Riffieton zyn
de lijken gevonden van een man en een
vrouw, die doodgevroren waren.
De Vliegtocht New
York—Berlijn. Chamberlin en zijn
passagier Levine hebben ontelbare ge-
lukweDschen uit alle deèlen der Wereld
ontvangen en verklaarden zeer onder de
indruk te zijn van de hartelijke ontvangst
hun door Duitschland bereid.
Zij zullen een rondvlucht over Europa
maken en vermoedelijk een bezoek
brengen aan Rome, Weenen en Parijs.
In Kottbus en Berlijn zullen straten
naar hen worden genoemd, vermoedelijk
zal een Duitsch oorlogsschip h'n terug
voeren naar Amerika.
Bij een Spaansche vliegtuig-
aanval is een aanvoerder der opstf n
delingen in Marokko door 'n bom gedood.
Het Deensche ontwapenings
voorstel is thans mit 39-24stem
men finaal verworpen.
