IJ
t
No 4156
Zaterdag 10 September 1927
40s,e Jaargang
EERSTE BLAD,
Voor do Zondag.
Voor hoofd en hart.
Cconomische JCroniek,
Gemeenteraad
van Texel
ABONNEMENTEN:
UITGAVE:N.V.v/h LANGEVELD DE ROOIJ DEN BURG OP TEXEL
ADVERTENTIËN:
TELEFOON: N°.11 B POSTGIRO: N°.652 POSTBUS: N°.
In Dagen van Smart.
T\
Highbrldge, eens de trots van New-York, heeft haar diensten gedaan. Het oude
bouwwerk wordt thans gesloopt en een nieuw, dat meer zal voldoen aan de moderne
verkeerseischen, zal op dezelfde plaats worden opgericht.
Texels belasting.
TEXELSCHE COURANT
DEN BURG: 50 ct. per drie Maanden.
Franco p. post door geheel Nederland 75 ct p. 3 maanden.
Losse nummers: 3 ct
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
Van 1-5 rogols: 50 ct. ledoro rogel moor: 10 ct.
Dozolfdo advertontlo 4 maal geplaatst wordt 3 maal borokond.
Bl| abonnement lagere regelprlis.
ADVERTENTIËN
MOETEN DAAGS VOOR 'T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
Waarom zou ik een waarheid verbloemen,
waar een belangstellend lezer toch wellicht aan
mijn stemming zou bespeuren, dat ik een groot
leed heb doorgemaakt De Engel des Doods
is over mijn drempel getreden en heeft zijn
vleugelen uitgespreid over wat mij het liefst
was op de gansche aarde.
Ik weet dat het hier niet de plaats is om uit
te weiden over persoonlijke smartmaar ik
weet ook dat het leed, dat mij heeft getroffen,
vroeg of laat',het deel is van velen. Waarom
zou dan dat leed ons niet aan elkander binden,
waarom zouden we niet tot elkander spreken
op een oogenblik dat we beter dan ooit in
staat zijn elkander te verstaan Heden voel
ik mij één met al diegenen, die, als ik, een
geliefde doode te betreuren hebbenen
ik wil tot hen spreken van de troost, die over
mij gekomen is, opdat ook zij niet mogen onder
gaan in hun smart maar het hoofd opheffen
en voorwaarts gaan.
Onlangs, nog kort geleden, heb ik ergens
gelezen.Zoek in elke smart, hoe groot zij
wezen moge, eerst datgene, waarvoor gij he">t
te danken." Ik wil niet ontkennen dat die woor
den mij overdreven toeschenenmaar thans heb
ik er de waarheid van ondervonden. Want het
is waar dat in elke smart een korrel dankstof
ligt besloten. Kan men die tot leven wekken
dan verliest de smart haar bitterheiddan
begint zij het hart te bevruchten en te worden
een bron, waaruit hooger leven kan ontspruiten.
Zoo dan, ik heb gezocht en gevonden en
reden tot dankstof was er ook hier. Daar waren
vooreerst de warme liefde en het oprechte
medegevoel der mijnen, die tot mij kwamen
in die droevige dagendan was er de uiting
van vriendelijke herinnering en hooge waar
deering van mijn geliefde doode, die mij toe
stroomde uit de harten van zoovelen, in wie
bij zijn verscheiden een snaar getrild had van
meer dan gewone ontroering. O, zeg niet dat
ze niets vermogen omdat ze aan het voldongen
feit niets kunnen veranderen. Ze dragen u heen
door die eerste dagen; ze houden de atmosfeer
warm om u heen en de koude der werkelijkheid
op een afstand, totdat ge straks tot u zelf ge
komen zult zijn en in staat zijt uw krachten
te verzamelen.
Dan is er de weldaad van een diepe ontroering
die uw gansche wezen doorwoelt gelijk de
ploegschaar de aarde in de lente. Die diepe
ontroering maakt u vatbaar voor waarachtige
troostge ontdekt de verborgen bronnen, waar
over het gewone leven heenglijdt als een snel
vlietende beek; en ge beseft de waarheid van
de woorden, die misschien tot heden toe slechts
klanken voor u waren.Zalig zijn die treuren
want zij zullen vertroost worden I"
Eindelijk vervult u de diepe dankbaarheid
voor datgene, wat ge hebt bezetenen het
wordt u duidelijk dat er bij dat alles toch zoo
veel is wat ge niet hebt verloren, wat ge niet
verliezen kunt omdat het onsterfelijk is. Het
beste houdt ge vast en dat beste bezit ge voor
eeuwig. Ten slotte is er de nauwe aanraking
met de Engel des Doods. Niet als een dreigend
spook, neen, als een vriendelijke engel leert
ge hem kennen en hij heeft voor u zijn ver
schrikking verloren. Voortaan zal hij voor u
niet anders zijn dan de vriendelijke Godsgezant
die ook u eenmaal zal nooden tot de groote
overgang, niet van leven tot dood, maar van
leven tot leven! Dat wat ge bezit aan de
overzijde van de groote klove, dat zal de schat
zijn, die uw hart tot zich trekteen schat, die
ge eenmaal hoopt weer te vinden, wanneer ge
alles zult moeten achterlaten, alles wat van
de aarde is! H. P. - HELIOTROPE.
MAANDAG 12 SEPTEMBER
Al leyt de waerheyt in 't graf,
Al wat haer druckt dat moet er af.
Cats.
DINSDAG 13 SEPTEMBER
Licht wordt een klein vuur gedoofd, dat
rivieren niet zouden kunnen blusschen, als men
't liet voortbranden. Shakespeare.
WOENSDAG 14 SEPTEMBER
Alles sal reg kom.
Lijfspreuk van Paul Kriiger.
DONDERDAG 15 SEPTEMBER
Alle dingen worden met meer hartstocht
nagejaagd dan genoten. Shakespeare.
VRIJDAG 16 SEPTEMBER
Als u het hart tot spreken dringt,
zoo spreek
Maar wat gij spreekt of
preekt of zingt: hou steek.
De Genestet.
ZATERDAG 17 SEPTEMBER
Al wat liefelijk is, al wat wet luidt, bedenkt
dat.
Jaariyks te beginnen met het jaar
1926 ongeveer in de maand Mei, wan
neer door de bloeiende natuur iedere hart
weer hoopvol voor de toekomst klopt, en
hy daardoor van het verleden ook alleen
bet mooie maar ziet en aan oude narigheden
geen aandacht meer wordt geschonken,
kr{jgt Neerland'a burgerdom neijea op een
papiertje uitgeteld hoeveel hjj 't vorig jaar
aan belasting offerde (of moest offeren,
hetgeen niet altijd hetzelfde hoeft te be-
teekenen.)
Moge bjj het zien van dergeiyke somber
heden de stemming-itbermometer ietwat
dalen, toch is het met van belang ontbloot
het gebodena eens nader te onde-zoeken.
Op bet eiland T xsl dat ongeveer 76G0
inwoners teltwas gemiddeld het inkomen
f 1975,— per jaar. Ia werkeiykheid ligt
dit gemiddelde veel hooger, omdat by het
berekenen van dit cyfer alie bewoners zijn
meegeteld, vrouwen en kinderen, evenals
ouden van dagen, die geheel geen of slechts
een uiterst gering inkomen hebben.
De inkomstenbelasting wordt progressief
geheven, d.w.z. zóó, dat de grootere in
komens naar evenredigheid veel zwaarder
worden belast dan de kleinere. Wanneer
bijvoorbeeld vaa een inkomen van flOO,—
een belasting van i 2 wordt geheven, dau
zal hierbij een inkomen van f 200 niet
met 2xf 2 maar met meer dan dat wor
den belast met dien verstande, dat ho6
grooter de inkomens worden, hoe meer
ook dit hoogere bedrag is, zoodat de be
lasting percentsgewyze ook het sterkst
op bet groote inkomen drukt.
Onderstaande tabel tracht een overzicht
te geven van de belasting op Texel ge
durende het jaar 1926/27. Hierby zy op
gemerkt. dat de gemeenteiyke belasting
worat gehevon over het inkomen, ver
minderd met het noolzakeiyk levensonder
houd, welk bedrag iedere gemeente vast
stelt, terwyi ook het hebben van kinderen
over een bepaald bedrag vrijstelling van
belastingplicht geeft. Daardoor leek bet
ons gewensebt de belastingdruk aan te
geven by gezinnen zonder en met kinderen.
Ëen andere bron van belastingbeffing
van gemeenten is het leggen van een
toeslag op de ter plaatse geheven rijks
belastingen ten eigen bate, de r.g. opcenten
die op Texel 50 op de personeele, en 50
op de vermogensbelasting bedragen. Voegt
men bij deze bedragen nog de ryksbelas-
tiag, dan heeft men de geheels som. die
by een bepaald inkomen aan de fhcu3
wordt geofferd.
Terwille van de volledigheid zij vermeld,
dat ook de vermogens vanaf f 16000 en
hooger speciaal zyn belast met een ver
mogensbelasting die over f 16000 (oehalve
pioviuciaie opcenten ten behoeve van bet
in de mobilisatietijd gestichte leeningfonds)
f 2 en tot f 30,000 voor iedere f 1000 met
f 2 stijgen. Voor elke f 1000 meer wordt
deze belasting met f 1 verhoogd. Ëen be
lasting die ook van de vermog6us wordt
geheven is de verdedigingsbelasting.
Daar deze beiden voor Texel vun meer
ondergeschikte beteekonis zijn en bet over
zicht niet noodeloos ingewikkeld boeft te
wordeu, is met deze in onderstaande tabel
geen rekeniDg gehouden Ter vergelijking
is voorts het totale belastingbedrag van
Helder aangegeven
Overzicht belastingdruk v. h. jaar 1926-27.
bij een
inkomen
is voor: gehuwden zonder kinderen, de
Gem. ink. Rijks ink. Totale bel. Totale bel.
voor gehuwden met 2 kinderen
Gem. ink. Rijks ink. Totaal Totaal
van
belasting
belasting
Texel
Helder
belasting
belasttng
Texel
Helder
f 1000
f 7,93
f 6,50
f 14,43
f 16,70
f 3,06
f 1,30
f 4,36
f 4,62
1200
14,04
13,70
27,74
36,65
1400
19,31
22,30
41,61
61,11
1600
29,09
31,30
60 33
87,40
180J
37,54
40,10
77,64
114,41
2000
46,51
48,90
95,41
141,87
37,54
31,30
68,84
105,61
2500
71,02
75,40
146,42
216 82
3000
97,37
101,90
199,27
294.32
86,71
80,70
167,41
252,42
5000
198,33
216,90
415,23
638,82
198,38
192,10
390.48
589,24
10,000
523,25
553,90
1077,15
1718,79
Uit deze cyfera blijkt duideiyk bet groote verschil ii belastingdruk te Texel en
Helder, dat teehnkcb veroorzaakt wordt, doordat ie Helder het aantal opcenten op
rijkobe astiog hooger is. Gemiddeld is iu Helder d9 belading per inwoner f 30,10
te Texel f 12 25, een verschil, dat gedeeltelijk is af te leiden uit de naar Vbrhoudmg
van het inwonertal grootere uitgaven voor do openbare veiligheid, hoogere kosten
van het onderwijs en een zeer groote schuldenlast. J. A, C.
Op 31 Dtc. 1920 telde Texel 7313 op 1 Jan. 1925 7271 inwoners.
Zifting van Dinsdag 6 Sept. 1927, aanvan
gende te ruim 3 uur namiddags.
Voorzittende heer VV. B.Oort, burgemeester
Secretaris: de lieer C. Jonker, gemeente
secretaris.
Tegenwoordig alle leden.
1. Installatio leden oan den Raad.
Deze vergadering, aldus vangt de voorzitter
aan, officieel in de gemeentewet aangekondigd
als moetende plaatshebben op de eerste Dinsdag
in September behoort aan le vangen met het
afleggen der ecden van zuivering en trouwheid
door de nieuwe raadsleden.
Aldus geschiedt, in alfabetische volgorde. Van
de dertien leden leggen er negen een eed af,
de heeren R. P. Kcijser, P. Dros, A. Boon en
K. Zeijlemaker een verklaring en een gelofte.
Vervolgens spreekt de voorzitter de raad met
deze woorden toe
De geloofsbrieven werden in de vorige ver
gadering accoord bevonden, de eed van zui
vering en die van getrouwheid zijn afgelegd.
Gij allen, 13 in getal, zijt thans bevestigd als
raadsleden dezer gemeente en geroepen om ge
durende de eerstkomende 4 jaren de belangen
van Texel te behartigen. Een woord van wel
kom en een geiukweusch zijn hierop hun plaats
Een gclukwensch? Ja, zeer zeker: uw mede
burgers hebben u immers uitgekozen om hun
belangen te behartigen, oin hun vertrouwens
mannen te zijn, maar een gclukwensch, waarbij
een ernstige taak op uw schouders wordt gelegd.
Straks zal de wethouders-verkiezing plaats
vinden laat dit uw eerste daad van ernst en
wijs overleg zijn.
Doch hoe die keuze ook uitvalt: het doel, dat
wij voor oogen houden, zal hetzelfde blijven,
nl. vooruitgang van ons eiland.
Hoe ik mij voorstel, dat wij dit doet kunnen
bereiken? Wet lo door eensgezind
heid. Hoe verschillend ook uw werkkringen,
hoe verschillend ook de programma's uwer par
tijen, toch kunnen wij trachten eendrachtiglijk
samen te werken, tot heil van Texel.
Ons eiland heeft de roep, dat het niet dog
matisch is, dat men er zijn meening niet prijs
geeft terwille van een partij-leus, dat men er
oprecht is en als eerlijke menschen een eigen
ideaal nastreeft en niet dat eener partij Moge
dit zoo blijven.
Uw plaatsen aan deze tafel zijn dan ook
niet volgens de verkiezingslijsten gerangschikt
doch wel volgens anciënniteit als raadslid en
leeftijd.
2e door preutschheid op zij te
zetten. Laat de preutschheid verre en zie
de vraagstukken, die u voorgelegd zullen wor
den, flink onder de oogen. Men schame zich
niet om zijn gedachten kenbaar te maken.
Sprekende en overleggende kan veel worden
bereikt. Tast men mis, welnumen erkenne
dit openlijk. De pers zal in zulk een geval wei
discreet zijn, en zoo niet, wel, „die timmert
aan den wegh is selden buyten opspraeck". Men
aanvaarde dat en achtte zich verheven boven
het gepraat van hen, die geen tijd en krachten
voor de gemeenschap overhebben.
3e door goed financieel beleid. Ik
hoop, dat het deze raad gegeven zal zijn de
financiën in goede, zoo mogelijk zuivere banen
te leiden. Men vergetc echter het oud-Hoiland-
sche spreekwoord niet„de cost gaet voor de
baet uijt", en ook „voor wat hoort wat" en wij
willen veel.
En wat wij willen, wel gij houdt mij ten
goede, dat ik mij niet ver op dat terrein begeef
Natuurlijk vooruitgang van het eiland in velerlei
opzichten, opheffing van achterlijke toestanden,
[o.a. gemis aan een hygiënische waterleiding]
en medewerking aan het meer productiefmaken
van Texel waarvan het zielental der bevolking
niet iu overeenstemming is met zijn oppervlakte
Stilstand is achteruitgang. Vooruit moet
Texel in vele opzichten, waarin het thans nog
achterstaat bij de vaste wal.
2. Vaststelling notulen.
De notulen worden gelezen en ongewijzigd
vastgesteld.
3. Benoeming Wethouders.
De wethouders treden telkens na 4 jaar af,
doch zijn herkiesbaar. Binnen 24 uur na de
benoeming, eventueel herbenoeming, moet wor
den meegedeeld, of deze wordt aanvaard.
Op voorstel van de voorzitter wordt eerst
gestemd ter voorziening in de vacature-R. P.
Keijser.
Alvorens hiertoe wordt overgegaan, vraagt
en verkrijgt de heer Pisart het woord om namens
de Vrijz. Kiesvereeniging te verklaren dat door
haar is vastgesteld stem uit te brengen op de
heeren Lap en de Graaf, resp. inplaats van op
de heeren R. P. Keijser en Vlaming.
De heer de Graaf: In antwoord hierop moet
ik een woord van buitengewone dank brengen
voor de eer, welke u onze partij aandoet, door