geen vlieg
muggen meer
FOTOGRAAF
Ons Zondagsblad.
Ingezonden
ADVERTENTIEN
Waalenburgs Bemallngskwestie.
Helder—Texel—Harlingen v.v.
Helder—Alkmaar v.v. per autobus.
Fancy-Fair Texelsch Fanfare,
te houden In September a.s.
Autobusdienst Den Burg - de Koog.
Examen- 2e Stuurman.
Drie vliegtuigen op de Amstel
neergestreken.
OUDESCHILD
Veevervoer.
Vlsscherij.
Vliegerwedstrijd.
als ge
sproeit
met
Oprichting Nationale Bank.
Mijnheer de Eedacteur
PREDIKBEURTEN
Zondag 15 Juli.
HERV. GEMEENTE.
Burg, vm. 10 uur ds. Raabe.
Koog, vm. 10 uur ds. v. 't Hooft.
Extra collecte.
Den Hoorn, vm. half 11 ds. Oskamp.
Maandcollecte.
Oudeschüd, vm. half 11 ds. Broekema.
Oosterend, vm. 10 uur ds. Plug.
Cocksdorp, 's av. 7 uur ds. Plug.
GEREFORMEERDE KERK,
Oosterend vm. 10 uur ds. v. d. Leer
Collecte voor de hulpbehoevende
kerken in de Provincie,
n.m. 3 uur dezelfde.
GEREF. KERK H.V.
Oosterend. nm. 2,30 uur de hr. Fokkema
van Amsterdam.
nm. half 8 dezelfde 1
DOOPSGEZ. GEMEENTE.
Oosterend, vm. 10 uur ds. Vis.
MARKTBERICHTEN
BURGERLIJKE STAND DER
GEMEENTE TEXEL
van 7 tot en met 13 Juli 1928.
GEBORENHendrik, z. v. Marinus Bakker
en Martje BakkerJanneke, d. v. Jan
Boon en Suzanna VerschellingJacob
Martinus, z. v. Kleis Wetsteen en Neeltje
Afine Langeveld.
ONDERTROUWDCornells Blom en
Maamke Anneke AlderliesteBernardus
Christoffel Johar. Brouwer en Dieuwertje
DrosKasse Hoogerheide en Hendrika
Blom.
GETROUWD: CornellsBarhorsten Theodora
Witte.
OVERLEDENDirk Verhoeven, 78 jaar,
weduwnaar van Neeltje de Bruin.
GEVONDEN VOORWERPEN
(Gedeponeerd ten Raadhuize.)
1 paar kousen.
een nota verstrekt waarin, na nauwgezet onder
zoek, de volgende specificatie der lading werd
genoemd 900000 p.st. van Lloyds aan goud
en zilverstaven, 160000 p.st. voor Hamburg en
140000 p.st. voor betaling van soldij aan de
Engelsche troepen, totaal 1,200,000 pond sterling
(f 14,000,000).
In 1800 en 1801, dus kort na de stranding
van de „Lutine", liet de Burgemeester-Strand
vonder van Terschelling met de primitieve mid
delen van die tijd,tangen, haken en schepnetten,
bergingspogingen doen en gelukte het gouden
en zilveren munten op te halen en ook 59 goud
en 35 zilverstaven, totaal voor f669240. Het
wrak was toen nog weinig verzand. Er stond
ongeveer 18 voet water op. De verzanding nam
toe, zoodat men, niet de beschikking hebbende
over duikers, zuigers, enz. de berging moest
staken.
In 1814 trachtte men nog wat te bergen, doch
de bezwaren waren te groot en die berging
bepaalde zich slechts tot het ophalen van enkele
munten.
In 1887 ontdekte men toevallig, dat de zand
bank boven de „Lutine" was afgenomen en er
nog slechts 3 voet zand op het wrak zat. Het
was toen de Ingenieur Taurel, die van de be
trekkelijk gunstige gelegenheid wist te profitee-
ren en er in slaagde om met behulp van een
duikerapparaat, dat toen reeds in gebruik was,
behalve gouden en zilveren munten, ook 46
goud- en 64 zilverstaven te bergen, totaal voor
f 529487. Ook toen ondervond men nog, blij
kens de rapporten der duikers, veel last van
het zand. Men beschikte ook nog niet over
zuigers om het zand te verwijderen, zoodat de
duikers tusschen wrakstukken en roestklompcn
met hun handen het goud en zilver onder het
zand moesten weghalen. Wanneer "men onder
water in het zand graaft, ondervindt men, hoe
moeilijk het is om drie voet diep te graven
Het gat spoelt direct weer dicht. Ter plaatse
waar de „Lutine" ligt cn waar veel stroom gaat,
waren de bezwaren natuurlijk veel grooter. In
October 1859 werd besloten in verband met het
vergevorderd seizoen de bergingswerkzaam
heden te staken en het volgende jaarweermet
moed te beginnen. Zoo blijkt uit het laatste
duikerrapport van 18 October 1859. Het volgend
jaar bleek het wrak weer zoodanig verzand te
zijn, dat berging onmogelijk werd geacht.
Voor de „Lutine" beteekende dit opnieuw een
rustperiode van ongeveer 30 jaar, waarna men
de berging met twee schelpenzuigers aanving.
Het wrak van de „Lutine" was toen reeds lang
tot de kleilaag gezakt, welke ter plaatse op bijna
50 voet diepte zit en het wrak en de lading
belet dieper te zinken. Er zat toen plm. 35 voet
zand boven het wrak. Men slaagde er meer
malen in om het wrak min of meer bloot te
zuigen en er werden veel gouden en zilveren
munten, kanonnen, kogels, roestklompen (samen-
geroeste kogels), kruit, ballastbroodjes, wapenen,
bezittingen van de opvarenden enz. door de
zuigers opgezogen of door duikers naar boven
gebracht. Men heeft echter toen goud- noch zil-
staven kunnen bergen. Ook latere bergings
pogingen hebben niet tot het gewenschte resul
taat geleid.
Meer dan f 1.200.000 geborgen
De verscheidene bergingspogingen, waarbij
steeds van overheidswege het strengste toezicht
is uitgeoefend, hebben dus tot resultaat gehad
dat totaal voor ruim f 1.200.000 aan goud en
zilver uit „Lutine" geborgen is. Er moet zich
dus nog voor vele millioenen gouden en zilveren
staven en munten in de „Lutine" bevinden.
Alle goud- en zilverstaven zijn genummerd en
geletterd. Wanneer men de desbetreffende staten
nagaat, blijkt daaruit, dat in het eerste bergings
tijdvak 1800—1801 van verscheiden series num
mers zijn geborgen en diverse aansluitende
nummers in 18571859, terwijl tal van vooraf
gaande, tusschenliggende en opvolgende num
mers nog ontbreken.
NIEUWE PLANNEN
Thans zullen opnieuw krachtige pogin
gen worden aangewend om de lading van
de „Lutine" te bergen en wel door de
Bergingsmaatschappijen Dros en Doeksen
resp. te Texel en Terschelling.
Genoemde reederijen beschikken over
het modernste zuiger- duiker- en ander
berglnsmaterieel en meenen in staat te
zijn, dit moeielijk bergingswerk met een
redelijke kans op succes uit te voeren,
waarbij zij hun voordeel zullen kunnen
doen met de ervaringen van vorige Lutine
ondernemingen, waarvan tal van rappor
ten, journalen, kaartjes e.a. gegevens in
hun bezit zijn.
We hopen binnenkort een uiteenzetting
van hun werkplan te kunnen geventhans
is de tijd daartoe nog niet gekomen.
Stellig zullen deze nieuwe pogingen om
de Lutine-schatten aan „de schoot der
golven" te ontrukken door velen met be
langstelling worden gevolgd. Mogen ze
met goede uitslag worden bekroond.
Gcedkoop reizen van Amsterdam
naar Helder.
Morgen rijdt een zg. goedkoope trein van
Amsterdam naar Helder cn terug.
Vertrek van Amsterdam 8,08 u, aankomst
te Helder 9,50 u.
Vertrek van Helder 8,31 's avonds, aankomst
te Amsterdam 10,15.
Schoolnieuws.
Emilic Dijt, leerlinge Ulo alhier, legde deze
week met gunstig gevolg het toelatingsexamen
af voor de derde klasse der Rijks H.B.S. te Alk
maar.
Met Gym. Ver. „Texel" naar Wieringen.
Morgen zullen de leden van Gym^ast'ek-
vereeniging Texel op het terrein der voelt al«
vereeniging „Succes" te Hippolytushoef op
Wieringen deelnemen aan de propaganda-
openluchtuitvoering, georganiseerd door de
Turnkring „Hollands Noorderkwartier", afd. van
't Kon. Ned. Gymn. Verbond. De afstand Hel
der—Wieringen zal per fiets en met de leden
van O.K.K. te Helder worden afgelegd.
Aan deze openluchtuitvoering zal ook worden
deelgenomen door de vereenigingen,, Wieringen",
Sparta te Winkel, Udi te Kolhorn, Udi te Dirks-
horn, Turnlust te O.Niedorp, Pro Patria te Hel
der, Lycurgus te Schagen, Olympia te Wie-
ringerwaard, O.K.K. te Helder, Hercules-Hébé te
N. Niedorp en T.A.V.E.N.U. te H. Hugowaard.
De deelnemers zullen te half een officieel
worden ontvangen in het gebouw „Concordia"
waar zij door burgemeester Kolff zullen worden
toegesproken.
Te kwart over een wordt afgemarcheerd door
het dorp in de richting van het sportterrein.
De'oefeningen zullen bestaan in: algemeene
knotsoefeningen voor dames, toestelturnen voor
dames en heeren, vrije oefeningen voor jongens,
brugturnen voor heeren en jongens, paardsprin-
gen, stokoefeningen voor meisjes, brugturnen
voor dames en meisjes, algemeene vrije oefe
ningen voor heeren.
De adspiranten van „Texel" zullen in verband
met de voor hen vermoeiende fietstocht aan
deze feestelijkheden niet deelnemen.
We verwachten, dat dit turnfeest bij gunstig
weer uitnemend zal slagen en een prettige in
druk bij de deelnemers zal nalaten.
De Wolveehandel van 5 -11 Juli.
Voor wolvee bleef de handelsstemming op de
meeste markten stroef, met gedrukte prijzen
Te Leiden en Groningen waren de zuiglam-
meren misschien wel iets vaster. Te Leeuwarden
echter niet, doch daar was „iets" meer kooplust
voor vette enterschapen. Nergens was van een
vlotte omzet in wolvee sprake.
Men schrijft ons uit Haarlem
In de openbare vergadering van Ged. Staten
is Woensdag jl. de bemalingskwestie van polder
Waalenburg, welks bestuur met 4 tegen 3 stem
men tot bemaling met oliemotoren besloot, in
behandeling genomen.
De vergadering werd geleid door Jhr. Mr.
D. E. v. Lennep.
Voor hen, die aan clectrische bemaling de
voorkeur geven, trad de heer S. C. Eelman op.
Hij zeide zich aan de berekeningen der deskun
digen te willen houden en wees op het feit,
dat de reclamanten twee derden van het polder-
bezit vertegenwoordigen. Texel is er van over
tuigd, dat Waalenburg electrisch bemalen moet
worden, aldus spr. Financieele of technische
bezwaren kunnen daartegen niet worden aan
gevoerd. Spr. sprak de wensch uit, dat Ged.
Staten, die indertijd hun gewaardeerde mede
werking verleenden bij het ontwerpen van be
malingsplannen, de electrische bemaling zullen
voorstaan en bevorderen.
Voor de andere partij trad de heer J. Eelman
de dijkgraaf, op. Hij zette het standpunt van
de bestutirsmeerderheid uiteen, bestreed enkele
beweringen van de vorige spreker en noemde
het o. m. onmogelijk een machinist ter bediening
der clectrische installatie aan te stellen op een
salaris van f 300 's jaars.
De conclusies, waartoe deze besprekingen
Ged. Staten hebben geleid, zullen later worden
gepubliceerd.
Dc stoombootdienst van TESO van Helder
via Texel op Harlingen en terug, aansluitende
op de treinen en de bootdienst Harlingen
Vlieland—Terschelling, vangt aan op Maandag
a.s. en eindigt op 3 September d.a.v.
De reis duurt plm. 4 uur. De boot vertrekt
van Helder te 7 u vm., van Texel te 8 u vm.
en van Harlingen te 1.30 nm. (M - W en Z)
In dit nummer treft u op de 4e pagina de
gewijzigde dienstregeling van de autobusdienst
Helder—Alkmaar v.v. aan.
Van deze reisgelegenheid wordt naar ons
uit ervaring blijkt ook door Texelaars een
veelvuldig en dankbaar gebruik gemaakt. Onlangs
zijn door de directie weer een paar nieuwe
bussen „in de vaart" gebracht. De nieuwe dienst
regeling, welke daardoor mogelijk werd, wordt
vandaag van kracht.
Het bestuur van Texelsch Fanfare heeft be
sloten in September a.s. in hotel „Texel" tot
stijving zijner kas een fancy-fair te organiseeren.
Het stelde zich daartoe reeds met verscheiden
dames en heeren alhier in verbinding, ont
waarde al spoedig, dat de plannen met instem
ming zullen worden begroet en mocht reeds
toezegging van steun Ontvangen van verscheiden
kanten. Mits goed aangepakt, twijfelen we er
niet aan of het plan heeft groote kans van
slagen.
Aan de fancy-fair zullen vele attracties wor
den verbonden; er zal o.m. 'n tombola worden ge
organiseerd. Het spreekt vanzelf, dat de fees
telijkheden door muziek van het corps zelf
zullen worden opgeluisterd.
Vandaag opent de heer E. Bockel de reeds
aangekondigde autobusdienst van den Burg op
de Koog. Als regel wordt acht maal per dag
heen en weer gereden, ook Zondags.
o—
Dc dienst op den Hoorn zal een week
later aanvangen, daar de voor dit traject bestelde
autobus nog niet is gearriveerd.
Dc heer J. W. Schmidt, leerling Z.V.S. alhier
slaagde 12 dezer te den Haag voor het examen
2e stuurman groote stoomvaart.
Meegedeeld wordt, dat de heer J. Kiljan
vergunning verzoekt tot het plaatsen van een
twee P.K. motor. De desbetreffende publicatie
moet dus in die zin gewijzigd worden.
Ons Zondagsblad van deze week bevat weder
om een uitgelezen reeks van prachtfoto's uit
binnen- en buitenland, w.o. de reproductie van
een foto „De Cocksdorp en de Roggesloot",
door mevr. Swama—Keijser (die in onze foto
wedstrijd de eerste prijs verwierf) voor ons
Zondagsblad afgestaan.
Speciaal vestigen we uw aandacht op de foto
van de Niagara en de zeven Zwitserschefoto's
welke door de kostelijke roto-gravure druk vol
ledig tot hun recht komen.
Buiten de Vrouwen-pagina bevat het o.m
weer een vervolgverhaal, twee complete ver
halen, een geïll. verhaal voor de jeugd, humor
in woord en beeld, enz.
Voor zoover de voorraad strekt ontvangen
nieuwe abonnees nog het le nummer.
DE MOK.
Woensdagmorgen vroeg zijn 'n drietal Mok-wa-
tervliegtuigen naar Amsterdam gevlogen, waar
zij ter hoogte van de gasfabriek op de Amstel
neerstreken en door velen op de beide oevers
met belangstelling werden gadegeslagen.
Aanvankelijk dacht men aan een noodlanding
maar al spoedig bleek, dat de vliegtuig-bestuur
ders heel rustig met hun toestellen de Amstel
tot de Amstelbrug opvoeren, om daarna weer
terug te keeren. Het was een gewone oefening,
zooals met de watervliegtuigen er dagelijks
gemaakt worden.
Na een half uur rondgevaren te hebben, stegen
de watervliegtuigen ter Hoogte van de Amstel
laan weer op, om vandaar naar het Marine
vliegkamp te Schellingwoude te vliegen.
Gedurende de laatste week zijn van Texel
verzonden 1376 lammeren, 44varkens,-3 koeien
26 kalveren en 17 schapen.
Een vijftiental visschers zijn nog aan het
garnalen visschen. De prijs is plm. een dub
beltje. De vangsten zijn niet heel groot.
Ook gaan er enkelen wiermaaien en wel op
de waarden ten Oosten van Wieringen. Er
wordt zooveel afgemaaid, als men in de schuit
laden kan. Het wordt in de haven gelost en
vervolgens op wagens geladen en naar het land
gebracht. Het wordt in de slooten geworpen
om zooveel mogelijk de zoutdeelen er uit te
doen trekken. Na goed gedroog dte zijn komt het
als zwart zeegras in de handel.
De kommenvisschers zijn weer druk bezig
om hun netten thuis te halen. Ze kunnen niet
roemen op rijke vangsten.
DE COCKSDORP
Woensdagmiddag j.l. had alhier, onder leiding
van het hoofd der school, de heer Oele, een
vliegerwedstrijd plaats. Een dertiental vliegers
welke door de jongens uit de hoogste klasse
der O.L. school eigenhandig waren gemaakt op
de huisvlijtcursus onder leiding van de heer
Boekhold, werden losgelaten.
Door onderlinge botsingen in de lucht werden
enkele deelnemende vliegtuigen buiten gevecht
gesteld.
Ten slotte werd de le prijs toegekend aan
de jongeheer W de Graaf Mrtz. de 2e prijs aan
de jongeheer M Reuvers en dc 3e prijs aen de
jongeheer L v. d. Kooy Jbz.
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.
Beleefd verzoek ik U mij een plaatsje in uw
courant af te staan, ter rechtzetting van wat
krom is bij voorbaat mijn vriendelijke dank.
In Uw verslag van de opening van het nieuwe
Kantoor der Nationale Bank lees ik in kolom
4, alinea 4„Hierna voerde de heer R. P. Keijser
„het woord. Hij sprak als volgt: Mijne
„heeren Het is nu bijna elf jaar geleden, dat
„de N.B. op ons eiland werd gesticht. De be-
„hoefte aan een dergelijke inrichting, reeds lang
„door mij gevoeld, deed m ij besluiten
„besprekingen in deze richting te
„h ouden met de N. B. te Utrecht,
„welke met de beste resultaten
„werden bekroon d."
Meneer de redacteur. Dat de heer Keijser
het gemis van een bank op Texel gevoelde, neem
ik gaarne aan. Immers, alle zakenlieden van die
tijd gevoelden met de heer Keijser het gemis
van een instelling, welke de uit hun zaken voort
vloeiende financieele transacties vlug en goed
koop regelde maar zijn verdere, door mij ge
spatieerde mededeeling is niet overeenkomstig
de waarheid. Niet de heer Keijser, dochondcr-
rgeteekende heeft in 1917 het initiatief genomen
de toenmalige Hoofddirectie van de in die tijd
juist opgerichte N.B. te Utrecht, te bewegen
ook op Texel een kantoor van haar Bankorga-
nisatie te vestigen. En met succes.
Hoogachtend,
A. WIERENGA.
Den Burg, 13 Juli 1928.
o—
Het bovenstaande werd door ens aan de heer
R. P. Keijser ter inzage verstrekt. Red.
Naschrift.
Welwillend werd het ingezonden stuk van
de heer Wierenga d.d. 13 Juli door de redactie
aan mij ter inzage toegezonden.
Ik vind het te kinderachtig, hierop in te gaan.
Mocht de heer Wierenga zich bekort gevoelen,
zoo wende hij zich tot de Hoofd-Directie der
Nationale Bank te Utrecht.
Hoogachtend,
R. P. KEIJSER Cz.
Schagen, 11 Juli.
90 lammeren 18,- a 24.—
68 Vette koeien 250 a 430
10 kalf koeien 220 a 320
2 Gelde koeien mag. 180 a 240
62 Vette varkens 0,66 a 0,68
81 Biggen 12,— a 16,
Boter 1,70 a 1,90 a 0. -
E i e r v e iIi n g Schagen
Kipeierenaanvoer 52380
Bruin ongewogen f 5,60af 6,—per 100
Wit 5,- f5.10
VERSTERK UW NIEREN. 130
Werp dat lustelooze afgematte gevoel
van u, en herwin uw gezondheid en energie
door uw nieren te helpen om de schadelijke
en kwaaddoende vergiften uit uw bloed te
filtreeren. Maak uw leven weer tot een lust!
Die pijn in de lendenen, die urinestoornissen
dat vermoeid zenuwachtig uitgeput gevoel
die hoofdpijn en duizeligheid kunnen alle
te wijten zyn aan nierzwakte, en deze kan
overwonnen worden.
Piekeren helpt u niet. Wordt flink en
gezond door het gebruik van Foster's Rug
pijn Nieren Pillen. De tijd bewees, dat dit
specifieke niergeneesmiddel aan de nieren
juist die versterkende hulp geeft die zij
noodig hebben en deze organen bijstaat om
het bloed volkomen en terdege te zuiveren.
Door nieuwe kracht aan de verzwakte
nieren te geven, kunnen Foster's Pillen
kwellende nierverschijnselen als rheumatiek
ischias, spit, waterzucht, niersteen, blaas
ontsteking verlichten en voorkomen.
Duizenden in Holland danken hun tegen
woordige goedegezondheid aan degenezende
eigenschappen van dit niermiddel. Begin
nog heden met het gebruik en zie hoe suel
gij een flinke gezondheid kunt herkrijgen.
Verkrijgbaar (in glasverpakking met geel
etiket let hier vooral op) bij apotheken
en drogisten a, f 1,75 per flacon. 31
- GEBOREN: JACOB MARTINUS,
zoon van
K. WETSTEEN
en N. A. WETSTEEN-Langeveld
Waafenburg Texel, 12 Juli 1928.
ONDERTROUWD
C. BLOM
en
M. A. ALDERLIESTE.
de Cocksdorp-Texel, 12 Juli 1928.
Huwelijksvoltrekking 30 Juli a.s.
Kerkelijke huwelijksinzegening indeN.H.
Kerk te de Cocxsdorp, door den Weleerw.
Heer Ds. Plug.
Algemeene kennisgeving.
