Gemengd Nieuws
Een nieuwe R.K. School te den Burg?
Schapenfokdag.
Lagere Landbouwschool.
Onbestelbare poststukken.
Baldadig gedoe.
DE MOK.
Door de stroom gegrepen, doch gered.
OÜDESCmLD
Onderscheiding.
Een Engelsch oorlogsschip op de ree.
Bij het baden verdronken.
De rijtoer op 31 Augustus.
Bevestiging en Intree Ds. Groenenberg.
Feest op Vrijdag a.s.
Sjef van Dongen is bezig aan
een boek, waarin hij, behalve natuurlijk
zijn laatste avonturen op de expeditie
ter redding van generaal Nobile'sgezellen,
ook zijn ervaringen in het hooge Noor
den, gedurende zijn vijfjarig verblijf op
Spitsbergen, uitvoerig zal beschrijven.
Sjef van Dongen heeft talrijke foto's
gedurende die tijd gemaakt, welke, met
vele andere, in het boek zullen worden
opgenomen.
Medemblik's raad heeft een
enkele maal bewijs gegeven van snel
afdoen. Doch nooit zoo vlug als Woens
dagte 8 uur aangevangen en te half
10 geëindigd, werden, afdaan dertien
agenda-punten (punt 1 „ingekomen
stukken", bevatte niet minder dan 32
nummers)
In een vergadering van anderhalf uur.
RAADSVERGADERING
De Burgemeester der Gemeente Texel
Gelet op art. 41 der Gemeentewet;
Brengt naar aanleiding daarvan ter
kennis van de ingezetenen dat eene ver
gadering van den Gemeenteraad is belegd op
Zaterdag, 8 Septembir 1928,
des namiddags te 3 uur in de daarvoor
bestemde zaal ten Raadhuize dezer Ge
meente.
Texel, 4 September 1928.
De Burgemeester van Texel,
W. B. OORT.
Onderwerpen ter behandeling:
PREDIKBEURTEN
Zondag 6 September.
HERV. GEMEENTE.
Burg, vm. 10 uur ds. Raabe
Maandcollecte.
Waal, vm. half 11 ds. v. 't Hooft.
Oudeschild, geen dienst.
Den Hoorn, vm half 11 ds. Oskamp.
Oosterend,
Cocksdorp, nm. 3 uur ds. Oskamp.
GEREFORMEERDE KERK,
Oosterend vm. 10 uur ds. v. d. Leer.
Voorbereiding H. Avondmaal.
Collecte v. d. Evangelisatie op ons eiland
n.m. 3 uur dezelfde.
GEREF. KERK H.V.
Oosterend. vm. half 10 de hr. van der Starre
van Amsterdam,
nm. half 3 dezelfde.
DOOPSGEZ. GEMEENTE.
Burg. vm. 10 uur ds. P. A. Vis
van Irnsum.
De R.K. School alhier, welke thans 180 leer
lingen telt, zal met ingang van April a.s. door
zeker meer dan 200 leerlingen worden bezocht.
De school zal voor zulk een getal niet berekend
zijn. Reeds eerder werd door uitbreiding in de
behoefte voorzien en ook thans zal men weer
maatregelen moeten treffen om de leerlingen
behoorlijk te plaatsen. Nu zal met de aanbouw
van een nieuw gedeelte vermoedelijk een aan
zienlijk bedrag gemoeid zijn, zoodat aan de
bouw van een nieuwe school is gedacht, temeer
omdat de bestaande school in meer dan een
opzicht wat de inrichting betreft niet voldoet.
De nieuwe school zou wanneer de raad
a.s. Zaterdag tot nieuwbouw mocht besluiten
op de zg. Lijnbaan worden opgetrokken en
worden ingericht overeenkomstig de eischen,
aan scholen gesteld.
De catalogus voor de schapenfokdag van
heden vermeldt, met inbegrip van de rubrieken
ter opluistering, voor de afd. Geregistreerd 61
en voor de afd. Ongeregistreerd 76 inzendingen.
In het gebouw der voormalige vischmarkt
zal wol worden tentoongesteld.
Het gebouw der voormalige bewaarschool in
de Nieuwstraat, zal na uitbreiding en herstel
als lagere landbouwschool in gebruik worden
genomen.
De aanbesteding heeft plaats op Woensdag
in de volgende week.
In de 2e helft van Augustus
Briefkaarten—binnenland
J. Volt, Eindhoven; Mej. M. Rijgersberg, den
Haag; Mej. N. Swart, Haarlem; Mej. Willy
Martens, Haarlem de heer en mevr. Hamaker,
Noordwijk aan Zee; Mej. A. Jansen, Rotterdam.
Briefkaarten—buitenland
Mej. W. Smit, DüsseldorfFrau Attilie Rohde
Hannover.
Brieven
Herrn Higly, BoforsFraulein Elly Wuhlm-
berg, den Haag.
De afzenders zijn onbekend.
Per luchtpost naar Ned. O. Indië.
Er zullen vijf postvluchten van Amsterdam
naar Batavia worden ondernomen en wel op
13, 20 en 27 September en op 4 en 11 October
Het luchtrecht, boven het gewone port te vol
doen, bedraagt voor briefkaarten en postwissels
40 ct., voor andere stukken per 20 G. 75 ct.
Voor dit doel worden speciale luchtpostzegels
verkrijgbaar gesteld. Het adres moet duidelijk
voorzien zijn van de woorden „Per luchtpost."
In de nacht van Vrijdag op Zaterdag jl. zijn
van een lokaal onzer Zeevaartschool een drietal
groote ruiten ingeworpen. Het heeft weinig
gescheeld, of de steenen, welke in het lokaal
gevonden werden, hadden tevens eenige kost
bare instrumenten vernield.
Nog is mond- en klauwzeer geconstateerd
onder het vee van de veehouders C. Maas en
A. Lap Dz., resp. te de Koog en den Hoorn.
Van de hoeve van Joh. Kuiper is het geweken.
Van het vrachtschip van de heer J. Zuide-
wind zijn Vrijdag bij het laden van een tractor
aan de Pr. Hendrikkade te Amsterdam mast
en giek gebroken en met de tractor te water
gestort. Persoonlijke ongelukken kwamen niet
voor. De Wit en Klein verleenden assistentie.
Tot de le klas der Zeevaartschool werden
11 nieuwelingen toegelaten.
Zondag zijn de heer M. Boogert en mej.
Corrie v. d. Hoeven, beiden uit 'den Helder,
zwemmende het Marsdiep overgestoken. De
heer B. zwom ook terug, maar werd bij de
haven door de ebstroom gegrepen, zoodat hij
eerst bij de Ringmuur aan land stappen kon.
Vrijdagmiddag zijn er op het strand nabij
de pier te den Helder weer eenige menschen
door de stroom gegrepen en meegesleurd. Een
korp.-vliegtuigmaker van het vliegkamp alhier
was daar met zijn meisje aan het zwemmen,
toen het meisje plotseling door de stroom ge
grepen werd. Zij riep om hulp en haar ver
loofde zwom onmiddellijk naar haar toe en
zag kans haar naar de pier te brengen. Toen
hij meende te kunnen staan, zocht hij de grond,
doch raakte met een voet tusschen de steenen
bekneld. Hij kon voor- noch achteruit en moest
door de sterke stroom en aanrollende golven
het meisje weer loslaten, dat gelukkig even
verder op de pier terecht kwam.
De korporaal, aldus de Held. Crt., kreeg veel
water binnen, daar de golven geregeld over hem
heen sloegen. Men wierp hem de lijn toe, die
aan de paal bevestigd i§ bij de pier. Door
hem nu tegen stroom in te trekken, kon hij uit
zijn netelige positie bevrijd worden. Een
Roode-Kruis soldaat, op het strand aanwezig,
verbond de gewende voet.
Zij ook dit ongeval weer ter leering om zich
vooral niet in de nabijheid van een pier te
water te begeven, of zich te ver in zee te
wagen.
Een watervliegtuig in zee gestort.
Donderdag is 't watervliegtuig, W 59 doordat de
as tusschen schroef en motor brak, nabij de
dijk te Medemblik loodrecht in zee gestort. De
zwaar beschadigde machine in een der drij
vers ontstond een scheur werd met veel
moeite opgevischt en op transport gesteld. Per
soonlijke ongevallen kwamen niet voor.
Onze oud-plaatsgenoot, de heer T. Kooiman,
werd op 31 Augustus toegekend de eeremedaile
in goud, verbonden aan de Orde van Oranje
Nassau. De heer T. Kooiman was schipper bij
het loodswezen te den Helder, waar het loods
wezen nu is opgeheven, en is thans gepension-
neerd.
Maandagmorgen liep de Engelsche torpedo
boot O 15 het zeegat binnen om daarna op de
ree van Texel voor anker te gaan.
Naar we vernamen, zou het schip een torpedo
halen, welke bij oefeningen verloren was ge
raakt, doch door een onzer schepen werd op
gevischt.
Het Eeuwfeest van de Parochie
„St. Martinus".
Het feest ter herdenking van het 100-jarig
bestaan van de R.K. Parochie alhier is met op
gewektheid en onder groote belangstelling ge
vierd.
Reeds deelden we mee, dat de kerk geheel
was versierd, hetgeen tot de feeststemming veel
heeft bijgedragen. Langs de wanden prijkten
fraaie slingers van groen, welke zich vereenig-
den boven het altaar, dat met de mooiste bloe
men was getooid. In het midden hing een
sierlijk kruis, dat 'savonds door de electrische
verlichting een bijzonder effect opleverde. Buiten
vertoonde de toren in groen de jaartallen 1828
en 1928. Door wimpels en vlaggen op kerk en
pastorie en bij de ingang van het bedehuis
was een ieder duidelijk, dat hier iets bizonders
gaande was. In ons vorig nummer heeft u
kunnen lezen, hoe het feestprogramma was in
gekleed.
Zaterdagmorgen werd de feestviering ingezet:
De openingsrede werd uitgesproken door de
Z. Eerw. heer pastoor der jubileerende parochie.
Zondagmiddag werd, na de plechtige gods
dienstoefeningen de stille H. Mis en de
plechtige Hoogmis van de morgen, de ten
toonstelling geopend. Groote belangstelling
werd voor het daar gebodene aan de dag ge
legd. Mag de inzending niet heel groot zijn
geweest, een aandachtige beschouwing was ze
overwaard. Veel uit de achterliggende jaren is
met zorg bewaard gebleven en kon hier worden
tentoongesteld. We noemen slechts een paar
foto's van de kerk in haar oorspronkelijke toe
stand. Wat is er sinds toch veel aan verbeterd
geworden 1 Nog vermelden we eenige oude
boeken, op de historie der parochie betrekking
hebbende. Een er van vertoonde zelfs het
jaartal 1799. Nog werden gedachten wakker
geroepen aan de pastoor, die in 1843 jammerlijk
om het ieven is gekomen.
Zoo bood de tentoonstelling velerlei en trok
ze zeer vele bezoekers.
Maandagavond werd de oud-pastoors der
parochie een hartelijke ontvangst bereid. Er
werden toespraken gehouden, o.m. door de
Zeereerw. heer pastoor Berkhout, van de Cocks-
dorp, die verscheiden bizonderheden uit de
afgeloopen 100-jaar memoreerde.
Een zeer geanimeerde reünie in de Volksbond
besloot het Maandagavondfeest.
Na de godsdienstoefeningen van gisteren
werd de feestviering 's avonds met een gezel
lige uitvoering in de Volksbond besloten.
Hiermee behooren de plechtige en feestige
bijeenkomsten ter gelegenheid van het eeuw
feest tot het verleden. Zij, die tot het welslagen
ervan hun beste krachten hebben ingespannen
mogen op de volbrachte taak met voldoening
terugzien.
o—
Een aardige blik op het verleden der St.
Martinus-parochie geeft „de Tijd", waaraan we
het volgende gaarne ontleenen
De parochiekerk van de H. Martinus te Oude-
schild bestond een dezer dagen als zelfstandige
parochie honderd jaren. Eertijds een bijkerk
van den Burg, waarheen de katholieke Oude
schilders zich moesten begeven om hun gods
dienstplichten te vervullen of vanwaar de
pastoor of kapelaan op Zon-en Feestdagen de
godsdienstoefening kwam verrichten, werd zij
in 1828 door bemiddeling van de zeereerw.
heer A. A. Steinbach, deken van Enkhuizen en
vroeger kapelaan te den Burg, tot zelfstandige
gemeente verheven. De eerste pastoor was de
weleerw, heer P. J. Garde, kapelaan bij de
zeereerw. heer Boode, pastoor van den Burg,
wiens eerste werk was om het bestaande bouw
vallige kerkje te herstellen. Dat de herstelling
niet van die aard is geweest, dat voortaan het
kerkje aan zee de eeuwen of liever de stormen
zou trotseeren, blijkt wel hieruit, dat later,
zooals vele Amsterdammers zich nog wel zul
len herinneren, pastoor P. Wouterlood ver
plicht was de bedelstaf op te nemen en de
katholieken van de hoofdstad om steun moest
vragen voor zijn kerkje, dat weldra tegen het
geweld der stormen, hier zoo dicht aan de zee,
niet meer bestand zou zijn. Maar ook deze
vernieuwde herstellingen brachten niet datgene
wat men er van gehoopt had, totdat eindelijk-
pastoor H. Moes de zaak grondig aanpakte en
met de ingeroepen hulp der geloovigen van
het vasteland een nieuwe pastorie bouwde en
het kerkje met zijn aangebrachte voorgevel in
de gewenschte toestand bracht, zooals wij het
thans aanschouwen.
„Het kerkje aan de zee,
Waar Jezus als een trouwe wacht
Aan d' oever staat bij dag en nacht."
heeft gedurende zijn honderdjarig bestaan niet
minder dan 25 pastoors gehad, die daar voor
langere of kortere tijd de geestelijke bediening
hebben uitgeoefend en als trouwe herders ge
waakt hebben over dat kleine groepje van kath.
Oudeschilders. Van de meesten hunner ieven
de namen, al is het ook bij overlevering, nog
voort en wordt hun gedachtenis in eere gehou
den. Het langste zal wel in herinnering blijven
de gedachtenis aan pastoor Joannes Kriegers,
wegens de noodlottige dood die hij gestorven
is. Het was in het jaar 1843, dat genoemde
pastoor, na een bezoek aan de vaste wal ge
bracht te hebben, op een Zaterdagnamiddag
van den Helder naar het eiland Texel wilde
terugkeeren. In plaats van met een der post-
fchippers stak hij met een Wieringer schuitje
in zee. Of de schipper met het vaarwater
geheel en al onbekend was, of door welke
andere oorzaken dan ook, het schuitje is waar
schijnlijk door de sterke strooming het zeegat
uit naar de Noordzee gedreven en op een der
banken gestrand. Men zegt, dat iemand, die
zich in die nacht aan 't zuidelijk strand van
het eiland bevond, een buitengewoon geluid in
de richting van „de Onrust" gehoofd heeft,
maar bij de gedachte, dat dit geluid door de
zeehonden op „de Onrust" gemaakt werd,
daarop verder geen acht heeft geslagen.
Niet onmogelijk, dat het scheepje, waarin
pastoor Kriegers zich bevond, tegen de gevaar
lijke bank was stukgeslagen en dat de opva
renden zich daarop hebben gered, maar bij de
later invallende vloed zijn verdronken.
Hoe dit ook moge geschied zijn, zeker is
het, dat later noch van pastoor Kriegers, noch
van de schipper, noch van het scheepje zelf
ooit iets is vernomen. Ja, het is op het eiland
sinds die noodlottige gebeurtenis een volksuit
drukking geworden om van iemand, die niets
meer van zich laat hooren, te zeggen: „Hij is
met de Wieringer schipper mee."
o—
We laten tenslotte nog volgen het feestlied,
ter gelegenheid van het Eeuwfeest gezongen
(WijzeAan LI, o Koning der Eeuwen.)
Kom laten we ons verblijden
En heffen we een feestlied aan,
Want heden viert onze parochie
Het Eeuwfeest van haar bestaan.
Klein mag zij zijn gebleven,
Maar toch reeds honderd jaar
Zag zij door God gegeven
Haar priester aan 't altaar.
Wij willen ons dankbaar betoonen
Voor het rijke geschenk van God,
Een eeuw reeds een priester te hebben,
Die ons leidt en vertroost in ons lot.
Aanvaard ons dankbaar harte
Voor alle gunsten Heer,
In vreugde en in smarte,
Verlaat ons nimmermeer I
O, God, geef uw rijkste zegen
Den Pastoors van het Oudeschild,
Kroon hun arbeid in onze parochie
Met succes overvloedig en mild.
En zij, die in 't verleden
Ons leidden naar Gods Woon,
Geef, Heer, op onze beden
Hun eens den gloriekroon 1
Laat ons dan met vreugdjubel vieren
Dit schoone parochiefeest
Laat spel en zang nu weerklinken
En vragen we God om 't meest.
Opdat tot het eind der dagen
De parochie blijv' bestaan,
En 't op Martinus vragen
Haar altijd wel mag gaan I
Ook werd gezongen ,,'t Kerkje aan de Zee",
het gedicht van pastoor Stolk (reeds in ons blad
opgenomen), maar niet op de oorspronkelijke,
door de heer Kroon gecomponeerde, wijze.
DE KOOG
Maandagmiddag jl. is hier door een droevig
ongeval groote verslagenheid teweeggebracht.
Omstreeks half vijf waren een aantal dames
en heeren aan het baden in zee, toen plotseling
een hunner, de 18-jarige Edwin Walter Berends,
terwijl hij zich tusschen de eerste en de tweede
zandbank bevond, wegzonk. In allerijl toege
schoten zwemmers slaagden er niet in hem
terug te vinden, hoe zeer men ook zocht. Eerst
na 25 minuten werd vanaf het duin
iemand drijvende op eenige afstand van de kust
waargenomen. Aan land gebracht, werd on
middellijk kunstmatige ademhaling toegepast
gedurende geruime tijd. Niet minder dan
vier doctoren verleenden daarbij hun gewaar
deerde hulp, maar mochten hun pogingen niet
met goede uitslag bekroond zien. De medici
moesten constateeren, dat de levensgeesten ge
weken waren. Vermoedelijk moet het ongeval
aan hartverlamming worden toegeschreven.
Als een tragische bizonderheid deelen we
mee, dat het slachtoffer tijdelijk verblijf hield
ten huize van de heer Ebbinge Wubben, villa
Pomona, WaalenburgEdwin maakte hier studie
van de bloembollenteelt en zou over weinige
dagen toelatingsexamen afleggen voor de school
voor bloembollencultuur te Lisse.
De heer F. van Twisk belastte zich met de
zware taak de ouders, woonachtig te Oosterbeek,
met de droeve gebeurtenis in kennis te stellen.
Met de ziekenauto werd het lijk naar villa
Pomona vervoerd.
OOSTEREND
Koninginnedag-viering.
Vrijdag j.l. waren hier ter eere van H. M. de
Koningin van openbare en enkele particuliere
gebouwen vlaggen uitgehangen.
De leerlingen en eenige oud-leerlingen van de
bizondere school maakten met auto's een rit
over het eiland en hebben hierbij veel genoten
afreis en aankomst brachten heel wat menschen
naar buiten.
Op het Kerkplein was een groote muziektent
opgericht, waarin transparanten te lezen stond
„Steunt de Muziek." Jonge dames ventten met
vlaggetjes.
Des avonds speelde het Muziekcorps
„Excelsior" verschillende Vaderlandsche en
andere liederen, waarvoor herhaaldelijk applaus
verworven werd. Er was veel volk op de been
en na afloop bleef men nog lang genieten van
het mooie weer.
Men schrijft ons
31 Augustus 1928 maakten de leerlingen van
de Chr. School alhier een rijtoertje over het
eiland. Plm. 10 uur werd begonnen met een
„rondje door Oosterend en ging de reis, in
4 auto's, verder over Oost naar de Cocksdorp,
waar eenige versnaperingen werden gebruikt.
Vervolgens werd de Koog bereikt, waar eenige
uren werden doorgebracht met pootjesbaden
en spelletjes doen. Het prachtige weer ver
hoogde zeer het genot van „uit" te zijn.
De Dennen werden niet vergeten en ook het
beklimmen van de Fonteinsnol behoorde tot
het programma. Van de bosschen reden we
naar den Hoorn en vervolgens via Den Burg
langs de oude weg, waar bij de Hoogeberg
weer gepauzeerd werd, naar Oudeschild, om
tenslotte over de Waal naar huis terug te keeren
Ter bevestiging van de nieuwe Leeraar bij
de Ned. Herv. Gemeente hield de Eerw. Heer
Ds. J. P. van Meile uit Rotterdam (Kralingen)
Zondag een rede naar aanleiding van
Matt. 1027 en 28.
De handoplegging geschiedde door de Con
sulent de Eerwaarde Heer Ds. Plug. van De
Cocksdorp en door de Redenaar. Er waren vele
belangstellenden.
Des middags hield de nieuwe Predikant, de
Eerw. M. Groenenberg voor een overvolle kerk
zijn intréerede naar aanleiding van Joh. 1 29.
Hij deed zich kennen als een goed spreker. Aan
het einde der godsdienstoefening werd Z. Eerw.
toegezongen door de Hervormde Zangvereenging
onder Directie van de heer R. v. d. VisRz.
Maandag vergaderde de feestcommissie, om
nadere besprekingen te houden aangaande het
feest op Vrijdag a.s. Ook de jonge dames, die
met de lijsten hadden geloopen, waren aan
wezig. 't Bleek, dat er algemeen en vrij ruim
gegeven was, zoodat voor de wedstrijden
enz. fraaie prijzen uitgeloofd kunnen worden
Hiervoor werden de verschillende begrootingen
gemaakt, nadat aan de dames hartelijk dank
gezegd was voor de moeite, die zij zich voor
de inzameling hebben getroost.
Men besloot ook een prijs tog te kennen voor
het mooiste costuum en de aardigste aanklee
ding bij de Hinderniswedstrijd met paarden en
een voor het mooiste geheel bij het ringrijden
met paard en kar.
De meeste wedstrijden zullen gehouden wor
den op een stuk land bij Oosterend, welwillend
afgestaan door de heer A. Eelman Dz. De
muziekvereeniging „Excelsior", alhier zal voor
de noodige opgewektheid zorgen.
't Belooft een drukke dag te worden. Moge
het weer het feest gunstig zijn
1. Installatie raadslid.
2. Voorloopige vaststelling rekening G.E.B
en gemeenterekening over 1927.
3. Goedkeuring rekening Algemeen Wees
huis over 1927.
4 Goedkeuring rekening Algemeen Arm
bestuur over 1927.
5. Ontslag-aanorage H. Klimp als hoofd
der o. I. school te Zuid-Eierland.
6. Benoeming leeraar in Engelsche taal
aan de Zeevaartschool
7. Benoeming leeraar in radio-seinen aan
de Zeeuaartschool.
8. Huur woning uoor het hoofd der o. I.
school te Den Burg.
9 Verhooging crediet uoor verbouwing
lokaal uoor landbouwschool.
10. Bouw R K. school te Den Burg.
