IPIP-
ZACHT
ROODE POOL 60 ct.
GELE POOL 00 ct.
tabletten
bij Verkoudheden*en Koorts
Ingezonden
per half pond
|P£ MIJNHARDT'S 1
0
OP DE TONG
IN RRIJS
$a nap
I Let vooral op deo naam Sanapirlo daar deze tabletten
i wettig beschermd ztln tegen namaak en vcrvalschlng
V Prlls 25. 10 en 75 ct.
DE DERTIG POLDERS.
Maandag 12 Nov. had in café „den
Burg" de stemming plaats ter voorzie
ning in de vacature L. J. Roeper alsmede
wegens periodiek aftreden van de heeren
C. Keijser Hz. en Joh. D. Roeper Jbz.,
die evenwel herkiesbaar waren.
In de advertentie-campagne, gevoerd
in de daarvoor bestemde kolommen van
ons blad, zijn duidelijk twee groepen van
stemmers naar voren gekomen: de molen
mannen ter eene en de electriciteit-vrien-
den ter andere zij. Wat het resultaat was
van deze vinnige strijd leeren de volgende
getallen:
Vacature L. J. Roeper.
Uitgebracht: 503 stemmen, waarvan 22
van onwaarde.
R. P. Keijser Cz. 207
Joh. Roeper Nz. 205
W. J. Bakker 47
Uitslag: herstemming tusschen R. P.
Keijser Cz. en Joh. Roeper Nz., daar de
volstrekte meerderheid van 242 stem
men niet werd bereikt.
Voor de aftredenden.
Uitgebracht: 503 stemmen, waarvan 3
van onwaarde.
C. Keijser Hz. 286
Joh. D. Roeper Jbz. 270
S. C. Eeltnan 210
W. J. Bakker 142
Joh. Roeper Nz. 14
Uitslag: herbenoemd de aftredende le
den C. Keijser Hz. en Joh. D. Roeper Jbz.
(volstrekte meerderheid 251 stemmen.)
Met belangstelling wordt algemeen de
uitslag van de herstemming tusschen de
heeren R. P. Keijser en Joh. Roeper Nz.
tegemoet gezien.
LEZINGEN OVER RUSLAND.
Naar we vernemen zal Ds. Raabe zijn
lezingen over Rusland, in Februari van
dit jaar door dienS ongesteldheid onder
broken, weer voortzetten. Ze zullen weer
gehouden worden in „Eben Haëzer" en
wederom ten bate der Ned. Herv. Kerk
alhier.
Behandeld zal worden het bekende boek
van Peter Krasnow, dat ons Rusland
schildert vóór, tijdens en na de groote
revolutie. Voor zoover noodig zal spr.
het op de laatste avond behandelde nog
eens kort uiteen zetten. Door bijpassende
muziek zal iedere lezing worden geïllu
streerd.
De eerste heeft plaats op Woensdag
21 Nov.
BELASTING BETALEÜ OP
POSTKANTOREN.
De post- en telegraaf-, bij-, wijk- en
hulpkantoren, poststations en agentschap
pen, voor zooveel deze nog niet voor de
belastingdienst zijn geopend, zullen, naar
„De Msb." meldt, met ingang van 1 Jan.
a.s. voor betaling van belasting openge
steld worden.
Rij kspostspaarbank.
Aan het postkantoor den Burg-Texel en
de daaronder ressorteerende hulppostkan
toren werd gedurende de niaand Oct. 1928
Ingelegd f 2257.32
Terugbetaald 2741,98
Het aantal nieuw uitgegeven spaarbank
boekjes bedroeg 2.
OPTREDEN Mr. A. W. KAMP.
Op uitnoodiging van het dep. Texel van
't Nut zal volgende week Donder
dag 22 November hier optreden Mr.
A. W. Kamp, declamator, van den Haag.
Het programma, dat men ons deed toe
komen, vermeldt het volgende:
1. Een vertelling uit de 14e eeuw, van
Chaucer.
2. Frederik, van Zetterström.
3. De treurspeler Adams, van Urban.
PAUZE.
4. De blauwe plek, van Tsjeckof.
5. Een merkwaardig huis, v. Zetterström
6. St. Nicolaasdrukte, van dezelfde.
7. Het elixir voor alle kwalen, van
Desnoyers.
Mr. Kamp, die voor de meeste onzer
lezers een onbekende zal zijn, hebben we
voor eenige jaren te den Helder gehoord.
We behielden aan zijn optreden een aan
gename herinnering en meenen dat het
Nutsbestuur dan ook geen kwade keus
heeft gedaan.
(Bezoekers die prijs stellen op een pro
gramma, raden we bovengemeld staatje
uit te knippen.)
HOE HET NIET MOET GAAN.
Evenals op de andere dorpen heeft men
hier de verjaardag van Sinte Maarten
nog niet vergeten, ja, heeft men deze op
de aloude wijze gevierd. De een met een
lampion, de ander met een min of meer
gelukkig uitgeholde en besneden herfst-
raap, doch allen met een lichtend lan
taarntje zijn tientallen kinders weer langs
de huizen gegaan, zingend het bekende
liedje:
Sinte Maarten, Sinte Maarten,
De kalveren dragen staarten,
De koeien dragen horens,
De klokken dragen torens
Jammer ,dat het aardige kinderfeest wel
eens in een bedelpartij ontaardt. Zoo
hoorden we van een groepje kleuters,
dat hoewel ze in hun versje zongen
zich zelfs met een „appel of een peer"
tevreden te zullen stellen, een aange
boden koekje verontwaardigd voor de
voeten van de goedmeenende huismoe
der neerwierpen onvriendelijk zeide:„we
wille cente."
Laat ons de kinderen toch op het hart
drukken, dat het zoo niet mag gaan
DE WAAL.
„ST. MAARTEN" LEEFT NOG.
De jeugd heeft Zaterdag de dag van
St. Maarten op de gebruikelijke wijze ge
vierd. Omstreeks 30 kinderen namen er
aan deel, allen toegerust met een lampion.
Door de goede zorgen van het hoofd dei-
school werd de oogst onder de kinderen
gelijkelijk verdeeld.
WAAL-EN-BURG.
UIT DE VOGELWERELD.
In de polder werden deze week een
aantal wilde zwanen waargenomen. In de
boschjes worden heel wat houtsnippen op
gemerkt.
DE COCKSDORP.
KERKNIEUWS.
Tot leden van het kiescollege bij de
Ned. Herv. Kerk alhier werden herkozen
de heeren J. Barends, F. Kikkert en P.
Zeylemaker en tot notabelen de heeren
J.KnolKz., M.Boon Pz. en C.Troost Cz.
POSTERIJEN.
Tot postbode alhier is benoemd de heer
A. v. d. Gijn, van Rotterdam, ter vervan
ging van de heer B. de Boer, die reeds
anderhalf jaar als zoodanig tijdelijk dienst
deed.
OUDESCHILD.
BRANDWONDEN BEKOMEN.
Zaterdag een week geleden toen de
„Texelstroom" uit Alkmaar zou vertrek
ken, ontstond er een defect aan het peil
glas, waardoor toen stoom ontsnapte. De
machinist trachtte de kranen te sluiten,
doch kwam hierbij in aanraking met de
stoom, zoodat hij nogal brandwonden be
kwam. Hij wilde zelf nog dienst doen,ook
de daarop volgende reis, doch thans heeft
'n collega z'n plaatsje tijdelijk ingenomen.
EEN „WATER-VARKEN".
Maandagmiddag geraakte een varken
van de heer A. Barhorst, dat men van
de waag naar de boot zou brengen, in de
haven. Dadelijk ging een drietal visschers
in een roeiboot, zij hadden het varken
spoedig te pakken en slaagden er in door
de kop van het krulstaartig dier boven
water te houden, het beest op het droge
en vervolgens op de boot te brengen.
SINTE-MAARTEN.
Sinte Maarten is hier door de jeugd
weer in alle opgewektheid gevierd. Velen
zag men met lampions, uitgeholde penen,
enz., wel een bewijs, dat dit aloude ge
bruik nog steeds in eer wordt gehouden.
(Buiten verantwoordelijkheid der redactie.)
HET MOLENONGEVAL
MIJNHEER DE REDACTEUR.
Naar aanleiding van een ingezonden
stukje van de heer Sijbr.C.Eelman in uw
blad van 3 Nov. '28 verzoek ik u beleefd
plaatsruimte om dit stukje even te behan
delen.
Het is inderdaad wel een groot geluk,
dat bij het ongeval van de molen in pol
der "het Noorden" geen persoonlijke on
gevallen hebben plaatsgevonden. Zelf was
ik ter plaatse aanwezig toen het ongeval
geschiedde.
De voorstelling, die u echter van de
zaak maakt door de vergelijking bij de
ezel en het paard, doet mij vermoeden,
dat u technisch niet geheel op de hoogte
zijt.
Ik heb de molen ongeveer een kwartier
zien malen eer het ongeval gebeurde en
heb opgemerkt, dat de waterverplaatsing
buitengewoon goed was in vergelijking
met een vijzelmolen en dat de molen bo
vendien gemakkelijk liep. De windkracht
zal die morgen volgens de schaal van
Beaufort ongeveer 4 zijn geweest, wat
overeenkomt met een windsnelheid van
acht meter per sec.Als nu een watermo
len met genoemde windsnelheid ruim 100
kub. meter water per mnt. omhoogbrengt
dan kan men hiermee zeer tevreden zijn.
ik woon hier naast een electrisch gemaal,
dat, om eenzelfde hoeveelheid water 2,30
M. op te voeren ruim 100 P.K. noodig
heeftdit ter vergelijking.
Nu denkt u dat deze molen overbe
last was. Dit was echter niet het geval.
Ie werd er gemalen met duikers—dwz.
de zijlen opgerold tot de onderste lijn;
3de
0«w»or c?<T L>on» t»<7»
e houten pqp,
tobaludoo* o/
2e liep de molen gemakkelijk en toch
niet te vlug. De breedte van de schoot
—het hekwerk— was normaal. U noemt
2,60 M. dat is voor een molen, die ze
ker bijna 160 voet vlucht heeft, normaal.
Dat de oude wieken 1,20 M. breed waren
zal wel een vergissing zijn.
De wieken zijn door de ombouw, die
bestond uit het rondmaken van het voor
hek met zink of plaatijzer, iets zwaarder
belast. Ik heb er zelf jaren mee gemalen
ook met zwaar stormweer.
L'it het onderschrift blijkt, dat het pol
derbestuur de molen wil laten herstellen.
Dit lijkt mij ook thans nog het meest
aanbevelenswaardig. De kosten zijn naar
omstandigheden niet hoog, omdat men
voor weinig geld een gebruikte as met
roeden kan koopen, die nog zeer solide
zijn. Om de molen te electrificeeren zou
niet minder kosten. Ik geloof niet, dat
de Texelaars naderhand berouw zullen
hebben van hun uitgaaf.
De oorzaak van het ongeval, dat u
mijnheer Eelman, zoekt in de veranderde
inrichting, zit in het losraken van de haak
waaraan de vangstok hangt. Deze haak
was niet goed geborgd. Toen de mole
naar de molen zou vangen, viel de vang
stok op de achterbalk en zoodoende de
vang op het asrad. Dit plotselinge van
gen heeft in de meeste gevallen asbreuk
tengevolge. Het wiekenkruis wil voort,
terwijl het asrad te plotseling wordt
vastgehouden. De as wordt zoodoende
stukgewrongen. Als ik de molen had moe
ten stilzetten, was het mij ook zoo ge
gaan.
U, mijnheer de redacteur, dankend v.
de plaatsruimte, verblijf ik,
Hoogachtend,
C. REZELMAN Jz.
Wieringervvaard10 November '28.
(Bovenstaand schrijven zonden we ter
inzage aan de heer S. C. Eelman. Red.)
ANTWOORD AAN DE HEER
C. REZELMAN Jz.
Ik dank de heer Rezelman vriendelijk
voor zijn bereidwillige uiteenzetting.
Uw vermoeden is juist, dat ik' technisch
met de molen niet op de hoogte was. Is
't „dat de ezel geen paard wordt", laten
we dan zeggen, „dat het paard een vuri
ge hengst was geworden,"hoewel ik er
heelemaal geen verstand van heb,lijkt't
mij en vele Texelaars, in onze onkunde,
toe, dat de groote drijfkracht, die aan de
wieken gegeven was, toch misschien wel
wat schuld aan het geval heeft gehad.
Zoo niet, ons even goed: Molens zijn
uit de tijd.In elk geval: nu liggen de wie
ken eraf en ik bevestig u mijn meening,
het gelukkig te vinden, zooals ik schreef
U is naar ik lees met mij van oordeel,
dat de molen thans evengoed electrisch
gemaakt kan worden. Dat is al een voor
naam ding. Ik hoop nog, dat de belang
hebbenden met elkaar het vooral toch
eerst willen onderzoeken: dat kost toch
niets. Ik vermoed, dat de T. E. M. er
gaarne zijn best voor wil doen om 't die
kant uit te leiden. Wie kan er tegen zijn
het te onderzoeken
Nogmaals: windmolens zijn uit de tijd.
Vorige week bezochten wij 8 elctr. ge
malen van de plm. 60 in N.-Holland
Uitgeest, Krommenie, Wijde-Wormer,
Overweerdsche polder, Westerkogge,
Grootslag, proefpolder Andijk en het
nieuw in aanbouw zijnde electr. gemaal
voor de Wieringermeer, die ingedijkt
wordt. Als men daar van een windmolen
spreekt ,zegt men: „Die kunnen ze hier
wel voor een futje krijgen." De Schermer
ruimt er alleen al 50 op. Onze Texelaars
mogen wel eens meepraten en ga eens
zien, wat er rondom u gebeurt. Ik ken de
heer Rezelman heelemaal niet, maar denk
dat hij, die bij de electr. gemalen zit, 't
wel met mij eens is. We moeten met de
tijd mee en niet ons geld weggooien aan
oude rommel: Dan beneemt men de ge
legenheid om 't nieuwe te krijgen.
Hoogachtend,
SIJBR. C. EELMAN.
LEERPLICHT OF NIET.
M. d. Rd
Vergun mij een plaatsje in uw veel
gelezen blad om mogelijk nog verduide
lijkt te zien het antwoord op de rechts
vragen, die in uw blad laatst voorkwa
men.
Kunnen leerlingen ,die de klassen nog
niet zijn doorloopen, op 13-jarige leeftijd
van school, ja of neen? G.J.D. beant
woordde de vraag met „neen".
Maar mij is hier op Oudeschild een
geval bekend van een kind van 13 jaar,
dat in de vijfde klasse zat en toch al een
groot half jaar van school af is. Volgens
de wet is dit dus ongeoorloofd. Nu zou
ik gaarne willen weten waar deze fout zit.
Misschien bij B. en W. of de commissie
tot wering van schoolverzuim, of bij de
inspecteur van het lager onderwijs
Gaarne wenschte ik in het belang van
het onderwijs, dat de betrokken persoon,
die zooiets laat verknoeien, zich in dit
blad verantwoordde, daar ik al ouders
weet, die in hetzelfde geval verkeeren
en hun kind van de school afnemen. Be
staan in de gemeente Texel wellicht an
dere rechten
U, M. d. R., mijn dank voor de ver
leende plaatsruimte.
Achtend,
J. BRUIN Pz.
Oudeschild, Nov. 1928.
o—
Ons antwoord is het volgende:
Leerlingen ,die op 30 Juni 1928 vol
gens de oude wet vrij van leerplicht wa
ren, blijven vrij.
Leerlingen, die 13 jaar oud zijn en de
heele school, d.w.z. zeven klassen, hebben
doorloopen, mogen de school verlaten.
Leerlingen van 13 jaar die op 1 Julij.l.
nog geen zeven klassen hadden doorloo
pen, moeten tot hun 14e jaar naar de
school terug. G.J.D.
BEMALING.
PROVINCIAAL BESTUUR.
Beschikking van 18 Juli 1928, no. 169.
Sedert wij bij onze nevenvermelde be
schikking onze goedkeuring aan het door
u ingezonden ontwerp met toelichting
voor de stichting van de inrichting had
den onthouden, zijn door u geen
nieuwe plannen aan onze goedkeuring
onderworpen.
Aangezien uw polder ingevolge artikel
11 van zijn bijzonder reglement van be
stuur tot taak heeft, voor een behoor
lijke bemaling der in dat artikel genoemde
gronden en polders zorg te dragen, zien
we omgaande uw bericht tegemoet, wan
neer een nieuw ontwerp met toelichting,
waarin rekening is gehouden met onze
zoo even genoemde beslissing, dezer-
zijdsch kan worden tegemoet gezien.
Gedeputeerde Staten van N.Holland,
ROëL, Voorzitter.
MEINIS. Griffier.
Aan het bestuur van
de polder W.-en-Burg
op Texel.
Commentaar overbodig.
S. C. EELMAN.
INRICHTINGEN
welke gevaar, schade of hinder kunnen
veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders der Ge
meente Texel brengen ter openbare
iennis dat ter Gemeentesecretarie ter
mzaga ligt een veizoek met bijlagen van
le ft. Bakker Koorn te den Burg op
IV el om vergunning tot het oprichten
van eeu inrichting voor machinale hout-
^ewerkirg aldaar in het pet ceel gelegen
aan den Schilderweg kadastraal bekend
in S.c ie D, no 2726 ged.
Op Uinsdag, den 27on Nov. 1928 des
middags te 12 uren zal ten Raaö-
auize gelegenheid bestaan om bezwaren
tegen dit verzoek in te brengen en deze
mondeling en schriftelijk toe te lichten.
Zoowel de verzoeker, als zij, die be
zwaren hebben, kunnen gedurende drie*
lagen, vóór het bovengemelde tijdstip,,
rp de Secretarie der Gemeente kennis,
nemen van de terzake ingekomem
schrifturen.
De aandacht van belangbebbendeB
•vordt er op gevestigd, dat volgens
le bestaande jurisprudentie eventueel
riet tot beroep van de beschikking van
het Gemeentebestuur bevoegd zijn zij,
lie niet voor het Gemeentebestuur zijn*
verschenen, ten einde hunne bezwaren
nondeling toe te lichten.
Tvxei, den 13en November 1928.
Burgem. en Weth. voornoemd,
e Secretaris. De Burgemeester,
JONKER, W. B. OORT.
Mond- en klauwzeer.
Hersteld bijJoh. v. der Werf, Koogerveld,
K. Mantje, SpangA. Kikkert, Tienhoven; Jac.
Wetsteen, Eierland J. H. Timmer, P.H. polder;
D, Lap Sz. Hoornder Nieuwland;J. Eelman Dz.,
OosterendD. C. Keijser. RuitersplaatsJn.
Duinker, Nieuweschild.
Texel, 13 November 1928.
De Burgemeester voorncemd,
W. B. OORT.