No 4281
Zaterdag 24 November 1928
42s,e Jaargang
DERDE BLAD
Aanlegsteiger T. E. S O
"voor onzFschakers.
MS KINBEBHOEKJE.
Texelsche Berichten
ingezonden
ABONNEMENTEN:
UITGAVE:N.V.v/h LANGEVELD DE ROOIJ DEN BURG OP TEXEL
ADVERTENTIËN:
TELEFOON: N°.11 S POSTGIRO: N°. 652 :s POSTBUS: N°. 11
Russische avond—Ds. Raabe.
DOOR EEN RUKWIND TE WATER.
VEEVERVOER.
TEXELSCHE COURANT
DEN BURG: 50 et per drie Maanden.
Franco p. pest door geheel Nederland 75 et p. 3 maanden.
Losse nummers: 3 ct
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
Van 1-5 rogels: 50 ct. Iedere rogol meor: 10 ct.
Dezelfdo advertentie 4 maal geplaatst wordt 3 maal borokond.
BI) abonnement lagere regolprljs,
ADVERTENTIËN
MOETEN DAAGS VOOR 'T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
In weerwil van het bar slechte weer, zooals
slechts November ons brengen kan, was een
talrijk publiek Woensdagavond naar Eben
Haëzer" gekomen om daar ds. Raabe te hooren
spreken over Krasnow's beroemd, of althans
zeer bekend werk „Van de dubbele adelaar
naar het roode vaandel".
Onze lezers zullen zich herinneren hoe spre
ker in het begin van dit jaar zijn lezingen door
ongesteldheid heeft moeten onderbreken, het
geen voor menigeen een groote teleurstelling
moet hebben beteekend, want zoetjesaan
hadden de lezingen van ds. Raabe, die zich als
een talentvol literator en begaafd redenaar had
doen kennen, zekere vermaardheid verworven,
naar ons bij ervaring bleek, in alle kringen der
bevolking.
—O—
Spreker zeide hartelijk blij te zijn om de
groote belangstelling, voor zijn lezingen aan
de dag gelegdhierin had hij danook aanlei
ding gevonden te trachten de reeks voort te
zetten.
Voor de pauze behandelde spreker in korte
trekken het eerste boek van Krasnow's stan
daardwerk, dat geen tijdroman, maar een bock
van blijvende waarde is. Naar het voorwoord
van de uitgever geeft het een brok geschiedenis,
beschreven met fotografische nauwkeurigheid.
Peter Krasnow is het, die ons het opsteken,
het woeden en de uitwerking van de revolutie-
storm in het Russische volksleven beschrijft.
Hij verkeerde aan het Czaristische hof, be
kleedde in het leger een hooge post en vertelt
als ooggetuige wat hem wedervoer, daarbij
niemand sparend, ook zijn standgenooten niet.
Geruime tijd heeft hij zich schuil moeten hou
den in het Dongebied, waar hij een verwoede
strijd voerde tegen de bolsjewiki, die Item vier
maal ter dood veroordeelden, maar aan wier
moordzuchtige* handen de voorzienigheid hem
telkens deed ontkomen.
Het communisme, aldus het voorwoord, moet
niet gelijk worden gesteld met het socialisme
het is de macht van de „Cham", d.i. van het
uitvaagsel der maatschappij en slechts bij een
schrikbewind bestaanbaar. De communisten
beweren, dat hun leer die der socialisten heeft
overtroefd. Toen in 1908 een breuk ontstond
tusschen de fractie—Lenin en de soc.-democra-
tie is het bolsjewisme geboren.
In het eerste boek maken we kennis met
Sablien, de 20-jarige held van het boek, een
kerel, die zich al spoedig doet kennen als een
mensch van edele gezindheid. Verder met Loe-
bowien, in wie we ontdekken een der propa
gandisten van de revolutionnaire denkbeelden
in de 2e helft der 19e eeuw, en met Maroesja,
voor wie Sablien liefde heeft opgevat, maar die
hem niet gelukkig kon maken. Uitvoerig schil
dert de schrijver ons de droevige toestand
waarin het Russische Rijk ook in die dagen
het was ten tijde van de kroning van de
laatste Romanov verkeerde. Een tipje wordt
ons opgelicht van de sluier, welke de arbeid
der geheime anarchistische beweging dier dagen
bedekte (KorzikovWe maken in gedachten
een inspectie der Keizerlijke troepen mee, als
mede een souper aan het hof van de Czaar,
waar het schaamteloos en ongemanierd toegaat.
Als een uitgehongerde bende stormt men op de
tafel los, waar men de eerste vormen der wel
levendheid zelfs niet in acht neemt. Men kaapt
er bloemen, vruchten, bonbons alles, naar
men zegt, om een aandenken aan 's keizers tafel
te mogen hebben.
We hooren staaltjes uit het avonturiersleven
van Raspoetin, „de heilige duivel", een der
grootste schurken en bedriegers, welke de we
reld ooit heeft gekend. Men gruwt reeds, als
men slechts enkele voorbeelden van zijn erger
lijke levenswandel heeft vernomen.
Raspoetin (de naam beteekent„de losban
dige) was een ex-paardendief, die al eens met
een gevangenis kennismaakte hij omgaf zich
door een sfeer van heiligheid, won blind ver
trouwen en groote invloed, vooral in adelijke
kringen, verkeerde zelfs aan het keizerlijk hof.
Hij hypnotiseerde zijn omgeving en zag zoo
kans maandenlang zijn smerig spel te spelen,
tot groote scha van het Hof, welks aanzien
meer en meer daalde.
Een duidelijk beeld krijgen we van de poli
tieke toestand, waaruit later de revolutie zich
ontwikkelen zou. Vooral na de oorlog met Japan
waarin het machtige Czarenrijk het onderspit
moest delven, bleek dat 's Keizers macht ging
tanen. Er was „something rotten" in de staat,
allerlei knoeierij kwam aan het licht, liet volk
geloofde niet meer in zijn Czaar, ja, begon
„vadertje" te haten. In die tijd vooral heeft het
communistisch zaad wortel geschoten. Er gaan
stemmen op, die de 8-uren-dag eischen, vrijheid
van drukpers en vergaderingen. „Brutaal en niet
laf zijn"; dat wordt de leus.
Steeds donkerder wolken pakte zich aan de
politieke hemel samen tot Duitschland aan
Rusland de oorlog verklaarde en een nieuw
Rusland scheen geboren te zullen worden. De
bittere ellende, door de oorlog met Japan te
weeg gebracht, scheen men vergeten te zijn,
Raspoetin zou worden weggejaagd, het volk
gevoelde zich groot, eendrachtig en sterk. Be
ducht voor het gevaar, dat dreigde, was Rusland
uit zijn roes wakker geschud. Allen schaarden
zich weer om de Czaar.
Hiermee eindigt het tweede boek, dat het
eerste deel van Krasnow afsluit.
Ter afwisseling werden eenige met zorg ge
kozen muzieknummers op het His Masters
Voice-apparaat ten gehoore gebracht, en wel
„Barcarrole" en een Russisch volkslied, voor
gemengd kwartet, Kazbeck, voor balalaika
orkest, en „Storm op de Wolga", gezongen door
het Russ. Sfaatskoor. Op wondere wijze we.d
in dit nummer het loeien van de storm door
menschenstemmen uitgebeeld.
Van Strawinsky, door Mengelberg in ons land
geïntroduceerd, hoorden we „Vuurvogel", een
typisch voorbeeld van moderne Russ. muziek,
in scherpe tegenstelling met de werken van de
Russ. componist Moussorgski„Vuurvogel"
boeit door prachtige coloriet en rijke afwisseling
van stemmingsbeelden; duidelijk spreekt hier
uit de woelige geest, welke de toestand in het
huidige Rusland kenmerkt, geen zinlooze, gril
lige compositie, speculeerend op vergankelijke
roem, maar toch voor bewonderaars van
Mozart en Bach en voor Beethoven-vrienden
om „kippenvel te krijgen".
Te omstreeks kwart over elf besloot ds. Raabe
deze interessante avond, welke bij velen weer
een goede indruk moet hebben achtergelaten.
De lezing over het 2e deei van Krasnow's
boek is bepaald op Maandag 10 December a.s.
Bij de behandeling van de Provinciale
begrooting voor 1929 in de afd. der Staten
is onder meer gevraagd, of
„Ged. Staten kunnen bevorderen, dat
zoowel in de haven bij Oudeschild als in
die te Nieuwediep een betere laad- en los-
gelegenheid wordt gemaakt voor de booten
welke de geregelde verbinding tusschen
Texel en de vaste wal onderhouden".
In de Memorie van Antwoord geven Ged.
Staten hierop het volgende schriftelijk be
scheid
„De havens te Nieuwediep en Oude
schild zijn onder beheer van het Rijk
en verbetering van de laad- en losgéle-
genheid aldaar, indien noodig, behoort
derhalve niet in de eerste plaats tot
de taak van de Provincie. Niettemin
hebben Ged St. in de loop van dit jaar
aan het gemeentebestuur van den Hel
der doen weten, onder welke voorwaar
den zij bereid waren het verkenen van
steun voor het maken van een steiger
in de haven te Nieuwediep te bevorderen
Zoolang niet bekend is, dat die voor-
Staten geen verdere stappen in dit opzicht
doen.".
waarden worden aanvaard, kunnen Ged.
Het woord schijnt dus te zijn aan het
Gemeentebestuur van den Helder. -Dat het
dan ook spreke 1
Wij vragen ons echter af, of ook niet
de andere belanghebbenden het woord moeten
vragen. Wij denken hierbij aan ons eigcr,
gemeentebestuur en aan TESO.
Bij zeer lage waterstand is het immers
in onze haven buitengewoon lastig om m
een zware lading binnen te komen en or.,
zware vrachten van boord te krijgen. Een
gedeeltelijk verlaagde steiger zou dit laat
ste zeer vergemakkelijken.
Wij verwachten, dat er a.s. week bij d
behandeling van de Prov. bcgrooting in
de Statenvergadering nog wel een en ander
over deze kwestie gezegd zal worden.
OPTREDEN MR. KAMP.
Men schrijft ons
Niettegenstaande het slechte weer, ko
de voorz. van de afd. Texel van „het Nut'
burgemeester Oort, een groot aantal perse
nen het welkom toeroepen. Hij uitte d'.
wensch, dat het Mr. Kamp zou mogen gc
lukken deze avond naast ernst ook luim
te geven, op de wijze van zijn artikeltjes
in de Groene Amsterdammer, Croquante-
Croquetjes genaamd, n.l. Ernst onder een
aardig masker.
Eerst gaf ntr. Kamp een fragment u
de Canterbury vertellingen, ..de vertellin;
van de aflaatkramen Spr. verplaatste zij
hoorders in de tijd voor de middeleeuwen,
en wel i n een reiswagen, waar een z.g. af-
laafkramer de reizigers een verhaal vertelt
over drie jonge mannen, die, door drank
beneveld, zich op de dood willen wreken.
Deze toch haalde zooveel vrienden van hen
weg.Een oude man wijst hun als de
woning van de dood een oude boom, waar
onder een groot aantal goudstukken ligt.
De dronken mannen zijn dan werkelijk bij
de dood gebracht. De hebzucht grijpt hen
aan en daar ieder alles voor zichzelf wil
houden, besluit de een de ander te dooden.
Een der mannen wordt danook door de bei
de anderen gedood, maar voor zijn dood
had hij gif in de wijn gemengd, zoodat
ook de andere dronkaards de dood vonden.
Spr. wist van deze voordracht, waarin
de ernst zeker niet ontbrak, een croqua.it
croquetje te maken.
De voordracht „Frederik" was zeer humo
ristisch. Er werd hartelijk om gelachen.
Om de wijze, waarop „De Jong" of ,,I)e
menschen in de wijsheid der rede"- van
Voltaire gegeven werd, oogstte spr. veel
bijval.
Na de pauze vervolgde spr. met „Het ver
geten muziekstukje", „Een merkwaardig
huis", „St. Nicolaasdrukte" cn,,De Elixir
van Methusalem".
Deze zeer luimige voordrachten, alle in
dichtmaat, werden zoo koddig weergegeven,
dat aanhoudend hartelijk gelachen werd.
Mr. Kamp beschikt over het talent om op
merkwaardig juiste manier verschillende per
sonen te imiteeren, zoowel wat mimiek als
stem betreft, waardoor de toeschouwer als
het ware meerdere personen ziet optreden.
Bovendien gaat geen enkel woord verloren.
Na liet herhaald applaus gaf spr. als toe
gift het grappige „DE Nederlandsche taal
op de juiste wijze".
Aan het eind bracht de voorz. dank voor
de aangename wijze, waarop de Nutsleden
waren beziggehouden. Het herhaald applaus
was zeker wel het grootst bewijs, dat de
aanwezigen hadden genoten
Zeker is deze eerste avond een lachavond
geweest.
T00NEELU1TV0ERING UITGESTELD.
In verband met het hcerschende slechte
weer, waarin volgens de Bildt voorloopig
geen verbetering zal komen, is de tooncel-
uitvoering, voor vandaag in hotel Texel aan
gekondigd, tot een nader te noemen datum
uitgesteld.
Het WITTE KRUIS IN HET GELIJK
GESTELD.
Naar men ons meedeelt is het proces, ge
voerd tusschen de afd. Texel van het Witte
Kruis en de heer C.B., Donderdagmorgen
door de Arr.-Rechtbank te Alkmaar beëin
digd. Het afdeelingsbestuur werd op alle
punten in het gelijk gesteld.
ST.-N ICOLAAS-PAKKETTEN.
Ter gelegenheid van het a.s. ST. Ni:,
feest wordt de aandacht gevestigd op de
wenschelijkheid om, meer nog dan anders,
postpakketten op solide wijze te verpakken
en daarbij van stevig materiaal, touw en
pakpapier, gebruik te maken.- Adressen,
met lak vastgehecht, laten los en zijn daar
om niet toegelaten.
EIERLAND.
AUTOBOTSING.
Op de Wageningscheweg is de auto van
de heer Van der Kooy met die van de heer
De Bloos in aanrijding geweest. De auto
van eerstgenoemde werd deerlijk beschadigd.
Gistermiddag is in polder Eierland h.l
jeugdig dochtertje van de heer Garritseu
door een rukwind in de in de nabijheid
van het huis gelegen sloot geraakt. De hee;
J. Oele, die in de nabijheid aan de arbeid
was, begaf zich onmiddellijk te water en
mocht er terwijl het water hem tot de mid
del reikte, in slagen de kleine veilig aan
wal te brengen.
OUDESCHILD.
Deze week werden van Texel verzonder.:
64 varkens, 13 kalveren, zes schapen, een
koe en een paard.
VISSCHERIJ.
Wegens het ruwe weer in het laatst der
vorige en in het begin dezer weck zijn er
slechts 350 K.G. wulken aangevoerd.
Het garnalenvisschen gaat altijd nog langer.
Deze aanvoer bedroeg plm. 6800 K.G.
De prijzen worden beter: op enkele dager.
werd 15 of 16 cent per K.G. besteed.
STORMSCHADE.
Bij nader onderzoek is gebleken, dat bij
laatste storm op verscheiden plaatsen steu
nen uit de dijk zijn gelicht
Het dak van de Ncd. Herv. Kerk leverde
een droevige aanblik op, daar van de Z.W'.t
hoek nagenoeg alle pannen waren wegge
veegd.
Allerlei hout, dat dagelijks nog aanspoelt,
houdt de herinnering aan de storm nog
levendig. Bij de strandvonderij werden aan
gebracht ruim 100 platen en planken, ge
merkt MST en AMS. Döor schipper C. Tuin
der van de TX 20 is opgevischt een redding
boei, hoefijzermodel, half wit, half rood ge
schilderd, en met het merk K.W. 127, Joh.
P a r 1 c v 1 i e t.
ERNSTIG SCHEEPSONGEVAL.
Dinsdagmiddag vertrok schipper Spasveer
-van Wemeldinge- met zijn motorschip met
lading voor Texel uit de haven van den
Helder een paar mijl buiten de haven varend
ging de knecht naar beneden, naar de machi
nekamer, waarbij hij, vermoedelijk ten ge
volge van het slingeren van het schip, te
vallen kwam. Zijn klceren werden door de
schroefas gegrepen.- De vrouw van de schip
per, bemerkte het ongeval, waarschuwde
haar man, waarop deze de motor stopte en
naar beneden ging. De knecht bleek buiten
kennis, een arm en een been was gekneusd,
zijn hoofd zwaar gekwetst. Zijn klecren wa
ren lcclijk gehavend. Onmiddellijk werd
teruggevaren naar den Helder, waar de
man in het hospitaal werd opgenomen.
Ter aanvulling deelcn we nog mee, dat
de getroffene de dekknecht C. II. De Mul
uit Philepinc was. Het schip was de „Ma-
chien Steen"-20.
EINDELIJK WIJZER GEWORDEN.
De lantaarnpaal nabij de aanlegsteiger van
de boot te den Helder, welke zoo herhaal
delijk het loodje heeft moeten leggen, zal
nu naar de hoek voor hotel „Den Burg"
worden verplaatst. Het werd wel tijd: De
vorige week was het ongelukkige voorwerp
's morgens nauwelijks op zijn plaats gezet,
het clectrisch licht was er nog niet eens in-
of 's middags Iag-ie weer ter aarde. En zoo'n
grapje kost telkens maar honderd pop.
DE WAAL.
"DE HOOP".
Deze week werd door „De Hoop" uit
betaald 9,17 gld. voor de geleverde melk.
ONZE IJSCLUB.
De ijsbaan is in gereedheid gebracht en
bij een gunstige wind onder water gezet.
Veler gedachten gaan nu uit naar een goede
ijsbaan.
(Buiten verantwoordelijkheid der redactie.)
„NIEUWE ROMMEL"
Geachte heer
Secr. van De Hollandsche Molen.
Wij kunnen ons best begrijpen, dat u
„oude rommel" niet het juiste woord vindt
voor een molen, die zooveel geld kost, maar
afhankelijk is men toch zeker in de eerste
plaats van de wind. Het lijkt mij toe, dat
molens, die met zooveel kosten worden om
gebouwd, dan maar „nieuwe rommel" moe
ten noemen.
Op het overige zou ik enkel willen zeggen:
weet li, dat wij op Texel een clectrisch be-
drijf hebben, dat alle Texelaars toebehoort
Niemand uitgezonderd, en weet u, dat wij
dat bedrijf samen goedkoop kunnen maken,
zonder financieel bezwaar voor de polders.
Molens zijn baricades tegen de T.E.M.
Hoogachtend,
SIJBR. C. EELMAN.
Oplossing probleem qo. 3
van A. G. C.
Wit speelt Dbl, zwart l.Tb2, dan wit Df5
mat, terwijl op zwart l.Lb2 volgt Dhl met mat.
Een aardige compositie.
OPLOSSINGEN DER LAATSTE
RAADSELS.
1. Zwartsluis 2. looi, enz., 3. kam, enz., 4.
vaars—vaas, 5. Beter ha:d geblazen dan de mond
gebrand.
