V
PU ROL
No 4301
Woensdag 6 Februari 1929
42s,e Jaargang
Van week tot week
a '§€$,£ft€i£e
Huid
Texelsche Berichten
ABONNEMENTEN:
UITGAVE:N.V.v/h LANGEVELD DE ROOIJ K DEN BURG OP TEXEL
ADVERTENTIËN:
Zaterdagavond.
Habib-Aman-Oellah-soesah.
Het gaat de „zoon van de waterdra
ger," Habib Oellah, niet voor de wind
zij het ook, dat hij voor zoover ons
deze week uit de bladen kon blijken
thans nog het heft in handen heeft. Enge
land mag hem wel, al vloeit hem dan
geen vorstelijk bloed door de aderen.
Habib draait de Sovjetheeren de rug toe
en dit is Engeland voldoende om met
Habib goeie maatjes te worden. Aman
Oellah daarentegen is Moskou-gezind, al
komt hij er niet openlijk voor uit. Hierin
ziet Engeland ernstige gevaren voor de
toekomst; het vond hierin zelfs aanlei
ding Aman Oellah nog niet als koning te
erkennen.
Inmiddels is nog een liefhebber voor de
Afghaansche troon komen opzetten, zoo
dat men thans al spreekt van het „Vier-
koningen-land".
Engeland en Rus land en wellicht ook
Turkije houden over dat alles een wakend
oog, om wanneer zij de kans schoon
zien eens stevig in te grijpen. Wie zal
ons zeggen, welke gevolgen dit Afghaan
sche brandje voor de Oude Wereld heb
ben zal?
Tot heil van Oost-E'uropa.
Of de geest van K ellogg's Pact al vaar
dig wordt over de n ïachthebbers in Oost-
Europa? Het gaat er wat op lijken. Mo
gelijk, dat Polen en Rusland het met
Estland, Lethland en Roemenië op een
accoordje gooien. Rusland is innerlijk ta
melijk verdeeld en zou wel geneigd zijn
op de totstandkomicig van een Oostelijk-
Locarno met ijver a.an te sturen. Of het
aanzoek heusch gemeend is? Het zal
spoedig blijken, wan.neer men de eerste
stappen zal doen om het begeerlijk doel
nader te komen.
Pruisen's „Onbeschaai nde houding".
De verhouding van Beieren tot Prui
sen laat de laatste weken veel te wen
schen over. Het is in allen gevalle verre
van „botertje tot de boom". We lazen
deze week, hoe de Min ister-President van
Beieren aan Pruisen duidelijk te verstaan
gaf, dat het zoo niet langer gaat:
Pruisen wil de baas spelen en bovendien
heeft de verhooging van de bierbelasting
veel kwaad blood gezet.
Nog minder stak de Minister van Fi
nanciën zijn meenittg onder stoelen en
banken. Hij kwali ficeerde Pruisen's hou
ding als onbescha amd en verklaarde zich
met man en machi' tegen de bemoeizucht
van Berlijn te zulllen verzetten. Wat er
precies is voorgevallen doet voor ons
minder ter zake. G enoeg zij te constatee-
ren, dat de toesta md ni'ct gelijk is aan
die welke we plegen aan te duiden met:
„alles koek en ei.
Spaansc'ne opstootjes.
We kijken er nauwe lijks van op, wan
neer we lezen dat in Spanje of Portugal
weer eens 'n klein hei,beitje de rust heeft
verstoord. Met zoo'n ,'ieibeltje bedoelen
we dan een revolutie-in -zakformaat, van
die ongevaarlijke opstoo tjes, welke in die
contreien heel de geschiedenis door m-
heemsch schijnen te zijn..
Maar ditmaal gaat het er minder on
schuldig toe. Er is o sci'iande zelts
bloed gevloeid. Weliswaar heeft Primo
de Rivera, de dictator, die er de lakens
uitdeelt, in den beginne wan een „afschu
welijk misverstand" ges prokei.' en zelfs
beloofd „genade voor eecht" te zullen
laten gelden jegens hen, 'die voor de op
standen verantvfoo rdelijk konden wor<1en
gesteld. Maar hij he «ft zich bedacht
en zal de „oprc jerkraaier op een „voor
beeldige straf" onthalen..
Het ziet er v oor Primo, overigens ellen
dig uit. Aanva r.kelijk sla .agde men er 111
op éc:n uitzon: lering na, de oproeren in
de kiem te sn ïoren. Van: de muiterij te
Ciudad Real i naakten we Zaterdag reeds
melding. Ook elde.rs blijl :t het intusschen
niet pluis. Al .om worden troepen gereed
gehouden om zoo nood' g bij begin van
revolutiebram 1 aan het blusschingswerk
deel te neme ,n„ maa,r het is de vradg> ot
Primo en koning Alfonso in hun manne
tjes onbeperkt vertrouwen mogen stellen.
Als een merkwaardigheid kan nog wor
den vermeld, dat het complot werd voor
bereid door Sanchez Guerra, oud-premier,
ervaren staatsman, vroeger een van 's Iro
nings raadslieden, vurig koningsgezind
en deswege fel gekant tegen Primo's dic
tatuur.
Het sein tot de opstand zou in de nacht
van Maandag op Dinsdag worden gege-
van door Valencia, maar toen de militaire
leider der stad, generaal Castro Girona,
op het kritieke moment de moed in de
laarzen zonk, viel heel het plan in brok
ken, op een enkele uitzondering na. De
aanstichter meldde zich hierop bij de auto
riteiten en zucht nu met zijn kornuiten
in Primo's gevangenis.
En toch blijkt uit dit alles, dat
Primo niet meer zoo vast in liet zadel zit.
G.J.D.
„mm.
Hoe „Waterstaat" een blauwtje liep.
Vrijdagmorgen zou door de Rijkswa
terstaat te Haarlem o.m. worden aanbe
steed de leverantie en het verwerken van
stortsteen voor de Stuifdijk.
Evenwel kwam geen enkel biljet bin
nen, hetgeen is toe te schrijven aan het
feit, dat de aannemers weigeren in te
schrijven, wanneer de bestekken niet de
mogelijkheid van arbitrage insluiten.
Wat zal „Waterstaat" nu doen? De ba
kens verzetten en de koers wijzigen? Tot
nogtoe heeft het Rijk van arbitrage in
bovenomschreven gevallen niets willen
weten.
Ontvanger der Registraiiën en Domeinen.
De heer J.C.Bus, ontvanger der Regi-
stratiën en Domeinen in het district den
Helder waartoe Texel behoort is
met ingang van Maart a.s. benoemd tot
Inspecteur der Registratiën en Domeinen
te Sneek.
Texelsch Fanfare.
"Was Muziek en Zang er niet:
Het leven had geen waarde."
Wij gaan allen wel eens mank aan een
veel verbreid gebrek, „overdrijving" ge-
heeten. Ook de uitvinder van bovenstaand
motto ontkwam er blijkbaar niet aan, al
zal geen onzer aan muziek en zang hun
groote en gunstige invloed willen ontzeg
gen. Evenwei dat 's levens waarde
daarvan in zoo groote mate afhankelijk
zou zijn? We kunnen er het „ja"-woord
niet op laten volgen, tenzij men die woor
den zou willen opvatten in figuurlijke zin.
Muziek! We hebben er met veel genoe
gen naar geluisterd, toen Texelsch Fan-
Fanfare er Vrijdag donateurs en genoo-
digden toe in de gelegenheid stelde. Het
programma was welverzorgd, afwisselend
en werd vlot en tot veler tevredenheid
afgewikkeld.
De voor/.., de heer Jb. Schrama, hield
een openingsspeech, waarin hij gewaagde
van de wensch van Texelsch Fanfare om
zijn donateurs en verdere aanwezigen een
genoeglijke avond te bereiden.
Vervolgens werd door het corps, onder
leiding van zijn onvermoeide directeur,
de heer G. Smidt, een vijftal nummers ten
beste gegeven.
Aangevangen werd met „Le Farceur",
een pittige marsch van Sam Vlessing.
Ware de componist aanwezig geweest
hetgeen, daar die een geboren Texe
laar is, zoo onmogelijk niet was hij
zou op de manier, waarop zijn composi
tie ten gehoore werd gebracht, stellig
niet veel hebben aangemerkt. Zeer goed
kwam ons het derde nummer voor, „My-
riam", ouverture, van E.Gaudefroy. Een
Zwitsersche Wintersport.
Hoe het thans toegaat in Berner Ober
land, kan bovenstaand plaatje u vertellen.
De glijsport cp sleden en sld's vindt daar
nu tallooze beoefenaars.
TELEFOON: N°.11 POSTGIRO: N°.652 E! POSTBUS: N°. 11
nende geldschieter op onmenschelijke
wijze te worden afgezet, wordt uit de
Samsoii-Moot'sche strikken bevrijd door
Bik (H.Koorn), met het opsporen van
woeker-zaakjes belast. Vrouw Radder
(Emy Langeveld), nog radder van tong
dan Samson, die toch ook niet op zijn
mondje gevallen was, laat zich niet zoo
makkelijk nemen en slaat zoowaar een
pantoffel-roffel op de schouder van Sam
son, die krimpende van pijn van liet too-
neel verdwijnt. Teruggekeerd verklaart hij
plechtig ziju leven te zullen beteren, waar
bij Moot hem een handje belooft te zul
len helpen; maar weemoedig nemen zij
afscheid van een levbn, dat hun lief ge^
worden is: Eerlijk duurt immers liet
langst om rijk te worden.
Een gezellig bal vulde liet verdere deel
van de avond.
Zaterdag werd nogmaals een uitvoering
gegeven. Beide dagen, doch op de tweede
vooral, was de zaal goed bezet. Vrijdag
merkten we onder de genoodigden een
aantal leden van de zusterverenigingen
te den Hoorn cn Oosterend op.
OOSTEREND.
Hoe trekt men het grootste profijt van
zijn kippen?
De aangekondigde vergadering van de
Pluimveeteeltver. „Eensgezindheid" werd
Zaterdag gehouden in „het Wapen van
Amsterdam."
Twee leden van het bestuur, de heeren
S.D.Keijser en M.Koorn, waren aanwezig
en een 20-tal belangstellende pluimvee
houders hadden koude en gladheid ge
trotseerd om de vergadering bij te wo
nen. De voorzitter, de heer Keijser, was
over de opkomst dan ook wel tevreden
en heette bij de opening alien hartelijk
welkom. Hij sprak de wensch uit, dat men
iets zou mogen meenemen. Spreker
wetischte in liet bijzonder een en ander
mede te deden over bedrijfsrassen voor
de Texelsche pluimveeteelt en gaf een
overzicht over de wording van de vereeni-
gingen op dit gebied. In de mobilisatie
waren het de land- en tuinbouwvereeni-
gingen, die de aandacht vroegen, doch de
tuinbouw kwam in de verdrukking; liet
pluimveeleven laaide op en liet aantal
kippen vermeerderde sterk. Evenwel lette
men meer op de kwantiteit dan op de
kwaliteit en zoo werd de pluimveestapel
wel vermeerderd maar niet verbeterd.
Doordat er veel meer eieren kwamen,
moesten er veilingen gehouden worden en
het kwijnende tuinbouwbedrijf wist deze
veilingen aan zich te verbinden. Later
spatten deze vereenigingen, ook op Texel,
uiteen. Andere stemmen gingen op, en
men legde zich er weldra op toe voor ver
betering van liet pluimvee te zorgen. Men
zag in, dat de veiling niet het voornaam
ste is, maar dat men moest hebben goede
foktoomen, waardoor de productie beter
tot haar recht zou komen en liet bedrij!
meer loonend zou worden. En die fok
toomen moesten onder controle staan,
eierenstaten moesten aangelegd en bijge
houden worden, en fokmateriaal dat geen
voldoend aantal eieren gaf, moest opge
ruimd worden. Een lien, die in een half
jaar 150 geeft, kan men houden, doch
minder mag het ook niet zijn. De kippen
houder en de fokker behooren zooveel
mogelijk samen te werken, dus steeds la
ten broeden van gecontroleerde dieren.
Men moet zich niet te veel richten naar
de theorie, maar naar de practijk. En
dan zal. het blijken, dat men wel de ras
sen zal kunnen beoordeelen, maar dat
niet alie kippen de erfelijke eigenschappen
van de moeders hebben. Door selectie
kan de productie opgevoerd worden; zoo
had spreker hierdoor weten te bereiken,
dat hij van een soort, die eerst eieren gaf
van 58 gram, deze later eieren legde van
67 gram bij een gemiddelde productie van
240 eieren per jaar.
Nadat spreker nog duidelijk in het
licht had gesteld, dat de concurrentie in
Duitschland en vooral in Denemarken zeer
groot zal worden, en verschillende wen
ken had gegeven om deze het hoofd te
bieden, werdén eenige vragen beantwoord,
waarna gesloten werd met dank voor de
belangstelling. Enkele nieuwe leden kon-
den geboekt worden.
waagstuk was ongetwijfeld „Faust", Gou
nod's opera, door Kessels „pasklaar" ge
maakt. Dit stuk stelt zware eischen; noch-
thans heeft de directeur het aangedurfd
dit werk in studie te nemen. En het re
sultaat mag in ieder geval bevredigend
worden genoemd, biet blijft echter een
zwaar stuk, dat nog veel tijd en moeite
vragen zal, wil men het geheel en al
onder de knie krijgen. De ernst, lust en
ijver, waarmee Texelsch Fanfare zijn taak
opvat, staan er ons echter borg voor, dat
niets onbeproefd zal worden gelaten om
steeds zoo goed mogelijk voor de dag te
komen. En dat zegt toch genoeg! We
herinneren ons gelezen te hebben van 'n
rederijkerskamer, die deze spreuk in haar
schild voerde: „Niets is moeilijk voor hen,
die willen" (Het stond er eigenlijk in
het Latijn.) Texelsch Fanfare kan die
leuze veilig als de zijne aanvaarden.
Gedurende de pauze bracht een strijkje,
begeleid door piano en slagwerk, een
serie min of meer populaire stukjes ten
gehoore. Mej. Corry Dros nam de piano
begeleiding voor haar rekening en deed,
dat op vaardige wijze. De overige leden
van het orkestje waren leerlingen onzer
Zeevaartschool.
Het tweede deel van het programma
ving aan met een tweetal nummers voor
piano, viool en cello, „A perfect day" en
„Loin du bal". Ze ontlokten beide de aan
wezigen een dankbaar applaus. Mej.
Corry Dros en de heeren G. en K. Smidt
vormden een trio, dat we gaarne nog
eens weer zullen hooren.
Met de opvoering van een vermakelijk
blijspelletje „Het Valsche etiket" werd het
programma besloten.
We worden ingewijd in de allesbehalve
fraaie praktijken der heeren Samson (N.
de Jong) en Moot (W.J.Boon), die zich
onledig houden door de uitoefening van
het eerzaam beroep van woekeraar. On
gelukkig de arme drommels, die onder 't
bereik van hun graaizieke vingers komen.
De portier (S.Zijm), aanvankelijk vooi
een „hooge oome" versleten en als zoo
danig door de schavuiten met eerbewij
zen overladen, komt er nog genadig af.
Maar de werkman üijkberg (Jn. Dekker),
die voor zijn kostelijke centjes een baan
tje denkt te bekomen, wordt bij dc neus
genomen, evenals de technicus Groothuis
(A.Vonk) en de grossier v. Delden (H.
van Zijp). Kruidenier Kiaasseri (D. P.
Koorn), op het punt door de menschmin-
TEXELSCHE COURANT
DEN BURG: 50 ct. per drie Maanden.
Franco p. pest door geheel Nederland 75 ct p. 3 maanden.
Losse nummers: 3 ct
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
Van 1-5 regels: 50 ct. Iedere regel meer: 10 ct.
Dezelfde advertentie 4 maal geplaatst wordt 3 maal borokond.
Bil abonnement lagere regolprljs,
ADVERTENTIËN
MOETEN DAAGS VOOR 'T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
en springende lippen
Onoz.n 30-60 co 90 ct Tube 80 ct Bil Apoth. co Proglsteo