42s,eJaarganfc
No 4331
Woensdag 22 Mei 1929
Van week tot week
pBuDDlgG|
smaakt als room
Texelsche Berichten
Leeskring-den Burg.
ABONNEMENTEN:
UITGAVE:N.V.v/h LANGEVELD DE ROOIJ DEN BUP.G OP TEXEL
ADVERTENTIËN:
TELEFOON: N°.11 S POSTGIRO: N°. 652 8 POSTBUS: N°. 11
Zaterdagavond.
Vredesidealen.
Mogen we eerst uw aandacht eens be
palen bij het handvest van de Volkenbond
en wél bij zijn achtste artikel: ,,De leden
van de Volkenbond erkennen, dat de
handhaving van de vrede de vermindering
van de nationale ontwapening gebiedt, tot
het minimum dat vereenigbaar is met de
nationale veiligheid en met de nakoming
van de internationale verplichtingen, dat
door een gemeenschappelijk optreden
wordt vereischt."
Bij de lezing van zulk een artikel ont
komen we niet aan de gedachte, dat het
toch wel uiterst moeilijk moet zijn met
alle Volkenbondsleden in een schuitje te
komen. Want hoe wordt de nationale vei
ligheid het best gediend? Wie zal uitma
ken, welk een sterkte van leger, lucht- en
zeevloot tot verzekering van die nationale
veiligheid moet worden vereischt. Zal men
met een simpel politielegertje kunnen en
mogen volstaan? Denemarken meent van
wel, maar zijn er ook geen staten, die
eerder hun sikkels en ploegijzers tot
zwaarden en bajonetten omsmeden, dan
dat zij zich tot beperking van bewapening
laten brengen? Over de verwezenlijking
van het vredesideaal zijn de diplomaten en
vechtjassen over de gansche wereld nog
lang niet uitgepraat. Nog minder tot over
eenstemming gekomen. De ontwapenings
conferentie heeft de zaal geruimd; Mars
bleef meester van het terrein, behielden
stellingen aan alle fronten. „Met kwade
honden is het slecht hazen vangen". Ho
pelijk zal er straks met Amerika's voor
stel om eerst de bewapening ter zee tot
geringer afmetingen terug te brengen, nog
iets goeds geboren worden. Wanneer En
geland en Amerika ,de eerste belangheb
benden, het nu maar spoedig met elkaar
eens kunnen worden, zal wellicht toch
nog een stap in de goede richting wor
den gezet. „Goed voorgaan doet goed
volgen." De bewapening te land zal dan
wellicht ook nog eens onder de loupe
worden genomen.
En als Denemarken met zijn ontwape
ningsplannen succes mocht hebben, zal
daarin ook voor andere staten een aan
sporing gelegen kunnen zijn. „Als er één
staat over de ontwapeningsdam is
Moge de wereld er garen bij spinnen,.
Duitschlands schulden.
Amerika speelt nog immer een gewich
tige rol in het huidige wereldgebeuren.
Ook aan deze zijde van de Atlantische
Oceaan.
In de kwestie der Herstelbetalingen
wordt zijn naam bij herhaling genoemd.
Amerika toch, welvarend als wellicht geen
andere staat op onze planeet, heeft zich
in de oorlogsjaren „verdienstelijk" ge
maakt door aan verscheidene mogendhe
den geld te verstrekken. Het gevolg was,
dat de oorlog langer heeft geduurd, dan
zonder Amerika's hulp wellicht het geval
zou zijn geweest, en dat de aldus „gehol
pen" staten in korte tijd tot over de ooren
in de schulden zaten. Ook de mogendhe
den, die later als overwinnaars van de
slagvelden terugkeerden. En nu houdt
men zich te Parijs al meer dan een kwart
jaar bezig met de Herstel-kwestie. „De
Duitscher zal betalen", men zei en her
tiaalde het in koor, als in overwinnings
roes, in Frankrijk, België, Italië en de
andere staten, die de zege bevochten. Meer
dan vijfhonderd miljard Hollandsche gul
dens zou het bedrag zijn, dat het slacht
offer zou hebben te voldoen. Zoo beslis
ten de diplomaten in 1919 dus kort
na het sluiten van de „Vrede" te Parijs,
al spoedig bleek hun, dat zij de betalings
capaciteit van Duitschland verre hadden
overschat. Er werd opnieuw geconfe
reerd, eerst te Boulogne en vervolgens
te Spa, waar werd uitgemaakt, welk deel
de Geallieerden van de te ontvangen
bedragen toekwam: Engeland ruim de
helft, Frankrijk bijna een kwart, België
acht pet. enz. In 1921 werd het bedrag der
schadeloosstelling tot plm. tachtig mil
jard guldens beperkt. Men stelde zich
reeds met vrij wat minder tevreden 4an
(Foto A v. d. Meulen)
Bloemententoonstelling- Afd. Texel—H.B.G
Gehouden in de Lagere Landbouwschool op 11, 12 en 13 Mei 1929.
twee jaar daarvoor. Maar men had
al die bedragen slechts op het papier
en het zou moeilijk blijken de regeling
in de praktijk te brengen.
Dawes maakte zich verdienstelijk door
een plan te ontwerpen, waardoor dejaar-
lijksche sommen, aan rente en aflossing
te voldoen werden vastgelegd. Voorloopig
zou Duitschland ieder jaar 1500 miljoen
guldens moeten opbrengen, een verplich
ting, waaraan dit land getrouwelijk een
aantal jaren voldeed, zij het ook deels
met behulp van geleend geld. Aan de
Dawes-regeling kleefde evenwel het be
zwaar, dat zij niet het aantal jaren, ge
durende hetwelk Duitschland schatplich
tig zou zijn, had vastgelegd. Vandaar dat
dat een nieuwe conferentie noodzakelijk
werd. Deze is nu danook bijeen, maar
we hebben er nog niet veel goeds van
vernomen. Het ziet er zelfs naar uit, dat
zij straks uiteen zal gaan zonder eenig
nut te hebben afgeworpen. Het zou niet
de eerste maal zijn. Nochtans geven de
heeren de moed niet op. We lazen van
een poging, die tot een goede oplossing
zou moeten leiden, maar die voor Enge
land al zeer onvoordeelig zou zijn. En
daar we niet kunnen veronderstellen, dat
•ijt land zich financieel voor de andere
opoffert, zal ook deze poging wel tot
mislukking zijn gedoemd. Zoo zijn de
besprekingen dan weer voor de zooveel-
ste maal op het doode punt aangeland en
vraagt men zich ernstig af, of men er
ooit in slagen zal een regeling te treffen,
welke beide partijen bevredigt, niet alleen
voor het oogenblik, maar ook' in de toe
komst. G.J.D.
Om een botsing te vermijden.
Zondagmiddag is nabij Hermanshoeve
een luxe auto in de sloot geraakt. Bij in
formatie bieek de chauffeur een botsing te
hebben willen vermijden met een auto,
welke van de tegengestelde richting met
groote snelheid naderde. Met weinig
moeite werd de auto weer op de wal ge
bracht. Het bleek niet noodig, zich daarbij
van het befaamde hijschapparaat van de
heer Grimijser te bedienen. Geen der in
zittenden bekwam ook maar eenig letsel.
Dat de weg, welke langs Hermanshoeve
naar de Dennen voert, smal is mag be
kend worden verondersteld. Voorzichtig
en langzaam rijden mag hier dus gebo
den zijn.
Zou het geen aanbeveling verdienen
deze weg, voor zoover het auto's be
treft, slechts open te stellen voor het ver
keer in één richting? Voor de eigenaars
der belendende perceelen zou men, met
het oog op melkvervoer b.v. een uitzon
dering kunnen maken.
Voor nog geen 16 cent per week
Het leesgeld bedraagt f 2,— per 13 weken
Deportefeuille bevatPanorama. Holl. Lelie,
Stuiversblad, Wereldkroniek, Morks-Maga
zijn, Eigen Haard, De Aarde en haar Volken
en Nederland.
BOEKHANDEL PARKSTRAAT
(adv.)
Texel de Koog den Helder
Huisduinen.
Aan een nabetrachting naar aanleiding
der opening van het nieuwe Hotel Pen
sion door de N.V. „Zeebad" te Huisdui
nen, opgenomen in de Held. Crt., ont-
leenen we het volgende:
Over belangengemeenschap.
Er is door de verschillende burgemees
ters der omliggende gemeenten in hun
redevoeringen meermalen gesproken over
de belangengemeenschap, die tusschen
hun gemeenten bestaat. Aan de oud-bur
gemeester Houwing en dat kwam ook
uit deze Woensdag komt de eer toe
de stoot te hebben gegeven tot een nau
were onderlinge samenwerking. De heer
Houwing vond in burgemeester Lovink
een enthousiast medestander en sedert de
laatste jaren vinden we tusschen onze
omliggende gemeenten Anna Paulowna
Wielingen en Texel een vriendschappe
lijke en innige samenwerking op gebieden
die daarvoor in aanmerking komen.
De burgemeester van Wielingen, de
heer Kolff, die ook deze aangelegenheid
aanroerde, voelde eenige verlegenheid,
zooals hij zeide, omdat Wieringen tot nu
toe nog zoo weinig, of liever gezegd, ii
het geheel niets teug had kunnen doen
Wij zouden zoo zeggen: het zit hem niet
in het reciproceeren, want als dat zoo
uitkomt, zal zeer zeker ook de gemeente
Den Helder van haar belangstelling ge
tuigen voor Wieringen. Ook in deze ge
meente is een sterke vooruitgang, maar,
zooals burgemeester Kolff in een parti
culier gesprek al zeide, het is daar voor
loopig nog te veel tijdelijk; de vaste
bewoners zullen, als eenmaal de werken
voltooid zijn, nog moeten komen. Wie
ringen krijgt dus zijn beurt nog, maar
profiteert intusschen nu al van ae veran
derde situatie.
Ten opzichte van Texel is deze belan
gengemeenschap wellicht minder groot;
het eiland heeft geheel andere belangen
en bovendien gevoelt het, ten opzichte van
Huisduinen-badplaats, eenigszins de con
currentie. Burgemeester Oort zinspeelde
daarop in zijn rede danook, al nam hij
die „concurrentie", als men het zoo noemen
mag, dan niet zoo zwaar. Maar juist omdat
de belangen van Texel eigenlijk in het
geheel niet samengaan met die van Den
Helder en de andere vastclangsgemeenten,
valt de deelname van Texel aan deze
feestdag des te meer te prijzen. En uit
de redevoeringen is wel duidelijk geble
ken, dat de aanwezigheid van de burge
meesters uit de kop van Noord-Holland
zeer werd geapprecieerd.
Aardig drukte burgemeester Breebaart
van CalTantsoog zich uit. Deze vergeleek
de situatie bij die van een winkelier, die
in een breede straat een klein winkeltje
opent en nu ziet, dat een concurrent in
diezelfde straat een groote zaak begint.
Zoo heel erg klein is, meenen wij, het
Callantsooger-winkcltjc niet en de verge
lijking was wel wat erg bescheiden, no
pen wij, dat ook Callantsoog profitccrcn
zal van het toenemend badplaatsenbezoek.
Batig saldo-T.E.S.O. 1928.
Flet gaat TESO voor de wind, zeer ze
ker, maar toch was het batig saldo over
1928 minder groot dan we Zaterdag abu
sievelijk vermeldden. Dit bedrag moest
nl. 1 18385,62 zijn (over 1927 f 14396.60).
De eerste lammerenmarkt.
Alhoewel de schapenfokkerij op Texel
niet meer die plaats inneemt als in vroe
ger jaren het geval was en allerwege
pluimveeteelt en bloembollenkweekerij
haar plaatsje komen vragen, vormt eerst
genoemd bedrijf toch nog steeds een der
voornaamste takken van bestaan.
Vandaar, dat aan de lammerenprijzen
nog steeds zoo'n groote waarde moet
worden toegekend.
We hebben de eerste lammerenmarkt
thans achter de rug en geven hier over
het verloop een kort verslag.
De aanvoer bestond uit ruim 4200 stuks,
dus 2500 minder dan het jaar daarvoor.
De slechte groei van de dieren als ge
volg van het zeer koude voorjaar en het
schrale grasgewas spreekt hier een hartig
woordje mee. Wie veronderstelde, dat 'n
flinke prijs eenigermate vergoeden zou,
wat de beesten extra hadden gekost,
(marktberichten van elders waren in dit
opzicht hoopgevend) kwam van een koude
kermis. De hoogste prijs liep met f22.50
slechts 50 centen boven die van 1928 uit;
dat was alles.
De kooplust was verre van vlug. De
teleurstellende aanblik, welke de meeste
weilanden opleveren, zal hieraan niet
vreemd zijn geweest.
De kwaliteit der dieren viel over het ge
heel niet tegen. Wel waren ze meest klein
van stuk en had men ze graag wat vetter
gezien, de omstandigheden in aanmerking
genomen was er in dit opzicht geen reden
tot klagen.
De gezondheidstoestand der dieren gaf
eveneens reden tot tevredenheid. Rotkreu-
pel werd in geen enkel geval geconsta
teerd.
Ter vergelijking nog het volgende staatje!
Jaar aantal prijs.
1922 2100 9—18
1923 4556 25—34
1924 4220 20—30
1925 3603 26—32.50
1926 4011 14.5021.
1927 3943 15—20
1928 6734 16—22
1929 4223 16—22.50.
Auto-snelheidsrecord.
Twee kansen biedt zoo'n doodenrit,
't Is onlangs nog gebleken:
Men heeft de kans om het record
Of om de hals te breken.
OUDESCHILD.
Wiens duif is dat?
Bij de heer Lumkeman alhier is een
postduif neergestreken. Het dier had om
een der pooten een ring met het nummer
229412.
TERSCHELLING.
Lijk aangespoeld.
Op het Noordzeestrand is Vrijdagavond
het lijk van een man aangespoeld. Men
vermoedt dat het het lijk is van de over
boord geslagen machinist van een boot
van de Hapag-lijn van Hamburg. Het
lijk, dat in verregaande staat van ontbin
ding verkeerde, is onmiddellijk begraven.
TEXELSCHE COURANT
DEN BURG: 50 ct per drie Maanden.
Franco p. post door geheel Nederland 75 ct p. 3 maanden.
Losse nummers: 3 ct
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG. EN ZATERDAGMORGEN
Van 1-5 regels: 50 et. Iedere rogol meer: 10 ct.
Dezelfde advertentie 4 maal geplaatst wordt 3 maal borekend.
Bij abonnement lagere regolprljs.
ADVERTENTIËN
MOETEN DAAGS VOOR 'T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
«imosnas
0