V
i
No 4339
Woensdag 12 Juni 1929
42sleJaarganfe
Voor allen die Sukkelen
m
Mijnhardt's Laxeertabletten
Van week tot week
m
Texelsche Berichten
ABONNEMENTEN:
UITGAVE; N.V,v/h LANGEVELD&DE ROOIJ :i DEN BURG OP TEXEL
ADVERTENTIËN:
TELEFOON: N° 11 POSTGIRO: N°. 652 u POSTBUS: N°. 11
Zaterdagavond.
G. JOH. D.
o—
TEXELSCHE COURANT
DEN BURG: 50 ct per drie Maanden.
Franco p. post door geheel Nederland 75 ct p. 3 maanden.
Losse nummers: 3 ct
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
Van 1-5 regels: 50 ct. ledore rogol meer: 10 ct.
Dezelfde advertentie 4 maal geplaatst wordt 3 maal berekend.
BIJ abonnement lagere rogolprljs.
ADVERTENTIÈN
MOETEN DAAGS VOOR T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
met Verstopping of moeilijken, tragen en
onregelmatigen Stoelgang zijn
onmisbaar. Werken vlug zonder kramp of pijn
Bij Apothekers en Drogisten. Doos 60 ct.
Bommemverpen.
De Burgemeester van Texel brengt, op
verzoek van den Vice-Adtniraal, Com
mandant der Marine te Willemsoord, ter
algemeene kennis, dat op eenige dagen
in Juni 1929 afhankelijk van de weersge
steldheid, door den Marine Vliegdienst en
de luchtvaartafdeeling Soesterberg, in
Texelstroom oefeningen in het Bommen-
werpen zullen worden gehouden met on
geladen oefenbommen, geworpen van 'n
hoogte van 1200 M. op een barcas, ge
sleept door een torpedoboot (Q-boot) aan
aan een sleeplijn van 700 M.;
dat schepen en vaartuigen de gesleept
wordende barcas dienen te mijden op
minstens 1000 M. afstand wanneer de tor
pedoboot een roode vlag voert.
Texel 8 Juni 1929.
De Burgemeester voornoemd,
W. B. OORT.
Baldwin heen, 'n Labourbewind op de been.
Baldwin, de leider van het verslagen
conservatief bewind in Engeland, is heen
gegaan en heeft zijn plaats moeten af
staan aan Ramsay Mac Donald, de leider
van de Arbeiderspartij.
Mac Donald werd door de Koning met
de formatie van een nieuw Kabinet be
last en is, nu wij dit schrijven, daarmee
al gereed gekomen ook.
Uit Mac Donald's leven.
We vinden tusschen onze paperassen
een biografie van deze Labourleider waar
aan we ontleenen, dat hij geboren werd in
1S66 en oorspronkelijk een Schotsch on
derwijzer was, die al spoedig voor arbei
dersvraagstukken belangstelling toonde.
In 1900 werd hij secretaris van de ar
beiderspartij, een post, die hij tot 1911
bekleedde. Toen hij in 1914 de onafhanke
lijke arbeiderspartij zich van de groote
arbeiderspartij losmaakte, voerde Ramsay
Mac Donald met Keir Hardie, Philip
Snowden het was tijdens de oorlog-
een afzonderlijke politiek tot bepleiting
van pacifisme en vrede door onderhande
ling. In 1922 werd hij lid van het parle
ment en in 1923 in het Lagerhuis leider
van de oppositie.
En nu zien we Ramsay Mac Donald,
van dorpsschoolmeester opgeklommen tot
leider van het nieuwe Engelsche bewind,
als de man, wiens daden de heele wereld
zeker met belangstelling tegemoet ziet.
Wat zullen liberalen en con
servatieven doen?
Van belang is te weten hoe de liberalen
wier steun hij toch moeilijk zal kunnen
missen, zich houden zullen. Zekerheid
hebben we daaromtrent nog niet. De con
servatieven hebben toegezegd, een wel
willend onzijdige houding te zullen aan
nemen. Zij willen het Arbeidersbewind 'n
eerlijke kans geven en men verwacht, dat
de nieuwe ministers zich dat vertrouwen
waardig zullen toonen.
Engelands merkwaardig kiesstelsel.
Billijkheid gebiedt terloops even op te
merken, dat de groote overwinning der
Arbeiderspartij in Engeland ten deele
moet worden toegeschreven aan' het merk
waardige kiesstelsel, dat men daar heeft.
Viel de uitslag de vorige maal door om
standigheden in het voordeel der conser
vatieven uit, ditmaal bofte de Labour-
partij en vischte Liberaal en Conservatie!
achter het net. Vooral cfe Liberalen! De
liberalen gingen 2300 duizend stemmen
vooruit en kregen elf zetels meer, hoewel
de Arbeiders bij een vooruitgang van 2800
duizend stemmen wel 130 zetels wonnen.
Geen wonder, dat we in enkele bladen
dit feit als kiesonrecht bestempeld vinden.
Men veronderstelt, dat bij hervorming
D£ BOL" (TEXEL)
De Bol in polder het Noorden wordt met medewerking van de eigenaars reeds
jaren door de Ned. Vereeniging tot Bescherming van Vogels bewaakt gedurende
de broedtijd. Mede hieraan is het te danken, dat dit terrein nog steeds een be
hoorlijke plaats inneemt onder de Texelsche vogeloorden.
Hier huizen de kieviten en de scholeksters in vele paren. Daar vertoonen zich
de kluten, de vischdiefjes, de dwergsterns, de strandpleviertjes en nog meer
Hier telde de bewaker T. Brouwer in Juni 1927 op een enkele dag niet minder
dan 374 kluten, een aantal, dat nog nooit te voren door hem op dit terrein wer'd
waargenomen.
Penteekcningen
„Mooi Texel"
van Sjoerd Kupcrus.
We kunnen onze lezers mee
deden dit in aansluiting op
een vorig berichtje van deze
aard beschikbaar te zullen
stellen een zestal pcnteekenin-
gen, door de bekende en zoo
bekwame illustrator, de heer
Sjoerd Kuperus, speciaal voor
dit doel vervaardigd.
In beeld gebracht zijn: 1. Een
Texelsche boerderij; 2. De Bol
(hierbij afgedrukt); 3. De Pet
ten bij den Hoorn4. De Molen
in het Noorden; 5. Kemphanen
aan de Motweg in Waalenburg
en 6. De Koog.
We drukken deze prenten op
zorgvuldige wijze op crème
kunstdrukpapier af en stellen
ze, geplakt op een royaal pas
separtout voor abonnees te
gen dertig cent per stuk ver
krijgbaar. Bij bestelling van de
heele serie franco huis voor
f 1.80, zorgvuldig verpakt.
Penteekcningen van Sjoerd
Kuperus! Dat zegt genoeg.
van het kiesstelsel de uitslag heel anders
zou zijn. We willen ons aan een voorspel
ling echter niet wagen. Slechts om geen
verkeerd denkbeeld te wekken deelen we
het bovenstaande even mee.
Over Toekomstplannen.
Intusschen is het Arbeiderskabinet in
wijde kring een heusche ontvangst ten
deel gevallen. We hebben al een en ander
van zijn toekomstplannen vernomen en
kunnen niet anders schrijven, of het ziet
er voor de wereld niet kwaad uit, wan
neer al die wenschen in vervulling mogen
gaan. We noemen: voorziening in de nood
'der werkloozen, verbetering van de ver
houding tot Amerika, nauwer contact met
de Volkenbond en bovenal de stellige
verzekering van Mac Donald met alle
kracht een practische politiek voor vrede
en ontwapening te zullen volgen. Dat het
opstellen van een gematigd program ge
boden zal zijn er is immers geen vol
strekte arbeidersmeerderheid in het Engel
sche Lagerhuis ligt voor de hand.
Engeland en Amerika.
Het komt ons voor, dat vooral Amerika
de „omwenteling" in Engeland, in het
biezonder het opstappen van het Baldwin-
bewind, met welgevallen heeft gevolgd.
Luister maar eens naar de woorden, die
Borah, de president van de Senaatscomm.
voor buitenlandsche zaken in Amerika ge
sproken heeft:
„Wanneer Mac Donald premier wordt
zal dit naar mijn meening van groote be-
teekenis zijn voor de zaak van de wereld
vrede. Gedurende de korte tijd dat hij
aan het bewind was, gaf hij niet alleen
blijk van een buitengewone bekwaamheid,
maar ook van een niet te ontkennen moed
en oprechtheid."
Dat stemt tot gerustheid, zouden wij
meenen ook al beseffen we ten volle
dat de politieke situatie ieder uur van de
dag veranderen en dan de schoonste toe-
droomen beletten kan ooit werkelijkheid
te worden.
Mars in het gedrang.
Amerika verwacht met Engelands steun
de beperking van de maritieme bewape
ning nu spoedig een heel eind in de goede
richting te kunnen sturen en zal straks
Engeland in die geest een voorstel doen
van deze strekking:
Engeland moet afzien van het uitvoe
ren van zijn plan tot het bouwen van zes
nieuwe kruisers, het plan voor een andere
nieuw te bouwen kruiser moet het opge
ven en eenige in dienst zijnde kruisers
buiten gebruik stellen en verder voortaan
geen nieuwe schepen bouwen.
Amerika zal dan afzien van de aanbouw
van vijftien kruisers, die onlangs door het
parlement is goedgekeurd. Een voorloo-
pige overeenkomst tusschen de voornaam
ste vlootmogendheden moet vóór 1 Aug.
a.s. bereikt zijn, aangezien de kiellegging
voor de eerste vijf kruisers van het Ame-
rikaansche programma niet langer kan
worden uitgesteld.
Het zal ons benieuwen, wat van deze
nieuwe poging van Amerika om de offers
aan Mars gebracht, tot minimale afme
tingen terug te brengen, terecht zal ko
men. Vooral de houding, daarbij door de
andere mogendheden aan te nemen
denk aan Frankrijk en Italië mag niet
aan onze aandacht ontsnappen.
Met de Wit en Klein naar de Zuiderzee
werken.
Men schrijft ons:
Zondagmorgen kwart over negen ver
trokken ongeveer 25 personen met de
motorboot van de Wit en Klein uit de
Haven naar Wieringen en Medemblik om
een reisje te maken naar de Zuiderzee
werken.
Na anderhalf uur varen werd „de
Oever" Wieringen bereikt, om na een op
onthoud van tien minuten om eenige
passagiers aan wal te zetten de reis
naar de „Oude Zeug" en Medemblik te
vervolgen.
Te even 12 uur werd de haven van Me
demblik na een interessante reis op
korte afstand van de nieuw aangelegde
dijk en de „Oude Zeug", bereikt.
Het aardige plaatsje, waar men tot 5
uur vertoefde en waar de kermis met vele
bekenden van Texel de Zweefmolen
van Keijser en Koppies wel de meest be
kende waren was wel het middelpunt,
waarom de aandacht zich concentreerde.
Een wandeling door het aardige stadje
met zijn hoog en laag gelegen straten,
typische gevels en oude bouwwerken, is
zeker een bezoek waard.
Te vijf uur werd de terugtocht onder
vroolijke muziek van grammafoon, welke
door eenige jongelui op het voordek was
opgesteld en de stemming er goed deed
inhouden, ondernomen.
Na een uur nog te Wieringen tehebben
vertoefd, arriveerde de boot te half tien
in de Texelsche haven.
Liet was een prettige dag geweest en
veel had men kunnen bewonderen van de
kunde van ingenieurs en aannemers. Ge
weldige massa's zand en steencn moeten
daar worden verwerkt en men kan bijna niet
denken, dat dit in zoo'n betrekkelijk kor-i
te tijd, daar reeds kon gebeuren.
Nog maar op twee plaatsen stroomt
het water uit de Wieringermeer. Kleine
stukjes zijn het nog maar in verhouding
tot wat reeds bedijkt werd. En dan is er
een polder geschapen, waarvan wij het
eind niet kunnen overzien.
Naar Texel.
Onder geleide van de heer J.Daalder
Dz., hebben de leerlingen van de, Berg-
sche Schoolvereeniging met het hoofd dei-
school, de heer Beyneveld, een paar da
gen op Texel vertoefd. Het gezelschap
kwam Zaterdag naar Texel, logeerde te
de Koog en is Maandag weer huiswaarts
getogen.
Leerlingen van de school aan de West
straat te den Helder brachten met het
hoofd der school, de heer Heeroma (vroe
ger op Texel werkzaam) een bezoek aan
Texel. Onmiddellijk na aankomst werd
naar Dijkmanshuizen gewandeld, om de
vele vogelnesten en het intieme vogel
leven aldaar van nabij te leeren kennen.
Per auto werd vervolgens een bezoek ge
bracht aan de Koog, de Dennen en den
Hoorn, 's Middags werd eenige tijd rond
de Hoogeberg en in het Boschje ver
toefd.
o—
Woensdag kreeg Texel bezoek van een
aantal leden van de afd. Anna-Paulowna
van de H.M.v.Landbouw, die deelnamen
aan de cursus in economie en nu onder
leiding van hun leeraar, de heer Zuider-
vliet, directeur van de Heldersche Hoo-
gere Handelsschool, een excursie maak
ten.
Die morgen dan, schrijft men uit Anna-
Paulowna aan de Held. Crt., gingen de
cursisten met hun dames, tezamen ruim
40 personen, in een tiental auto's naar
Den Helder, waar de leider zich bij hen
aansloot, benevens de he^r van Wil
ligen, die steeds een groote balehgstellin-r
voor de cursus heeft betoond. En toen
ging het met een der fraaie, geriefelijke