Uitslag verkiezing voor leden van de Tweede
Kamer in de gemeente Texel op Woensdag 3 Juli '29
A
Transpireerende Voeten
F
"s
Os.
W.
?o
A5'
40
35
30
25
£0
15
X
/h K.
f
X
J--
y
y
y
30 R.K. 30 (30)
Partijen
1 Lijst Seymour
2 Comm. (Wijnkoop)
4 St. Geref. (ds. Kersten)
5 Anti-Revol.
7 Chr. Hist. Unie
8 R.K. Staatspartij
9 Middenp. (Floris Vos)
10 Plattel. B. (Braat)
11 Partij KI. Middenst.
12 Comm. (de Visser)
13 Chr. Dem. Unie
15 Vrijz. Democr.
20 Herv. G. (ds. Lingbeek)
23 S.D.A.P.
25 Boeren en Tuindersb.
26 Rev. Soc. Partij
29 Democr. Partij
31 Vrijheidsbond
32 Fed. Verb. (Ter Hall)
34 R.K. Volksp. (Arts)
B. I
B. II
de C.
H.
Oe.
Tot.
1925
0
2
1
1
1
0
0
5
6
5
5
1
1
0
1
19
2
6
9
6
9
0
3
35
27
19
33
61
35
200
10
18
376
324
44
55
58
72
88
3
14
334
219
192
235
91
105
43
61
42
769
737
21
24
14
0
3
1
1
64
11
17
14
9
2
2
13
68
97
1
0
1
0
0
1
0
3
5
0
3
2
0
0
0
10
3
6
15
11
1
27
2
0
62
330
130
143
42
37
81
62
36
531
745
13
22
16
9
0
2
7
69
20
142
127
199
39
94
281
55
937
597
1
0
0
0
0
0
0
1
1
0
2
0
0
0
0
3
2
1
8
0
1
5
2
19
6
92
130
36
22
29
16
42
367
358
16
5
28
2
0
3
1
55
2
4
1
0
0
1
0
8
3
706
824
600
341
579
452
235
Overige partijen
113
Totaal
3735
3579
10
VRIJH.a
rCD
-'f
Hoeve.elTwetoe.. Kamerzetels?
1
V-
V
1
f
M
-
7-
y
-
\y—
f
/AX
l
/"TP-
1
I
w,
s
T"->~
V
N/
s
/•SDAP
-| -
^C. H.
1 tAtLbCHE L.OURANT.-D
i 1
S.D.A.P. 24 (24)
Anti-Rev. 12 (13)
Chr. Hist. 11 (11)
Vrijh. Bond 8 (9)
Vrijz. Dem. 7 (7)
Staatk. Geref. 3 (2)
Hen'. Geref. 1 (1)
Plattelanders 1 (1)
Comm.-Wijnkoop 1 (0)
Comm.-de Visser 1 (1)
Stad en Land FI. Vos 1 (0)
R.K. Volkspartij 0 (1)
Na de Tweede Kamer-Verkiezingen.
Die drukte hebben we al weer gehad.
De stembusstrijd is uitgestreden en wan
neer deze regels in druk verschijnen is
het resultaat van de Tweede Kamerver
kiezingen 1929 reeds bekend. Het ligt
voor de hand, dat de belangstelling voor
al uitgaat naar het aantal zetels, waarop
de partijen en groepjes in de Kamer be
slag zullen leggen. Vandaar dat we hier
komen met'n o.i. duidelijk sprekende gra
fische voorstelling, waarin de lezer met
één oogopslag kan aflezen hoeveel ka
merzetels. ieder der zes groote partijen
in de loop van de laatste dertig jaar kon
verwerven. Of een partij zich in opgaande
dan wel stijgende of horizontale lijn be
weegt, komt hier al zeer goed tot zijn
recht. (Zie invloed alg. kiesrecht.)
De uitslag van de verkiezingen van
Woensdag hebben we naast de grafiek
vermeld, evenals (tusschen haakjes) het
aantal zetels in de Oude Kamer. De
kleine partijen noemen we er onder.
Gehandhaafd hebben zich R.K., S.D.A.P,,
Chr. Hist., Vrijz. Dem., Herv. Ger.,
Plattelanders en Comm.-de Visser.
De Staatk. Geref. Partij won een zetel,
terwijl Comm.-Wijnkoop en Floris Vos
(Stad en Land) als nieuwelingen hun in
tree zullen doen.
De verlieslijst vermeldt de Anti-Rev.
en de Vrijh. Bond, die elk een zetel moes
ten afstaan, terwijl de R.K. Volkspartij
(Arts) geheel uit de Kamer verdween.
In procenten uitgedrukt komen we tot
de. e vergelijking van het aantal uitge
brachte geldige stemmen.
1929 1925
R. K. 29,6 28,6
A. R. 11,6 12,2
C. H. 10,4 9,9
V.ijli. B. 7,5 8,7
V. Dem. 6,2 6,0
S.D.A.P. 23,8 22,9
De Kamer is ongeveer de oude geble
ven. Het Kabinet heeft bij schrijven van
1 Juli zijn portefeuilles ter beschikking
van de Koningin gesteld, waarop H.M.
verzocht heeft zich met afdoening der
loopende zaken te willen blijven belasten.
Intusschen is het zeer de vraag, of de
nieuwe Kamer het zonder extra-parle
mentair Kabinet zal kunnen stellen.
En dat na zooveel emmers kalk en
plaksel, na zooveel balen bedrukt papier
na zooveel radio-speeches
Over de verkiezingen op Texel nog een
enkel woord. Over het geheel heeft Texel
zich goed van zijn stemplicht gekweten
't Aantal thuisblijvers en dat der blanco en
ongeldig uitgebrachte stemmen geeft geen
aanleiding tot bijzondere opmerkingen.
Wellicht kan men zich verwonderen over
de onnoozelheid van hen, die nog steeds
niet weten, dat maar één puntje op het
heele biljet mag worden rood gemaakt en
niet de heele reeks van een of anderelijst,
al heett die ook nog zooveel aantrekke
lijks. Dezulken waren er toch. Ook voel
den er zich geroepen niet alleen het witte
puntje maar ook het heele vakje met de
naam van de uitverkorene met het dikke
potlood te bewerken. Ook zulke biljetten
waren waardeloos en ter prullemand ge
doemd. (Dit laatste maar niet letterlijk
opvatten, lezer, want al die biljetten
ook de waardelooze werden zorgvul
dig ingepakt en Donderdag even zorgvul
dig naar den Helder, het hoofdstembu
reau in dit district getransporteerd.)
Inmiddels heeft het weer de stemmers
met rust gelaten. Althans na de middag,
toen Juli zich van haar beste kant liet
zien.
Te vijf uur 's middags werden alom in
den lande de stembussen dichtgeklapt en
braken ee.nige uren van nauwgezette ar
beid aan. Reeds met het openvouwen en
sorteeren der biljetten, lijst bij lijst, is
geruime tijd gemoeid maar wat be
duidt dat ten slotte in vergelijking met
de tafelhooge stapels, welke in groot-
en andere transpireerende lichaamsdeelen
moet men behandelen met Purolpoeder,
als zijnde het meest afdoende middel
daarvoor.
Purol-Voet-, Toilet- en Kinderpoeder in
Bussen van 60 et. en 1 gld. Bij Apoth. en
Drogisten.
steedsche stembureau's moeten worden
verwerkt. Laat ons eens denken aan Am
sterdam met zijn meer dan 350 stembu
reau's, waar Woensdag meer dan een
derde miljoen stemmen „geturfd" oftewel
ver-„hand"-eld werden.
Te den Burg was men na twee uur ge
reed. Omstreeks zeven uur publiceerden
we aan ons bord in de Parkstraat de
eerste uitslagen, waarvoor al ras zulk een
belangstelling aan de dag werd gelegd,
dat het verkeer in de toch al niet breede
straat belemmering ondervond.
Verder kwamen we achtereenvolgens in
het bezit van de uitslagen uit de kringen
den Hoorn, Oudeschild, de Cocksdorp,
Oosterend en de Waal. Te negen uur was
de uitslag, voorzoover deze Texel betrof,
compleet.
We drukken de tabel hierbij volledig
af. Onze Texelsche abonnees (en dus ver
reweg de meesten onzer lezers) zullen er
reeds mee op de hoogte zijn door ons
bulletin, deels dezelfde avond, en voor de
rest de volgende morgen verspreid.
Bij vergelijking van de aantallen stem
men, op de diverse partijen uitgebracht,
nu en bij vorige verkiezingen, moet voor
al in het oog worden gevat het aantal
kiezers, dat aan die verkiezingen deelnam.
Wie dat niet doet, komt tot geheel ver
keerde conclusies. Om deze moeilijkheid
te omzeilen, hebben we onderstaand ta
belletje opgemaakt, vermeldende het per
centage van het in totaal uitgebracht aan
tal geldige stemmen, in onze gemeente
door de voornaamste partijen verkregen.
We namen resp. de Kamerverkiezing van
1925, de Statenverkiezing van 1927 en
de Kamerverkiezing van 1929. Opzettelijk
is de gemeenteraadsverkiezing van 1927
er buiten gelaten, omdat het persoonlijk
element daarbij van zoo overwegende in
vloed is.
1927 1929
0,9
10.1
8,9
20,6
1.8
0,8
1.7
14.2
1.8
25,0
0,5
9,8
0,2
1,2 3,7
3350 3735
9.5
7.6
20,6
0,6
3,1
21,5
14,9
21,0
Partijen 1925
St. Ger. (Ds. Kersten) 0,8
Anti-Rev. 9,1
Chr. Hist. 6,1
R. K. 20,6
Lijst-Braat 2,2
Comm. 0,1
Chr, Dem. 9,2
V. Dem. 20,8
Herv. G. (Ds. Lingbeek) 0,6
S.D.A.P. 16,7
Dem. Partij 0,2
Vrijh. Bond 10,0
R. K. Volkspartij 0,1
Rest 3,5
Totaal aantal stemmen 3579
Wanneer we deze uitslag overzien (we
herhalen hier uitsluitend de verkiezingen in
onze gemeente op het oog te hebben),
merken we op,
dat winst werd geboekt door St. Ger.
Partij, A.R., Chr. H., Herv. Geref., S.'D.
A.P., Dem. P., Comm. en R.K.Volkspartij.
dat de R.K. Staatspartij zich handhaaf
de en
dat Plattelanders, Chr. Dem., Vrijz.
Dem. en Vrijh. Bond terugliepen.
Verdere beschouwing van deze gege
vens laten we gaarne aan de lezer over.
Hij kan vergelijken en combineeren naar
hartelust; wij geven hier overvloed van
stof en willen hiermee dan besluiten, ver
onderstellende ons zoo goed als in on?
vermogen lag van onze plicht te hebben
gekweten.
Vergadering Volksonderwijs.
De vergadering van de afd. Texel van
Volksonderwijs, Donderdagavond in
Café den Burg belegd, werd geleid door
de heer H.J.Kraai en bijgewoond door 9
personen.
Na een openingswoord van de voorz.,
volgde lezing der notulen door Mw. Zui-
dewind—Keijzer, welke, onveranderd wer
den vastgesteld. Hierna bracht Mw. Mul
dervan Gelder het financieel verslag
over 1928 uit, waarbij een overschot bleek
te bestaan van f42.10. De cursus-stof-
versieren leverde een tekort van f 12.30
op. De rekening werd nagezien en ac-
coord bevonden door de heeren W.B.Oort
en Ds. Vis.
In haar jaarverslag kon de secr. van
veel actie niet gewagen. Een propaganda-
avond, waarin als spr. zou optreden de
heer KL de Vries en als zangeres Mw.
Wuesterhof-Stark kon ten gevolge van
de langdurige ijsgang op het Marsdiep
geen voortgang vinden. De cursus stof-
versieren daarentegen werd met animo
door ce deelneemsters gevolgd, tot het
einde toe, en was een groot succes, waar
in vooral de dames Mulder-v.Gelder en
E. Langeveld aandeel hadden, omdat zij
ich voor de organisatie zulk een moeite
gaven.
De heer A.J.v.d.Vlis trad wegens ver
trek naar den Helder als voorz. af en
werd opgevolgd door de heer H.J.Kraai.
De contributie werd bepaald op mins
tens 11.60 per jaar.
Het jaarverslag gaf geen aanleiding tol
op- of aanmerkingen en werd onder dank
zegging goedgekeurd.
Besloten werd in het komende seizoen
wederom cursussen te doen geven. Over
de vraag „welke?" werd lang en breed
gesproken met het resultaat dat gelegen
heid tot deelname zal worden openge-
gesteld voor deze cursussen: Engelsch,
Fransch, Duitsch, Boekbinden, Koper
bewerking, Boekhouden en Handelscor
respondentie. Van het aantal deelnemers
zal het al ot niet doorgaan van deze les
sen geheel afhankelijk worden gesteld.
Datums zullen nader bekend worden ge
maakt.
Vermoedelijk zal een handenarbeid-ten-
toonstelling worden georganiseerd, voor
al om de aandacht te vestigen op de re
sultaten welke met een cursus in boek
binden en koperbewerking eventueel zou
den kunnen worden bereikt.
De voorz. veronderstelde, dat het niet
moeilijk zou vallen voor deze beide cur
sussen voldoende belangstelling te wek
ken.
Zeer zeker zou de heer Krügers, hoofd
der school te Oudeschild, de man zijn om
een boekbindcursus te leiden. Wat de
cursus metaalbewerking betreft werd mee
gedeeld, dat deze de deelnemers (jongens
en meisjes) in staat stelt op eenvoudige
wijze practische voorwerpen als asch-
bakjes, vaasjes, broches, etc. te vervaar
digen. Mogelijk zullen de lessen aan de
heer Joh. Stevenson te den Helder kun
nen worden opgedragen.
Hierna werd de vergadering met dank
voor de prettige bespreking gesloten.
Wolmarkt.
Men deelt ons mee;
De vraag naar wol is de laatste weken
zoo gering, dat van een regelmatige han
del geen sprake is, laat staan van regel
matige afname. Aangeboden partijtjes
worden door de tusschenhandel opgeno
men in FrieSland ad f 1.30, in Noord-Hol
land voor goede koppels ad f 1.50
De markt vindt ook in Engeland geen
steun, zoo is de noteering in Bradtoru
medio Juni bijna in alle soorten Engel-
Ische wol 1 pence lager dan bij de opening
der markt. Alleen de lersche wollen kun
nen zich handhaven.
Ook komen de schattingen der Austra
lische productie iets hooger dan het vo
rige jaar, hetgeen al evenmin de koopers
vaster zal stemmen.
De wolveehandel 27 Juni—3 Juli.
Op de afdeeling wolvee was de aanvoer
deze week weer iets kleiner. De handel
in vette schapen was op de meestemark-
ten redelijk goed en prijshoudend (o.a.
te Zutphen, Schagen, Leeuwarden, Zwolle,
Sneek en Purmerend). Vooral de zuig-
lammeren waren deze week goed te
plaatsen wegens flinke vraag voor Dene
marken en iets voor Frankrijk. Ze waren
algemeen dan ook duurder.
Voor weidlammeren was de handel
over het geheel stug, o.a. te Leeuwarden,
Leiden, Sneek en Purmerend.
Coöp. Roermondsche Eiermijn.
In 1928 zijn aan deze mijn de groot
ste van Nederland, maar ook van Euro
pa ruim 164 miljoen eieren aangevoerd
met een waarde van bijna 10 miljoen gul
den (vorig jaar 151 miljoen, waarde 9.15
miljoen gulden.)
De gemiddelde prijs der kipeieren be
droeg per 100 stuks f6.09 en per K.G.
11.02 (vorig jaar resp. f6.05 en f 0.997).
Die van eendeneieren bedroeg per 100
stuks f 5.391/2 (vorig jaar f5.17) en per
K.G. 10.75 (vorig jaar f0.777).
De totale waarde van de pluimveepro
ducten wordt geschat op 120 miljoen per
jaar. Roermond met zijn 10 miljoen of
1/12 van de productie van ons geheele
land, neemt dus wel een zeer belangrijke
positie in.
Landverhuizers.
Aan een ieder, die zich in Australië,
Argentinië, Canada, de Vereen. Staten,
Zuid-Atrika of andere overzeesche immi
gratielanden wil vestigen, wordt in zijn
eigen belang dringend aangeraden om
nooit te vergeten zich ook in verbinding
te stellen met de Nederl. Vereeniging
„Landverhuizing", Bezuidenhoutscheweg
97 te 's Gravenhage, door welke vereeni
ging alle inlichtingen geheel belangeloos
worden verstrekt.
OUDESCHILD.
Een merkwaardige visch.
Schipper Plaatsman van Oost, die met
kommen (staande netten) op geep vischt,
ontdekte een dezer dagen dat een bijzon
der groote visch in het net zat; doch
daar hij op dat oogenblik alleen was, kon
hij niet veel uitrichten. Des andere daags
werd hij op het droge gehaald en het
bleek een voor hem onbekende visch te
zijn. De lengte was ongeveer 21/2 M., de
bek deed op het eerste gezicht denken aan
een haai, daar de bovenkaak juist als bij
een haai veel langer was dan de onder
kaak; doch deze visch had geen tanden
een breede bek, (waar men wel een
rog in kon duwen), 7 vinnen en een
sikkelvormige, staande staart, vermoede
lijk zeer krachtig.
Op de bovenkaak zat 'n vleezige hoorn
De rug was heel donker gekleurd (donker
grijs) de onderkant blank (wit). De visch
is naar den Helder verzonden.
