RADIO.
Ingezonden
Sn De Ruber's Kamer
O
xa 0Z.91 3«HdQ T13Z3T3a3W
H3M3Z S-ispuB na 33NN09V
33D3M S1V SI flH :R'a«q
-
Sportnieuws.
Texel I heeft zich Zondag te den Hel
der best gehouden. Onze club won van
Helder III met 4—2. Maar zeer slecht
heeft Texel II het er hier tegen J.V.C.
afgebracht. De gasten wonnen maar even
tjes met 7—2. Dit is wel wat al te bar.
Was dat nu wel noodig
Te Detroit is de grootste hangbrug
ter wereld voor het verkeer opengesteld
Deze brug wordt beschreven als een mo
nument van de steeds grooter wordende
vriendschap tusschen Canada en de Ver.
Staten.
Alle postpakketten uit het buiten
land die het adres Constantinopel ver
melden inplaats van Stamboel, de Turk-
sche naam der stad, worden aan de af
zender teruggestuurd.
Te Pellezzano in Italië is de bliksem
in een school geslagen. Het lokaal, waai
de bliksem insloeg, stond onmiddellijk in
brand en ook de kleeren van eenige
schoolkinderen vatten vlam.
Elt kinderen werden ernstig gewond.
Op de proefvelden van William Loth
te Vaux aan de Seine is het met behulp
van golven van Hertz gelukt een vliegtuig
45 mmuten lang in de lucht van de grond
af te besturen. Het vliegtuig werd bij de
start en bij de landing door 'n piloot be
stuurd.
Op het vliegveld Long Island bij
New-York heeft een meisje op een niel
fillcdaagsche manier zelfmoord gepleegd.
Zij huurde een vliegtuig en verzocht de
piloot tot 1500 meter te stijgen. Boven
gekomen, opende zij de deur van het
vliegtuig en sprong er uit.
Te Bodjonegoro is de oudste ingeze
tene van Java overleden, de Chineesche
vrouw Lie Bie Nio, die 113 jaar werd.
Tasikmalaja. De bevolking alhier is
opgeschrikt door een afgrijselijk drama
dat zich in de dessa Bandjarsari heeft
afgespeeld.
Een vrouw haalde bij de credietbank
een bankbiljet van honderd gulden, dat
op de weg naar huis kletsnat werd. De
vrouw legde het daarom te drogen bij 't
vuur. Het zoontje, dat binnenkwam, gooi
de het bij 't spelen in de kachel. De va
der, die dit zag, werd zoo woedend, dat
hij een ketel kokend water nam en over
het kereltje uitgoot. De jongen was wel
dra in stervensnood en de moeder, die
op het erbarmelijk geschreeuw binnenge
komen was, begreep het gebeurde, rende
weer naar buiten en wierp zich met het
hoofd vooruit in een put. Zij werd er
levenloos met gebroken nekwervel, uit
opgehaald. De vader zit thans achter slot.
De Sovjetregeering is er, dank zij
de goede oogst, in geslaagd, een graan
reserve van anderhalt miljoen ton te vor
men, welke voor een eventueele oorlog-
zal worden bewaard. N.R.Ct.
Te Sao Paulo, in Brazilië, heeft
een tram in de duisternis een wij,'jcsoli-
tant, tot een paar van een circus uehoo-
rende, ondersteboven gereden. De oppas
ser had het logge beest niet tijdig kun
nen wegkrijgen. De olifant bleef bewus-
loos liggen en het mannetje hief een boos
getrompetter aan, iedereen die in zijn na-
tij lieid kwam, bedreigend. Het verkeer on
dervond twee uur vertraging.
Weet u wel, dat er vier steden ter
wereld rijn, die bekend zijn door de ge
lijkvormigheid van haar straten? Het zijn
ber ijn, Dusseidorf, Keulen en Washing
ton.
Eij Melun in Frankrijk is een wed-
strij iamo, waarin zich twee dames bevon
den, .van wie er een stuurde, in een bocht
omgeslagen en in brand geraakt. De beide
dames verbrandden levend; men vond
slechts haar verkoolde lichamen.
De nieuwe Junkers Q 38 een
groot vliegtuig met vier 530 paards Jun-
kers-motoren heeft de eerste proef
vlucht gemaakt en wel boven de stad Des
sau, welke uitmuntend slaagde en twintig
minuten duurde.
Het Amerikaansche gezin gebruikt
gemiddeld per maand voor 2yi dollar aan
electricitcit.
Men werd dezer dagen wel herinnerd
Aan sterren en strepen in teekening,
Want Amerika bezorgde aan menig cliënt
Een leeiijke streep door de rekening.
(De vlag der Ver. Staten vertoont
sterren en strepen).
Een baby in de lucht geboren,
B ijkt op de hoogte van haar tijd;
De kwaliteiten, haar beschoren,
Zijn hoogmoed en opvliegendheid.
(Naar aanleiding van het bekende
bericht van de geboorte eener baby
in een vliegtuig boven Miamy.)
Het aantal Europeesche inwoners
van Batavia bedroeg uit. Augustus 30.272
(15,563 mannen en 14,709 vrouwen.)
Uitbanning van de oorlog: Is hel
te dwaas om te hopen op de verwezen-
-ij li.ng van dit groote denkbeeld bij de
regeling van iniernationaie zoowei als
persoonlijke verhoudingen, ais een on
derdeel van de groote voorvvaartsche be
weging van de wereld? De laatste oorlog
heeft daaraan zeker een stoot gegeven
en daarom geloof ik, dat de tijd geko
men is, dat de geheele wereld afstand
van de oorlog doet. Kellogg.
Chicago. De woning van de stads
advocaat Breen is door een bom bescha
digd. Breen en zijn vrouw werden ge
wond uit bed geworpen.
Norfolk. Door vergiftige gassen,
welke zich in de torpedobewaarplaatsen
aan boord van het slagschip „New-York
ontwikkelden, werden een luitenant ter
zee en een onderofficier gedood. Zeven
matrozen liepen eveneens gasvergiftiging
op.
JEÜI3X3X JDp3I [3A\[[JA pBjq pp UI
3ptl3}J3ApB U( J3U1 33 qep 'J31U33
3uipi3.lds.t3A SUlinJ OOZ U33 J3iq
U3 U3Z3J3S }pJOA\ UsSuUJJ 3JJÜ UI
[3X3_L do qucanoQ 3ips[3xsx ap
'ufiz pi3))3ZJ3A UUA .13 JUtl)[ (IQ
d E 3 g E S 4 iï y Cl G
Er zijn in New-York meer dan 39
duizend taxi's.
In Australië zijn meer dan 2000 ten
nisvelden van verlichting voorzien, ten
einde bij avond te kunnen spelen.
Voor het Londensche aquarium
wordt speciaal zeewater aangevoerd uit
de Golf van Biskaye, omdat dit zulk
helder water is.
De oudste boom van Europa wordt
gevonden bij Loch Tay, in het plaatsje
Fortingall (Eng.) Dit is een 3000 jaar
oude Taxisboom.
Evenals andere Europeesche landen,
de Ver. Staten en Japan zal België 1 Dec.
ook weer tot de uitgifte van anti-tuber-
culose zegels overgaan. (Belgische stads-
zichlen en landschappen.)
Te Brussel is de wethouder van de
burgerlijke stand der hoofdstad, baron
Steens, ter gelegenheid van zijn tachtigste
verjaardag in intieme kring gevierd.
Hij verbond in de echt niet minder dan
42000 paartjes en had voor ieder van deze
84000 trouwlustigen een hartelijk en va
derlijk woord, iets, waaraan hij danook
zijn populaire bijnaam van „papa Steens"
heeft te danken.
Durban. De politie heeft een inval
gedaan iii de inlandscbe nederzet
ting, om te zoeken naar achterstallige
belastingschulden van de hoofdelijke be
lasting. De politie was vergezeld van een
speciaal detachement, dat gewapend was
met traanwekkende bommen.
Er had een razzia plaats, waarbij 6000
inboorlingen werden verplicht tot beta
ling.
Op de veiling bij Boerner in Leip
zig, werd voor een ets van Rembrandt,
„De Drie Kruisen", wel 70,000 mark
betaald.
In een sneltrein van Szatmar in Ze
venbergen zag de controleur een zakken
rolier in een coupé de portemonnaie uit
de zak van een slapende reiziger halen.
F:ij wierp zich op de dief en riep tegelij-
kenijd om hulp, doch op hetzelfde oogen-
blik snelden twee medeplichtigen van de
diet toe, pakten de controleur en wier
pen hem uit de trein. De later toege
snelde conducteur, die getuige was van
dit verschrikkelijk tooneel, trok aan de
noodrem, de trem stopte en men vond de
arme controleur be vusteloos met gebro
ken ledematen in een bloedplas liggend.
Men bracht hem naar een hospitaal, waar
1 ij echter op de operatietafel overleed.
Van de misdadigers ontbreekt elk spoor,
aangezien ze in de algemeene verwarring
in de donkere nacht zijn verdwenen.
De beetwortè-ioogst in Tsjecho-Slo-
waliji is de beide laatste jaren met 20.9
miljoen Kg. verminderd, terwijl in Frank-
i ij v en Poie'n de oogst belangrijk vooruit
'is gegaan. Deze achteruitgang zou Tsje-
cho-Siowakijin de rij der suiker produ-
ceerende landen in Europa van de derde
plaats terugbrengen naar de zesde.
Het lid van het Huis van Afgevaar
digden te Washington, Eduard Denison,
en zijn secretaris zijn door de jury van
het District of Columbia schuldig ver
klaard aan de overtreding van de bepa
lingen van de drankwet. Controleurs ver
klaarden, dat zij op het Union Station
te Washington een lekkende handtasch
vonden, die geadresseerd was aan de se
cretaris, en toen zij van het station op
Deniscns bureau kwamen, vonden zij daar
een kofter vol whiskey en jenever.
Te Leuven hebben onbekende perso-
sonen, vermoedelijk studenten, bij nacht
een bronzen buste van Hoover uit cle
nieuwe universiteitsbibliotheek weggeno
men e;i op het Volksplein aan de voet
van het monument van de Belgische revo
lutionair van 1830, Vandeweyer, achter
een 3 meter hoog hek neergelegd. De
buste is gelukkig niet beschadigd en nu
weer op de oude plaats teruggebracht.
Bij Dvvinsk is op de Dwina een te
dichtbezette veerboot omgeslagen. Van de
15 a 18 opvarenden konden er slechts
10 worden gered.
Malang. De gemeenteraad besloot
voor de bouw van het gemeentezieken
huis waarvoor de kosten geraamd
worden op 460.000 gulden, aan de regee
ring een subsidie te verzoeken van
350.000 gulden.
Brussel. Het geheele koninklijke ge
zin zal de inzegening van 't huwelijk van
prinses Marie José met de italiaanschc
kroonprins te Rome bijwonen. Evenals
bij het huwelijk van prins Leopold en
prinses Astrid te Stockholm, zal geen. en
kel lid der regeering de reis medemaken,
daar een huwelijk in het koninklijk gezin
als een familieplechtigheid dient te wor
den beschouwd.
Vragen, deze rubriek betreffende, door
abonnees bij de „Techn. Afd. Radio" van
Philip's Fabrieken te Eindhoven ingezon
den, worden kosteloos beantwoord. Ver
geet echter niet een postzegel bij te slui
ten.
De radio-omroep in Turkije staat nog
niet op hetzelfde peil als in de meeste
Europeesche landen.
Te Angora bevindt zich een radio-zen
der, welke slechts enkele malen per jaar
wordt gebruikt voor politieke doeleinden.
De eigenlijke omroep-zender van het
land bevindt zich te Constantinopel. De
golflengte is 1200 M. (250 kp/sec.) en
men gebruikt een energie van 5 K.W. De
dagelijksche programma's duren ongeveer
vijl uur. Hiervan worden drie uren be
steed aan uitzendingen van Turksche en
twee uur aan West-Europeesche pro
gramma's.
—o
Radio Toulouse kreeg onlangs een te
legram van een dokter in Savoye. Hij ver
zocht een S.O.S. uit te zenden en daarin
te vragen of er medici waren, die een
hoeveelheid van een serum tegen kinder
verlamming in hun bezit hadden, daar
hiermee een van zijn jeugdige patiënten
van een wisse dood zou kunnen worden
gered. Hij had dit reeds aangevraagd bij
het instituut Pasteur, doch dit had geen
voorraad. Binnen een uur had de dokter
reeds van twee andere geneesheenen een
hoeveelheid serum ontvangen, waardoor
het kind gered is.
—o
Het gebruik van luidsprekers in de
straten van Brussel is als regel verboden.
o—
Sinds de „detective-auto" van de En-
gelsche P.T.T., waarmee de niet-beta-
lende radio-luisteraars in Engeland wor
den opgespoord, te Glasgow arriveerde,
is het aantal officieele luisteraars in die
plaats plotseling met meer dan duizend
gestegen.
ESPERANTO.
Illllii
Vragen, deze rubriek betreffende, te
richten aan de redactie van dit blad.
De woordenschat van Esperanto is van
een internationale samenstelling, d.w.z.,
dat 60 pet. der woorden aan de Romaan-
sche talen is ontleend, 30 pet. aan de
Germaansche en 10 pet. aan de Slavische.
o
Groote geleerden als prot. Casimir en
taalkundigen als dr. Gerl. Royen e.a.
verklaren, dat „Esperanto een dringende
cisch van de tegenwoordige tijd" is.
o
Als één staaltje van de groote eenvoud,
waardoor Esperanto zich kenmerkt, noe
men we de meervoudsvorming. Deze heeft
plaats door toevoeging van de letter j.
Voorbeelden: Domo, huis; domoj, hui
zen; hundo, hond; handoj, honden; birdo,
vogel; birdoj, vogels.
ifhliiiil TEXELSCHE NOVELLE. |!l!j|iifl!|
door D. DEKKER (1S64).
V.
Sedert het oogenblik
dat hij het zeemansle
ven had aanvaard, en
en het tijdstip, waar
op we het verschil
tusschen de euvelman
en zijn echtgenoot
door Gods woord za
gen beslechten, is er
veel voorgevallen.
Veertien jaren zijn er ook sedert ver-
loopen. Aris Jan Arisse is tot een man
opgegroeid; en van de eerste zeeslag,
die hij, kort na zijn indiensttreding op
de 25e Augustus 1Ó52,- waarbij de °Ruy-
ter bij Plymouth op Ascue zegevierdes
tot in de vierdaagsche zeeslag, 11—U
Juni 1653, toen de Ruyter op prins Ro
bert en Monk een schitterende zege be
haalde, stond hij de commandeur, reeds
sedert lang tot admiraal bevorderd, moe
dig terzijde in al de gevechten, door deze
in dat tijdsverloop geleverd. Zijn moed
en zijn dapperheid hadden hem danook
reeds sedert lang de rang van stuurman
doen verwerven, en de admiraal, die zijn
beschermeling steeds in het oog hield,
was zeer genegen om tot zijn bevordering
mede te werken.
Ook met Jan Arisse had een verande
ring plaats gehad; de oude euvelman,
overleden zijnde, werd hij met bijna een
parige stemmen tot die betrekking geko
zen. Hij ging alzoo niet meer tot loodsen
uit, en daar de zeer eenvoudige admini
stratie, aan zijn post verbonden, hem
slechts weinig werkzaamheden verschaf
te, besteedde hij de overige tijd met
heen en weer te „kuieren", en somtijds
wat met moeder te „harrewarren" over
hun zoon. Dit laatste had vooral plaats,
wanneer hun kind op een gevaarlijke
tocht was uitgevaren, en dit was het ge
val op het tijdstip, dat we de woning van
de euvelman binnentraden, en getuigen
waren van een schermutseling, zooals er
dikwijls plaats greep, doch waarvan het
einde toch meestal tamelijk vredelievend
was. Wanneer de arme moeder het hart
van angst ineenkromp, als zij aan het ge
vaar dacht, waaraan haar zoon zoo vaak
was blootgesteld, begon zij gewoonlijk te
gen haar echtgenoot:
„Wat zow het nou toch aars weze, as
ons jonge rustig as 'n dommenee in z'n
posterie zat; jow bedrief is het toch, dat
ie nou weer op zee moet zwalke, en ik
seg maar: as de Engelsche keuningsmoor-
ders, die bulhonde, hem doodskiete, hem
't licht uutblaze, dan is 't deen, dan is 't
uut."
Vader wist er in zoo'n geval weinig
tegen in te brengen, dan dat hij, „de
jonge in sien ege zin en wil niet wow.
teugegaan, en dat moeder ok ollan te veul
pietlut of angstige zurg had, en dat zoo
ïes sonde was." Wanneer echter de Ruy-
ter's vloot, na een glansrijke overwinning
op de Brit, op Texelsch ree ankerde, en
de flinke stuurman van het admiraalsschip
zijn moeder in de armen sloot, wanneer
dan Bestevaêr zelf in de woning van
Arisse trad, en onuitputtelijk was in lot
over de moed en de dapperheid van zijn
stuurman, en aan moeder Arisse voor
spelde, dat haar zoon, als God hern het
leven spaarde, door zijn gedrag en dap
perheid tot eer en waardigheid zou gera
ken, dan zwol haar het harte van moe
derlijke trots en was haar echtvriend voor
eenige tijd bevrijd van de ver wij tingen.,
die zij hem zoo vaak toevoegde.
(Wordt vervolgd.)
HYGIENE en VEILIGHEID.!
Weest voorzichtig bij open wonden.
Bijna dagelijks hoort men van de ern
stige gevolgen van kleine verwondingen.
Nu is het een vergiftige inktsoort, dan
een met aniline geverfde kous, dan weer
een ander gevaarlijk kleursel, waaraan
het ongeluk wordt toegeschreven. Vooral
de verfsoorten worden dikwijls verdacht,
oorzaak van vergiftiging te zijn. AI is het
natuurlijk raadzaam met verf voorzichtig
te zijn, toch is het zeker, dat menig geval
van vergiftiging ten onrechte aan verf
stoften wordt toegeschreven. De omstan
digheid toch dat een snede met een vol
komen zuiver mes, de steek van een naald
of splinter, die niet de minste verfstof
bevatten, zoo dikwijls bedenkelijke ge
volgen hebben, wijst op andere oorzaken.
Juist zulke kleine verwondingen worden in
de regel niet met de noodige voorzichtig
heid behandeld; men neemt er zelfs niet
zooveel notitie van, de gewonde plaats uit
wasscheu en te verbinden. Toch moet men
dit nooit verzuimen, want de ons omrin
gende lucht is dikwijls genoeg met bac
teriën bezwangerd, die verderfelijk kun
nen werken op het bloed van de mensch.
De geringste onreinheid is dikwijls vol
doende, om een menschenleven in gevaar
te brengen. Daarom moet nie/i elke won
de, ook de onbeduidendste, flink uitwas-
sclien, en nadat ze heeft opgehouden t^
bloeden, onmiddellijk met eeii luchtdichte
anti-septische pleister bedekken.
—o
Te Eibergen nam de heer Huizing
zijn zesjarig dochtertje van school op
de fiets mede naar huis. Ongelukkiger
wijze slipte de fiets en kwam het doch
tertje te vallen, onder een juist passee-
rende zwaar beladen melkwagen, met liet
gevolg, dat een der wielen over liefkind
heen ging. Het kind werd dood opge
nomen.
(Buiten verantwoordelijkheid der redactie.)
„Gasmaskerade".
Mijnheer de Redacteur.
Ik zou naar aanleiding van het verslag
der vergadering van de „Biezondere Vrij°
wiliige Landstorm" het volgende advies
willen plaatsen:
Zou het geen overweging verdienen
om in plaats van schiétwedsh ij Jen
wedstrijden te organiseeren i;i het
snel en goed opzetten van gasmas
kers?
