Y
Uuidurtslag
No 4397
Woensdag 22 Januari 1930
43st" Jaargang
Texelsehe Berichten
Van week tot week
ABONNEMENTEN:
UITGAVE: N.V.v/h LANGEVELD&DE ROOIJ DEN BURG OP TEXEL
ADVERTENTIÈN:
TELEFOON: N°.11 H POSTGIRO: N°. 652 13 POSTBUS: N°. tl
INRICHTINGEN
welke gevaar, schade of hinder kunnen
veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders der Ge
meente Texel brengen ter openbare
kennis, dat het verzoek van de N. V.
Graanhandel en Graanmaalderij „De
Hoop" gevestigd te de Cocksdorp om in
het perceel, kadastraal bekend in sectie
D, no. 294ü een inrichting voor het bre
ken van lijnkoeken nabij de haven te
Oudeschild te mogen oprichten, door hen
voorwaardelijk is ingewilligd.
De aandacht wordt er op gevestigd,
dat volgens de bestaande jurisprudentie
eventueel NIET tot beroep van de be
schikking bevoegd zijn zij, die indertijd
niet voor het Gemeentebestuur zijn ver
schenen, om hunne bezwaren mondeling
toe te lichten.
Texel, 15 Januari 1930.
Burgem. en Wethouders voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester,
JONKER. W. B. OORT.
Zaterdagavond.
De h'aagsche Conferentie 11.
De Haagsche conferentie loopt ten ein
de. Ze schijnt een bevredigend resultaat
te zullen opleveren. Reeds zijn de her
stelbetalingen van Duitschland aan zijn
schuldeischers welke via de Intern. Her-
stelbank te Bazel zullen loopen, geheel
geregeld. De kwesties, waarbij o.a. de
Donaulanden en de staten van de Bal
kan betrokken zijn, eischen heel wat meer
tijd. Het feit, dat men daar veelal met
een berooide kas te kampen heeft, is
hieraan niet vreemd.
Een oogenblik heeft dr. Schacht, de
man, die de hoogst belangrijke functie
van president van de Rijksbank in
Duitschland vervult, gedreigd een spaak
in het wiel te zullen steken. Naar zijn
oordeel, zouden er bepalingen worden
gemaakt, welke met de belangen van 't
Duitsche rijk in strijd zijn, weshalve hii
er niet toe meende te mogen besluiten
aan de Intern. Bank te Bazel zijn steun
te verleenen. Gelukkig is de storm van
protesten, na het afleggen van deze ver
klaring aan alle zijden opgestoken, spoe
dig geluwd. Dr. Schacht heeft water in
zijn wijn gedaan. Wanneer men hem
mocht dwingen, zou de bank haar
steun niet onthouden. De positie van de
Bankpresident wordt er intusschen niet
beter op. Men heeft op zijn houding,
waaraan men alle fierheid ontzegt, scher
pe critiek uitgeoefend.
De Vlootconferentie.
„Wanneer de Londensche conferentie
aan haar doel beantwoordt, zullen vier van
de acht groote marinewerven in Amerika
wel kunnen opdoeken." Aldus 'n groot
New-Yorksch blad.
Ot men aan de Theems zoo snel van
stapel zal loopen? Er zal wel veel aan,
haperen. De voorspellingen zijn vaak te-
gestrijdig. Italië zou naar gelijkheid met
Frankrijk streven. Zelfs zou Mussolini aan
een vloot, gelijk aan die van Engeland de
voorkeur geven, maar hiertoe zijn
's lands financiën niet toereikend.
Geen oorlogsvloten meer!
Van geheel andere strekking is het Reu-
terbericht van IS Januari, volgens het
welk de ftaliaansche regeering op de a.s.
conferentie algeheels afschaffing van de
oorlogsvloot zou willen bepleiten, mits
alle andere naties hiervoor ook maar te
vinden zijn. Men zou met dit voorstel op
de proppen komen omdat ieder ander
pian Italië tot minderwaardigheid doemen
zou.
Intusschen schijnt Shearer weer in de
weer om de resuitaten ter vlootconferen
tie tot een minimum te beperken. We we
ten, dat hij de man is, die, gesteund met
geld van scheepsbouwers en zeeofficie
ren destijds ter gelegenheid van de ont
wapeningsconferentie te Genève roet in
het eten gooide. Hij maakte Engeland ver
dacht in de oogen der Amerikaansche di
plomaten, publiceerde een z.g. „geheim
stuk", waaruit van de slechte préetijken
van Engeland zou moeten blijken, enz.
Hij bereikte zijn doel, maar een commissie
uit de Senaat is druk doende de zaak-
Shearer uit te pluizen. Ze kwam nog niet
gereed, maar we weten al voldoende om
van een hernieuwd optreden van Shearer
weinig goeds verwachten.
Japan heeft in de a.s. besprekingen
niet veel vertrouwen. De vóór-conferentie
met Engelsche diplomaten gaf weinig
hoop, maar Engeland heeft ook geen
toezeggingen kunnen doen vóór Amerika
in het geval gemoeid is. Japan verlangt
echter grootcr vlootsterkte, dan Engeland
en Amerika vermoedelijk ooit zullen toe
staan. Daar zit de knoop. Het zal niet de
eenige zijn, welke de heeren politici straks
moeten ontwarren.
Maar „Het wederzijdsche vertrou
wen is zoo groot, dat wij alle vraagstuk
ken en geschilpunten, van liet grootste
linieschip tot de kleinste duikboot ter
gedachtenwisseling op de agenda zullen
plaatsen." Zoo sprak de Britsche pre
mier Mac Donald. Hij moge gelijk heb
ben.
Deugd of Droom. „Eeuwige Vrede."
We besluiten met deze uitspraken, welke
we onze lezers ter overweging aanbie
den. Ze passen geheel in het kader van
de onderwerpen, hier door ons aange
roerd
„Vrede is niet uitsluitend de afwezig
heid van oorlog, maar hij is een deugd,
die voortkomt uit karaktersterkte".
Zoo sprak eenmaal Spinoza, de wijsgeer.
En dit geluid liet Moltke, de krijgsman
hooren: „De eeuwige Vrde is een Droom
en niet eens een biezonder mooie."
Nog eens: „Grondonderzoek."
(Vereenvoudigde spelling.)
De heer Klimp schrijft ons:
Door de afd. Texel van de Holl. Mij.
van Landbouw, is in het belang van een
stelselmatig grondonderzoek iemand aan
gesteld, om op aanvrage van belang
hebbende en belangstellende is ieder
landgebruiker, monsters te nemen en te
verzenden.
Wat kost het?
De kosten bedragen f 2.50 per mon
ster voor het onderzoek te Groningen,
iets voor de arbeid van de monsternemer)
en de portkosten. 't Vorig jaar heeft de
Afd. Texel alle kosten voor het nemen en
verzenden der monsters betaald, doch dat
is onmogelik vol te houden. De penning
meester zou al te spoedig met een lege
kas zitten.
Ik heb gezegd: iedere landgebruiker
is belanghebbende bij het onderzoeken
van de grond. Het onderzoek, waarvoor
de monsters, genomen vanwege de afd.
Texel van de H.M.v.L., werden opgezon
den naar Groningen, betreft de kalktoe-
stand. Is dit onderzoek verricht, dan kan
worden bepaald welke meststoffen moeten
worden aangewend voor verschillende ge
wassen. Zonder kennis van de kaiktoe
stand, tast men in de blinde, zaait men
dikwijis de verkeerde kunstmeststoffen,
deze helpen n:et, maar doen dikwijls
schade.
Ken uw land!
ALeermalen komt het toch voor, dat
zeer kalkrijke grond, waarop verschillende
gewassen ziek worden of slechter groeien
door de kalkovermaat nog besmet worden
met slakkenmeel, waarin zich een grote
hoeveelheid kalk bevindt; met chili of
kaiksalpeter, die de ongunstige toestand,
waarin het land door overmaat aan kalk
verkeert, nog verergeren. Of, dat te zuun
land wordt bemest met superfosfaat en
zwavelzure ammoniak, zodat ook hier de
ongunstige toestand door gebrek aan kalk
nog ongunstiger wordt gemaakt.
Wijs doet degeen, die onze monsterne
mer doec komen en enkele rijksdaalders
besteedt voor het leren kennen van zijn
grond, dwaas doet hij, die op de oude
voet doorgaat en dikwijls niet weet of
hij goed dan wel verkeerd handelt.
Wie één baal zwavelzure ammoniak
zaait, terwijl chili had moeten worden
gegeven heeft minstens een schade van'
f 10, in de meeste gevallen veel meer.
Hiervoor had hij reeds 4 of meer mon
sters grond kunnen laten onderzoeken.
Behalve het grote voordeel dat men van
grondonderzoek zal krijgen, zal men met
meer plezier het bedrijf uitoefenen, wan
neer men er zeker van is de juiste mest
stoffen te geven. Het schenkt grote vol
doening, als slechte gewassen, slechte1
plekken enz. worden voorkomen en weg
gewerkt door de juiste bemesting. Alleen
reeds hierom zou men alle persekn
nauwkeurig willen leren kennen.
Ook als de gewassen goed staan is liet
misschien mogelik een betere stand te
verkrijgen. Men is soms al te gauw ge
neigd de stand goed te noemen.
Wordt de opbrengst met 10 pet. ver
hoogd door de juiste bemesting, dus in
plaats van 400 H.L. aardappelen 440 H.L.
inplaats van 80 H.L. haver S8 H.L. ienz.
dan zijn de voordelen reeds aanzienlik,
want deze 10 pet. is netto winst, ontstaan
niet door een zwaardere maar door een
juiste bemesting. Liet spreekt vanzelf, dat'
hetook meermalen voorkomt, dat de
kaiktoestand van de grond niet te hoog
of te laag is. In dat geval heleft men nog,
wel bij de bemesting rekening te houden
met de eisen van verschillende gewassen,
maar is men tocli vebl vrijer in de keuze
van de meststoffen en zal men ze niet za
spoedig ten onnutte of tot schade aan-,
wenden. Ook de wetenschap, dat de kaik
toestand goed, is van belang, want het
komt voor, dat een slechte groei geweten
wordt aan gebrek of overmaat aan kalk,
terwijl daarvoor een andere oorzaak in 't
spel is. Weet men nu, dat de kaiktoestand
in orde is, dan kan naar de ware oorzaak
gezocht worden.
Leerzame adviezen.
Nu enkele grepen uit de verschillende
adviezen door het Bedrijfslaboratorium
voor Grondonderzoek te Groningen, ge
geven naar aanleiding van liet onderzoek
van de door bemiddeling van de afd.
Texel ingezonden monsters.
„Op dit laag gelegen gedeelte moet
nog 2300 Kg. mergel per H.A. en per 10
cM. bouwvoor gegeven worden. Wat de
kunstmest betreft, moet hier slak, kali-
zout en chili gegeven worden. De kaik
toestand is 16."
Ik wil even opmerken, dat dit toevallig
een laaggelegen stuk land is, dat tamelik
zuur is. In vele gevallen zijn de hoger
gelegen gedeelten van een stuk land zuur
der dan de lagere.
„De kaiktoestand van dit perceel is
geheel in orde. Werd hier wel voldoende
bemest?"
Zorg voor oordeelkundige
bemesting.
Geklaagd was over een slechte toe
stand van het weiland. Op een formulier
moeten bij het monster steeds verschil
lende inlichtingen gegeven worden o.a.
ook over de bemesting van de laatste
paar jaren. Hier schuilt de oorzaak dus
niet in een slechte kaiktoestand, maar
zeer waarschijnlik in de te schrale bemess
ting. Nog n'et voldoende wordt door veie
landgebruikers begrepen, dat, als 'n goede
bemesting niet met voordeel kan wor
den toegepast, een schrale bemesting on-
herroepeiik naar de ondergang voert, ter
wijl het met een ruimere of veel ruimere
bemesting toch misschien nog wel zou
gaan. 't Is hier 't zelfde, als met het voe
deren der dieren. Goed, maar met oordeel
voederen geeft misschien voordeel, schraal
voederen steeds verlies.
„De kaiktoestand is wel iets te laag,
maar toch niet zoodanig, dat hierdoor
uw klachten verklaard kunnen worden.
Uw bemesting is hier geheel onvoldoende
geweest. U kunt hier nog 900 Kg. mergel
per EI.A. en per 10 cM. bouwvoor geven
en verder, wat de kunstmest betreft, is
slak, kaiizout en chili of kailcsalpeter.
het beste."
„Voor erwten en boonen kunt u nog
6GJ Kg. mergel geven en wat kunstmest
•9.Wybert-tabletten on-
4» der het oefenen ter
bescherming van de
keel, vóór liet op
treden ter zuivering
van de stem.
betreft slak en kaiizout. Wordt met stik
stof bemest dan is chili of kaiksalpeter,
aan te raden."
„Volgens dit onderzoek is de kaiktoe
stand geheel in orde voor bieten en kool
rapen. Mocht liet gewas echter pleksge-
wijs een slechte stand gehad hebben, dan
raden wij u bij herhaling van dit ver
schijnsel weer een monster op te zenden,
maar dan uitsluitend van de slechte plek
ken."
„De kaiktoestand is geheel in orde
vóór haver".
„Ontginningsziekte niet uitgesloten".
„Ontginningsziekte: eens opletten".
Enz., enz.
Toevallig zijn nog geen monsters op
gezonden met een veel te hoog kalkge-
haite. Meermalen is echter reeds geble
ken, hoe verschillende pcrselen land een
grote overmaat aan kalk bezitten door
veel te zware bemesting met schuim
aarde.
Werp een spierinkje uit
Wie nog niet overtuigd is van de waar
de van een onderzoek naar de kaiktoe
stand van de grond, wordt misschien
nooit overtuigd of wil het niet zijn, maar
tot zijn eigen schade.
Zendt even bericht aan de sekretaris
van de afd. Texel van de H. M. van L.„
de heer P. Bakker Az., te den Burg,
en de zaak komt in orde. 't Is met deze1
zaak terecht: een spierinkje uitwerpen,
om een kabeljauw te vangen en menig
maal vangt men een heel grote.
Nutsbewaarschool.
De resultaten van de inzameling van
gelden voor de stichting van een Nuts
bewaarschool alhier hebben de verwach
tingen verre overtroffen.
Namens het Comité deelt de heer J.
Bakker D. P. zn. ons inede, dat aan bij -
dragen in eens een bedrag van f985,
ontvangen werd, terwijl aan jaarlijksche
bijdragen voor een bedrag van f794,
geteekend werd. Men verzoekt ons dank
te brengen aan allen, die tot dit doel
hebben bijgedragen, aan welk verzoek
we hiermee voldoen.
Thans worden alle pogingen in het
werk gesteld, om zoo spoedig mogelijk
tot opening der school te kunnen over
gaan.
Veel liefhebbers.
Voor de betrekking van directeur van
de in aanbouw zijnde zuivelfabriek „De
Eendracht" hebben zich niet minder dan
vijftig sollicitanten aangemeld. Vijf- en-
dertig van hen zullen in geen geval in
aanmerking komen, zoodat men uit een
vijftiental een keus zal doen.
Nieuwe telefoonaansluiting.
No. 74 P. Kalis Cz., Autotransport.
OUDESCHILD.
Baggermolen aan de grond gevaren.
Zondagavond vlotgebracht.
Zondagmorgen geraakte op de Rug, de
zandbank aan de Zuidkust van Texel-
stroom, een groote baggermolen, welke
door twee sleepbooten gesleept werd, aan
de grond. De geheele dag waren de
booten bezig de baggermolen weer vlot
te krijgen maar het lukte niet. 's Middags
is een der sleepbooten naar den Helder
gestoomd. Ze kwam met een vlet op
sleeptouw terug. Eerst des avonds om
streeks tien uur is d>e baggermolen door
de eigen sleepbooten vlotgebracht.
Ongeval met paard en kar.
Zaterdagmiddag reed de veehouder J.
Bruin Aznmet paard en kar, toen plot
seling het paard op hol sloeg en de kari
geweldig begon te slingeren. Bruin werd
erat geslagen; kreeg't wiel over één der
beencn. Geneeskundige hulp was spoedig
aanwezig. Het bleek, dat het been gebro^
ken was-.
TEXELSCHE COURANT
DEN BURG: 50 ct. per drie Maanden.
Franco p. post door geheel Nederland 75 ct p. 3 maanden.
Losse nummers: 3 ct
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
Van 1-5 regels: 50 ct. Iedere regel moer: 10 ct.
Dozelfdo advertentie 4 maal geplaatst wordt 3 maal borokond.
Bij abonnement lagore regelprljs.
ADVERTENTIÈN
MOETEN DAAGS VOOR 'T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
Wasch de aangedane plaatsen met warm
water en Purolzeep; droog dan voor-I
zichtlg if en doe er wat Purol op. Herhaal I
dit eiken dag, zoo lang het noodig isj
