Texelsche Courant van Woensdag 19 Maart 1930,
TWEEDE BLAD
Het ei van Columbus.
Texelsche Berichten
Ingezonden.
Geen papegaaien.
Geen papagaaienziekte.
Onlangs meldde een telegram uit New-
York, dat drie jonge vrouwen, laboranten,
die de papegaaienlijken hadden onder
zocht, ten dienste van nasporingen betref
fende de papegaaienziekte, besmet ge
raakt en overleden zijn.
De geschiedenis der wetenschap leert
ons, dat vele dappere mannen en vrouwen
het slachtoffer geworden zijn van hun on
derzoekingen en proefnemingen in dienst
der menschheid; en met eerbied herdenkt
men hen, die vaak willens en wetens hun
leven hebben geofferd om dat van tal-
looze anderen te beveiligen en te redden.
Maar hier zijn drie jonge levens ver
nietigd nevens die van vele anderen,
die de ziekte ten prooi vielen zonder
de geringste noodzaak. Want de krank
heid, voor welker bestrijding zij arbeid
den, is gemakkelijk verre te houden. Er
is geen noodzakelijkheid om haar te be
strijden, wijl zij er niet behoeft te zijn.
De menschen halen zikh haar zelf op de
hals. Zonder papegaaien geen papegaaien
ziekte. De remedie ligt dus voor de hand.
Zij is: de papegaaien te laten in de tro
pische bosschen, ze niet te vangen, ze
niet te houden in de woningen der men
schen.
Sommige regeeringen hebben reeds de
invoer dezer vogels verboden. Het ware te
wenschen, dat alle het voorbeeld zouden
volgen. Dan zouden niet tallooze pape
gaaien bij het transport een jammerlijke
dood sterven. Dan zouden niet vele an
dere tot levenslange gevangenisstraf ver-
oordeeld worden. Dan zou de mensch
geen gevaar van te sterven aan pape
gaaien-ziekte te duchten hebben. En het
gemis der „vreugde" van altijd te kun-
ken kijken naar 'n gekerkerd of geketend
dier, zou men wel te boven komen.
Nieuwe epidemie.
Na alastrim: lorreziekte,
't Einde is nog niet in zicht,
Thans wordt een verdacht geval van
Schoonmakitis weer bericht.
Allerlei.
Het nieuwe Fokker-vliegtuig, Maandag
op de Mok aangekomen plaats bieden
de aan 3 personen zal vandaag een
proefvlucht maken.
o—
In de „Vraagbaak voor Vreemdelingen"
welke binnenkort in een oplaag van mins
tens vier a vijfduizend exemplaren wordt
verspreid, zal worden opgenomen een
lijst van op Texel broedende vogel
soorten, samengesteld door de heer Jn.
Drijver, te Santpoort.
o
De houtverkooping door Staatsbosch-
beheer is uitgesteld tot Dinsdag a.s. (zie
adv. in dit bijblad.)
—o— g|_
Gistermorgen werd door de Coöp. Zui
velfabriek „De Eendracht" het binnen- en
buitenverfwerk aanbesteed. Er kwam
slechts écn biljet binnen en nog wel van
een schilder buiten Texel. Vanwaar die
geringe animo?
Gistermiddag arriveerde de zware kluis
deur, bestemd voor de nieuwe Coöp. Boe
renleenbank. Ze had een gewicht van
twee ton geen peulschilletje.
o
Waar blijft Texel's „eerste kievitsei?"
Onder Offingawier, in Friesland, werd
Maandag het eerste exemplaar aldaar ge
vonden. De Koningin werd er mee ver
eerd.
Biljart-séance.
Men schrijft ons:
Zaterdag gaf de biljart-meester J. v. d.
Laan een séance in „de Oranjeboom
Voor een talrijk publiek werd aange
vangen met een partij van 300 om 73
puten. Al spoedig bleek, dat de meester
niet te slaan was met deze voorgift. In 5
beurten was de partij beëindigd met een
slotserie van 182 punf|en, de tegenpartij
op 3 punten latend. De tweede partij
speelde de heer v.d.Laan een beetje non
chalant, zoo kreeg de tegenpartij 26 pun
ten. Na een korte pauze werd besloten
een partij van 400 punten tegen 100
punten te spelen tegen twee tegenstan
ders, doch ook dit mocht niet baten, de
heeren moesten zich tevreden stellen met
54 punten. In zes beurten kwamen de 400
vol met een eindserie van 146, alzoo een
gemiddelde van ruim 66.
Tot slot werden we vergast op fraaie
kunststooten, hetgeen het publiek met
luid applaus beantwoordde.
Het was een genotvolle avond; wij ho
pen deze biljart-goochelaar-goochemerd
weer spoedig terug te zien.
Giften voor het Witte Kruis.
L.K., Oosterend fl.—A.K., Oudeschild
f 1.W.J.K., Oudeschild fl.
Lijst van ingeschrevenen voor de militaire
dienstplicht, lichting 1931.
De met een V. aangeduide personen
zijn wegens broederdienst voorgoed vrij
gesteld.
Jan Anthonie Alderlieste
Abraham Blom
Jan Dirk Blom
Jac. Herm. Boekei
Corn. Boon V.
Pieter Boon
Mart. Bremer V.
Willem Brouwer
Jan Cupido V.
Jan Daalder V.
Corn. Dekker
Jan Dogger V.
Alb. Dros V.
Arie Dros
Hillebrand Gomes
Leendert Heerschap
Corn. M. van Heenvaarde
Jac. van Heenvaarden Jz.
Jac. van Heenvaarden Wz.
Corn. Hin V.
Theod. Hin V.
Joh. H. 't Hooft
Adr. J. Huisman
Fr. Huisman
Jan Huizinga
Hendr. Joh. de Jong V.
Jac. J. Kalis V.
Ferd. R. Keijser V.
Arie H. Kikkert
Dirk Koning
Jan Kooger
Jac. Koorn
Joh. J. Kuip V.
Petrus G. Kuip V.
Klaas J.G. Lampers
Simon Lap
Dirk de Porto
Pieter de Ridder V.
Willem Adr. Rijk V.
Lamb. Wilh. van Sambeek V.
Corn. Pieter Schaatsenberg
Jac. Schraag V.
Lammert v.d. Schans
Jac. Smit V.
Arie Timmer
Jul. Nic. Timmer V.
Jac. Verhoeve V.
Nan L. Vermeulen
Sietse de Vries
Leendert de Waard V.
Corn. Witte V.
Corn. G.J. Witte
Meijert Zeeman
Pieter Adr. Zegers.
Directeur-Postkarftoor.
De heer J. R. v. d. Zalm, directeur post
kantoor alhier, werd in gelijke betrekking
benoemd te Veendam (Groningen.)
Een Kunstavond.
Nog een enkel woord verzoekt men
ons te willen plaatsen ter aanbeveling;
van een bezoek aan hotel Texel op Vrij
dag a.s.: „Muziekavond-Jeanne Bacilek".
Het is vrijwel overbodig. Daarom slechts
een enkel woord.
De soliste Jeanne Bacilek, zoo is het
eenstemmig oordeel harer critici, behaalt
met haar coloratuurnummers immer een
uitgesproken succes. Ze staat voor geerv
enkele hooge noot, crescendeert op een
hooge C en gaat netjes, of het niets is,
naar Es, E ot F driegestreept. Heel veel
succes heeft ze immer met haar Cechische
nummers. Deze zal ze ook Vrijdag ten
beste geven, in Cechisch costuum.
Alles bijeen: de bezoekers wacht Vrij
dag een genotvolle avond.
We vermelden nog, dat het batig saldo
van deze muziekavond de kas der Nuts-
bewaarschool-stichting ten goede zal ko
men.
OOSTEREND.
Schoolkwestie.
De heer F. Schurer, onderwijzer aan de
Chr. School te Lemmer, werd wegens zijn
propaganda voor de vredesbeweging der
Cbr. Dem. Unie per 1 Mei ontslagen. Hij
gaat thans in appèl en zal voor de Comm.
van Beroep worden bijgestaan door ds.
Buskes, alhier, en mr. Polleina, te Leeuwar
den.
Baldadige jeugd.
Hoewel het hier te Oost meestal rus
tig is, laat dit de laatste tijd wel veel
te wenschen over. Onverwachts worden
',s avonds deuren opengesmeten en het is
maar raadzaam hiervan niets te zeggen,
omreden het dan geregeld herhaald wordt.
En toch is het niet mogelijk een geheela
avond de deur gesloten te houden. Nu
weer werden twee dames wel zeer onver
wachts op een aanval met kluiten grond
verrast, zoodat op armen en beenen ge
voelige plekken achterbleven. Bedreigin
gen helpen geen zier en de aanvallers
houden zich lafhartig buiten schot. Mis
schien kunnen ouders, die weten, dat hun
kinderen zich tot 10 uur toe op straat be
vinden, hierin verbetering brengen. Ge
lukt het hun niet, dan zal het noodzakelijk
zijn, dal de veldwachter er zich mede be
moeit.
Verplichte winkelsluiting.
(Vervolg.)
De eindstemming over het wetsontwerp
tot wettelijke regeling van de winkelslui-
ling heeft plaats op Vrijdag a.s. De uit
slag is niet twijfelachtig. De wet zal er
komen; dat staat vast als een paal boven
water.
—o—
We laten hier nog de voornaamste uit
zonderingen volgen welke zullen worden
toegestaan op de regel, volgens welke
winkels op Zondagen de heele dag en
verder van acht uur 's avonds tot vijf uur
'smorgens gesloten moeten zijn.
De Zondagssluiting nu zal niet verplicht
zijn:
a. ten aanzien van winkels, waar uit
sluitend ot in hoofdzaak brood, banket,
suikerwerk en chocolade wordt verkocht,
op 1 Januari, 24, 26 eii 31 December (na
tuurlijk voor zoover deze dagen toeval
ligerwijze met Zondagen mochten samen
vallen)
b. ten aanzien van bloemenwinkels op
1 Januari, 14 en 15 Augustus, 1 en 2 No
vember, en 24, 26 en 31 December.
c. ten aanzien van melk-, visch- en fruit
winkels tot 12 uur des middags, uitslui
tend voor de verkoop van melk, room,
visch en fruit;
d. ten aanzien van winkels, waar uit
sluitend ot in hoofdzaak brood, banket,
suikerwerk en chocolade wordt verkocht,
gedurende ten hoogste vier achtereenvol
gende uren, liggende tusscheu 9 uur des
voormiddags en 8 uur 's avonds, indien
de uren van verkoop aan de toegangsdeur
zijn vermeld.
Aan de gemeenteraad wordt de be
voegdheid verleend zonder goedkeuring
van de Kroon, om bij verordening ten!
hoogste 21 dagen per jaar aan te wijzen
(kermis, volksfeesten, markten, e.a.) waar
op van de sluitingsDepalingen kan worden
afgeweken.
Verder verklaart de wet B. en W. (de.
gemeenteraad is hier dus niet bij noodig),
bevoegd om ontheffingen der slutingsbe-
palingente verleenen voor plotseling op-
Icomende omstandigheden en voorts voor
winkels op een fancy-fair, een tentoon
stelling ot een veiling.
Voorts is de gemeenteraad bevoegd om
op één werkdag per week alle of bepaal
de groepen van winkels in de gemeente
öt voor, öf na 1 uur 's middags te doen
sluiten.
Overgenomen werd een amendement-
Van den Bergh om de verkoop „voor en
in de onmiddellijke nabijheid" der win
kels te verbieden gedurende sluitingstijd.
Zulks om ontduikingen tegen te gaan.
Het ventartikel verbiedt op Zondag en
in de week gedurende sluitingstijd te ven
ten op de openbare weg met uitzondering
van geringe eetwaren (haring in 't zuur,
lever, harde eieren, boterkoek en dergelij
ke lekkernijen!).
Het venten na middernacht is niet ge
oorloofd. Niet alleen op Zondag maar ook
op de feestdagen zal met „geringe" eet
waren mogen worden gevent, dus de zure
haring en de zure bommen ook op Nieuw
jaar enz. zijn „veilig gesteld".
(Wordt vervolgd.)
Oorlog of vrede.
De heer Van Groningen tracht aan te
toonen, dat er in de bijbel n,bg andere
gezegden staan dan: Hebt uw vijanden
lief. Inderdaad, er staat ook nog: Wie
het zwaard opheft, zal door het zwaard
vergaan. Dat de Christenen juist'de
slechtste argumenten opzoeken, teekent
hen volkomen, het is hier: God sta mij
bij, ik kan ook anders. Als bovendien het
Recht voor de liefde gaat, is het recht
altijd aan de sterkste en dat betwijfel
ik. Inderdaad verlangen wij de wapens
hier, niet om ze te gebruiken ,doch om,
ze van moordenaarswerktuigen oin te
smeden tot dingen, in dienst der mensch
heid.
RUSLAND: Het argument is niet ge
lukkig gekozen. Lang voor dat de kerk
vervolgingen daar plaats vonden, zaten
duizenden socialisten en revolutionnairen
in de gevangenis. Geen woord van pro
test werd van de z.g. Christenen gehoord.
Nu hun eigen standje in gevaar komt,
schreeuwen ze moord en brand. Een ge
wezen pastoor schrijft hiervan: Kon men
ons van de andere zijde niet tegenwerpen:
Wat verwijt ge ons, waar gijzelt gedu
rende de wereldoorlog niet anders, ja,
nog erger hebt gedaan Gijzelf hebt uw
mede-christenen, uw broeders in den Hee-
re, zooals ge ze noemt, bij miljoenien af
geslacht. En dat in naam van uw Chris
tus zelf. Wat verwijt ge ons, dat wij
uw godsdienst uitroeien, waar gij uw
eigen godsdienst door onderlinge strijd
bijkans de genadeslag hebt toegebracht.
Wat maakt gij u druk over ons, gij doet
vaak hetzelfde, wij doen het openlijk
en afdoender. En thans trekken Rome en
Calvijn, o ironie van het noodlot, samen
op en vergeten een oogenblik de brand
stapel, levend begraven en andere klei
nigheden.
Ik kan de uitspattingen niet goedkeu
ren, doch wel begrijpen. De bevolking
in Rusland is door kapitalisme en gods
dienst steeds uitgezogen en dom gehou
den; tachtig pet. was analfhabeet. Dit
wreekt zich nu en nu plukt de kerk de
vruchten van wat ze gezaaid heeft, haat
en verbittering. Overal stelt de kerk zich
aan de zijde van het kapitalisme en het
militarisme en mjen tracht ieder streven
om hierin verandering de kop in te druk
ken. Aten oordeele: de heer F. Schurer,
lid van de Chr. Dem. Unie en de Vereen.
School en Vrede te Lemmer wordt ont
slagen wegens zijn anti-militaristische be
ginselen als in strijd met de traditioneelq
opvatting der Gereformeerden en Con-
fessioneeien. Ziedaar de resultaten van,
19 eeuwen Christelijke beschaving. De
vredesconferenties vorderen langzaam, te
langzaam inderdaad., doch ook hier ko
men de onderhandelaars van Christelijke
regeeringen, waardoor ze gedoemd zijn
te mislukken. Dat het de ontwapenaars
ernst is, toont het voorstel in Denemar
ken. De S.D.A.P. in Holland wil net zoo.
Een politieleger willen we, dat geheel
iets anders is dan de huidige bewape
ning. 3000 man voor heel Nederland is
bitter weinig en zal ook uitsluitend poli
tiediensten moeten verrichten. Het land
tegen invallen van andere mogendheden
verdedigen is onmogelijk. De Christelijke
Partijen zouden in 1914 de menscheit
zonder aarzeling in de oorlog hebben ge
jaagd. Dit was ergerlijke misdadigheid,
daar we op geen oorlog van eenige be-
tcekenis waren (zijn) ingericht. Er waren'
noch kogels, noch bruikbaar materiaal
Men verwijt de S.D.A.P. het stemmen
voor de oorlogscrcdieten, maar voegt er
niet bij, dat dit eens, maar nooit weer is.
De z.g. Christenen hebben 19 eeuwen ge
legenheid gehad om dit besluit te nemen,
doch nog steeds verkiezen ze het zwaard
boven het kruis.
De „Nederlander" wil ook antwoord
hebben, welnu: België, een klein land
heeft ook een verdedigingsoorlog ge
voerd en is geheel verwoest, duizenden,
zijn aan de 1 Jzer gesneuveld, hoewel zd
de oorlog niet gewild hebben. Het zat
echter tusschen twee groote landen in
en werd als buffer gebruikt, hoewel het
zich neutraal gehouden heeft. Hieruit nu
blijkt wel, dat in de oorlog niets wordt
ontzien; alle recht en menschcnliefde
wordt met voeten getreden. Tijdens da
wereldoorlog inct negen miljoen dooden
en ruim twintig miljoen verminkten zong
men even vroolijk „Vrede op aarde en
in de Menschen een Welbehagen" en
spoorden de geestelijken van beide kan
ten de vele jonge menschen aan om ta
gaan vechten, omdat het recht aan hurt
zijde was. Vechten, waarvoor Niet voor
het recht, doch voor de eer of de win-,
zucht van anderen, die zelf buiten schot;
bleven. Verkochten de Engelsche kapita
listen in de Wereldoorlog aan de Duit-
schers niet de kogels, waarmee later hun;
eigen landgenooten zouden worden ver
nietigd. Deden de Hollanders in de 80-
jarige oorlog niet net zoo? Dat leert mci<
op schooi niet. Er is 80 jaar gevochten!
om van de druk van Rome vrij te ko
men en men stelt daar een eer in, doch
eenzelfde beweging van de Inlanders dia
aan het juk van Nederland willen ontko
men, wordt door diezelfde Christenen in
bloed gesmoord, men noemt dat het neer
leggen van kwaadwilligen. Bezien de on
derwijzers de zaak in dat licht en vertel
len ze, dat in Indië terwille van een hand
vol noteinuskaat heele eilanden worden
uitgeroeid. Dat onder de leuze van wij
brengen het Christendom, Indië geheel is
ingepalmd ten bate van de bezitters, die
er jaarlijks honderden miljoenen vandaan
halen? Wanneer straks de Indiër ge
hoond en getrapt in opstand komt, zal
men om meer bewapening roepen, in-
plaats van te bedenken: wat gij niet wilt,
u geschiedt, doe dat ook aan een ander
niet. Wij zullen strijden niet met de
wapenen der barbaren doch met die van
de geest, totdat de vrede eenmaal zal zijn
verwezenlijkt en zullen daarbij goed moe
ten zijn doordrongen van de harde waar
heid dat de Christenen deze poging het
meest saboteeren.
Hoogachtend, met dank voor de plaat
sing,
EEN ANTI-MILITARIST.
Verdachtmakingen zonder eenige grond.
Aan de Redactie van de Texelsche Cou
rant.
Naar aanleiding van het ingezonden
stuk van de heer Dontje in uw blad van
15 dezer het volgende:
De verdachtmakingen van de heer
Dontje over provisiejacht. missen alle
grond, zoodat ik daar niet op inga.
Zoodra hij met een rechtstreeksche be
schuldiging aankomt, zal ik hem van re
pliek dienen.
U dankend voor de plaatsing, teekent
Hoogachtend, W. H. LAP.
OOST.
