Texelsche Courant van Zaterdag 19 April 1930,
TWEEDE BLAD
Texelsche Berichten
Melkziekte bij schapen.
„Paaschkleuren blinken
Paaschklanken klinken 1"
(Ds. R. J. de Stoppelaar.)
De paasch-
klok luidt
met blij ge
schal:
Lente 1
Lente
Overal 1
Een van de zuiverste
belevingen van Pa-
schen, van het vol-
komenste ingaan tot
het lentefeest dat
deze dag symboli
seert, kunt ge nu
hebben op de wijde
velden. Wel open
baart zich de blijd
schap van de op
standing der natuur
op deze late Paschen, overal in de tui
nen en hoven is de losvvikkeling van
spruit en blad. Al wat leeft roert zich,
zwelt, splijt barst open, zichtbaar tinten
zich de weiden met al donkerder groen.
En hier is het dat ge Paaschfeest het
heerlijkst kunt belevenop de velden.
Maar dan alweer niet op landen rondom
de boerderijen en om de toren, al mogen
de rennende lammeren en een koppeltje
brandschoone bigjes u in Paaschstemming
brengen en de gouden torenhaan op zijn
Paaschbest pronken boven de huizen
waarin met zeepsop en dweil de vrouwen
schoonmaakhoogtij vierden en in de
tuintjes de narcissen en primula's bloeien.
Paschen voluit, Paschen met volle kleu
ren en geur, Paschen met glans en dans,
met gefluit en getuit, met gewapper en
geflapper van vogelwieken, gedein en
gewieg van helblinkende plassen
vindt ge op de ruime velden, waar geen
huizen staan en geenmenschen gaan, waar
het wijde land zich ongebroken uitmeet
naar de horizon, waar het neerligt in de
zon en de geurende wasem van broeiende
dampen.
Hier is de volle ontplooiing van het
voorjaarsleven, het omhoog schieten van
een heir van planten uit de drasse bodem
in een kleurenmengeling van groen en
geel en rood; hier bloeit wat bloeien kan
in Grasmaand en er boven juicht en ju
belt, joelt en zwiert het uitbundige vogel
leven. Uit de verte klinkt de wulpen-
roep: u! ru! ru! ru! Het is Paschen.
Paschen! Het waterland is wakker.
Paaschkleuren blinken. Paaschklanken
klinken. De natuur viert haar herleving
met gejubel en gejuich uit honderden vo
gelkelen, in feestkleedij van bloem en
spruit ,met stoeien en vrijen, met bouwen
en jagen. Paschen We gaan de landen
in, de plassen over voor een paar Paasch-
eieren van kievit of grutto, die we gaan op
dienen in een schaal, gegarneerd met dot
terbloemen en gagelkatjes en midden op
de tafel een vaas met wilgenkatjes.
Paasch-wetenswaardigheden.
Een zeer merkwaardig Paaschgebruik,
bijkans onbegrijpelijk om de daaruit spre
kende wreedheid der menschen uit vroe
gere tijd. een wreedheid, die we ons nu
niet meer kunnen indenken, was de z.g.
„dolhuiskermis" te Utrecht. Die werd al
dus genoemd, omdat zij werd gehouden
in de nabijheid van het krankzinnigenge
sticht. Op de dag van Paschen hadden de
kermisbezoekers dan vrij entree in het
„dolhuis" Dan kon men de arme krank
zinnigen aangapen en sarren. Er werd 'n
druk gebruik gemaakt van dit lugubere
vermaak, dat gelukkig sedert lang tot het
verleden behoort. De benaming „Paasch-
dol" vindt er haar oorsprong in.
„Eier-zegwijzen."
Van een onderneming, die aanvankelijk
zeer moeilijk, zelfs geheel onuitvoerbaar
lijkt, en achteraf zeer eenvoudig en ge
makkelijk blijkt te zijn, zegt men: „het
is het ei van Columbus."
Als men te kennen wil geven, dateenige
onderneming altijd nog wel eenige goede
resultaten zal geven, dan zegt men: „Het
geeft altijd wat, een ei ot een kuiken."
Van iemand die slecht of zeer lang
zaam loopt zegt men: „Hij gaat alsof-ie
op eieren loopt."
Van een babbelzieke vrouw zegt men
terecht: „Wie kakelen wil moet ook eieren
leggen", anders lijdt haar werk er onder.
AiS het tusschen sommige menschen
soms eens „dik-an" is, dus „koek en ei",
zegt men al gauw: „Als dat ei eens
breekt, dan zal het er ruiken."
In deze moderne tijd klagen vele ouders
en terecht, dat de kinderen hun eigenlijk
te wijs worden en weinig acht geven op
ouderlijke adviezen. Van zulke kinderen
hoort men „het ei wil wijzer wezen dan
de hen". Spreekt zoo'n ouder er met an
dere vaders of moeders over, dan blijkt
veelal dat deze met leede oogen hetzelfde
bij hun kinderen opmerken. Men zucht
dan: „ze gelijken op elkaar als het eene
ei op het andere."
Weet iemand op een moeilijke vraag
geen antwoord te geven, en zegt hij daar
om maar iets lukraak, dan slaat hij er
naar als de blinde naar het ei.
Is iemand zoo begeerig, dat hij
door zijn al te groote hebzucht zichzelf
in de wielen rijdt, aan zegt 'men„Hij
slacht de kip, die gouden eieren legt".
Van de bioscopen kan men doorgaans -
getuigen, dat ze „eivol" zitten.
Een kantoorbediende, die voor de keuze
staat: ontslag ot excuus vragen voor de
beleediging van zijn chef en tot dit laatste
besluit, „kiest eieren voor zijn geld".
Van buitengewoon goedkoope artikelen
zegt men, dat ze voor „een appel en een
ei" te krijgen zijn.
Een O.W.'er gevoelt zich in een eerste
hotel niet thuis. Hij loopt er rond als een
kip, die haar ei niet kwijt kan raken.
Is iemand met het een of ander over
tijd, dan zegt men: „Hij komt met zout
als het ei op is".
Tenslotte: Een moeder ziet nooit de
gebreken van haar eigen kind:
„Nooit vond de hen een schooner ei,
Dan dat hetwelk ze zelf eens lei".
Napoleon lil schonk met Paschen aan
Keizerin Eugenie een gouden ei, waarop
in brillanten haar naam prijkte. In het ei
bevond zich een kostbare halsketting met
prachtige paarlen, die een half miljoen
francs had gekost.
In vele mooie gedichten heeft de Vlaam
sche dichter Guido Gezelle ons het ware
en schoone geleerd. Hij schreef o.m.:
„Een ei is een nieuw steenen graf. Dat
er in is, schijnt dood, maar het kan weer
levende uitbreken. Het is het beeld van
ons Heeren Verrijzenisse".
Een Amerikaansche dollarkoning gaf
aan zijn zoontje een Paaschei, dat zoo
groot was, dat het bij opening een paar
ponnies en een miniatuurwagentje bleek
te bevatten.
o
In vele plaatsen begon eertijds het
Paaschfeest reeds vóór zonsopgang. Zeer
vroeg, wipte men het bed uit, want een
oud volksgeloof zegt, dat op Paaschmor-
gen de zon danst, en dit dansen van het
groote licht wilde ieder zien. Men moest
er vlug bij zijn, want 't gebeurde maar
heel even,- vlak na zonsopgang sprong ze
driemaal op van vreugde over het Paasch
feest en wie 't zag was het geheele jaar
gelukkig in zijn ondernemingen. Menig
een heeft zich verbeeld de vroolijk dan
sende Paaschzon te hebben aanschouwd.
Nog meer weldadige krachten stelde de
natuur beschikbaar op „Ostermorgen". In
sommige streken van Duitschland konden
de vlugge meiskes, die naar 't zonne
dansen kwamen gluren, ook en passant
het „Paaschwater 'gaan scheppen. De
zonsopgang op eerste Paaschmorgen
schonk aan het water van elke kreek of
vliet wonderkracht. Maar 't moest wor
den geschept precies met zonsopga*g, en
bovendien diep in het geheim, niemand
mocht er bij zijn, niemand mocht het we
ten en er mocht onder het scheppen geen
woord gesproken worden.
Gelukte dit, dan werd het een middel
om de schoonheid van het gelaat te be
stendigen en werd bovendien een medica
ment voor duizend en één kwalen. IJdel
heid der ijdelhedenmenig juffertje van
tegen de dertig, die haar kansen vermin
derd zag, is op Paaschmorgen naar een
bronnetje gekuierd om water te scheppen,
en heeft zich, eenige uren later ter kerke
wandelende, op z'n „Paaschbest aange-
dirkt" laten bewonderen, zich verbeel
dend, dat het „Osterwasser" reeds ge
holpen had. Mooie nieuwe kleeren waren
even onafscheidelijk van het Paaschfeest
als de Paascheieren en het krentebrood,
en dit oude gebruik heeft onder het
volk tot de huidige dag stand gehouden,
want nog immer zijn de kleermakers te
gen Paschen overvoerd met werk voor de
„Paaschpronk" der smalle gemeente, die
in oude dagen het nieuwe kleed op
Paaschweide of Paaschberg, waar lustige
kermisvermakelijkheden werden georgani
seerd, met goede sier wist in te wijden.
door H. KLIMP,
directeur der Lagere Landbouwschool.
Gemakkelijk te genezen.
Dat deze ziekte bij koeien veelvuldig
voorkomt en volkomen kan genezen, is
algemeen bekend.
Afinder bekend is misschien, dat jaar-
liks een groot aantal schapen sterft aan
dezelfde ziekte, terwijl deze dieren ge
makkelijk zijn te redden.
Na de geboorte der lammeren en zelfs
enkele dagen er voor kan de melkziekte
bij schapen optreden. De verschijnselen
zijn in het kort de volgende: de dieren
zijn lusteloos en blijven achter bij de
koppel; ze gaan zitten en bij opjagen
slingeren ze, vooral in de achterhand.
Eindelik kunnen ze niet meer overeind
en tracht men ze te helpen, dan zakken
ze weer ineen.
Met de kop vooruit liggen de dieren,
die de indruk maken doodziek te zijn,
dikwijls te snurken, terwijl vaak een
groenachtige vloeistof uit de neus sijpelt.
En nu de genezing. Die is zo eenvou
dig en volkomen, dat ik niet kan nalaten
aan deze zaak enige meerdere bekendheid
te geven.
De melkziekte ontstaat door gebrek aan
enkele stoffen in het bloed.
Een eenvoudige inspuiting door de
veearts geneest de dieren binnen enkele
minuten.
Bij de heer Bakker te Spijk bij den
Hoorn en Th. Smit te Zevenhuizen gingen
doodzieke dieren, die men reeds als ver
loren beschouwde, een paar minuten na de
inspuiting gezond en wel de weide in om
te grazen.
Het is dus niet meer nodig, dat scha
pen sterven aan de melkziekte en ik hoop,
dat iedere veehouder dit schrijven zal
lezen en herlezen, opdat het goed tot hem
doordringt, dat hij bij voorkomende ge
vallen spoedig de veearts moet waar
schuwen om zichzelf te behoeden tegen
belangrijke schade en om aan zijn scha
pen een hevig lijden te besparen, wat ieder
gaarne zal doen, die hart heeft voor zijn
dieren.
De wolveehandel 10—16 April.
Op de afdeeling wolvee is de aanvoer
vrijwel overal onbeduidend. De handel
was algemeen stug met vrijwel statio
naire prijzen.
Leiden gaf nog een aanvoer van ruim
1000 vette schapen. De handel was daar
zeer trekkend, toch waren de przijen
ruim zoo hoog.
Hier en daar waren enkele hokjes jonge
lammeren ter makht. Van de handel daar
in kan nog niets worden vermeld.
Alleen zou men kunnen zeggen er
komt „nieuw leven" op de afdeeling wol
vee.
Overzicht eieren.
Roermond. In de afgeloopen week was
de productie wel het hoogste. De ver
koop was goed, tengevolge van de lage
prijzen is de consumptie sterk toegeno
men. Men betaalde prijzen van f46 al
naar gelang gewicht en kleur. Bij de
Coöp. Roermondsche Eiermijn bedroeg
de aanvoer An de afgeloopen week
7.200.000 stuks: kleine eieren f4—4.50;
groote eieren f4—4.50 en eendeneieren
14.80—5.50.
Wij verwachten na de Paschen weinig
verandering in de prijzen. Het is voor
handelaars te hopen, dat de Duitsche re
geering de eieren niet met 30 Mark per
100 Kg. gaat belasten, want een dergelijke
verhooging van invoerrechten staat gelijk
met een invoerverbod.
Sportnieuws.
Maandag 2e Paaschdag speelt om 12
uur het volgende „T."-adsp. Elftal tegen
D.V.S. van de Cocksdorp,.
Bela
Jac. de Vreij C. Ran
J.Slikker, P.Bruin, P.Vlaming,
J. Molenaar, M.Bakker, P.Neijens, H.
Neijens, J. Sambeek.
Res. K. Kikkert.
Bij verhindering afbericht.
o—
A.D. schrijft ons:
Bezoekt a.s. Maandag de wedstrijd
Texel I—H.R.C. Combin. (zie adv.) U
kunt dan genieten van het spel van twee
gelijkwaardige partijen.
Door de N.H.V.B. is reeds een medaille
voor de schoohvedstrijden toegezegd. Wie
volgt
DE MOK.
Commandant C. C. F. Jager.
Bij beschikking van de minister is met
een door de commandant der Marine te
Willemsoord te bepalen datum, de luite
nant ter zee der le klasse C.C.F.Jager
eervol ontheven van het bevel van net
vliegkamp de Mok en ter beschikking ge
steld en dat bevel opgedragen aan de
luitenant ter zee der le klasse H. J.
Bueninck.
OUDESCH1LD.
Veevervoer.
Gedurende de laatste week zijn van
Texel verzonden: 71 koeien, 103 kalveren,l
16 varkens, 55 schapen, 1 paard.
DE KOOG.
Aangespoeld lijk herkend.
Engelsche nationaliteit.
Naar men zich herinneren zal, spoelde
hier in October van het vorige jaar het
lijk aan van een vrouwspersoon, getooid
met verscheiden zeer kostbare sieraden,
blijkens de inscripties zou de vrouw van
Engelsche nationaliteit zijn geweest.
Aan het bericht werd de grootst moge
lijke publiciteit gegeven, Persbureau Vas
Diaz verspreidde lite per radio, ook En
gelsche bladen namen het bericht, met
vermelding van alle biezonderheden, in
hun kolommen op. Aan dit laatste mag
zeker in de eerste plaats wel worden toe
geschreven, dat familieleden zich tot de
politie wendden en, na het inwinnen van
nadere informaties, het lijk herkenden
als dat van Mrs. Francis Evelyn Haw-
ton, geb. 2 Febr. 1899, overleden 2 Oct.
1929.
Het stoffelijk overschot was inmiddels
op de Alg. Begraafplaats te den Burg
ter aarde besteld.
LANDBOUW EN VEETEELT.
Van uw kippenhok alle onderdeden met
carbolineum insmeren.
Deze week doen. Ook al ziet ge geen
ongedierte; toch doen. 's Morgens begin
nen, dan is het 's avonds droog.
Niet vergeten. Anders loopt ge gevaar
dat uw kippen van de leg raken.
—o
Als ge de kippen dood wilt voeren,
geet ze dan maar volop aardappelen.
o
Het Ned. leger gebruikt nog ca. 3000
paarden, die jaarlijkscli# recruteering in
het binnenland (meerendeels artilleriepaar-
denf was de laatste tijd ongeveer 140 per
jaar, de in Ierland gekochte (grooten-
deels cavaleriepaarden) ca. 170 per jaar.
De meerdre motoriseering in het leger
heeft ook hier de benoodigde hoeveel
heid gedrukt en liep in totaal sedert 1913
van ca. 4500 tot 3000 terug, is in een
tijdsbestek van ruim 15 jaar met een
derde teruggegaan.
o—
Bij kali hoort kalk om cr de goede
werking van te zien.
o
Het zaad van augurken, komkommers en
meloenen blijft wel vier jaar goed, mits
het goed bewaard wordt.
o—
We hebben een kippenhok gehad van
asbest, zoo vertelt men ons. Neem echter
deze raad aan: Neem de bedekking nooit
van asbest, want waterdruppels komen
er aan hangen.
o—
Geen grondmonsters van kleigrond op
zenden om te doen onderzoeken op fos-
forzuur. De ondervinding ook op klei
toonde wel aan, dat slakkenmecl niet kan
gemist worden.
Vraag: Hoe lang zijn hoenders onvat
baar, die tegen diphterie geënt zijn?
Antwoord: Men neemt aan, van hoog
stens een jaar. Op grond hiervan moeten
dus alle dieren worden geënt. Maar inde
practijk is gebleken, dat diphterie bijna
nooit begint bij overjarige dieren, doch
steeds bij de jonge. Daarom zijn er ook
vele kippenhouders, die elk jaar de jonge
of de nieuw bijgekochte dieren laten
enten.
Daar de onvatbaarheid na het enten
echter maar één jaar zou duren, is het
dus het veiligste alle dieren te laten enten.
Want als diphterie uit mocht breken,
heeft men veel meer scha, dan de heele
enting kost. Niet zoozeer, omdat er vele
patiënten dood gaan (dit valt soms nog
wel mee,) maar omdat er van een goede
leg dan geen sprake meer is.
Vraag: Welke soorten narcissen heb
ben graag een kalkrijke en welke geen
kalkrijke grond? Gaat het op, dat bicolors
(alle soorten) kalk verlangen en alle an
dere niet. Ik teel hoofdzakelijk Dubb. v.
Sion en Golden Spur, die moeten immers
geen kalk hebben. De Spurren sterven
gauw at. Sion niet. Mijn grond is nogaL
kalkrijk, daarom wou ik soorten zetten,
die kalk verlangen.
Antwoord: Het is bekend, dat narcissen
over het algemeen het best voldoen op
gronden, welke min of meer zuur reagee-
ren en men geeft slechts dan kalk als de
zuurgrond te sterk is. Bepaalde min
naars van kalk treft men onder de nar
cissen weinig aan. Als uw grond te kalk
rijk is, zult ge met vele narcissen last
hebben. De sterk groeiende bicolors en
gele trompetten zullen het beste voldoen,
alsook de sterkere kleinkronige. Pas
echter een nauwkeurig overwogen bemes
ting toe en laat desnoods uw grond on
derzoeken, opdat ge precies weet hoe de
samenstelling is.
o—
Als ge veel last hebt van kanker en
schurft in uw fruitboomen, denk dan
dan maar gerust dat de boomen lijden
door kalkgebrek in de grond.
o
De meeste boomgaarden, die niet om de
vier jaar met kalk bemest zijn, hebben
zoo goed als zeker groot kalkgebrek.
—o
Waar het vee niet gaarne weidt, is de
grond bijna zeker zuur en niet rijk ge
noeg aan kalk.
i i - -
te)
O
—O—