J
No 4423
Woensdag 30 April 1930
43st'Jaargang
PUROL er op
DOE AIS
Goud uit schuim.
Van week tot week
Texelsche Berichten
ABONNEMENTEN:
UITGAVE:N.V,v/h LANGEVELD DE ROOIJ :t DEN BURG OP TEXEL
ADVERTENTIÊN:
TELEFOON: N°.11 K POSTGIRO: N°.652 POSTBUS: N°. 11
Wanneer men leest, dat het eerste vee
reeds in 1932 zijn intrede zal doen in de
drooggelegde Wieringermeerpolder, be
seft men pas met welk een duizelingwek
kende vaart dit grootsche werk zijn beslag
krijgt. De minister van Waterstaat heeft
aan de drie heeren, die indertijd tot taak
hadden het ontwerpen van plannen voor
de werkzaamheden, thans opdracht gege
ven, de in cultuurbrenging van de Wie-
ringermeer als directeuren te leiden. Zij
zullen die werkzaamheden als volgt ver
deden: Ir. S. Smeding, rijkslandbouw-
consulent te Schagen, neemt het land-
bouwwetenschappelijk deel voor zijn reke
ning, Ir. F. P. Mesu, rijkslandbouwconsu-
lent te Zwolle (gedetacheerd bij het
Rijksbureau voor Ontwatering) het cul
tuur-technische en Ir. L. A. M. Roo-
broek, rentmeester der Domeinen van 't
Staatsboschbeheer te Klundert, de uit
gifte der gronden. Hoe zij thans te werk
zullen gaan is de vorige week medege
deeld en wij achten het belangwekkend
genoeg, ook hier de hoofdzaken ervan
te vermelden: De werkzaamheden zullen
beginnen met de aanleg van fietspaden,
het eerst langs de reeds onder water
uitgebaggerde kanalen, waar de grond het
eerste droog is. Die fietspaden langs de
kanalen kunnen later als jaagpaden wor
den gebruikt. Wanneer op deze wijze de
geheele polder van de rand af te berei
ken is, zal 't begreppelen ter hand worden
genomen. Het staat nog niet vast, of dit
machinaal kan gebeuren. Blijkt het dat het
met de hand beter gaat, dan zal hier voor
ongeveer 3000 landarbeiders gedurende
2i/a jaar werk zijn. Voor deze arbeiders,
die voor een groot deel later ook emplooi
zullen kunnen vinden bij de boeren, die
er zich zullen vestigen, zullen reeds dade
lijk Avoningen worden gebouwd. Er is dus
spoedig en veel werk aan de winkel. Voor
de landbouwende stand is een nieuwe
werkgelegenheid geschapen, waaraan
groote behoefte bestaat.
Zaterdagavond.
Dinsdag hebben we de vertegenwoor
digers- der vijf mogendheden, welke drie
maanden lang aan de Londensche Vloot-
conferentie deelnamen, het „Verdrag van
1930" onderteekend. Hoewel men van
deze conferentie hooger verwachtingen
koesterde, schijnt men over het algemeen
met het reslutaat wel tevreden.
Aan de rede, welke Mac Donald in de
slotzitting hield, is het volgende ont
leend
„Wij zijn zoover gegaan als voor het
oogenblik mogelijk was en wij gaan he
den uit elkaar als goede vrienden en in
een geest van goede wil. Met Washington
en Oenève vergeleken, hebben we onge
twijfeld groote vorderingen gemaakt, doch
vergeleken bij onze hoop, onze wenschen
en &onze verlangens zijn wij nog ten
achter. Het werk moet dus worden voort
gezet. Wij zullen de vraagstukken aan
houden, die nog niet konden worden op
gelost. Toch mogen wij elkaar met het
bereikte gelukwenschen. Het driemogend-
heden-verdrag is een groot succes en wij
zullen doen wat wij kunnen om een vijf-
mogendheden-verdrag tot stand te bren
gen. De naaste vlootconferentie zal in
1935 worden gehouden tenzij zich vóór
die tijd zulke gelukkige gebeurtenissen
mochten voordoen, dat die conferentie
overbodig zou zijn. De veiligheidsbepa
ling in het verdrag was nog noodig. Ik
hoop echter ,dat zij nooit toegepast zal
behoeven te worden. In elk geval zou dit
pas gebeuren nadat eerst elke poging
om het te vermijden, is aangewend. Enge
land's positie als zeemogendheid maakt
de opneming van die bepaling noodzake
lijk De Engelsche regeering hoopt echter
dat de onderlinge besprekingen na deze
conferentie zullen leiden tot een overeen
stemming, die de toepassing^ der bepali'ng
beslist onnoodig zal maken."
De Veiligheidsbepaling", waarop Mac
Donald doelde, houdt in, dat Engeland
gerechtigd zal zijn zijn vloot uit te brei-
Dit moet ;Uw eerste gedachte zijn bij
Brand- en Snijwonden, Ontvellingen
en allerlei Huidverwondingen
Het verzacht en geneest.
den, wanneer Frankrijk of Italië daartoe
mochten overgaan. Op aandrang van de
Engelsche afgevaardigden werd deze be
paling opgenomen. Zij hadden daarbij het
oog op Frankrijk in het biezonder, dat
van vlootuitbreiding niet afkeerig zou zijn.
De parlementen der vijf mogendheden
moeten thans het Verdrag nog bekrach
tigen. Dat zal wel geen moeilijkheden op
leveren. In Engeland is men tevree, in
Frankrijk, dat niet in zijn vlootbouwplan-
nen werd tegengewerkt, eveneens. Het
Italiaansche „parlement" heeft weinig in
te brengen. In de Ver. Staten zal het
wellicht niet zoo gemakkelijk gaan. De
lezer herinnert zich het geval Shearer. Dit
heerschap liet tegen grof geld de ontwa
peningsconferentie van Oenève in het
honderd loopen. Van zulke menschen
schijnt Amerika op het oogenblik nog
niet bevrijd. Wat Japan betreft, is de zaak
nog niet geheel in orde, want ook daar
zijn felle tegenstanders bezig de moeizaam
bereikte resultaten der Londensche con
ferentie om hals te brengen. Over het ge-
geheei ziet men de toekomst echter niet
donker in.
Engeland maakt de laatste maanden
wel veel moeilijkheden in binnen- en bui
tenland door. In Palestina schijnt het op
het oogenblik weer „pais en vree" voor
zoolang het duurt. Met Egypte wordt nog
druk over een verdrag geconfereerd. De
premier is er voor naar Engeland geko
men, maar men vordert met de bespre
kingen heel slecht, daar de Egyptenaren
nogal hooge eischen stellen. De toestand
in Br.-Indië zou met de dag ernstiger
worden. Toch zien anderen de toekomst
niet zoo donker, daar Ohandi's gedrags
lijn in steeds grooter kring niet het
minst onder de Mohammedanen onte
vredenheid wekt.
In het binnenland heeft het Labourbe-
wind het met de linkervleugel der arbei
derspartij te kwaad. Bij monde van Max-
ton, woordvoerder der Onafhankelijke Ar
beiderspartij, werd de begrooting van
Snowdon vergeleken met'een knieval voor
het grootkapitalisme om de fabrieksbaron-
nen te sparen ten koste van arbeider en
middenstand.
De minister tegen werkeloosheid, Tho
mas, kreeg er eveneens van langs. Hem
werd verweten ,dat hijte hard werkte,
voor 't kapitalisme n.l., dat hij in tien maan
den beter zou hebben gediend, dan het
vorige, conservatieve, bewind in vijfjaar.
In Australië werd Mac Donalds col
lega, premier Scullin, voor heete vuren
geplaatst. Tot heden heeft hij zich voor
de nadeelige gevolgen daarvan weten te
vrijwaren. Het congres der arbeidersre-
geering in de staat Victoria nam een
motie aan waarin aan de regeering steun
werd gevraagd voor alle werkloozen tot
het voile bedrag van hun loon.
Scullin liet er zich niet door uit het veld
slaan en gaf dit antwoord, kort en bon
dig, aan duidelijkheid niets te wenschen
overlatend:
„Ik beschouw 't als mijn plicht, hier
ronduit te verklaren, dat iets wordt ver
langd, wat wij niet kunnen doen. Het be
hoort niet tot het gebied der practische
politiek om elke werklooze het volle loon
uit de schatkist te geven. Elke verzeke
ring tegen werkloosheid dient gegrond
te zijn op een stelsel van bijdragen van
patroons, arbeiders en regeering. Zelfs dit
stelsel zou de schatkist zwaar belasten,
n.l. met 5 a 6 miljoen pond per jaar.
moties als de onderhavige aan te nemen
misleidt het volk. Ik ben er niet de man
naar om het volk te misleiden."
Of men met dit antwoord genoegen ne
men zal, moet worden afgewacht.
De heer R. Holtrop, eerste kaasmaker
aan de Coöp. Zuivelfabriek „de Een
dracht," verwierf de vorige week, na de
Vakschool voor kaasmakers te Hoorn met
gunstig gevolg te hebben doorloopen, het
Diploma-kaasmaker.
Een zilveren Jubileum.
Morgen Donderdag 1 Mei zal het
juist 25 jaar geleden zijn, dat de heer Jb.
Witte Cz. als koster aan de R.K. Kerk
H. Joannes de Dooper alhier verbonden
werd. Stellig zal het de geachte jubilaris
en zijn niet minder gewaardeerde echtge-
noote als kosteres aan tallooze blijken
van oprechte belangstelling niet ontbre
ken. De nauwgezetheid en blijmoedigheid
waarmee zij zich van hun omvangrijke
taak kwijten, mogen zeker velen ten voor
beeld strekken.
Concert—Texc-lsch—Fanfare.
Het eerste Zomer-concert van Texelsch
Fanfare, te geven in het Park, is bepaald
op Zaterdag 3 Mei en vangt te half negen
's avonds aan.
Hier is het programma:
1. Colonel Bocey - Marsch, van Kennet
J. Alford
2. Tervaete, ouverture, van Casia.
Dit is het verplichte nummer voor het
concours te Nieuwe-Niedorp op Hemel
vaartsdag.
3. Caprice sur l'opera Norma, van Bel
lini.
4. Antigone, ouverture, van Fern. Ros-
seau.
Dit is voor het a.s. concours het vrije
nummer.
5. Les Frissons, Scènes de Ballet, van
O. Gadenne.
6. San Lorenzo, marsch, van Da Silva.
Benoeming.
De heer J. R. van der Zalm, directeur
van het P.T.T.-kantoor alhier, met in
gang van 1 Mei van dat te Veendam, is
met ingang van dezelfde datum van re
ferendaris der P.T.T. 2e klas tot refe
rendaris bevorderd.
OOSTEREND.
Excelsior op concours.
Op Hemelvaartsdag hoopt ons fanfare
corps „Excelsior" te Wormerveer deel te
nemen aan het concours, uitgeschreven
door de Chr. Bond van Harmonie- en
Fanfarecorpsen in Noord-Holland. (Het
vorige jaar werd het concours te Zaandam
gehouden.)
Ooievaars.
Zaterdagmiddag werd in de buurt een
ooievaarspaar waargenomen, voorwaar 'n
zeldzaam verschijnsel. Tegen de avond
werden zij boven het dorp opgemerkt.
Natuurlijk trokken ze aller belangstelling,
('s Morgens waren de vogels den Burg
gepasseerd. Wie weet iets naders te mel
den? Zouden ze met bouwplannen voor
een zomerverblijf op Texel rondvliegen?
Voor eenig bericht houden wij ons zeer
aanbevolen. Red.)
OUDESCHILD.
Uitslag verkooping.
Vrijdag werd door notaris Mulder voor
de erven D. Maas Hz. het huisje met
erf aan het Kollegat voor f350,— aan de
heer P. van der Vis alhier verkocht;
voor mej. de wed. Jn. Buijs het schuur
tje met erf aan het Kollegat voor f 150,
leveneens aan de heer P. van der Vis al
hier (Verbeterd bericht RED.)
Scheepsongeval.
Bij het neerlaten van de giek aan boord
van de TX 106 geraakte schipper M.
Dogger met een vinger bekneld tusschen
de giek en het steunijzer, waarop deze
komt te liggen. Het veroorzaakte een
oogenblik geweldig veel pijn, zoodat de
schipper daardoor zijn bewustzijn verloor
Hij heeft er verder geen nadeelige gevol
gen van ondervonden.
Een „water-koe".
Zaterdag geraakte bij het veeladen op
de haven een koe te water. Het beest was
heel dartel en maakte zulke sprongen, dat
BLIJF by Uw
J.GRUNO'5
het op een gegeven oogenblik in de haven
verzeilde. Op de helling werd het beest
weer op het droge en vervolgens op de
veeboot gebracht.
Zeegat van Texel.
Op de buitendrempel van het Westgat
werden de volgende diepten aangetrof
fen: middenvaarwatcr 33 dm., spitsetons-
kant 42 dm. en stompetonskant 42 dm.
DE COCKSDORP.
Bondsdag Ned. Jongelingsverbond.
(Ingezonden.)
Op 2e Paaschdag bezochten ruim 30
leden der afdeelingen te De Cocksdorp,
Zuid-Eierland, Oosterend en Den Helder,
per autobus de Provinciale Bondsdag van
het Ned. Jongelingsverbond te Enkhuizen.
Flet was een heerlijke, onvergetelijke
dag. Wel 400 bondsleden uit Noord-Hol
land waren in de haringstad samen geko
men. Ontroerend mooi was de wijdings-
dienst in de Westerkerk onder leidipg
van Ds. Hak, van Alkmaar. De kerk was
gevuld met bondsleden en belangstellende
gemeenteleden, te samen ongeveer 70Q
personen. Met de meest aangename her
inneringen keerden allen dankbaar en vol
daan huiswaarts. Jammer, dat de vreugde
der Texelsche en Heldersche vrienden ver
stoord werd, doordat op de terugreis een
der beide autobussen tegen de leuning
van een smal betonnen bruggetje aan
botste, waardoor de ééne zijwand der bus
geheel werd vernield. 3 van de 20 inzit
tenden, waaronder 2 leden van Den Fiel
der en 1 van Oosterend, werden daarbij
niet ernstig gewond. Zij moesten verbon
den worden, doch konden de reis onmid
dellijk met een inmiddels te Andijk ge
huurde autobus naar den Helder voort
zetten. Eenigszins onder de indruk van 't
gebeurde, kwam men daar te ongeveer 1
uur 's nachts aan. C.B.
(Dit verslagie kwam 28 April pas in
ons bezit. Red.)
DE KOOG.
Helders vuilnis aan Texels strand. Of
niet?
De Heldersche Courant nam Zaterdag
in haar kolommen het bericht op van onze
Kooger correspondent, waarin hij schreef,
over vuil, aan het Kooger strand aange
spoeld en blijkens een partijtje aan Hel
dersche ingezetenen gerichte nieuwsbladen
hoogstwaarschijnlijk uit den Helder af
komstig. In antwoord hierop deelt de heer
P. H. L. Maas, Directeur der Gemeente
reiniging en Plantsoenen te den Helder,
het volgende mee:
Het vuil wordt op een plaats gestort,
welke niet iedere dag dezelfde is, daar
deze afhankelijk is van wind en getij,
maar waarbij met zekerheid kan worden
vastgesteld, dat het gestorte vuil door het
Westgat afdrijft en vervolgens zich ver
van de kust in de Noordzee verspreidt.
Drijvende, alsmede ijzeren voorwerpen
worden nimmer in zee gestort. Bij het
storten wordt ook rekening gehouden met
de belangen der visschers.
Dat niettegenstaande deze maatregelen
wel eens bij hooge uitzondering eenig
vuil op het strand van Texel zou kunnen
komen,; is ons vermoedelijk gebleken, dank
TEXELSCHE COURANT
DEN BURG: 50 ct per drie Maanden.
Franco p. post door geheel Nederland 75 ct p. 3 maanden.
Losse nummers: 3 ct
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
Van 1-5 regels: 50 et. Iedere regel meer: 10 ct.
Doiolfde advertontle 4 maal geplaatst wordt 3 maal borokond.
BIJ abonnement lagore rogelprl|s.
ADVERTENTIÊN
MOETEN DAAGS VOOR 'T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
0—
0—
0—
Examens.
'"-MIN
besluit en gaat
noolf zonder
die overheerlijke
ECHTE FPUESCHE
BAAITABAK
den winkel uil.'
|efJ tmile^gewoon^
,10-»2 -15 -10 CT5-
per half ony
ÖRUROÖROflinOftl.