voor Vrijdag a.s.
des morgens 10 uur.
Gemengd Nieuws
Huiduitslag
Ingezonden
Leidsche Lammerenmarkt.
23 Mei. Prijzen f 18—30. Hanael nogal
willig, afloop stug Aanvoer matig.
Vandaag opent de lieer C. de Waal
in de Binnenburg, hoek Visclnnarkt, zijn
winkel in melk, boter, kaas, eieren, enz.
Concert in het Park.
Texelsch Fanfare concerteert vanavond
in het Park. Aanvang half negen. Naar
we vernemen, ligt iiet in de bedoeling
van het gemeentebestuur het Park voor
deze gelegenheid bij wijze van proet te
veriichten. Plet is nu maar de vraag, op
welke wijze in de behoefte aan meer licht
kan worden voorzien.
Oefentocht met de „Prins Hendrik".
Onder leiding van de heeren P. Bossen,
oud-directeur, en O Schmidt, leeraar
Z.V.S., is het oefenschip „Prins Hendrik"
Vz oensdag met de leerlingen der 2e klasse
uitgevaren. Burgemeester Oort maakt de
tocht gedeeltelijk mee. Eerst werd Ter
schelling aangedaan, vervolgens Harlingen
en De Lemmer en thans gaat de reis op
Amsterdam aan, waar de burgemeester
van het gezelschap afscheid nemen zal.
Elllllieill!ll«dllllll®lill)l llllll*llllll®!lllll®!lilllS
lil verband met Hemelvaartsdag verzoe
ken wij onze adverteerders beleefd adver
tenties voor het nummer van Zaterdag 31
Mei te willen inzenden
HiiiliWIIIIII©!lllll®!lll!l IIIIIIOIIIIIiOllllliOillllIGS
Meer dan 100 candidaat-poiitie'dienaren.
Voor de betrekking van tweede dienaar,
van politie aLhier jaarwedde maximaal
til50,voor politiediploma 1150,
voor uniform en rijwiel f150.vrije
woning en geen pensioenbijdrage wordt
buitengewone animo aan de dag gelegd.
Alhoewel de termijn van aanmelding nog
niet gesloten is, hebben zich op lieden
al meer dan 100 sollicitanten aangemeld.
„Keur baert angst."
Giften Algemoene Wijkverpleging.
S. den Burg f 10.—.
PRINS HENDRIK-POLDER.
Zuiderzeewerken.
Met de werkzaamheden tot verhooging
en verzwaring van de zeedijk alhier is
door de heer F. G. van Balen, te Bot
hoven, reeds een aanvang gemaakt. Hij
was de laagste inschrijver. De gunning
heeft officieel echter nog niet plaatsgehad.
OUDESCHILD.
Vee ver voer.
Van 15 tot en met 19 Mei werden ver
zonden: 73 koeiep,. 2 pinken, 674 lamme
ren, 47 schapen, 24 kalveren, 43 varkens,
9 paarden en 1 geit.
Op 22 Mei werden verzonden: met 2
stoomschepen en 2 motorschepen 3277
lammeren.
Zuiderzeewerken—P.H.Polder.
Het eerste materiaal voor het ophoogen
van de dijk van de Prins-Hemdrikpolder
is in de haven gearriveerd. Daaronder
was ook een locomotief, wat voor de
jongens natuurlijk een heele attractie was.
OOST.
Geen rog, geen zalm, maar een haai.
Een rogvisscher, J.v.d.Vis van hiter,
werd Dinsdag bij het lichten zijner netten
nieuwsgierig gemaakt door het hevig ruk
ken. Hij veronderstelde een zalm te heb
ben gevangen maar kwam spoedig tot de
onaangename ontdekking, dat hij met een
haai te doen had, wellc beest met zijn
staart in het net verward zat. De haai
werd in de boot gehaaid; liet dier bieek
1,60 M. lang te zijn en had een gewicht
van plm. 30 Kg. Een haai is waardeloos;
de visscher had er geen ander voordeel
bij, dan dat het beest het net over een
lengte van 20 M. door het harde rukken
en trekken geheel van alie vuil bevrijd
had. Ais een biezonderheid dient nog te
worden vermeld .dat de mazen van het
net vervaardigd zijn van katoen ter dikte
van een m.M., en toch sterk genoeg ble
ken om de haai vast te houden.
Een klein meisje van de landbouwer
R. te Korienaar a: van een stukje choco
lade, dat zij in de schuur vond en liet
ook haar moeder mce-genieten. Beiden
v-erden echter vrij ernstig ongesteld. Het
stukje „chocolade" bleek rattengif te
zijn. Het dochtertje moest in het Leid-
sri'.e ziekenhuis worden opgenomen.
-- Brand ontstond op de zolder van
de woning T. J. van R. aan de ALexan-
ck straat te Rotterdam, doordat een vijf-
ja; ig meisje met lucifers zat te spelen.
Ce moeder heeft een verwonding aan de
rechterpols opgeloopen.
Mej. M. H. in de Bierstraat te Hel
mond had het ongeluk toen zij ^geen
s.hoenen aan had, in een naald te trap
pen, waarin zich nog een draad bevond,
welk scherp voorwerp geheel in de voet
verdween. Het bleek, dat de naald juist
met de stompe punt naar binr.ien was ge
schoten. Het arme meisje, dat hevige pij -
Wasch de aangedane plaatsen met warm
water en Purol-zeep en doe er dan wat
Purol op; bij vochtafscheidende uitslagen
eczema's bovendien nog wat Purolpoeder.
Herhaal dit eiken dag, zoolang het noo-
dig is.
nen leed, werd daarop naar het Gasthuis
overgebracht, alwaar dr. Lauwers, na eerst
een Röntgenfoto te hebben gemaakt, door
middei van operatie de naald uit het
vleesch kon snijden.
Tijdens een voorstelling in het cir
cus Bever te Bergen op Zoom is de tem
mer Schumann bij een zijner gevaarlijke
toeren plotseling door'n zich achter hem
bevindende leeuw aangevallen.
Bij een onderzoek naar de gevolgen
bleek, dat een der klauwen van de leeuw,
door de tamelijk dikke kleeding van de
temmer heen, in diens rug was gedron-
geen, gelukkig echter zonder ernstige
verwondingen te hebben veroorzaakt.
Dit is in zeven jaren dat de heer Schu
mann met zijn groep leeuwen optreedt, de
tweede maal, dat hij is aangevallen.
Illllllillillllllllllllllllllillllillllllllllillllilll
llllllllllllllilllllllll BUITENLAND. ||||l!ll||||||||j||j||||
lllllllllllilllilllllllllllllilllllllllllillllll
In een bananenopslagplaats te Es-
bjerg werd 'n bediende plotseling aange-
vallen door een groote siang, die uit
een bundel bananen te voorschijn kroop.
Hij kon slechts met groote moeite in vei
ligheid komen. Enkele arbeiders slaagden
>er in de slang, die wel 2 M. lang was, te
dooden.
Bij Smyrna zijn een dertig vrouwen,
die aldaar op een opiumveld werkzaam
waren, gaan rusten bij een oude toren.
Plotseling stortte deze in. Dertien vrou
wen werden gedood.
Bij Teschen in, Silezië heeft een 13-
jarige jongen, zoon van een treinconduc
teur, zijn 9-jarig broertje tijdens afwe
zigheid der ouders na een twist over het
schillen van aardappelen met een revolver
van zijn vader doodgeschoten. Merkwaar
dig is, dat het wapen niet kon worden
gevonden, otschoon de jongen beweert,
dat het het eigendom van zijn vader is.
De vader beweert nooit een revolver te
hebben bezeten.
Te Verdun zijn vier Polen gearres
teerd, die lijken van gesneuvelde Fran-
sche soldaten, aan het front begraven,
hebben geplunderd, in hun woningen zijn
vele gouden ringen en horloges gevonden.
Te Union in West Virginia zijn in de
werkplaats van een smid b kisten dyna
miet ontploft. Er werden 6 menschen ge
dood.
In een dorp in Egypte is de pest
uitgebroken; 35 menschen zouden bezwe
ken zijn.
Turdossin in het Comitaat Arva
werd door een brand gesticht door 'n
landbouwer geteisterd, waarbij 35
woonhuizen en 2J bijgebouwen afgebrand
zijn. Een klein meisje vond de dood.
In de Amerikaansche staat Minneso
ta zijn proeven genomen met bestraling
van kippeneieren. Het bleek dat de stra-i
ien van een kwartskwiklamp door de
schaal en het binnenvlies heengaan. De
ultraviolette stralen deden, in normale
omstandigheden, 20 pet. der eieren 24 tot
48 uien eerder uitkomen, dan een gelijk
aantal eieren, dat niet bestraald was.
Voorts konden onderzoekers vaststel
len, dat, wanneer men kippen in het win
terseizoen achter ultraviolet doorlatend
glas hoadt, zij tweemaal zooveel eieren
leggen als achter gewoon glas gehouden
hoenders.
Ter gelegenheid van het 50-jarig
jubileum van de „Verein Deutscher In-,
genieure" zal te Keulen-Deutz de aldaar
in 1864 gebouwde eerste bruikbare gas
motor als monument worden geplaatst.
Joego Slavic heeft het gebruik van
lippenstift en donjsjes door onderwijze
ressen en leerlingen op de scholen ver-
ooden.
in Marokko zijn twee treinen tegen
gehouden door sprinkhanen; geheel N.-
Airika lijdt onder de plaag.
De laatste plaag dateerde uit 1920, de
nieuwe is in November 1927 begonnen.
Aanvankelijk liet zij zich niet ernstig aan
zien. De inlanders, die zich vaalt met
sprinkhanen voeden, consumeerden er
zooveel dat de tweede generatie van dit
triestige wild dun gezaaid was. Doch da
stioom zwol gestaag aan en thans heer
het dat de piaag even verschrikkelijk is
als in de tijd der Pharao's.
De z.g. treksprinkhanen plegen in het
iaatst van het jaar te verschijnen in ont
zaglijke zwermen, die een frontlijn van
50 K.M. en een diepte van 2 tot 10 K.M.
kunnen hebben. Ze vliegen soms 3500 M.,
hoog.
Tal van methoden zijn reeds toegepast
om de sprinkhanenplaag te bestrijden.
Doch ze zijn niet afdoende geweest en
zeer kostbaar, Het vorig jaar is b.v. in
Algeric 26 miljoen voor de bestrijding
uitgegeven.
De totale sterkte van het Duitsche
leger bedraagt, naar wij van goed inge
lichte zijde vernemen, op het oogenblik
100.000 man, tegen bijna 800.000 in 1916.
Voor de marine zijn de cijfers resp.
resp. 14.000 en 79000.
De kosten voor het leger bedroegen;
in 1914 ruim 1300 miljoen mark, in 1930:
503 miljoen, voor de marine resp. ruim
450 miljoen en ruim 194 miljoen mark.
De verhooging der legerbegrooting
1929'30 in Frankrijk bedroeg 600 mil
joen mark.
De laatste drie maanden waren er
in de Vereenigde Staten van drie tot vijf
miljoen werkloozen.
Twee Ital. duik'oooten hebben een
reis op de Atlantische Oceaan gemaakt,
waarop zij 7030 mijl hebben afgelegd en
13 uur onder water gevaren hebben. Een
ervan is 36 uur aan een stuk onder water
gebleven, wat een nieuw record moet zijn..
De bewapening van elk bestaat uit een
kanon van 10.2 cM., twee machinegewe
ren en zes torpedobuizen. De bemanning
telt 44 koppen. De booten zijn ook inge
richt als mijnlegger en kunnen daartoe
16 mijnen meenemen.
Bij Wakefield in Engeland is een
auto in botsing gekomen met een auto.
bus. De vier inzittenden van de auto,
ma, vrouw dochter en schoonmoeder,
werden gedood.
De grootste zwerm sprinkhanen, die
sinds menschenheugenis ooit gezien was,
streek over Z.-Oost-Palestina neer. De
zwerm was 35 K.M. lang en bijna 3500 M.
breed. Vlammenspuiten trachten ze te ver
delgen.
Twee buurvrouwen te Parijs konden
elkaar slecht verdragen. Het kwam tot 'n
vechtpartij, waarbij de eene de andere
een oor afbeet. Het slachtoffer, hoewel
gillend van pijn, wist het oor nog op te
rapen en zette dit op sterk water in eeni
flesch, die zij de rechters toonde voor wie
deze weerzinwekkende zaak werd behan
deld. Het Hof heeft de bijtende vrouw tot
een halt jaar gevangenisstraf en 15.000
trank schadevergoeding veroordeeld.
Wanneer de Kanaaltunnel gemaakt
wordt tusschen Frankrijk en Engeland zal
deze tunnel vier keer zoo lang zijn als
de langste bestaande tunnel. De langste
tunnel is op het oogenblik de Symplon-
tunnel, in de Alpen, die 12 mijl lang is.
lllllilliiiiiillliliiiiiillllüliiillilllüllllillililliiilillllll
llüliillill UiT '1 EXELS VERLEDEN. i|||||ji||!|
illljlllllll Door S. M. v. d. GAL1ËN. |||||||i||||
lüllillllllllllllllliiülllllüillliilillllllliillillllllllliiill
(Vervolg.)
De giftbrief van Otto 111.
In 985, besloten we ons vorig artikel
tje, schonk keizer Otto III aan Dirk II
de landen, die zijn voorvader voorheen
slechts in leen had bezeten, in volle eigen
dom. We laten hier in het Middel-Neder-
landsch de tekst volgen van de daarbij
overgelegde giftbrief, welke we in een
oude kroniek opspoorden
In den napie des heyligen en onver-
scheyde Dryevoudicheyts, Otto, byden
gratiën Gods Conic van Romen. Allen
Kersten menschen die nutertijd zijn en
namaels wesen sullen, willen wy dattet
condich en openbaar sy, hoe dat wy door
begeerte ende liefde onser moeder 'ihe-
opnane, keyserinne, en ook by supplicatiie
onsen ghetrouwen Egbert Aertsoissciiop
van Trier en onse nave Henrick Hertogh
van Beyere, onse ghetrouwe Dirck die
anderde Graet van Hoitiand, al dat hij
totnutoe in een beneficie en gave behou
den heeft tussche die twee watere, vloede
otte rivieren, diewie heet Lieca Lek)
en Hiela ijsel) tot eenen vryeneighen-
domnie ghegeven hebben, met al datten
aen hoort, ende inder selver beneficie
metten coninklicke begiftinghe begrepe
staet, en als (hier worden dan enkele
plaatsen genoemd in Holland en Zeeland).
Noch hiertoe datten leyt uit land Texlein
genoemt, dat hy in den benifteien hadde
met al syn toebehoorte, uitghenomen dat-
men ghemeenlijk heet Hullada, hem ghe-
Iieel Hieven tot syn eighen in der drijen
Graeischappen ghelegen, diemen noemt
Masaland en Texla. En dat hy van dezen
goeden dryen macht sal heb'oe te versette,
te verwandelen, en daer mede te doen dat
hem belieft. Waerom dat wy dat ghebodt
onser autoriteyt, hier ghebode hebbe te
bheschrijven, en met onzen vingerling te
verzegelen, en met ons eyge handt onder-
teeckend, Heer Ottenn teecken des aider-
edeiste Conincse, Hildebaidus Bisschop
en Canselier inder stede van Willegys
overste Cappelaen heeft recognosceert en
weder overgheiesen. Ghegeheven op de
VI kalender van September, int Jaer ons
Heeren 985, int Jaer onses Keyserdoms
dat tweede. Ghedaen tot Nymmaghen, sa-
licklick in den name des Heeren. Amen.
Enkele verklaringen.
Vooral ook op aanbeveling van Egbert,
aartsbisschop van Trier, werd deze gift
aan Dirk II geschonken.
Hullada is een jaarlijksche schatting,
die op de dorpen door de gewone man
en niet door de edelen, voorzoover die
er bestonden, moest worden opgebracht.
Later werd dit „schot" en „buttinge"
genoemd en eens in de vier jaar betaaid
aan de heer van het land, of aan degene,-
wie hij het eigendomsrecht had afgestaan.
Texel werd onder een latere graaf van
deze verplichting ontheven.
Deze middeleeuwsche bewerking is bij
gevoegd, tot verstaan v.d. latijnsche tekst.
De Tempelieren.
In de middeleeuwen was Texel in de
buurt der duinen veel dichter bevolkt en
moet daar toen welvarend en goed ge
weest zijn, want de Tempelieren hadden
tusschen den Burg en de Koog een ge
sticht, op dezelfde plaats, die later de
naam Gerritsland gekregen heeft, nu een
hooge weide. Van het gesticht is niets
overgebleven, dan misschien diep in de
grond nog wat fundamenten en wellicht
nog wat overblijfsels van graven. De
naam Monnikenlanden wijst er op, dat
hier toen ook tuinen en bossciien zijn
geweest. Doch wat herinnert ons overi
gens nog daaraan?
(Word! vervolgd.)
Landbouwtelling.
De Burgemeester der gemeente Texel
brengt ter openbare kennis, dat met liet
ophalen der formulieren betreffende de
telling van het grondgebruik en den vee
stapel in deze gemeente een aanvang zal
worden gemaakt op Zaterdag 31 Mei a.s.
Allen aan wie een formulier voor het
verstrekken der noodige gegevens is toe
gezonden, worden met aandrang verzocht
de formulieren vóór den genoemden da
tum in te vullen en voor afhalins gereed
te leggen.
Desverkiezende kan het ingevulde for
mulier ook worden toegezonden aan de
gemeente-secretarie ot aan den gemeente
veldwachter in elke wijk.
Texel, 23 Mei 1930.
De Burgemeester voornoemd
R. P. KEIJSER Cz., Loco-B.
BIoemencoliecte-De Macht van het Kleine.
Evenals vorige jaren zijn de afdeelingen
van de Macht van het Kleine in de ver
schillende dorpen op ons eiland weer
van plan een bloemencollecte te houden
op a.s. Donderdag (Hemelvaartsdag.)
3 malen hebben ze dat reeds met stij
gend succes gedaan, hetgeen uit dit over
zicht blijkt. In 1927 f221,82; in 1928
1240,70; in 1929 f276,67.
Het doel van de M. v. h. KI. hebben
we in. dit blad reeds vaker uiteengezet;
n.l. aan on- en minvermogende lijders aan
vallende ziekten het mogelijk te maken
op de bekende Stichtingen der Vereeni-
ging, te Haarlem en Heemstede, onderdak
te vinden. De Macht van het Kleine vult
aan, wat men ter plaatse niet kan op
brengen. Aan suppleties betaalde de 'Ver-
eeniging verleden jaar voor on- en min
vermogende zieken van alle gezindten,
een bedrag van circa f 70.000 uit. We we
zen er ook reeds op, dat er o.m. ieen
zieke van ons eiland van profiteert.
Behalve de suppleties zorgt de Ver-
ecnigirig voor de groei harer Stichtingen
zelf, daar de Regeering geen subsidie
verleent voor niet-krankzinnige toevallij
ders. Na de oorlog slaagde ze er reeds in
behalve de gewone verbeteringen in ver
band met de zich steeds ontwikkelende
eischen der ziekenverpleging aan te bren
gen, 3 nieuwe gebouwen te stichten, ter
wijl men voor een 4de zich nu inspant.
Deze vereeniging is zonder grootspraak
de grootste in Nederland ,die tracht ver
betering te brengen in het lot van deze
beklagenswaardige zieken en we wenschen
de afdeelingen hier van harte toe, dat we
een weer beter resultaat in dit blad kun
nen vermelden. Het geachte publiek wordt
danook met klem opgewekt een bloempje
te koopen en er een flinke prijs voor
te betalen in d-e busjes van de vriende
lijke dames.
Met vr. dank, Uwdw.
JAC. KORTENHOEVEN.
Heemstede, 22 Mei 1930.
BURGERLIJKE STAND DER
GEMEENTE TEXEL
van 17 tot en met 23 Mei 1930
GEBOREN: Johanna, dv Mattheus Jaco
bus Bos en Hendrica Harmina Hai-
sema.
ONDERTROUWD :Jozias Cornells Meers
en Johanna den Braven; Klaas Jaco
bus Gieies en Marientje van Sijp; Jo
hannes Cornelis Oieles en Maria van
Tatenhove; Dirk Cornelis Drijver en
Martha Bremer.
GETROUWD: Cornelis de Wijn en Jan
netje van Sikkeleras; Jan Brans en
Pieternella Jacoba van Leeuwen.
OVERLEDEN: Jan Smit, 60 jaar, ongeh.
GEVONDEN VOORVVERPEnT
(Gedeponeerd ten Raadhuize)
1 sleutel, 2 portemon'naies, 1 zakdoek 1
beenen ring en 1 rijwielplaatje.
PREDIKBEURTEN
HERV. GEMEENTE.
Zondag 25 Mei.
Burg, vm. 10 uur Ds. Grocnenberg.
Maandcollecte.
