Texelsche Courant van Woensdag 28 Mei 1930,
Mi
TWEEDE BLAD
Eén kleine vonk,
Een groote brand
Texelsche Berichten
K 'M-i i 1
Mc c
i'W; v
V-.aiJ i3*®® i.
Gemengd Nseuws
IN de stilte in uw wezen [g
Zoek de stilte, die bezielt, ffl
«>Zij, die alle stilte vreezen, jg
Hebben nooit hun hart gelezen, gj
E@ Hebben nooit geknield. Eg
a eb
g] C.S. Adama van Scheltema. jg
m ffl
Ruim f 600.000 bedroeg de schade, die
in het vorig jaar op rekening komt van
bosch- en heidebranden.
Een getal, dat ongetwijfeld krachtig
spreekt tot de verbeelidng. Spreekt tot
de verbeelding juist te meer in een tijd,
waarin telkens en telkens weer stemmen
gehoord worden, die dringend smeeken
om behoud van natuurschoon.
Verkeers-moeilijkheden, uitleg van ste
den, behoefte een ruimte voor industrie
zijn factoren, die reeds tot zooveel verlies
van natuurschoon hebben geleid.
Men berust dan en moet berusten, om
dat andere tijden andere eischen stellen.
Maar laten we dan toch ook dubbel
zuinig zijn op het natuurschoon, dat we
behouden kunnen.
We noemden hierboven een getal, en we
zullen ons niet wagen, te becijferen, welk
percentage daarvan zijn oorzaak vindt in
onvoorzichtigheid met vuur in bosch en
■heide. Maar dat dit percentage zeer hoog
is, wie zal het betwijfelen?
Het is de wandelaars bijna tot een
tweede natuur geworden, brandende luci
fers of sigaren en cigaretten achteloos
weg te werpen. Is er nu geruime tijd
droogte geweest en komt de wind opste
ken, dan zijn van de kleine oorzaken de
groote gevolgen wel te voorzien.
De waarschuwing T,Weest voorzichtig
met vuur in bosch en heide" zou ook met
groote letters moeten worden aangebracht
in de tenten der kampeerders.
Er is, gelukkig, nog veel natuurschoon
in ons land, waarvan het ons aller .recht
is naar hartelust te genieten, maar met
dat recht is het ook ons aller plicht, het
te beschermen.
In de eerste plaats hebben we er zelf
tegen te waken, dat we niet achteloos met
vuur omgaan en niet minder hebben we
ook anderen door woord en daad op te
wekken bosch en heide niet te schaden.
De Nederlandsche Heidemaatschappij is
ook dit jaar weer actief. Op zoo ruim mo
gelijke schaal wordt een plaat verspreid
over dit onderwerp en aan alle bioscopen
worden lantaarnplaatjes toegezonden.
Moge de nadrukkelijke waarschuwing
verstaan worden. Dat ieder die, wanneer
de vacantietijd is aangebroken, in bosch
en hei schoonheidsgemeti'ng gaat zoeken
ot de sereene rust, zich zijn plicht be
wust zij deze schoonheid, dit kostbaar
goed te beschermen tegen het vernielende
vuur.
DE GEWIJZIGDE OUDERDOMSWET.
Rijkspensiccn. Ouderdomspen
sioen met of zonder teruggave van
de premiën bij overlijden. We-
duvvenpensioen.
De Raad van Arbeid te Alkmaar deelt
mee
ln verband met het in werking treden
van de gewijzigde Ouderdomswet op 1
April 1930 meenen wij goed te doen de
lezers nader met deze wijziging bekend te
maken.
Krachtens de bepalingen der ongewij
zigde wet was het voor ieder Rijksimgeze-
tene mogelijk zich bij de Staat een pen
sioen te verzekeren van 3 tot 20 gulden
per week, ingaande op een der geheele
jaren, liggende tusschen 55 en 65 jaar,
üe beide laatste jaren daarbij inbegrepen.
Voor deze verzekering werd betaald een
premie verband houdende met de leeftijd
en het bedrag van het pensioen.
Kwam men voor de pensioengerechtig
de leeftijd te overlijden, dan werd slechts
uitgekeerd een bedrag van 'f 100.als de
verzekering ten minste drie jaar geduurd
had, zoodat, naar de meening van velen,
de premie dan te vergeefs was betaald.
Op grond van de bepalingen van deze
wet genieten thans duizenden van ons
volk ech ouderdomspensioen van drie
(man en vrouw samen vijf gulden)
en werden ook zeer vele jeugdige
personen verzekerd.
Dat nog niet veel personen tot deze
verzekering op heden toetraden, vindt z'n
oorzaak vooral in de omstandigheid, dat
bij overlijden de betaalde premiën verlo
ren waren. Bovendien kwam de wensch
naar voren om aan de echtgenoote bij
overlijden van de man een uitkeering te
kunnen verzekeren.
feneinde nu aan een en ander tegemoet
te komen, heeft de wetgever gemeend de
ouderdomswet te moeten wijzigen door
de mogelijkheid te openen tot het afslui
ten van:
le. een ouderdomspensioenverzekering
naar keuze met ot zonder terugbetaling
van de premiën bij eerder overlijden, van
ten minste 156 en ten hoogste 1040 gld.
per jaar en per persoon, ingaande op z'n
vroegst op het 55e en uiterlijk op het 65e
jaar.
2e. van een weduwenpensioen van ten
minste 52 en ten hoogste 520 gld. per jaar
ingaande bij het overlijden van de man.
Het doel van de wet is voor ieder Ne
derlander en ieder rijksingezetene de ge
legenheid te openen, zich een pensioen te
verzekeren op de oude dag en een wedu
wenpensioen bij overlijden van de man.
Men zal goed doen, de pensioenverzeke
ring op zoo jong mogelijke leeftijd at te
sluiten, omdat men, ouder geworden, de
premie in de regel niet meer zal kunnen
betalen.
o—
Geldt dit ook voor de arbeider Wel
heeft deze, indien hij valt onder de ver
plichte invaliditeitsverzekering en als er
geregeld zegels van 60 ct. geplakt worden,
recht op een ouderdomspensioen van on
geveer 300 gld. per jaar en zijn weduwe
vanat haar 60e jaar op een weduwenpen
sioen van f 1S7,20, maar waar de premie
voor deze verzekering geheel door de pa
troon betaald wordt, heeft de arbeider
wei te overwegen, of hij, door zelf iets
te betalen, deze pensioenen niet wat kan
verhoogen.
De arbeidende stand moet aan het tot
stand komen van een behoorlijke pensi
oenregeling ook zelf wat meewerken.
Voor de middenstander en de grootere
werkgever, is deze pensioenverzekerrng
het aangewezen middel om te voorzien in j
de behoeften van de oude dag van zich
en de zijnen.
Hij moet tengevolge van hem opgelegde
verplichtingen heel wat opbrengen aan
premiën voor zijn arbeiders, doch als
niet tijdig de noodige maatregelen worden
getroffen, zou hij zelf op de oude dag of
zijn vrouw bij overlijden, onverzorgd zijn.
Het bedrijf, dat de verplichte verzeke
ringen moet opbrengen, moet, wil juist
de middenstander niet ten achter gesteld
worden, ook de premie opleveren voor
zijn gezin en voor zijn eventueele na te
laten betrekkingen.
Eveneens verdient deze nieuwe wets
wijziging de biezondere aandacht van dok
toren, notarissen, advocaten, predikanten,
accountants en dergelijke personen.
Het behoeft nauwelijks nader betoog
dat de wetgever met deze pensioenver
zekering uitsluitend beoogt de volkswel
vaart en het belang van het Nederland
sche volk. Dit blijkt trouwens ook zeer
duidelijk uit bepalingen als deze:
De Staat waarborgt zonder eenig voor
behoud betaling van pensioenen en uit-
keeringen; het maken van winst is uit
drukkelijk verboden; de premiebetaling
kan te allen tijde zonfder verlies
worden gestaakt,, de pensioenen kunnen
naar keuze telkens worden verhoogd of
verlaagd, al naar gelang van de financi-
eele draagkracht.
De pensioenen zijn niet vatbaar voor
beleening ot beslag.
Zeer velen hebben tot nu toe het door
de Staat geboden middel van Ouderdoms
voorziening verworpen, zonder dat zij ooit
iets omtrent de zeer belangrijke en gun
stige bepalingen der wet hebben vernomen.
Dergelijk vooroordeel berokkent ieder,
die zoo handelt, schade.
Het belang van ieder Nederlander eischt
dat hij zich althans omtrent deze verze
keringen, Iaat voorlichten.
Dan alleen kan hij beoordeelen wat in
deze aangelegenheid zijn plicht is.
o—
Inlichtingen worden verstrekt door de
Raad van Arbeid te Alkmaar en door de
agent der V.O.V., de heer A.Koorn, alhier.
Texelsch Fanfare.
Het concert van Texelsch Fanfare on
der leiding van de heer Th. C. Lugten-
burg, waarop de burgerij Zaterdagavond
in het Park werd vergast, heeft een
goede indruk nagelaten. Morgen neemt
het corps deel aan het concours te N.-
Niedorp. Veel succes wenschen we di
recteur en leden van ganscher harte toe.
Het Park was Zaterdagavond electrisch
verlicht. Daar had het gemeentebestuur
voor gezorgd. Een woord van dank is
hier op zijn plaats. Door de goede zorgen
van de heer De Rode, directeur T.E.M.,
waren een drietal machtige gloeilampen
aangebracht. Een ervan vertegenwoordig
de een lichtsterkte van maar eventjes 2000
kaars. Naar we vernemen, zou het in de
bedoeling liggen, voortaan het Park bij
„feestelijke gelegenheden" door twee van
zulke lampen te doen verlichten, een ervan
opgesteld aan de kant van het Raadhuis
en de andere bij de speelplaats van de
lagere school.
Bevordering Vreemdelingenverkeer.
We ontvingen een exemplaar van het
maandblad „Ons Nederland", met Duit-
sche tekst, een speciaal zomernummer, uit
gegeven met financieele steun van de
gemeente Texel en de vereeniging „Mooi
fexel". Texel komt nogal goed voor de
dag. Dat bij de opsomming van Texels
schilderachtige dorpen de Koog en de
Waal vergeten worden, is te bejammeren,
maar dat helpt niet. Bovendien doet het
aan de strekking van het geheel weinig
at. Wat de illustraties betreft, hadden we
gaarne gezien, dat wat meer aan Texel
was gedacht. We moeten het nu zonder
stellen. Eigenlijk is er wel een foto bij
het artikel opgenomen met het woord
Texel er onder, maar dat was abuis. Im
mers was het 'n kiekje, genomen in de
Donkere Duinen bij Huisduinen. Dat is
pronken met andermans veeren. Jammer,
want we hadden de redactie toch over
eenige mooie foto's en zelfs een cliché
de vrije beschikking gegeven. Volgende
maal beter, als 't kan.
Gids voor Schoolreizen.
Ter aankondiging ontvingen we de
„Gids voor Schoolreizen", achtste jaar
gang, bewerkt door de hccren Jac. Dam
en J. H. Boon, onderwijzers te den
Haag. Het is een kostelijk boekje, 92
blz. druks, goed verzorgd en rijk geïllu
streerd. De koddige penteekeningen van
de heer J.J. van Heel, te den Haag, heb
ben de aantrekkelijkheid van deze Gids
zeer verhoogd. De Gids is kosteloos
verkrijgbaar bij de Adm.: Goudsbloem
laan 191, den Haag.
Ot Texel ook voor schoolreisjes aanbe
volen wordt? Neen, jammer genoeg niet.
Een kleine annonce van T.E.S.O. over de
dienst Den HelderTexel v.v. is alles
wat we kunnen vinden. We zullen de
redacteuren aan wat kopie helpen. Dan
zal dat wel beter worden.
Coöp. Boerenleenbank.
De Coöp. Boerenleenbank gaat deze
week verhuizen. Vrijdag en Zaterdag is
het kantoor aan de Molenstraat gesloten.
Maandag 2 Juni wordt het nieuwe ge
bouw aan de Binnenburg in gebruik ge
nomen. Een kolossale verbetering.
Uitslag aanbesteding.
Door de fa. A. Langeveld alhier werd
aanbesteed het afbreken van een schuur
en het bouwen van een pakhuis aan de
Gravenstraat. Het werk werd gegund
aan de heeren J.J. van Wessem, A. de
Waard, J. Vonk, F. van Heerwaarden en
P. Oele.
Onvoorzichtig autobestuurder.
Zondagmiddag werd in de Dennen een
meisje, dochtertje van de heer Hoogen^
bosch, aangereden door de lieer I. al
hier. De bestuurder zou juist een weg
inslaan, toen zich daar een groep van
plm. 50 personen bevond, waarop hij in
reed. Men was niet bedacht op de auto,
welke ook niet van een richtingwijzer
was voorzien. Nadat de aanrijding had
plaatsgehad, gelukkig niet met ernstig ge
volg, reed de wagen op de dennen aan,
waar vier boompjes het moesten ontgel
den. Proces verbaal is opgemaakt.
Naar Texel.
Een gezelschap leden van de Ned. Reis-
vereeniging. bracht op een 4-daagsche ex
cursie, onder leiding van de heer Pom,
uit Rotterdam, ook een bezoek aan Texel.
DE COCKSDORP.
Roekeloos autorijder.
Van politiewege verzoekt men ons mo
tor- en autorijders ernstig in overweging
te geven de maximumsnelheid-voorschrif-
ten voor de dorpen toch vooral niet aan
hun laars te lappen. Hooge boeten blij
ven anders gewis niet uit Zoo heeft
men zich hier Zondagavond weer zeer
geërgerd aan een roekeloos autorijder,
die het bestond met een ZEVENTIG-
K.M. vaart door de DORPSSTRAAT te
rijden. Het scheelde maar een haar, of
hij had een kind te pletter gereden. Zig
zag ging de auto over de weg, zoodat het
een wonder mag heeten, dat hier geen on
geluk heeft plaats gehad. Namen noe
men doen we niet, maar als het dan ook
maar de laatste keer is geweest.
Schelpenzuigers gearriveerd.
Zaterdag 1.1. arriveerde hier de schel
penzuiger „Neptunus" van de fa. Dros.
Maandag de „Bornrif" van de fa. Doek-
sen, van Terschelling.
Dat brengt weer leven in de brouwerij.
OUDESCHILD.
Gedurende de laatste week is in de ha
ven aangevoerd plm. 17250 K.G. garnalen.
De prijs bedraagt 7 ct. per K.G. De an
sjovisvangst is zoogoed als afgeloopen,
hoewel de trekkers nog wel wat vangen.
Zc brengen ook nog wat haring aan. Met
het koele weer gaat het garnalenvisschen
nog door, maar als het wanner wordt,
zal liet gauw afgeloopen zijn.
DE MOK.
Luit. ter zee le klas J. A. Gauw wordt;
6 Juni naar hier overgeplaatst en dan
met de functie van le officier belast.
BINNENLAND.
Den Helder. Het bestuur der Han
delsschool heeft besloten de Minister en
het Gemeentebestuur te verzoeken, de
naam der school te veranderen in H.B.S.
A.
Tusschen Hocnsbroek en Sittard is
de bliksem geslagen op dc benzinetank
van een luxe auto. De auto vloog ia
brand, de chauffeur reed tegen een boom.
Hij bleet twee uur bewusteloos liggen.
Tijdens een hevig onweer te Drempt
is een pleegkind van dc lieer E. door da
bliksem gedood.
Procesverbaal is opgemaakt tegen de
magnetiseur N. v. O., wonende in den.
Haag, die te Winschoten geregeld zitting
houdt als „wonderdokter".
Dc 28-jarige ongehuwde vrouw H.
Waslander te Echten (Fr.) is aldaar met
een rijwiel te water gereden en verdron
ken.
Het gerechtshot te Leeuwarden heeft
IJe Wijkstra, door de rechtbank te Gro
ningen veroordeeld wegens moord en
doodslag op de vier veldwachters te
Grootegast tot levenslange gevangenis
straf, wegens doodslag veroordeeld tot
twintig jaar gevangenisstraf.
BUITENLAND.
Op het kermisterrein te Wcrl iin
Westfalen is een auto plotseling met
groote snelheid op de menigte ingereden.
Negen personen moesten naar een zieken
huis worden vervoerd. Volgens de be
stuurder is hij bij het uitwijken met zijn
mouw achter het gaspedaal blijven hangen
zoodat de auto plotseling er van door
g'"g-
De laatste jaren hebben vele scheeps
kapiteins geconstateerd dat de Golfstroom
van richting verandert. Metingen van de
kapitein der Berengaria (Cunardlijn) heb
ben nu uitgemaakt, dat de Golfstroom
nog slechts 200 mijl van het Ambrosen-
lichtschip verwijderd is.
Er worden jaarlijks in de Ver. Sta
ten ongeveer 30.000.000 gros stalen pen
nen gemaakt, dus circa 4 pennen op elke
inwoner van dc Ver. Staten.
Ü11I ESPERANTO.
Vragen, deze rubriek betreffende, te
richten aan de redactie van dit blad.
Op de Meisjes-school
te Shanghai is ver
plicht onderwijs in
Esperanto ingevoerd.
Op het Engelsch-Chi-
neesche college van
die stad is Esperanto
facultatief ingevoerd.
—o
Van 29 Augustus zal te Oxford het
22e Universeele Esperanto-congres wor
den gehouden. De „Oxford Mail" zal ge-
gedurnede het congres iedre dag met een
Esperanto-pagina verschijnen. De Britsche
spoorwegen zullen reducties toestaan op
de vervoerprijzen.
—o—
De jaarbeurzen te Frankfort, Leip
zig, Lyon, Parijs, enz. hebben weer
prospectussen verspreid in Esperanto.
o—
Uit Litauen wordt gemeld, dat de on
derwijzers in een der districten besloten
de minister te vragen de gelegenheid
open te stellen om voor de volksonderwij
zers een zomer-cursus in Esperanto te
organiseeren. Voorts bevelen zij de studie
van die taal voor alle onderwijzers aan
en zullen de verbreiding van Esperanto
krachtig steunen.
o
Op de Arbeiders Universteit te Kjanuau
(bij Shanghai) is sedert een jaar het on
derwijs in Esperanto verplicht leervak.
Het gymnasium te Putun deed hetzelfde.
o—
Van 17 tot 31 Juli zullen te Arnjhem
150 onderwijzers uit alle were ld dee'en
samen komen voor een conferentie, ge
wijd aan het Esperanto,
S» I |s
o'ViVf,
5:.; ;s
V
j 1 o ff.
M V x,--
wLj.Uuj
Visscherij.
Mutatie.
