Transpireerende
i. ft HELLEMA, Arte
zonder eenige verplichting
Slapt GEER. PEMI
Tandarts van Tiotsenburg
Be bekende Spiritusgas
kooktoestellen en lampen
Cbr. Zangvereen. „Coucordis".
Bemaling Waalenburg.
Pijn in den Rug.
JTRnqpijnNleren Pillen
ADVERTENTIËN
Orchid, j Tael' 5 S"<- m0
heeft de praktijk hervat.
afwezig tot en met 28 Sept.
Drogisterij Binnenhurg.
een flink meisje
BASALTSLAG
NARCISSEN
Eerste prijs behaalden.
een kosthuis
Anthraciet Eierkolen
Briketten en Cokes
J. P. DROS Fz.,
Zaterdag 13 Sept.
hervatting der repetities.
E. N. Spring Oiory
Dubb. Poëtas Cheer Fullnes
oksels en voeten
Dr. BOSWIJK neemt de praktijk waar
Een gezellige avond.
Een echte feeststemming kenmerkte de
Donderdagavond. Op de Groeneplaats
verdrong zich een vrij talrijk publiek, de
café's deden goede zaken. Bal in hotel
Texel, De Oranjeboom en De Zwaan
lokte menig paartje aan. Het Park werd
druk bezocht; de kleurige verlichting was
er een aardige attractie. Vooral de mooi,
verlichte kerktoren trok veel kijkers. Tot
ver in de omtrek was de verlichtilpg
waarneembaar. Zelfs in Eierland viel de
toren in de duisternis duidelijk op. De
T.E.M. heeft met deze verlichting zeker
succes gehad.
ONS EXTRA NUMMER.
Hiermee zijn we aan het eind van ons*
feestverslag gekomen. Het eerste deel,
voornamelijk over de tentoonstelling han
delende, hebben we Donderdagmorgen te
elf uur reeds aan de post toevertrouwd
voor verspreiding huis aan huis over het
heele eiland.'We meenen de Texelaars
hiermee van dienst te zijn geweest. De
technische inrichting van ons bedrijf,
waarin zetmachine, snelpers met automa
tische inleg en vouwmachine ons ten
dienste staan, heeft het ons mogelijk ge
maakt dit feestverslag reeds zoo vroeg te
doen verschijnen. Tegen tien uur waren
de eerste nummers gereed, terwijl tegej
elf uur reeds honderden exemplaren het
postkantoor hadden bereikt. We danken,
deze vooruitgang van ons bedrijf voor
een groot deel aan onze trouwe abonnees:
en adverteerders, op wier medewerking
we ook in de toekomst zeker mogen ver
trouwen. Onzerzijds zullen kosten, tijd
noch moeite worden gespaard om te ge
ven en te blijven geven een aantrekkelijk
blad, dat uw medewerking verdient. Als
steeds is ons devies „Excelsior".
De beslissing van de Kroon.
Het bestreden besluit van
Ged. Staten vernietigd. De
polder zal inet oliemotoren be
malen worden.
De beslissing is eindelijk gevallen. De
Kroon heeft uitspraak gedaan. Polder
Waalenburg zal met oliemotoren bemalen
worden. Donderdagmiddag kwam de
brief met de met redenen onikleede be
slissing bij het secretariaat van de Polder
binnen en al spoedig verspreidde zich het
bericht van de overwinning der „olie
mannen" als een loopend vuurtje.
Dat men het verschillend opnam laat
zich denken. Dat mag wel met een „rouw-
randje" in de krant, opperde de een, ter
wijl de ander op onverholen wijze zijn
blijdschap te kennen gaf en het liefst zag,
dat er een extra editie van de krant
in feestelijke trant verscheen.
Hoe het zij: de strijd tusschen olie en,
electr. heeft lang genoeg geduurd. Te
lang heeft de stichting van een gemaal
hoe dan ook op zich laten wachten.
Dat de polder nu binnen afzienbare tijd
van overtollig water zal worden bevrijd,
kan ons slechts verheugen.
Waterig Waalenburg.
Polder Waalenburg is van nature laag
gelegen, heeft immer groote toevoer van
water uit annex gelegen polders en onder
vindt bij loozing de nadeelen van een plm.
4.5 KM. lange boezem. De oppervlakte
van W.B. bedraagf ruim 615 H.A. (be
lastbaar land), die van Koog, Everste-
koog, Gerritsland, Domein- en Miient-
gronden, daarop loozend, plm. 1300 H.A.
Doorstrooming -door Eierland.
Lange jaren had W.B. recht, van door
strooming door Eierland, mits het water
in Eierland minstens 50 c.M. beneden vol-
zee stond. Eierland heeft hierin een ver
andering willen brengen en bij overeen
komst tusschen Eierl. en W.B. werd de
afkoopsom op f 18000 bepaald. Als ge
volg van de kort daarop uitgebroken we
reldoorlog bleef deze kwestie rusten ter
wijl ook over de stichting van een gemaal
niet werd gedacht. De prijzen liepen te
hoog op. Waterstaat raamde een gemaal
op 1 190.000. Dat ging W.B.'s draagkracht
te boven. Toen de oorlog achter de rug
was hebben Ged. Staten een wijziging
gebracht in het Biezonder Reglement van
W.B., achtergelegen gronden en Eierl.
Bemalingsplannen.
De afkoopsom werd op f40.000 be
paald. terwijl W.B. tot een behoorlijke
bemaling verplicht werd. Keuze, uitvoe
ring en beheer werden aan W.B. overge
laten. In de expl. kosten, rente, afschrij
ving en onderhoud zou door de Dertig P.
voor 13 pet. worden bijgedragen, Burger-
Nieuwland 5.5 pet. en het Rijk 5 pet.
Olie of electriciteit?
Inmiddels verrees de Texelsche electri
sche centrale en werd W.B. voor de
keus gesteld: bemaling met olie- of elec-
tromotoren. W.B. won omtrent stroom-
prijs en voorwaarden inlichtingen in en
deed vervolgens een bod, dat de T.E.;M.
evenwel niet kon accepteeren. Nadere in
formaties naar olie- en electr. gemalen
brachten W.B. tot het besluit zijn bod
aan de T.E.M. niet langer te handhaven
en niet lang daarna viel de beslissing,
het oliemotorenbesluit, waarover zooveel
strijd zou ontstaan en dat zooveel gemoe
deren en pennen in beweging zou zetten..
De Texelsche Courant heeft er genoeg
van vermeld, zoodat het onnoodig is hier
over uit te weiden.
behandele men met Purolpoeder. Dit is
het meest afdoende middel daarvoor. Het
kost 45 en 60 ct. per bus en is evenals
Purol, verkrijgbaar bij Apoth. en Dro
gisten.
Ged. Staten tegen olie.
Ged. Staten hebben het besluit tot be
maling met oliemotoren vernietigd. W.B.
liet het hier evenwel niet bij, liet zich na
dere gegevens verstrekken en nam op
nieuw het besluit de polder met oliemoto
ren te doen bemalen.
Uit de rapporten van ir. Begeman,
rijksnijverheidsconsulent te den Haag, was
de bestuursmeerderheid n.l. gebleken, dat
het polderbelang zich tegen electr. be
maling verzette. Olie toch gaf aldus
de heer J. Eelman, dijkgraaf over 25
jaar een besparing van f39500, terwijl 't
gebouw op f 8000 minder kwam.
Ged. Staten volharden.
Ged. Staten wenschten ook aan dit
tweede besluit hun goedkeuring niet te
hechten. Zij schorsten het en spraken ver
volgens de vernietiging uit. Toen achtte
W.B. de tijd gekomen om bij de Kroon in
beroep te gaan.
In beroep bij de Kroon.
Op 18 Dec. 1929 werden de partijen,
w.o. ingelanden, door de Raad van State
gehoord. Elk kon zijn zienswijze naar vo
ren brengen. Voor W.B. trad als gevol
machtigde ir. Begemann op.
Het resultaat vermeldden we boven
reeds. De Kroon vernietigde 19 Aug.l .1.
het besluit van Ged. Staten. W.B. zal
door oliemotoren bemalen worden.
In audiëntie bij H.M. 1
Terloops merken we nog op, dat de
dijkgraaf zich verplicht gevoelde een au
diëntie bij H.M. aan te vragen, teneinde
het beroep toe te kunnen lichten en om
een spoedige beslissing te verzoeken. De
audiëntie werd verleend en wel te Am
sterdam op 21 Mei 1.1. Hare Majesteit
toonde veel belangstelling en beloofde
een onderzoek te zullen instellen. Wat
het reslutaat was, is de lezer bekend.
Zoo sprak de Kroon.
Een uitvoerig overzicht van de inhoud
van de beschikking der Kroon moge hier
volgen:
WIJ, WILHELMINA, enz.
Beschikkende op de beroepen, ingesteld
door het bestuur van Waalenburg, door
de ingelanden P. J. Keijser en J.H.Everts
en door P. Eclnran jbz. en 12 andere in
gelanden van die polder tegen het besluit
van Ged. Staten van 23 Jan. 1929, hou
dende vernietiging van het besluit van
Hoofdingelanden van Waalenburg van 1
Dec. 1928, voor zoover dit strekt tot be
paling van de wijze waarop de polder
zal worden bemalen;
de Raad van State gehoord, advies van
18 Dec. 1928;
op voordracht van de Min. v. Water
staat van 12 Aug.;
overwegende, dat de verg. van hoofdin
gelanden van W.B. op 1 Dec. 1928 be
sloot tot bemaling met oliemotoren;
dat Ged. Staten bij besluit van 23 Jan.
1929 voornoemd besluit vernietigd hebben
wegens strijd met het algemeen belang
van Burger-Nieuwland en de Dertig Pol
ders;
dat Ged. Staten daarbij hebben over
wogen, dat aan een door W.B. toegezon
den ontwerp eener stichting tot ollebe-
ling goedkeuring is onthouden, daar op
Texel een 'N.V. is opgericht, waarijn de
gemeente 99 pet. der aandeelen bezit, die
ten doel heeft het eiland van electr.
stroom te voorzien en dat vermeerdering
van stroomaflevering der centrale, waar
door haar levensvatbaarheid wordt ver
hoogd, geacht moet worden te zijn in het
belang van de gemeente en haar ingezete
nen; dat dus het algemeen belang mee
brengt, dat er een electr. gemaal komt,
indien dit met de belangen van de pol
der vereenigbaar is; dat aan dit laatste
voldaan wordt daar het belang van W.B.
zich tegen een electr. gemaal niet verzet;,
dat integendeel uit technisch oogpunt
electr. boven olie verkozen moet worden
eenvoudiger bedrijf en grooter bedrijfs
zekerheid en het feit, dat de bediening'
minder vakkennis vereischt; dat een en'
ander te meer klemt, daar uit financieel
oogpunt voor olie boven electr. geen voor
keur behoeft te bestaan; dat immers de
berekeningen van W.B. ten aanzien van
olie aanvechtbaar zijn en de door des
kundigen opgemaakte rekeningen eerder
op voordeeliger electr. beweegkracht wij
zen; dat dus algemeen belang en belang
van W.B. meebrengt, dat er een electr.
gemaal komt; dat vervolgens door ihoofd-
ing. van W.B. bovenvermeld besluit van
1 Dec. is genomen; dat dit besluit door
Ged. Staten 19 Dec. 192S is geschorst;
dat W.B. getracht heeft door rappor
ten van de Nijverh. consulent te den
Haag aannemelijk te maken, dat olie de
voorkeur verdient, doch dat het bestuur
daarin niet slaagde; dat die rapporten op
onjuiste gegevens steunen en van onjuiste
veronderstellingen uitgaan; dat derhalve
aan deze rapporten elke beteekenis moet
worden ontzegd en Ged. Staten ten volle
de meening handhaven, dat electr. bema
ling de voorkeur verdient; dat ook het
belang van Burger-Nieuwland, Koog,
Everstekoog, Gerritsland, Domein- en
Mientgronden meebrengt, dat de keus op
electr. bemaling behoort te vallen; dat
dus die hoofding. van W.B. gehandeld
hebben in strijd met het algemeen belang,
dat bij een behoorlijke electr. voorziening
van Texel betrokken is en met het belang
o.a. van Burger-Nieuwland en Dertig P.;
dat van dit besluit het bestuur van W.
W., de ingelanden P.J.Keijser en J. H.
Everts, alsmede P. Eelman Jbz. en 12
andere ingelanden van W.B. bij Ons in
beroep zijn gekomen, met het verzoek
het besluit van Ged. Staten te vernietigen;
Overwegende: dat het oliemotoren-be-
sluit van W.B. niet in strijd is met een
wet, een algeineene maatregel van be
stuur, een provinciale verordening of de
inrichting van de instelling;
dat het besluit ook niet in strijd is met
het algemeen belang, het provinciaal be
lang of dat van een ander waterschap,,
veenschap of veenpolder;
dat het belang van het geheel in tegenë
stelling met dat der deelen, zich tegen,
oliebemaling niet verzet;
dat geen strijd aanwezig is met het be
lang van Burger-Nieuwland en Dertig P.,
daar volgens het rapport van de hoofd
ing. dir. van de Rijkswaterstaat ook bij
oliebemaling in de afwatering afdoende
wordt voorzien en niet aannemelijk is
gemaakt, dat er uit financieel oogpunt
strijd is met laatstbedoeld belang;
dat, mitsdien, al moge het besluit in
strijd zijn met het belang der gemeente
Texel en haar electr. bedrijf, en al moge
de electr. bemaling voor de polder de,
voorkeur verdienen, Ged. Staten ten on
rechte het besluit van 1 Dec. 1928 hebben-
vernietigd;
Gezien de Waterstaatswet 1900;
Hebben goedgevonden en verstaan:
Het bestreden besluit van Ged. Staten
te vernietigen.
Het Loo, 19 Aug. 1930.
(get.) WILHELMINA.
De Min. van Waterstaat,
(get.) P. J. Reyiner.
De a.s. bemaling.
Naar we veronderstellen wordt de voor
bereiding van de stichting van een gemaal
thans met spoed aangepakt. De machi
nes worden een dezer dagen besteld. In-
Tiet vroege voorjaar van 1931 wordt met
de bouw nabij de Kolksluis een aanvang
gemaakt opdat nog vóór Aug. het gemaal
in werking kan worden gesteld. Reeds
is veel werk verricht. Het boezemkanaal
werd al verbreed, kaden en bruggen ver
hoogd en verzwaard enz. Nog een klein
jaar en Waalenburg zal niet langer voor
een groot deel door water overdekt zijn
in het natte seizoen. Nog een korte spande
tijdsen misschien is het wat overdre
ven „Men puurt er goud uit schuimt"
Aanvulling uitslag tentoonstelling.
Pluimvee, geen ras, D.G.Bakker, 2e pr.;
wol van onger. schapen, N.Vermeulen,
de Waal, le prijs; vier eenj. fokschapen,
C.Bruin Jbz., de Waal, eerv. verm.; in
de rubriek Edammer plus 40 is de 2e pr.
toegekend aan „De Hoop"; Schokker-
erwten .R.Stoepker, le prijs.
OUDESCH1LD.
Gedurende de laatste week zijn va.
Texel verzonden: 340 schapen, 236 lam
meren, 7 varkens, 2 koeien, 7 kalveren.
De oorzaken zijn velerlei: een ge
vatte koude, tocht, influenza, over
spanning enz. En de taak der nieren,
die het bloed moeten zuiveren van
de zich erin bevindende onzuiver
heden, is toch reeds zwaar. Zoodat
wanneer de nieren verzwakken, het
geen wonder is, dat gij kunt gaan
lijden aan lendenpijn, duizeligheid,
een vermoeid gevoel, waterzuchtige
zwellingen en urinekwalen.
Geef aan de overwerkte nieren
juist die hulp, die zij noodig hebben
en welke van zoo groot belang voor
u is. Volg het voorbeeld var. zoo-
velen, die Foster's Rugpijn Nieren
Pillen gebruikten en er volgens hun
eigen verklaring baat bij vonden.
Verkrijgbaar bij alle drogisten enz.
in glazen verpakking a f 1.75 p. flacon.
N. SCHERMER
N. SCHERMER—Bruin
hebben de eer u kennis te geven van de
geboorte van een zoon
CORNELIS.
den Burg, 3 Sept 1930.
Eenige kennisgeving voor Texel.
ONDERTROUWD:
CORNELIS J. G. DROS
en
SOUWTJE J. DE WIJN.
Huwelijksvoltrekking 20 Sept. a. s.
P. DROS
en
M. DROS-Burger
zeggen mede namens wederzijdsche familie
dank voor de vele blijken van belangstel
ling met hun huwelijk ondervonden.
Oosterend, Texel, Sept. 1930.
Den Helder,
der Ned Gist- en Spiritusfabriek geëxpo
seerd op de Landbouwtentoonstelling,
zijn verkrijgbaar bij
Gaarne worden deze toestellen bij U
aan huis
gedemonstreerd.
Mevr. JOUWERSMA, Koogerstraat vraagt
(nipt beneden 16 jaar) voor 's morgens van
8 -12 uur.
Te Alkmaar in voorraad
(2-4, 2-3. 1-3, 1—2 en 0—V, cM)
N.V. W F. STOEL Zoon's
Bouwmateriaalbedrijf
Alkmaar.
AANGEBODEN:
6 HL Dubb. v. Sion
4 Golden Spur
15 Leedsie Type.
J. v. GRONINGEN, P.H. polder.
kochten op de Landbouwtentoonstelling
EEN VAARS van de heer C. Dijt en een
VETTE KOE van de heer G. Schraag,
welke dieren een
GEVRAAGD:
te den B ug door studeerend 2e stuurman
Brieven onder no. 504 aan het bureau
van dit blad
Volgende week in lossing:
De Cocksdcrp.
HET BESTUUR.
aangeboden door J. LIST.
