3
No 4474
Woensdag 29 October 1930
44s,eJaarg?n$
l
Van week tot week
HEERENBAAI
Texelsche Berichten
ABONNEMENTEN:
ADVERTENTIÊN:
.KI
16
v>
TEXELSCHE COURANT
kat
ever
in dd
te wat
schro;:
een
dat ij
mee
werk I
(De
bedelf
onlan
DEN BURGb75 Ctpef* *8 Maanden
Franco p. post door geheel Nederland 6 p. 3 maanden.
Lo^se nummersa 4 ct
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
UITGAVE: N.V v/H LANGEVELD üE ROOIJ DEN BURG OP TEXEL
Van 1-5 regels: 60 ct. ledero regel meer: 12 cl.
Dezelfde advertentie 4 moa» geplaatst wordt 3 maal borekond
Bl| abonnement lagere rogolprl|s.
ADVERTENTIÊN
MOETEN DAAGS VOOR 'T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
TELEFOON: N°.11 POSTGIRO: N°. 652 POSTBUS: N°. 11
i
gehee^
IC
Zaterdagavond.
De Vlootwet aangenomen.
De Tweede Kamer heeft met 61 tegen
33 stemmen de Vlootwet aangenomen.
Tegen: de Sbc.-Dem., Vrijz. Dem., de
V° heeren Wijnkoop, Floris Vos en Braat.
p. Bij de behandeling kwam het tot een
incident, waarbij de heer L. de Visser,
(Comm. P.) de Soc. Dem. als „politieke
dominee's zonder Onze Lieve Heer" be
titelde en zelfs Z.H. de Paus in zijn debat
betrok. Met 91 van de 92 stemmen werd
hem, nadat hem eerst het woord ontno-
men was, de toegang tot de vergadering
van die dag (Vrijdag) ontzegd.
De steenkool wordt duur betaald.
Duitschland heeft deze week wel in
het middelpunt der belangstelling ge
staan. Eensdeels was dit een belangstel
ling, waarover geen land verheugd kan
zijn, hoe zeer ook het medeleven van an-
deren wordt gewaaierd: de mijnramp
'*rbij Alsdorf, die zich al heel dadelijk ern
stig liet aanzien, bleek tenslotte een der
vreeselijkste drama's te zijn, welke de
ondergrondsche wereld de laatste jaren
heeft gekend: niet minder dan 262 arbei-
ders kwamen daarbij om het leven en
vele tientallen werden deerlijk verminkt.
O.''Een grondig onderzoek naar de oorzaken
van deze catastrophe zal worden inge
steld, en men moet hopen, dat daar de
noodige lessen uit te leeren zijn, want al
wat voor de veiligheid der ondergrond-
p sche werkers en ook voor bovengrondsche
11 kan worden gedaan, móét ook worden ge-
daan.
Een nieuwe mijnramp.
Nauwelijks echter waren de slachtof
fers van deze mijnramp ter aarde besteld,
T Zaterdagavond bereikte ons het be
richt dat een nieuwe catastrophe Duitsch
land heeft getroffen. Tengevolge van een
gasontploffing vonden in de mijn Maybach
bij Friedrichstal in het Saargebied meer
dan 100 arbeiders de dood. Tientallen
lijken zijn reeds geborgen. Dikke rook
wolken en verstikkende gassen bemoei
lijkten echter het reddingswerk in hooge
mate. Opnieuw dringt pijnlijk tot ons be
wustzijn door: „De steenkool wordtwel
duur betaald."
St Uit Duitschland's politiek.
Een andere groote gebeurtenis in
a Duitschland gaf reden tot verheugenis:
de Rijksdagverkiezing, die, naar men aan
vankelijk vreesde, tot een chaos zou lei-
P den in parlement en regeering, heeft niiet
zulke schrikkelijke directe gevolgen gehad.
De regeering-Brüning heeft zich bij de
eerste stormloop der extremisten van
9 in rechts en links kunnen verzekeren van de
steun der sociaal democraten. "Wel is
waar kon men niet denken aan een motie
van vertrouwen, maar de motie van orde,
welke alle wantrouwensuitingen uitscha
kelde, kreeg de flinke meerderheid van 82
stemmen en dus kan de Rijksregeering
alvast tot begin December verder regee-
ren, zonder parlementaire troebelen te
hoeven vreezen. De medewerking der so
ciaal democraten werd in Pruisen be
loond. Alle pogingen om het Pruisisch
kabinet, waar de socialisten de toon aan
geven, tot Landdagontbinding te dwingen,
mislukten, dank zij de discipline van het
Centrum, dat als één man achter de re
geeringBraun stond. Deze regeering
heeft zich daarna nog versterkt met Seve
ring, die indertijd uittrad om Rijksminis
ter te worden: de brave professor Wan-i
tig, die tegen de wilde politieke stormen
niet opgewassen was, heeft, naar thans
blijkt, de plaats slechts voor de heel wat
energieker Severing warm gehouden.
De Noorsche verkiezingen.
Bij de Noorsche verkiezingen ging de
q slinger, die in 1927 breed was uitgesla
gen naar links, weer bijna even hard naar
rechts terug. De Arbeiderspartij, die in
m het vorige parlement 61 van de 150 ze
tels had veroverd kwam op 47 terug, en
de conservatieven gingen bijna evenveel
Hiei vooruit. Niettemin blijven ook de over-
:ank, winnaars in de minderheid, en het kabi-
or net van het midden, de radicale regee-
lang ring-Mohwinckel zal wel aanblijven.
°De Vlaamsche beweging wint veld.
De Vlaamsche beweging ziet met trots
[en
P
r>»
ECHTE FRIESCHE
20-50cl. per ons
en blijdschap op de afgeloopen week
terug. De vervlaamsching der Gentsche
Hoogeschool, waartoe in het voorjaar ein
delijk besloten was, is een feit gewonden.r
August Vermeylen de bekende schrijver,
werd de eerste rector der Vlaamsche Uni
versiteit in België. Na veel leed en strijd)
is thans op een zeer belangrijk punt recht
gedaan aan de meerderheid in het Bel
gische volk. Nog zijn niet alle Vlaam
sche verlangens ingewilligd, maar op de
totale vordering was het gebeuren van
deze week toch een flinke afbetaling.
Engeland en Palestina.
Een andere strijdende groep, die der
Zionisten, ondervond door het Britsche
Witboek over Palestina een bittere teleur
stelling. Engeland is door de moeilijk-
beden in het Britsche Rijk tot de conclu
sie gekomen, dat het met de wenschen
der Mohammedanen (in dit geval der
Arabieren) meer rekening moet houden
dan het in 1917 bij de Balfour-verklaring
heeft gedaan. Het gaat zijn mandaats-
taak thans op zulk een wijze vervullen,
dat er van uitbreiding der Joodsche kolo
nisatie in Palestina niet veel meer komen
kan. De voormannen van de Zionisten
en van de met hun streven sympathisee-
rende Joden hebben na de publicatie van
het Witboek besloten heen te gaan uit
protest.
In tien dagen Engelandf-Australië.
Vermelding verdient ten slotte de uit
sportief oogpunt bewonderenswaardige re
cordvlucht van Kingsford Smith, die op
de elegante en vlotte wijze, welke men
van hem gewend is, in tien dagen tijds
van Engeland naar Australië vloog. Hij
bereikte daar in elk opzicht de haven: die
van het huwelijk en die van een aanstel
ling als leider van de Australische lucht-
dienst.
Giften voor het Witte Kruis.
N.N. Waalenburg f 25.—.
Kerknieuws.
De heer J. van Noort, candidaat en
hulpprediker te Utrecht, heeft het beroep
naar de Ned. Herv. Gemeente alhier,
niet aangenomen.
Sportnieuws.
Texel I—Zeemacht I. 5-4.
Men schrijft ons:
Precies op tijd floot scheidsrechter Dol
de beide elftallen tusschen de lijnen. Hij
ontbood de beide captains bij zich en na
de gebruikelijke begroeting werd er ge
tost. Zeemacht verkoos voor de schuins
over het veld staande wind te spelen en
de T.midd-voor trapte af.
Het was een forsche wedstrijd, waarin
Zeemacht het spel nogal eens beheerschte.
De meeste aanvallen strandden op de T.-
backs, die van het T.-elftal, vooral voor
de rust, het beste spel te zien gaven.fZee-
macht had, geholpen door de wind en
door het prima spel, spoedig een 30
voorsprong. Toen bracht men een wijzi
ging in het elftal, en ging N.N. midd voor
spelen, waardoor men direct een andere
spelverdeeling kreeg te zien.
Texel wist nu de achterstand te ver
kleinen tot 32, en „Z." maakte er even
voor rust 4—2 van.
Na de thee pakten beide partijen weer
flink aan, en werd er door T. heel ander
spel te zien gegievien, daar men besefte,
dat het zoo als voor de rust niet kon
gaan. Zeemacht kan, alhoewel in den be
ginne zeer goed spelend, geen doelpunten
meer maken, T. wist, daar allen nu meer
combineerden, de stand op te voeren tot
44. Nu was ook het T.-doel weer eens:
in gevaar, maar de keeper wist in laatste
instantie erger te voorkomen.
Er waren nog eenige minuten te spe
len, toen N.N. er met de bal vandoor ging.
Ieder dacht: dat wordt weer 'n doelpunt,
maar net in het doelgebied werd N.N.,
genomen; de scheidsrechter wees naar de
witte punt. J. Gieles plaatste zich achter
de bal en de keeper had geen schijn van
kans: 5—4 voor „Texel."
Nadat er over en weer nog eenige aan
vallen ondernomen waren, floot de
scheidsrechter einde en had „T." weer
twee zeer kostelijke puntjes binnen. Er
kwam geen einde aan het gejuich van liet
aanwezige publiek. (Texel speelde met 3
invallers.)
o—
Over het verloop van de wedstrijd het
volgende: Wij hebben T. wel beter zien
spelen dan in deze wedstrijd. De spelers
moeten meer met het hoofd (figuurlijk)
werken, goed zien, waar de bal heen ge
speeld moet worden, en niet in het wilde
wegtrappen. T. heeft in zwaardere wed
strijden dan tegen Z. getoond, dat het wel
tot iets goeds in staat is. Toont dat nu in
deze competitie ook. Dan komt het wel
terecht. Na de rust heeft men toch kun
nen zien, dat het wel kon, als men maar
uitkijkt.
Wij hopen „T." tegen „Schagen" „in
good form" terug te zien.
O
Texel II ging, daar de wedstrijd tegen
Oudesluis uitgesteld was, niet uit.
Korfbal.
Daar het Sportterrein Zondag in slechte
conditie verkeerde, werd er gekorfbald op
het land van de heer S. Dijksen, aan de
Koogerweg, die welwillend toestond van
dit land steeds gebruik te maken, wanneer
het Sportterrein in minder goede toestand
verkeert. Bravo!
O
Zondag 2 November zal voor een korf
balwedstrijd een 12-tal spelers van den
Burg worden gekozen.
O
Zondag 9 November wordt aan de Koog
een korfbalwedstrijd gespeeld tegen een
twaalftal van de Koog.
OUDESCHILD.
Vlaamsche Avond.
Niettegenstaande het slechte weer, de
geduchte regenbuien, welke de laatste da
gen veel water deden neerpiassen, was
het gezellige zaaltje van de R.K. Volks
bond Zondagavond best bezet, toen daar
optrad de heer Lode van Gent. Spreker
kondigde zich aan als een geboren Vla
ming, en wel uit Antwerpen. Hij zeide
deze avond te willen spreken over de
vele kunstschatten, welke Vlaanderen be
zit, aan gebouwen, schilderijen en kunstig
houtsnijwerk in vele kerken. Het doel van,
deze lezingen, welke spreker op vele plaat
sen houdt, is, om Nederland en Vlaan
deren dichter tot elkaar te brengen. De|
geschiedenis van Vlaanderen is heel an
ders dan in de gewone leerboeken wordt
verhaald, aldus spreker. Doch hierover
wil ik het nu niet in de eerste plaats heb
ben. Vanavond zal ik u het schoone van
Vlaanderen laten zien. Allereerst ver
plaatste spreker ons dan in Antwerpen.!
De O.L. Vrouwe Kerk verscheen op het
witte doek. Door middel van lantaarn
plaatjes, welke heel duidelijke beelden
gaven, konden we ook het interieur, met
prachtig houtsnijwerk, preekstoel, schil
derijen, enz. bewonderen. De toren is
123 Meter hoog, heeft 622 treden en een
klok van 8000 Kg. zwaar.
Vlaanderen is rijk aan sagen en legen
den. Zoo zou Antwerpen zijn naam te
danken hebben aan de volgende: in de
13de eeuw moet, waar nu Antwerpen!
ligt, aan de kromming van de Schelde,,
een kasteel gestaan hebben, bewoond
door een wreed edelman, die van alle
schippers, die daar voorbij voeren, een
losgeld eischte. Viel deze som niet mee,
dan liet hij hen de handen afkappen en in
de Schelde werpen. Van dit handwerpen
zou dan Antwerpen zijn ontstaan. Ook het
stadszegel vertoont twee handen. Ver
schillende oude gebouwen als „Gildehui-
zen" werden vertoond, waarbij dan te
vens een duidelijke toelichting werd ge
geven. Nog werden verschillende steden
bezocht als Lier, Mechelen, Brussel,
Gent en Waterloo. Te Waterloo zagen
we een tweetal monumenten, op één
waarvan een leeuw prijkte, van welke een
eigenaardige gebeurtenis werd verhaald
uit de wereldoorlog. Van al deze steden.
werden verscliillende kunstschatten op't
witte doek vertoond. Ook is Vlaanderen
rijk aan humor, zegt spreker. De Vla
ming is een lustig volk. Als er feest is,
dan vieren zij feest, en als ze muziek
:hooren, dan dansen en hossen zij. Vele
leuke Vlaamsche gesegden en vertelsels
werden door spreker ten beste gegevcn.i
Na de pauze weid 'n bezoek gebracht aan
Brugge. Met groote liefde sprak spreker
over Vlaanderen en men kon best merken,
dat hij trots was op alle kunstschatten
van zijn land. Het was een aangenaam
causeur, die al wat we zagen, voor ons
deed leven. De aanwezigen hebben dan
ook wel van deze kunstvolle avond geno
ten. Een klein defect aan de lichtleiding
zette voor een oogenblik alles in donker,
doch een reddende hulp, de heer J. Reij,
was onder de toeschouwers en zoo was.
het euvel spoedig verholpen. Het was 'n
leerzame en genotvolle avond.
S.s. „Marsdiep" uit de vaart.
Maandag is het s.s. „Marsdiep" uit de
vaart genomen om Dinsdag naar Am
sterdam te vertrekken om gedokt te wor
den. De „Dageraad" neemt de dienst
waar.
DE WAAL.
Woningbouw.
De heer R. IJska alhier heeft de bouw
van zijn nieuwe woning opgedragen aan
de heer W. Bruin, aannemer alhier (niiet
aan de heer I. Voigt, zooals ons eerst
werd meegedeeld.)
OOSTEREND.
Ds. Buskes' Lezing over Luther.
Vrijdagavond hield Ds. Buskes zijn
tweede lezing van dit seizoen.
De bijeenkomst wordt geopend met het
zingen van de twee eerste verzen van het
Lutherlied: „Een vaste Burcht". Hierna
gaat ds. Buskes voor in gebed. Gelezen
wordt een gedeelte van Romeinen 1 en 3.
Ds. Buskes spreekt zijn blijdschap uit
over de opkomst, die, het minder goede
weer in aanmerking genomen, zeer goed
is.
We zullen dan vanavbnd spreken over
het groote werk Gods in de 16e eeuw,
zoo leid spr. zijn lezing in, en ons daartoe
bezighouden met het werk van Luther en
de beteekenis daarvan voor onze tijd.
Niettegenstaande we Calvinisten zijn, wil
len we toch dankbaar gedenken de man,
die door God geroepen werd om Zijn
Kerk te zuiveren. Het is niet mogelijk, liet
geheele leven van Luther te bespreken.,
Het is ons begonnen om zijn boodschap
voor onze tijd. Dit kunnen we 'het bert;
doen door enkele van zijn daden tot ons
te laten spreken, Luther werd geboren in
1483 als zoon van eenvoudige ouders.
Hij werd door zijn moeder zeer streng
opgevoed. Zij leerde hem God kennen
als de Heilige, die de zonden straft. Zoo
kwam het, dat hij alleen oog had voor
Gods gerechtigheid en het voor Zijn ge
nade gesloten bleef. Daar hij een goed
verstand had, liet men hem studecren. Dit
moest hij doen onder zeer moeilijke om
standigheden. De vrije tijd moest hij ge
bruiken om door zingen de kort te ver
dienen. Later werd zijn toestand door de
hulp van een weduwe veel beter. Te
Erfurt neemt hij voor het eerst kennis
van de Bijbel; maar't lezen raakt hem nog
niet. In 1505 gaat hij naar het klooster,
tot groote verwondering van allen, die
hem kennjen. Men begreep niet, hoe
iemand, die zoo studeeren kon, zich te
rugtrekt in een klooster. Het was de
vraag naar God, die hem onrustig maak
te; de vraag: Hoe vind ik een God van
genade. Nog altoos zag hij God als de
Rechter. Na een dag van vreugd kwelde
hem de gedachte aan God en het eeuwig
oordeel. Zoo gaat hij dan naar het kloos
ter. Hij leeft zeer streng en werkt hard.
Door bidden en lichamelijke kwellingen
tracht hij de hemel te verdienen. Later
verklaart hij: Wartneer er één monnik in
de hemel zou komen, dan was hij het
geweest. Toch maakte zijn strenge levens
wijze van hem geen Farizeeër, want hij
miste de rust en zelfgenoegzaamheid. Hoe
komt dat? is het alleen te verklaren uit
zijn opvoeding? Neen. Hoevelen van ons
weten niet, dat het leven met de wereld
uitloopt op de hel en toch zijn ze rustig.
Het was de Wet, die hem gegrepen had