DERDE BLAD.
Als het winter wordt.
Texelsche Berichten
Gemengd Nieuws
van de Texelsche Courant
van Zaterdag 22 November 1930.
De heer S. M. van der Galiën schrijft
ons:
De Novemberniaand is bijna voorbij en
wij hebben de tijd, dat de winter te ver
wachten is. Nog een poosje, en de harde
vorst slaat weer zijn handen om de schep
ping. De wilde stormen uit het Oosten
zullen weer om onze huizen komen gie
ren, snerpende koude kan ons in onze ka
mers terugjagen, een dikke sneeuwlaag
gaat de grond en de struiken en de hoo
rnen bedekken, enhet bedekt daarmee
ook voor onze vogels, en niet die alleen,
ook voor andere dieren het voedsel. In
de winter wordt er vaak gebrek geleden,,
honger en koude zullen misschien hun
offers weer eischen, misschien weinig,
misschien veel, ze zijn er toch en als wij,
er iets aan kunnen doen, dan moeten we
die offers zooveel mogelijk zien te beper
ken. Met andere woorden: wij moeten in
de winter, als de natuur zelf niet genoeg
opbrengt, om de verschillende noodlij
dende levens van voedsel te voorzien, die
nood lenigen en voor de kleinere dieren,
vogels, en wat verder op onze bescher
ming aanspraak maakt, eten geven, ver
zorgen, beschutten tegen de koude, en
tegen weer en wind.
Telkenjare ben ik gewoon, om, wanneer
de winter zich laat merken, achter mijn
huis 'n voederplank op te richten, waar 'k
als een laag sneeuw de grond bedekt,
de vogels, die in groote troepen er op>
afkomen, ga voederen. Ik wil u eersteens
vertellen, over het nut dat men daarmee
sticht, over het genoegen, dat men ermee
hebben kan; hoe wij net zullen inrichten,
om de komende winter voor de levende
schepselen der natuur te kunnen zorgen.
De trekvogels hebben ons allen reeds
verlaten; die er nog zijn ,dat zijn trekkers
van andere plaatsen en landen.
In het bosch ziet ge de vinken zwerven
alleen achtergebleven mannetjes, die door
vrouw en ditjarig kroost zijn verlaten. Zij
bevinden zich nu in warmere streken, waar
ze volop voedsel en warmte kunnen krij
gen en wat mannen en vaders hier ont
beren, zij baden zich nu in overvloed.
Waarom de man-vinken hier bij ons blij
ven, weet ik niet. Misschien dat ze ster
ker zijn dan de zwakke vrouwtjes en jon
gen van dit jaar? Wij zullen het daar nog
wel eens over hebben, nu is er iets an
ders wat onze aandacht vraagt. De zwerf
vogels zijn het in de eerste plaats met de
standvogels, die meer bepaaldelijk op het
programma staan. Toch niet alleen. Er
zijn vogels, die zich des zomers in liet
hooge noorden ophouden en daar broe
den. Als de winter komt trekken zij naar
ons land en naburige. Ook deze hebben
onze zorgen van noode, want ook zij
hebben vaak zeer weinig gelegenheid om
aan voedsel te komen hoewel zij er beter,
op ingericht zijn dan vele der hier thuis-
behoorende vogels.
Wij behoeven nu nog niet te spreken
over de hier blijvende vogels, dat komt
wel; laten wij eerst maar eens nagaan,
wat wij voor hen moeten doen. Natuur
lijk zal er niemand onzer lezers zijn, die
niet gewoon is om in de strenge winter
tijd nu en dan wat kruimels brood en an
der eten voor onze omzwervende vogels
buiten te strooien. Zulks geeft u steeds
een gerust en blij hart, en gij beleeft
er enkele schoone oogenblikken mee, die
u steeds bijblijven en u een wederkeerend,
genoegen bezorgen. Ik herinner mij, hoe
'meester Van der Zweep, toen wij nog de'
kleine school bezochten, ons vaak wees
op onze plicht, voor de vogeltjes te zor
gen. Aangrijpend kon hij er over ver
tellen en als hij soms een bijna van hon
ger omgekomen muschje, dat, al wordt
het nog zoo door de menschen veracht,,
(gelukkig door de Schepper niet), toch
onze toewijding en onze liefde verdient,,
meenam naar school, dan waren wij ervan
verzekerd, dat onze schooltijd, die wij wel
graag eens wilden verzuimen, een der
vele mooie zou zijn, zooals hij ze ons be
zorgde. Op aanraden van hem vroegen wij
vaak aan moeder om een paar korstjes
brood, en als wij die dan in de sneeuw
wierpen, waar de musschen met een luid
gesjiep op toe kwamen stormen, Idani
kende onze vreugde haast geen grenzen!
en ge kunt het wel begrijpen, dat wij ook
weieens uit de provisiekast een stuk brood
wegnamen. Ik geloof, dat het in dat geval
niet zoo erg was. En u? 1
Elke winter opnieuw, als er sneeuw
ligt, die de bodem en de takken der boot
men bedekt, de twee plaatsen, waar het
meeste voedsel voor de vogels is te vin
den, dan zet ik mijn voederplank neer.
Zoo'n voederplank is een heel eenvoudig
voorwerp, een soort tafel, op een ot meer
pooten, al naar ge wilt; van het blad
moeten de randen een flink eindje buiten
de pooten uitsteken, omdat anders onge-
noode gasten krijgen, waar ze geen recht
op hebben en viervoetige rooverst
geen slachtoffers onder onze bescherme
lingen zullen maken. Wanneer ge nu op
bepaalde tijden ik doe het driemaal
It:
Wat een contrast!
Links een voertuig uit grootvaders tijd. Rechts het vliegtuig, waarmee de
mensch zich iedere dag meer vertrouwd maakt. We beelden er naast Mr.
Matthews af, de leermeester van de bekende heldin-vliegster Miss Amy Johnson,
die heelemaal alleen in d'r eentje van Engeland naar Australië vloog.
per dag daar eten brengt voor de vo
gels, dan zult ge eens zien, hoeveel er
van uw gastvrijheid gebruik zullen maken.
En daaronder zijn niet zelden vogels,
die ge anders bijna niet te zien krijgt
Het is niet alleen om het genot, dat ik
u aanraad een voederplank te maken,
doch ook teert ge hier op een goed-
koope en gemakkelijke manier onze vo
gels kennen. Een stukje oud spekzwoerd
in een boom opgehangen, is een liefheb
berij voor meezen; eveneens een cocos-
noot, waarin een gat ter groote van een
halve stuiver is gemaakt. Wanneer ge zulk
een voederplank maakt, dan moet ge die
natuurlijk ook gebruiken en als ge er
eten hebt heengebradit, ga dan niet direct
weg als de plank niet vlak voor uw huis,,
voor het raam staat, want elke minuut die
ge er bij doorbrengt, zult ge 'r geen enkeL
hebben, die het u zal doen spijten, daar
vertoefd te hebben.
Ik be'.hoef er niet veel meer van te zeg
gen; men zal mijn bedoeling wel be
grijpen. Ik wil er dan ook niets meer
aan toevoegen, dan alleen dit, dat ik U
toch vooral aanraad, eens een proef te
nemen. Ik weet zeker, dat ge het niet bij
een proef laat blijven.
Succes
ROND DE VOGELBROEDPLAATSEN,
van polder Waalenburg.
Een Adres aan Ged. Staten.
Op 8 October 1.1. is aan Oed. Staten
van Noord-Holland een adres gericht, on-
derteekend door de heeren C. Boon Pz.,
S. C. Eelman, en anderen, waarin gewe
zen werd op het gevaar, dat bij bemaling
van Waalenburg voor de vogelbroedplaat
sen in die polder dreigt. Adressanten, al
dus het schrijven, zijn van meening, dat
het zeer de vraag is, of „Natuurmonumen
ten" de kans krijgt 't heele blok, dat zij
op het oog heeft, te koopen. Het zou
hier n.l. gaan om een complex van plrn,
60 H.A., gelegen bewesten de Middel
weg, begrensd door Westeboersweg en
Motweg. Op de vergadering, onlangs in
verband met deze kwestie door „Mooi
Texel" belegd, zouden niet allen van
het nut, verbonden aan het behoud van de
vogelbroedplaatsen, doordrongen zijn ge
weest. Het blijft een groote vraag, aldus
het adres, wat de polder straks zal doen
en hierin schuilt een gevaar. Zoodra Waal
enburg toestemming heeft tot plaatsing
van het gemaal, etc., hebben Ged. Staten
en „Natuurmonumenten" geen zeggen
schap meer. De polder gaat malen en
verliest, zij het ook niet met kwade be
doelingen, in haar droogmaakijver de be
langen van „Natuurmonumenten" geheel
uit het oog. De polder behandelt de
zaak als goede boeren en „Natuurmonu
menten" zitten op het droge. De garantie,
dat de belangen der Vereeniging zelfs
maar in bescheiden mate zullen worden
bevorderd, is geheel afwezig. Het groote
gevaar zit daar, dat „Natuurmonumen
ten" niet klaar is met het voorgenomen
aankoopplan. De oplossing is o.i. spoed
betrachten door „Natuurmonumenten",
geholpen door Ged. Staten, die naar wij
tmeenen in deze veel kunnen doen. Onze
rijke en mooie broedkolonie moet blijven
bestaan, tot zege van Texel, ook van dei
polder zelf en als een zaak, van ver
strekkend algemeen belang. Een schat
voor de gemeenschap zou worden ge
offerd aan een klein en nog slechts in de1
zij krijgen immers het land betaald. „Na
tuurmonumenten" moet o.i. aangespoord
verbeelding bestaand boerenbelangetje
en geholpen worden. De gronden moeten
zoo mogelijk in blok aangekocht zijn vóór
de stichting van het gemaal werkelijkheid
is. De voorteekenen wijzen o.i. hijerop:
„Gebeurt 't, dat Waalenburg vrij kan
stichten, zonder met „Natuurmonumen
ten" rekening te houden, laatstgenoemde;
vereeniging zal op Texel vermoedelijk
verloren zijn. Dit zal later blijken, een,
niet te herstellen verlies te zijn, hetgeen
we hopen, dat u met ons eens is.
Wat Ged. Staten antwoordden.
Naar aanleiding van dit adres werd d.d.
12 Nov. aan onderteekenaars meegedeeld,
dat het Bestuur van Waalenburg door
Ged. Staten is uitgenoodigd, zijn mede
werking te verleenen aan de uitvoering
van een eventueel plan der Vereen, tot
Behoud van Natuurmonumenten tot het
in stand houden van een vogelbroedplaats
in voormelde polder.
Uitvoering Texelsch Fanfare.
Texelsch Fanfare gaf gisteravond in
hotel „Texel" een uitvoering, „die klonk
als een klok". De zaal was geheel ge
vuld hetgeen ook vanavond het geval
zal zijn en niemand was er, of hij
moet van deze eerste winteruitvoering wel
een zeer goede indruk hebben meegeno
men. Het corps wordt door de heer Th.
C. Lugtenburg uitnemend geleid en heel
het programma legde van ernstige en toe
gewijde studie een welsprekend getuigenis
af.
De heer J. Schrame, voorz., sprak een
kort openingswoord, waarin hij in het bie
zonder de heer en mevr. Oort welkom
heette, alsmede de besturen van de zuster-
vereeniginglen te den Hoorn en Ooster
end. Verder drukte hij zijn voldoening
uit over de belangstelling voor de uitvoe
ringen aan de dag gelegd. Zelfs zijn
voor de 3e avond al vele plaatsen bespro
ken (zie adv.). Spr. besloot met dewensch
dat het uitgebreid en afwisselend pro
gramma in de smaak zou mogen valleni
Het programma opende met „Groot
Rotterdam", een pittige marsch, gevolgd
door „Néron", ouverture dramatique van
Popy, een compositie, welke aan de spe
lers hooge eischen stelde, maar die liet
best „deed". In Marsal's Fantasie Ma
zurka „Rachel" speelde de heer Jan Dek
ker op verdienstelijke wijze de bariton-
solo-partij. Er scheen aan het applaus
geen einde te komen. Met een aardige
potpourri van fragmenten uit de opera
„La Fille du Régiment", bewerkt door
Kessels werd het eerste deel van het pro
gramma besloten. Na de pauze werd
begonnen met een welgeslaagde compo
site van L. Gasia, ,jTervaete", welke
we al meer hoorden en ook nu zeer goedi
werd vertolkt. „Les Roses du Midi", een
„echte" wals van Joh. Strauss, kon ons1
biezonder voldoen en was zeker een der
aantrekkelijkste nummers. Een eenvoudig
marschje van G. van Weezei, „Hallo,
Hi versum" was het slotnummer, althans
voor het corps, want daarna wachtte ons
nog een drietal soli voor trombone van
de heer Lugtenburg met pianobegelei
ding van mevr. A. van der Meulen - Flens.
Onnoodig te zeggen, dat we er biezonder
van hebben genoten. De heer Th.
Lugtenburg is een kundig en veelzijdig
musicus en een bekwaam dirigent. De
trombone, zijn lievelingsijnstrument be -
heerscht hij volkomen. Mevr. van der
Meulen heeft zich op uitmuntende wijze
gekweten van haar verre van gemakkelijke
taak. Dit nummer kwam daardoor dan-
ook mede geheel tot zijn recht en ver
wierf een daverend, zeer verdiend, ap
plaus. Ten gehoore werden gebracht „Aan
de zee" en „Standchen" van Schubert
en „Noch sind die Tagen der Rosen" van
Baumgartner.
Een kluchtspel, nog gevolgd door een
gezellig bal, vulde verder de avond. In
de klucht, „Hij is onschuldig", spelen
een rentenier (Niek de Jong) en zijn
schoonzoon (Willem Boon) de hoofdrol
len. Zij weten met succes hun resp. vrouw
ties (Jane Huisman en Annie Kalis) om
de tuin te leiden, maar niet zonder de
hulp van Paula (Neeltje Zuidewind), die
weet te bewerken, dat papa zijn toe
stemming geeft tot haar verloving met
„haar" Erich (Simon Zijm). Mede waren
in het complot betrokken Radecke (Hen
drik van Sijp), „meneer"'s plaatsvervan
ger, en het dienstmeisje (Emy Langeveld),
dat zoo graag „Fransch" sprak. Het
was een dolle boel. Zeker mogen we de
heer De Jong als een eerste tooneelisfj
wel appart vermelden.
Te ruim elf uur sloot de heer Schrama
deze mooie avond met een woord van
dank aan allen, die tot het succes er van;
hadden bijgedragen.
Kerknieuws.
Bij de Donderdag gehouden verkie
zing voor het kiescollege der Ned. Herv.
gemeente alhier werden de aftredenden
herkozen, de heeren P. Lieuwen, R. C.
Huisman, C. Huisman Cz., R. Zuidewind
en jos. Hillen. Bij de gisteravond gehou
den .erkie/ing voor notabelen zijn licrko-
zen de heeren J. Kikkert Nz„ Jn. Kor-
tenhoeve en P. Oele.
Biljartclub „V.I.O.S."
Men schrijft ons:
Donderdag bezochlen vele personen
de v redering in „de Oranjeboi in", ten
eiiu tol definitieve oprichting van een
bilj. tclub te komen. Het voorJoopig be
stuur trad en bloc af, waarna de aanwe
zigen werden uitgenoodigd zich als lid
op .e geven door het teekenen van de
pres.n?ie'ijst. In het definitief bestuur
werden gekozen de heeren Tl. Witte,
P. G.nneweg, W. K oij, Jb. Rijk Wz.
en C. G. Gude. De functies wenden on
derling verdeeld. Dc eerste clubavond is
bepaald op Vrijdag a.s.. Er zal dan ge
tracht worden een huishoudelijk feglement
vast te stellen.
OUDESCHILD.
Zeevervoer.
Gedurende de laatste week zijn van
Texel verzonden:
75 varkens, 24 schapen, 10 kalveren, 14
lammeren, 1 koe.
Een goede vangst.
Sinds enkele dagen was er bij oefe
ningen der Marine een torpedo zoek ge-j
raakt. De ,Mercuur' en enkele andere boot
jes van de Marine waren aan het visschen
doch de torpedo bleef zoek. Woensdag
waarschijnlijk doordat een garnalennet dc
torpedo van de grond losmaakte, kwam
de torpedo aan de oppervlakte en had
schipper Drijver het geluk hem binnen
boord te halen. Daar de torpedo slechts
enkele dagen zoek was, staat op het vin
den een flinke belooning.
DE WAAL.
Benoeming.
De heer Hoekstra, kaasmaker aan „De
Hoop" alhier, werd uit 27 sollicitanten
benoemd in gelijke functie aan Zuivel
fabriek „Nooit Gedacht" te Hippolytus-
hoet op Wieringen.
Donderdag zal de N.V. De Hoop
overgaan tot benoeming van een direc
teur-boekhouder.
IJsclub „De Waal."
Dinsdagavond werd in het café van de
heer C. Bruin, de algemeene vergadering
van de ijsclub „de Waal" gehouden. De
voorzitter, de heer C.Keijser, opende met
een toepasselijk woord. De notulen wer
den voorgelezen door de heer Joh. Eel
man en in orde bevonden. Een batig saldo
van f 250. - was in kas Gekozen werd bij
acclamatie de heer L.Keijser, die niet
aanwezig was. Voor de heer G.Looij werd
gekozen de heer P. Former, die zijn be
noeming aannam. De rondvraag leverde
niets biezonders op, waarop de voorz.
deze vergadering sloot.
DEN HOORN.
Een bloeddorstige hond.
Gistermorgen heeft de hond van P.
v. d. G., die losgebroken was, drie scha
pen van de veehouder P. W. Lap leelijlc
toegetakeld. Eén wend er gedood, no'. 2
zal het ook wel niet lang meier maken)
terwijl no. 3 gistermiddag nog niet ge
vonden was, maar er waarschijnlijk wel
niet best aan toe zal zijn.
BINNENLAND.
In de „Wassenaarsche Courant" le
zen wij
„De begrooting 1930 wordt met diverse
posten gewijzigd. Daarbij is 'n bedrag van
tlOO voor onderricht van hoofdagenten
in de Duitsche taal (met het oog op de
Duitsche dienstmeisjes, wordt opge
merkt.)"
Bij een te Mill in de Brabantsche
Peel gehouden drijfjacht werden met
drie geweren 246 stuks wild, in hoofd
zaak hazen en fazanten, geschoten.
De Fabriek van Melkproducten
„Zaanlandia' 'te Zaandam heeft haar be
talingen gestaakt. De fabriek is stopgezet
en failliet verklaard.
Opgericht is de Amsterdamsche Kap
pers Football Club. Er zal alleen gespeeld
worden op goed geschoren grasvelden.
De kapitale boerderij van de wed.
J. van der Aa te Albergen is tot de grond
toe afgebrand. Inboedel, oogst, een'
varken en een toom kippen kwamen om.
Een vrouw te Amsterdam heeft haar
buurvrouw een bloempot met een gera
nium op het hoofd geworpen. Dit doet
denken aan de spreuk: „Zeg het met
bloemen."
In de Rheder Zuivelfabriek nabij
Bellingwolde is de 16-jarige leerling
Frans Evers, door de electrische stroom
gedood.