De Nieuwe Texelsche Courant
No 4501
Woensdag 4 Februari 1931
44ste Jaargang
Gemeenteraad
van Texei
'Veem Wybepf/
Overwerkte Zenuwen
Mijnhardt's Zenuwtabletten
ABONNEMENTEN:
ADVERTENTIËN:
ii«iiini«iiiiiieii
■iiiwnwimiwiiiii iiiwiiiiiwiiiiim
Wonden
Bij Griep en Gevatte Koude
Bij Hoesten en Bronchitis
TEXELSCHE COURANT
OEN 8URÜ:75 CL per'- 's Maanden
Franco p. pest door geheel Nederland l> p. 3 maanden
Lo:se nummers: 4 et
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
UITGAVE:N.V v/H LANGEVELD DE ROOIJ DEN BURG OP TEXEL
v/an 1-5 rogols: 60 Ct lodoro regel meer: 12 o<.
DezeKdo advertentie 4 maa' geplaatst wordt 3 maal berekend
8i| abonnement lagere rogeiprlls
ADVERTENTIËN
MOETEN DAAGS VOOR T VERSCHIJNL-N
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
TELEFOON: N°.t1 POSTGIRO: N°. 652 POSTBUS: N°. 11
is sinds 1 Juli 1930
in dit blad opgenomen.
Zitting van Zaterdag 31 Januari 1931,
aanvangende te ruim drie uur.
Voorz.: de heer W.B.Oort, burgemeester.
Secr.: de heer C.Jonker, gem.-secr.
Tegenwoordig elt leden, de heer Lapis
ahvezig met schriftelijke, de heer A.Boon
met telefonische kennisgeving. De heer
Epe zal wat later ter vergadering komen.
De voorz. opent de vergadering en stelt
aan de orde:
1. Onderzoek geloofsbrief.
De commissie, bestaande uit de heeren
De Graat, Kikkert en Vonk, adviseert tot
toelating van de heer T. Dogger als raads
lid (vacature - A.Boon.) Aldus geschiedt.
o
Dan komt de voorz. tot zijn nieuwjaars
rede, welke hij de leden op papier ter
nadere bestudeering der gegevens doet toe
komen en op eenige punten, waarvan hij
in het biezonder de nadruk legt.
We willen hier van die rede een be
knopt overzicht geven.
Algemeene toestand: De tegenspoed van
1929 heeft in 1930 de vorm van een crisis,
en een malaise aangenomen op velerlei
gebied. Op Texel mag men van geluk
spreken, dat de malaise tot op heden'
geen ernstiger gevolgen heeft gehad. We
spreken de wensch uit, dat de verwacht©
ellende niet te groote afmetingen zal aan
nemer-
Burgerlijke stand: Texei telt 3981 man
nen, en 3632 vrouwen, totaal 7613 (1929:
7486). De geboortecijfers voor de laatste
drie jaar, te beginnen met 1928, zijn: 124
—150—128; de sterftecijfers: 79—96—80;
aantal huwelijken: 643848. Evenals in
1929 in 1930 twee echtscheidingen.
Gememoreerd worden landbouw, vee
teelt en visscherij, gemeentewezen, zee
vaartschool, reddingswezen en verkeer
De financ. resultaten van de T.E.M. wa
ren bevredigend. Van 1928 at steeg het
aantal lichtafnemers aldus: 10871146
1228; krachtafnemers: 396275; aan
tal paardekrachten der motoren: 112174
—279; aantal verkochte K.W.U. 183527
229629—319927. Het aantal gezinnen, dat
van het vijfcentstariet gebruik maakt,
steeg van 87 tot 174.
Wat het bezoek aan Texel betreft, zij
vermeld, dat door hotels en pensions aan
4753 personen gedure.nde 17537 nachten
op Texel logies werd verstrekt, (in 1929
resp. 3724—17563).
Ten slotte bracht de voorz. een over
zicht van schuldenlast en uitgaven der
gemeente over de laatste zes jaar onder
de aandacht.
SCHULDENLAST:
De begrooting 1926 beliep 189330, die
van 1931 f566600. In deze verjhoogingi
is begrepen de T.E.M.-leening (restant'
f330.000) en de 5 Oct.-leening f (150.000)
waarvan het laatste derde deel eind Dec.
getoucheerd werd en nog in kas is. Deze
leening was bestemd voor aankoop bouw
grond f 57000, woningen schoolhoofden
f12000, bouw biez. school f43000, school
Oudeschild f27000, dus voor bezittingen
welke waarde vertegenwoordigen; de res-
huiduitslag, springen-
I de handen, kloven, win
terteenen, dadelijk ver-
l zachten en verzorgen met i
AKKER's
KLOOSTERBALSEM
bijt niet!
K.deen goud
zoo goed."
25. 45 en 65 ct».
Wybert vervangt het gorgel-
drankje. Wybert beschermt U
tegen verkoudheid en infectie
Daarom dagelijks Wybert 1
teerende f 11000 waren voor wegenonder-
houd bestemd. Laat men beide leeningen
buiten beschouwing, dan komt men tot 't
resultaat, dat hoewel in 1927 nog leenin
gen werden gesloten van f12000 en
f27500, toch de schuldenlast tot Oct. 1929
niet verzwaard is. Ete schulddelging heeft
de schuldvorming zelfs overtroffen.
GEMEENTELIJKE UITGAVEN:
De begrooting 1926 vermeldde voor uit
gaven f242637,—, voor 1931 f324861; een.
vermeerdering dus van f82000. Ongeveer
de helft hiervan wordt gedekt door ont
vangsten zooals die voor dpor het rijk
gesubsidieerde leerkrachten, uitkeering we
genfonds en restitutie onkosten volkstel
ling. Nemen we voor onvoorziene uitga
van 110.000. De werkelijke verhooging ad
f310000 is dan als volgt te verdeelen;
jaarweddeverhooging Burg., secr., ontv.
en secr. pers. en extra kosten verkie
zing en volkstelling f3100; straatverlich
ting f2650, politie 11400, T.B.C.-bestrij
ding f1500, tweede opzichter f2100, ren
te en aflossing leening f 2200, f 2650 en:
f4700, kosten onderwijs leerl. buiten de
gemeente f 500, div. onkosten, o.a. school
reisjes f2500, meerdere uitgaven Armbe
stuur f2000, subsidie autodienst f3000.
De gemeente kon zich deze uitgaven ge-
troosjten .maar gaat thans een tijd tege
moet, waarin vermogen en inkomsten van
velen belangrijk verminderd zullen wor
den. Toch bleet veel, wat gewenscht en
noodzakelijk is, ongedaan.
BEHOORLIJK DRINKWATER
IS GEEN WEELDE.
In de eerste plaats, aldus de voorz., zei
nog eens herhaald, dat het onduld
baar is, al zou het met belangrijke kos
ten gepaard gaan, dat Texel nog steeds;
beroofd is van een behoorlijke drinkwater
leiding. Dit vraagstuk, van groote betee-
kenis voor de gezondheid van mensch en
vee, vraagt ernstig om spoedige afdoe
ning; het is immers geen kwestie van
weelde.
EEN NIEUW GEMEENTEHUIS.
Oogenschijnlijk zou dit wel gezegd kun
nen worden van de bouw van een nieuw
gemeentehuis, een vraagstuk, dat ook on
der het oog moet worden gezien. Doch
het is geen weelde, indien het oude, ge
deeltelijk zeer vervallen gebouw ontruimd
wordt; een deel van het personeel is zeer
onvoldoende ondergebracht, behoorlijke
ruimte voor een archiet is niet aanwezig,
ook geen zaal voor bijeenkomsten, behal
ve de raadszaal, ot zelfs een wachtkamer
VLIEGVELD, JEUGDHERBERG,
(BETER HAVEN.
Texel trekt hoe langer hoe meer d«
aandacht, en de toevloed van vreemde
lingen uit binnen- en buitenland wordt
steeds grooter. Wil de gemeente de voor
deden hiervan blijven genieten, dan dient
alles in het werk te worden gesteld, op
dat het eiland gemakkelijker bereikbaar en
het verblijf er aangenamer wordt. Het
eerste, meent de voorz., is te verkrijgen
door aanleg van een vliegveld en verbe
tering van de haventoestand te Oudeschild
en den Helder; het tweede door oprich
ting eener jeugdherberg en door uitbrei
ding, ook op andere wijze, van de gele
genheid om de talrijke gasten allen een
goed onderdak te verschaffen.
Moge het aan de gemeente gegeven
zijn om in samenwerking met corporaties
in 1931 in vele opzichten veel tot stand'
te brengen.
De heer De Graaf brengt als oudste
de voorz. namens de raad dank voor de
uitgesproken wenschen en gelooft ge
heel in de geest van de raad te spreken',
wantneer hij de voorz. en zijn gezin een
gelukkig jaar, een gelukkige toekomst toe-
wenscht. De voorz. dankt voor deze
woorden en verzoekt dan de secr. de no
tulen te lezen, welke onveranderd worden
vastgesteld.
2. Mededeelingen. Ingekomen stukken.
Aan de agenda wordt toegevoegd punt
5b.: ,,Het onderwijs aan de Ulo-school".
Ingekomen zijn:
a. een schrijven van de heer A.Boon,
waarbij hij bedankt als raadslid'wegens
drukke werkzaamheden.
Voorz.: Dhr Boon, lid van de raad sinds
1917, heeft om te billijken redenen voor
het lidmaatschap bedankt. Hij verklaarde
in Sept. '17, dat hij zijn uiterste krachten
zou inspannen in het belang der gemeen
schap en merkte op, dat niet uit het oog
mag worden'verloren, dat alles niet door
allen door eenzelfde bril wordt bekeken
en dat verschil van opinie aanleiding geeft
tot critiek. Dhr Boon is zijn belofte ge
trouw gebleven, hij heeft zijn krachten
in het belang der gemeenschap gegeven.
Wrijving kon daarbij niet altijd worden
vermeden. Ik zeg dhr Boon hier openlijk
dank voor wat hij voor de gemeente heeft
gedaan.
b. schrijven van de heer F. Blom, waar
in hij meedeelt zijn benoeming tot raads
lid niet te aanvaarden;
c. van de heer T. Dogger, die het lid
maatschap wel aanvaardt;
Sanapirin-tabletten, Buisje 75 en 40 ct.
Anga-siroop Flacons van f 1.75 en 1 gld
Bij Apoth. en Drogisten.
kalmeeren en worden gesterkt door
de Zenuwstillende en Zenuwsterkende
Glazen buisje 75 ct. Bij Apoth. en Drogisten
d. van mevr. T. ZoeteliefGraaf en de
heeren C.WittePz. en A. Bakker Jbz.
(Oosterepd), die hun benoeming tot leden
van het Alg. Armbestuur aannemen;
e. van mevr. A.KeesomWitte en de
Iheeren A. Dros Az. en Jac. Bakker Az.,
die hun benoeming tot bestuursleden van,
het Alg. Weeshuis aannemen; de heer
A. Dros merkt in zijn schrijven op, dat
hij aanvankelijk voornemens was te be
danken. Hij wenscht zich niet te ver
diepen in de vraag, waarom de heeren C.
Keijser Hz. en Jac. Kooiman moesten
vallen, maar betreurt dit feit, wetende wat
zij voor het Weeshuis presteerden en ver
klaart het onbegrijpelijk, dat zooiets kon
voorkomen. Het lag op mijn weg, vervolgt
dhr Dros, nu ook heen te gaan, doch op
verzoek van velen uit de burgerij ben ik
na rijp beraad besloten, niet te bedanken,
doch mijn herbenoeming niettegen
staande met kleine meerderheid aan te
nemen. Ik breng oprechte dank aan allen,
die in de raadsvergadering toch hebben
getoond, mij het regentschap nog te wil
len toevertrouwen, wat door mij zeer op
prijs wordt gesteld.
t. van Ds. A. Vis, houdende aanneming
zijner benoeming tot lid der Schoolcom
missie;
g. van G. Westbroek, houdende aanne
ming zijner benoeming tot gemeente-arts;
h. van mej. v. Ooijen, houdende aanne
ming harer benoeming tot onderwijzeres
te de Cocksdorp;
i. van de heer W.H.Lap, houdende aan
neming zijner benoeming tot lid der Com
missie van Toezicht op het Zeevaartk. On
derwijs;
j. van Ged. Staten houdende goedkeu
ring besluiten van de gemeenteraad inzake
opcenten gemeentenfondsbelasting en
classificatie;
(De heer Epe komt ter vergadering.)
k. verslag van de Comm. tot Wering,
van schoolverzuim; er werd 30 maal ver
gaderd; er werd 120 maal ongeoorloofd
verzuim geconstateerd;
1. verslag van de Comm. v. Toezicht
op het Zeevaartk. Onderwijs (zie Tex. Crt.
van 24 Jan.);
m. van het Alg. Ned. Verbond, met
het verzoek deel te nemen in de strijd,
tegen het toenemend gebruik van vreemde
woorden op uithangborden, winkelruiten,
landhuizen, enz., b.v. door daar een be
lasting van te heffen.
Voorz.: Er ligt veel goeds in, waard
om te overdenken. Laat de raad aan B.en
W. overlaten er naar te handelen als zulks
gewenscht, noodzakelijk en mogelijk is.
Dhr S.Keijzer: Laat men er de Holland-
sche naam bij zetten.
Dhr Kikkert: Ik zou de menschen vrij
laten, als die namen niet storen. Laat ze
er van genieten. Het kost niéts en dat is
een voornaam ding in deze tijd.
Dhr Pisart: Vrij Nederland.
n. schrijven van bewoners aan de
noordkant van de Hollcwalsweg, oncler-
tcckend door J.Buisman en anderen, met
het verzoek om verbetering in de water
afvoer ter plaatse (zie vorig nr.)
Voorz. stelt voor het adres in handen
van B.enW. te stellen. De Dir. van G.W<
heeft een onderzoek ingesteld. Bij de vol
gende begroeting zal aan deze zaak aan
dacht worden geschonken.
Dhr Leber heeft bemerkt, dat de grond
er wat laag ligt. Wordt deze verhoogd,
dan loopt liet water in de tuintjes.
Wetli. Keijser merkt op, dat liet de laat
ste tijd ook wel veel geregend beeft.
o. Adres van de Alg. Texelsche Mid-
denstandsvereeging e.a. inzake vcbctering
van de weg door Burger-Nieuwland.
Voorz. stelt voor liet adres in handen
van B.enW. te stellen.
Dhr Pisart: Er is voor verbetering veel
te zeggen.
Dhr Keijzer: De primaire weg van den
Burg naar de Cocksdorp gaat over de
Waal. Daar wordt toch ook meer gebruik
van gemaakt. Ik geloof, dat er van de weg
door Burger-Nieuwl. meer gebruik wordt
gemaakt dan noodig is.
Dhr De Graaf: lk ben het hiermee niet
eens. Zie eens naar het aarttal adhesie
betuigingen. Als de gemeente de Schilder-
weg en de Koogerweg verbetert, wordt
het verkeer op" de weg door Burger-
Nieuwland drukker. De weg van Eicrland
over De Waal naar Oudeschild is zeker
weinig korter dan die door Waalenburg
en Burger-Nieuwland. Deze weg kan niet
gemist worden. Denk eens aan de vreem
delingen, die hier natuurschoon komen
zoeken. Een onding zou het zijn, deze weg
uit te schakelen. Vroeger was hij wel in
orde, maar het verkeer stelt nu andere
eischen. De polder zelf kan uit financ.
oogpunt geen weg aanleggen, welke daar
aan geheel voldoet. Toch duldt verbete
ring geen uitstel. De polder moet gehol
pen worden. Destijds heb ik er al voor
gewaarschuwd, dat ongevallen niet zou
den uitblijven. Wanneer de gemeente niet
ingrijpt, de weg verbetert of afsluit, ge-
beure.n er nog meer ongevallen.
Voorz.: We zullen hiervan nota nemen,
maar opmerking verdient, dat het laatste
ongeval aan het mistige weer moet wor
den geweten. Het is een pijnlijk onder
werp en diep in ons hart betreuren we
het rampzalig ongeluk. De jongen had
echter de groote weg moeten kiezen.
Dhr De Graaf: Ik heb geen'profetische
blik, maar de feiten zijn niet te looche
nen. Mijn bedoeling is de lichamen, die
hier kunnen ingrijpen, op hun plicht te
wijzen. Elke vergadering zal ik dit op
nieuw doen, wanneer de weg niet verbe
terd wordt.
Weth. Keijser: Ook B.enW. weten wel,
dat er aan die weg wat mankeert, maar
we hebben hieraan nooit als hoofdver-
keersweg gedacht. Het is makkelijk een
groote speech te houden, elke vergadering
weer, ook wij zijn van de noodzakelijkheid
der verbetering overtuigd, maar wie zal dat
betalen, zoete-lieve-Gerritje LI wou toch
de gemeente als hoofdbelanghebbende niet
voor de dag laten komen De kosten zou
den hoog zijn. Wij meenen pas in de
laatste plaats te moeten ingrijpen. Eerst
komen Burger-Nieuwland en de landeige
naren, dan Eierland en Waalenburg, ten
laatste pas de gemeente. We moeten op
passen voor de consequenties. We konden
wel meer wegen te onderhouden krijgen.
Dhr Kikkert: Texel is geen verwijt te
maken en het dreigement Van dhr De
Graat behoeft B.enW. niet te verontrus
ten. Het is gevaarlijk te beweren, dat de
gemeente ongelukken hier verhoeden
moet. De weg is van een niet goed ge
halte. Maar je kunt hem toch goed over
zien. Het bedoelde ongeluk had met de
weg niets te maken. Er zijn er een boel,
