De Nieuwe Texelsche Courant Verzuim niet tijdens de Schoonmaak No 4515 Woensdag 25 Maart 1931 44steJaargan{ Van 'jveek tot week Texelsche Berichten Over Vogeltrek en Texels Vogeltrekstation. ABONNEMENTEN: UITGAVE;N.V v/H LANGEVELD&l-E ROOIJ DEN BURG OP TEXEL ADVERTENTIÊN: TELEFOON: N°.11 POSTGIRO: N°. 652 POSTBUS: N°. 11 F iieiiimeii iieiiimeii is sinds 1 Juli 1930 m dit blad opgenomen. ■iiiiiiemaeiiiiiieiiiiii iiiMieiiiiiieiiiiiieiiiiin Verkiezing Provinciale Staten. Stemmen in een andere gemeente. De Burgemeester van Texel maakt be kend, dat bij de verkiezingen voor de Pro vinciale Staten, de kiezer met inachtne ming van het bepaalde in artikelen 57 b tot en met 57 j der kieswet, in plaats van in de gemeente op welker kiezerslijst hij voorkomt, in 'n andere gemeente in dezelfde provincie aan de stemming kan deelnemen. De kiezer kan in die andere gemeente niet bij volmacht stemmen. De kiezer, die van deze bevoegdheid ge bruik wil maken, deelt, uiterlijk veertien dagen vóór den voor de stemming be paalden dag, in persoon ter secretarie van een gemeente aan den Burgemeester ot aan den daartoe door dezen aangewezen ambtenaar mede in welke gemeente hij aan de stemming deelnemen wil. Hij geeft daarbij op zijn naam en voornamen, de dagteekening en plaats zijner geboorte de gemeente in welke hij op de voor deze verkiezingen geldende kiezerslijst voor komt, en een adres in de gemeente in welke hij aan de stemming wil deelnemen, zoo mogelijk met aanduiding van straat en nummer. Van de mededeeling wordt een schrif telijke verklaring opgemaakt, waarvan een afschrift aan den kiezer wordt uitgereikt. De kiezer, die heeft medegedeeld, in een andere gemeente dan die op welker kiezerslijst hij voorkomt aan de stemming te willen deelnemen, behoort tot het stern- district in hetwelk hij het door hem op gegeven adres geeft. Bij onzekerheid hier omtrent behoort hij tot het eerste stern- district. De kiezer en zijn gemachtigde mogen niet meer deelnemen aan de stem ming in de gemeente op welker kiezers lijst de kiezer voorkomt. Aan het opgegeven adres ontvangt de kiezer, die bevoegd is aan de stemming deel te nemen, van den Burgemeester der gemeente van dit adres de oproepings- kaart voor de stemming in die gemeente. Texel, 21 Maart 1931. De Burgemeester voornoemd W. B. OORT. Zaterdagavond. Een verdrietige week Voor alle vrienden van de vrije handel en de soepele samenwerking tusschen de volken is het een verdrietige week ge weest: De Geneefsche douane-conferentie is met een totale mislukking geëindigd en in Engeland, vanouds een der bolwer ken van de vrijhandel, teekenen zich steeds duidelijker de protectionistische stroomingen af, in alle drie de groote par tijen. Na vier jaar Volkenboiidsarbeid. Het Geneefsche echec is al een heel triest resultaat van vier jaar Volkenbonds- arbeid voor de economische vrede, met name in Europa. Ons werelddeel is meer en meer gaan gelijken op een gevangenis waar ieder door celwanden van zijn buur man gescheiden is. met dit verschil, dat men zich nog wel verbeeldt, dat deze toestand mooi en goed is. Na lang be raadslagen kwam men het vorig jaar tot een afspraak om het althans niet nóg erger te maken dan het al is. Geen veelbelovend voorspel. De conferentie, die j.l. Maandag begon en j.l. Woensdag al afliep, heeft moeten constateeren, dat de animo voor die af- afspraak niet groot genoeg was om het vereischte aantal bekrachtigingen bijeen te brengen. Er is dus nu geen afspraak meer. En dit beteekent, dat alle landen thans vrij zijn om hun handelsverdragen te gaan opzeggen, teneinde hun invoer rechten nog te verhoogen, d.w.z. hun afzondering nog volkomener te maken. Dat dit geen veelbelovend voorspel is voor de Pan-Europa-besprekingen van a.s. Mei, ligt voor de hand. Uw handen ook vooral 's avonds in te wrijven met Purol, dan blijven ze, ondanks al het natte en ruwe werk, toch gaaf en zacht. Purol doos 30 ct Bij Apoth. en Drogisten „AI te goed is buurmans gek." En thans de weerslag in Engeland. Ook deze is, hoe somber-stemmend ook, niet onbegrijpelijk. Met een variant op een be kende versregel van Schiller, meenen vele Engelschen, dat zij alleen niet kunnen liefhebben, waar iedereen aan het haten is geslagen. De oude spreekwijs: Al te goed is buurmans gek, kan men thans in tal van vormen terugvinden in de uitin gen van Britsche politici, die ontevreden zijn over de handhaving van de vrijhandel in een tijd, waarin de meeste andere lan den zich, onbekommerd over de gevolgen, steeds „fanatieker" beschermen. „Bescherming" is toch voordeeliger? Eerst waren het de conservatieve pro- tectionisten-tot-het-uiterste, die onder lei ding van de krantenlords Beaverbrook en Rothermere uit de officieele partij weglie pen. Daarop zeg men een der Labour-Iei- ders, sir Oswald.Mosley, een nieuwe partij stichten, die de vrijhandel over boord wil gooien als protectie toch voordeeliger lijkt. En thans dreigt de scheuring in de libe rale partij, waar de ontevredenen-met-de- leiding-van-Lloyd-George eveneens be reid zijn hun huik naar de wind te han gen, naar de booze wind, die protectie en verdeeldheid naar Europa blaast. Na de opstandige beweging in Spanje. In Spanje, waar de oensuur de vol gende week weer eens afgeschaft zal zijn, is men bezig met de liquidatie van de op standige bewegingen van December j.l. De militaire rebellen van Jaca zijn reeds be recht. Er werden nogal wat jaartjes ge vangenisstraf door de krijgsraad uitge deeld, en één der leiders, kapitein Sed.i- les, kreeg zelfs een doodvonnis. Met het oog op de stormen van protest, die on middellijk in geheel Spanje opstaken, heeft koning Alfonso, het echter raadzaam ge acht, in allerijl van Londen uit, gratie te verkenen. Thans is te Madrid het proces begonnen tegen de staatslieden die deei zouden hebben uitgemaakt van het„Voor- loopig Republikeinsch Bewind" en voor dit geding is uiteraard de belangstelling nog grooter. Twee rampen. Besluiten wij deze samenvatting met 't vermelden van twee rampen. Ten N.O. van New Foundland verging een robben- vaarder, die niet minder dan 150 man aan boord had. Daarvan kwamen er 25 om het leven. De overigen slaagden er in het kleine Hors Eiland te bereiken. De snel trein Parijs-Bordeaux derailleerde Don derdag 'n uur buiten de hoofdstad; de balans: 8 dooden en ruim 20gewonden. Stierenkeuring uitgesteld. De Stierenkeuring vanwege de Prov. Comm. tot Bevordering van de Rundvee- fokkerij, eerst bepaald op 26 Maart, is uitgesteld tot 10 April a.s. Belastingbetalen ten postkantore. De directeur van het postkantoor al hier verzoekt ons er nog eens de aan dacht op te willen vestigen, dat op werk dagen op de bekende kantooruren (te den Burg van 9 u. v.m. tot half 8's avonds) gelegenheid tot betaling van belasting be staat aan het postkantoor en alle hulpkan toren. Zelfs kan men zijn biljet met het te betalen bedrag aan de postbode mee geven, wat voor hen, die wat afgelegen wonen, een uitkomst mag heeten. Onbe kendheid met het bovenstaande is zeker de reden van het geringe gebruik, dat van de bestaande gelegenheid wordt gemaakt. De heer Jan P. Strijbos, de bekende natuurvriend en vogelkundige, schrijver fotograaf uit Bentveld (bij Haarlem), is Zaterdagavond in hotel Texel voor de Vereen. „Mooi Texel" opgetreden; hij heeft gesproken over vogeltrek, over zijn reis naar de Kurische Nehrung, het orni thologisch station Rossitten aldaar en in verband hiermee over Texel's Trekstation, dat in wording is. Hij lichtte zijn causerie toe met een reeks buitengewoon fraaie lichtbeelden en heeft zijn naam als des kundige op ornithologisch gebied, als onderhoudend spreker en knap fotograaf opnieuw bevestigd. Een vrij talrijk publiek was aanwezig. o De vergadering wordt geopend dooi de heer W. H. Lap, die meedeelt, dat de heer W.B.Oort, voorz., door ziekte verhin derd is aanwezig te zijn. Hij heet in het biezonder welkom de lieer Strijbos, die belangeloos hier over vogeltrek en treksta tion zal spreken. Onbekend maakt onbe mind. Wij weten er nog veel te weinig van aldus spi\, en er zijn nog viaeI te weinig' Texelaars, die aan de Stichting Vogel trekstation Texel hun steun hebben toe gezegd. En toch is de vestiging van een trekstation hier van groote beteekenis, ook in economisch opzicht. Rossitten geniet door zijn trekstation een wereldbekend heid en gaat economisch zeer vooruit Zoo zal het ook met Texel gaan. Jammer is, dat Texels vogelwereld door droogleg ging van Waalenburg een onherstelbaar verlies zal lijden. Een lichtpunt echter is de stichting van het Trekstation Texel. Ik hoop, dat de heer Strijbos het succes heeft uw belangstelling voor dit treksta tion op te wekken ot aan te wakkeren. Spr. brengt dank aan de heer Jn. Kik kert, die zijn zaal voor deze avond koste loos heeft afgestaan en aan de redactie van de Texelsche Courant voor haar me dewerking, door publicatie van talrijke be richten over Texels trekstation en wat daarmee verband houdt. o Dan is het woord aan de heter Strijbos, die aanvangt met te spreken over de mysterieuze vogeltrek, welke jaar op jaar onze gedachten bezig houdt, doch nog steeds niet volledig tot klaarheid is ge bracht. Er zijn onder de trekvogels echte wereldreizigers, b.v. de kanoet-strandloo- per, die van pool tot pool trekt. Wat brengt de vogels daartoe? Ornithologen en biologen beweren, dat de trek nauw verband houdt met het voedselvraagstuk. De zwaluw b.v. trekt naar het Zuiden, zoodra de vogel hier niet voldoende in secten bemachtigen kan. De drang werd een intuïtieve kracht en macht. We weten van de vogeltrek nog maar weinig af, on danks de onvermoeide pogingen van vo- gelkundigen en biologen, om daaromtrent licht te ontsteken. Het aantal vogelsoorten in ons land be draagt 365, in Suriname wel 1500, op Spitsbergen slechts 80. Het arbeidster rein is zeer uitgestrekt. Het trekken komt ook in de insecten wereld voor, b.v. bij de libellen; en verder bij zalm, paling, haring, alsmede bij zee honden, bisons, enz. Spr. gaat op een en ander nader in. Het trekonderzoek dateert in ons land van voor 25 jaar. Zeer verdienstelijk heeft zich in dit opzicht in 't buitenland. Gatke gemaakt, die zich op Helgoland wel 50 jaar op deze studie toelegde, zijn bevin dingen te boek stelde en de grondslag legde van het eerste vogeltrekstation. Later werd zoo'n station gevestigd te Ros sitten, aanvankelijk gesteund door 't Kai ser Wilhelm Geselschaft, later door ver mogende industrieelen. Men heeft daar 'n station, dat geheel beantwoordt aan de eisch. Een heele toer zal het zijn in ons land iets dergelijks tot stand te brengen. Er zal heel wat geld voor noodig zijn. Dr. Jan Verwey was in ons land de eerste, die, te Noordwijk, zich op vogeltrekstudile toelegde. Dat was echter vlak na de oor log en leidde niet tot oprichting van 'n trekstation. Eenige maanden werden op Rottum waarnemingen gedaan, maar ai spoedig bleek, dat Texel voor dit doel de beste plaats moest zijn. Er loopt n.l. een trekweg langs de wadden-eilanden, die zich aan de kop van Texel juist splitst, Door een groot aantal met zorg geko- zen lichtbeelden verduidelijkt spreker zijn voordracht. We nemen in gedachten deel aan trekwaarnemingen te Noordwijk en op Rottum en verdiepen ons in het ge vaar, dat felle vuurtorenlichten voor Je vogels opleveren. Het eerst werd de Bran- daris van rekken voorzien, waardoor tal van vogels liet leven redden (hulde aan dr. Thijsse), later ook andere torens. Merk waardig is wel, dat voornamelijk spreeu wen van die rekken gebruik maken. Door gebruik te maken van schijnwerpers pro beert men thans het doodvliegen van vo gels tot een minimum te beperken, (systeem dr. Weigold). In een enkele nacht vlogen 15000 leeuweriken zich te gen een vuurschip dood, op 28 Sept. 1930. waren 194 leeuweriken het slachtoffer van de Eierlandsche vuurtoren. Het is nog steeds zaak 'n oogje in het zeil te hou den, want opgeheven is het gevaar in middels nog niet. Spr. vertelt van stand- en trekvogels, van trekwegen soms eeuwen oud en vertoont prachtige foto's van de rans uil, de zwarte specht, 25 jaar geleden -hier onbekend, doch thans veelvuldig nestelend in de oostelijke provincies; de nachtegaal, een echte trekvogel in 1916 voor liet eerst op Texei ontdekt; de aalscholver, een echte veelvraat, stand- en trekvogels, te Lekkerkerk te vinden in 400—500 nesten, enz. Uitvoerig wijdt spr. over het expermen- teel ringonderzoek uit, een -der weinige middelen om de vogeltrek te bestudeeren, tevens om de leeftijd van vogels ongeveer te bepalen. Onze ooievaar blijkt in de Kaapkolonie te overwinteren, zilvermeeu wen kunnen 26 jaar oud worden, kneutjes 13, enz. Kapmeeuwen vliegen zelfs de Atl. Oceaan over. Nog honderden zaken meer brengt het ringonderzoek aan liet licht. In ons land wordt dit onderzoek geleidt van het Rijksmuseum voor Nat. Historie te Leiden uit. Spr. doet een dringend be roep op allen, om deze studie met succes te doen bekronen. Ieder ringetje, dat ver loren gaat is een verlies voor de vogel- studie. Met waardeering gewaagt spre ker van de Tex. Crt., die zoo vaak op de beteekenis van het ringonderzoek gewezen heeft en door welker bemiddeling menig ringetje te bestemder plaatse is gekomen. Spr. vervolgt met foto's van de reiger, en vertelt, dat aan een „reigerfilm" met man en macht wordt gewerkt. De reigers in de Muij hebben nu reeds eieren. We brengen een bezoek aan het Zwame- water, maken er kennis met de lepelaar, trekken weer verder na een oogenblik vol bewondering voor „Waterdrieblad" te hebben stilgestaan en zien achter- eenvolgens Kap- en Zilvermeeuwen, Woudaapjes, sterntjes in bonte verschei denheid, enz. Dat spreker een meester is in het nabootsen van vogelgeluiden zij ter loops hier opgemerkt. Texel heeft te duchten van meeuwen overvloed. Spr. weet er alles van. De vo gels schijnen over de zwakkere soortge- nooten de baas te gaan spelen. De vo- gelkundigen houden zich hiermee echter bezig en spr. venvacht wel, dat zij de rak kers onder de duim zullen krijgen. De kapmeeuw trekt de Oceaan over, de zilvermeeuw brengt het niet verder dan de Seine. Vogels als het goudhaantje kunnen een dag en een nacht trekken zon der voedsel tot zich te nemen; in een kooi opgesloten echter, is de vogel binnen een paar uur dood. Een vischdiefje trok van Aljaska naar de oever van de Senegal, wat bleek uit het ringetje om -een van zijn pooten, dat -door een missionaris opge zonden werd. Grient is thans de grootste broedkolo- nie van de groote stern, doch zal verdwij nen, zoodra door afsluiting van de Zui derzee het peil van de waddenzee met 'n meter rijst. Met eenige woorden bij bekoorlijke kiekjes van de Steert, bedekt met kamillen, de Slufter, het wad bij de Eendracht en een schapenboet bij de Waal besluit spr. het eerste deel van zijn causerie. Na de pauze vergezellen we hem op zijn tocht naar en over de Kurisch Neh rung (Oost-Duitschland.) Het licht in de bedoeling op Texel een permanent station t-e vestigen ter beoefe ning van de algemeene ornithologie. Door TEXELSCHE COURANT DEN BURGs75 Ct perr1 -le Maanden. Franco p. post door geheel Nederland p. 3 maanden. Losse nummers: 4 at DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN Van 1-5 regels: 60 ct. Iedere regel meer: 12ct. Dezelfde advertentie 4 maa' geplaatst wordt 3 maal berokond. 6I| abonnoment lagere rogelprlis ADVERTENTIÊN MOETEN DAAGS VOOR 'T VERSCHIJNEN 4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1931 | | pagina 1